Xuất khẩu tôm quý I tăng nhẹ, nhiều yếu tố hỗ trợ giá đi lên

Xuất khẩu tôm 3 tháng đầu năm đạt 628,6 triệu USD, tăng 1,8% so với cùng kỳ năm 2019.

Xuất khẩu sang Mỹ trong ghi nhận mức tăng trưởng mạnh nhất trong nhóm 5 nước nhập khẩu chính.

Giá tôm có nhiều khả năng sẽ tăng trong thời gian tới do thiếu nguồn cung.

Xuất khẩu tôm 3 tháng đầu năm đạt 628,6 triệu USD, tăng 1,8% so với cùng kỳ năm 2019, theo số liệu của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam ( VASEP). Trong đó, xuất khẩu sang Mỹ trong ghi nhận mức tăng mạnh nhất trong số các thị trường chính. Theo nhận định của VASEP, đây là sự tăng trưởng khích lệ đối với các doanh nghiệp xuất khẩu tôm Việt Nam trong bối cảnh hoạt động thương mại bị gián đoạn ở nhiều quốc gia do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Nguồn số liệu: VASEP

Mỹ đứng thứ hai về nhập khẩu tôm của Việt Nam, với tổng giá trị xuất khẩu 3 tháng đầu năm nay đạt 115,5 triệu USD, tăng 18,2% so với cùng kỳ năm 2019. Dịch Covid-19 lây lan rộng ở Mỹ bắt đầu từ tháng 3 khiến hoạt động nhập khẩu hàng hóa trong đó có tôm vào thị trường này bị đình trệ. Nhu cầu nhập khẩu của Mỹ cũng giảm do lĩnh vực dịch vụ thực phẩm phải đóng cửa theo yêu cầu của chính phủ. Tuy nhiên, nhu cầu tiêu thụ ở phân khúc bán lẻ vẫn tăng để phục vụ nhu cầu thiết yếu của người dân.

Mặt khác, Ấn Độ, nguồn cung tôm lớn nhất cho Mỹ và là đối thủ cạnh tranh chính của tôm Việt Nam tại Mỹ, đang gặp nhiều khó khăn do dịch Covid-19. Lệnh phong tỏa nhằm kiểm soát dịch Covid-19 của Ấn Độ kéo dài từ ngày 23/3 đến ngày 3/5 đã ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động sản xuất của nước này, đặc biệt là tháng 3 là tháng cao điểm để thả giống tôm vụ hè. Người nuôi tôm ở Ấn Độ gặp khó khăn về nguồn cung và vận chuyển tôm giống trong khi đầu ra bị tắc nghẽn, không có lao động chăm sóc, giá tôm nguyên liệu giảm sâu. Do lệnh phong tỏa, một số nhà máy chế biến của Ấn Độ chỉ có thể duy trì 50% số lượng công nhân so với trước đó. Vì vậy, xuất khẩu tôm của Ấn Độ sang Mỹ trong tháng 3 giảm theo.

Nguồn số liệu: VASEP.

Nhật Bản vươn lên là thị trường nhập khẩu tôm lớn nhất của Việt Nam trong quý I, với thị phần 21%. Tháng 3, xuất khẩu sang thị trường này giảm gần 2% nhưng nhờ mức tăng 63% của tháng trước nên tổng kim ngạch xuất khẩu sang Nhật Bản vẫn tăng 8,4% trong quý I, đạt gần 132 triệu USD.

Ngoài ra, xuất khẩu sang Canada, Anh, Australia đều ghi nhận mức tăng 2 con số. Ở chiều ngược lại, xuất khẩu sang EU, Hàn Quốc, Trung Quốc đều giảm so với cùng kỳ năm ngoái trong quý I do đây là khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi dịch Covid-19.

Nhiều yếu tố hỗ trợ giá tôm

Về giá, hiện nguồn cung tôm thẻ chân trắng trong nước không dồi dào nên giá tôm thẻ chân trắng chưa bị ảnh hưởng nhiều nhưng giá tôm sú có xu hướng giảm do thị trường tiêu thụ chính là Trung Quốc chịu tác động lớn của dịch Covid-19, Cục Chế biến và Phát triển Thị trường Nông sản cho biết.

VASEP cho rằng có một số yếu tố hỗ trợ giá tôm. Mặc dù dịch Covid-19 gây gián đoạn hoạt động sản xuất, vận chuyển và nhu cầu tiêu thụ, tôm vẫn thuộc nhóm thực phẩm thiết yếu với mức giá vừa phải nên nhu cầu tiêu thụ dự báo vẫn có trong thời gian tới. Mặt khác, tình hình chống dịch Covid-19 ở 2 thị trường tiêu thụ lớn của tôm Việt, gồm Trung Quốc và Hàn Quốc, có chiều hướng cải thiện, trong khi các nước sản xuất chính như Ấn Độ và Ecuador đang gặp khó khăn về sản xuất do dịch bệnh, thời tiết.

Cũng theo dự đoán của ông Hồ Quốc Lực, Chủ tịch HĐQT Sao Ta, dù Covid tác động kéo dài bao lâu, giá tôm cũng sẽ khá ổn, cơ bản do cung giảm. Nếu giá có giảm, mức giảm sẽ không nhiều nhưng khả năng giá tăng là cao hơn.

Nguyên nhân là Trung Quốc và Ấn Độ đang phong toả toàn quốc, khiến chuỗi cung ứng hình thành con tôm bị gián đoạn, cắt khúc và khó khăn lớn nhất là thiếu lao động cho hoạt động thả nuôi lẫn chế biến. Sản lượng tôm của 2 quốc gia này dự báo giảm mạnh, ít nhất giảm 20%. Nếu dịch Covid-19 kéo dài hết quý II, mức giảm sẽ cao hơn. Các nước sản xuất lớn khác, như Indonesia, Ecuador, Thái Lan, cũng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 với mức độ nhẹ hơn nhưng sản lượng tôm được dự báo cũng không thể tăng.

Tại Việt Nam, thời tiết hiện nay cũng dễ gây sốc cho con tôm, khiến tôm dễ bị nhiễm bệnh, đặc biệt là bệnh đốm trắng và vi bào tử trùng, khiến người nuôi tôm chùng tay thả nuôi giai đoạn hiện nay. Dịch Covid-19 cũng khiến việc thả giống tôm nuôi chậm lại. Theo đó, ông Lực cho rằng ngành tôm sẽ thiếu nguồn cung từ tháng 5 tới.

Thanh Long