‘Xuất khẩu tăng trưởng nhanh nhưng dễ bị tổn thương’

‘Xuất khẩu tăng trưởng nhanh nhưng dễ bị tổn thương trước biến động từ bên ngoài như giá cả thị trường thế giới, sự xuất hiện rào cản thương mại mới, việc áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại của các nước nhập khẩu’, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh nêu.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh

Đánh giá hoạt động xuất nhập khẩu giai đoạn 2011-2015, tại Hội nghị tham tán thương mại 2016, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết, kim ngạchxuất khẩu đã tăng bình quân 17,5%, cao hơn 5,5% so với chỉ tiêu kế hoạch đã đề ra.

Cơ cấu có sự chuyển dịch theo hướng tỷ trọng hàng công nghiệp chế biến tăng nhanh, phù hợp với lộ trình thực hiện chiến lược xuất khẩu hàng hoá thời kỳ 2011-2020, định hướng đến năm 2030.

Thị trường xuất khẩu được mở rộng, phát triển mạnh theo hướng đa dạng hoá, đa phương hoá. Việt Nam có quan hệ thương mại với hơn 200 nước và vùng lãnh thổ, tính đến 2010 có 18 thị trường đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, đến 2015 đã tăng lên 29 thị trường…

Tuy nhiên, Thứ trưởng Tuấn Anh cũng chỉ ra những hạn chế như tỷ lệ hàng xuất khẩu dạng thô hoặc sơ chế cho giá trị gia tăng thấp chiếm tỷ lệ lớn đa số ở mặt hàng nông sản, khoáng sản xuất khẩu chủ lực hoặc một số mặt hàng vẫn mang tính gia công và phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu.

Năng lực cạnh tranh sản phẩm xuất khẩu chưa cao, tỷ lệ nhập khẩu nguyên phụ liệu còn lớn nên thường gặp bất lợi mỗi khi giá cả thế giới biến động tăng, làm tăng chi phí sản xuất trong nước, giảm khả năng cạnh tranh của hàng hóa.

Thứ trưởng Trần Tuấn Anh cũng nhấn mạnh, xuất khẩu tăng trưởng nhanh nhưng dễ bị tổn thương trước biến động từ bên ngoài như giá cả thị trường thế giới, sự xuất hiện rào cản thương mại mới, việc áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại của các nước nhập khẩu.

Thứ trưởng cũng chỉ ra những khó khăn mà xuất nhập khẩu có thể phải đối mặt trong năm 2016 như sức ép cạnh tranh cho hàng hoá khi Việt Nam cam kết mở cửa thị trường cho hàng hoá nhập khẩu từ các nước vào.

Đồng thời, rào cản kỹ thuật và các biện pháp phòng vệ thương mại ngày càng được áp dụng phổ biến nhằm bảo vệ sản xuất trong nước đặc biệt trong bối cảnh thuế nhập khẩu được xoá bỏ trong các Hiệp định FTA. Các nước phát triển ngày càng áp dụng nhiều biện pháp kỹ thuật, kiểm soát hàng nhập khẩu, nhất là đối với hàng nông thủy sản.

Do vậy, các sản phẩm nông sản của Việt Nam dù được hưởng thuế ưu đãi vẫn có thể gặp khó khăn về khả năng tiếp cận thị trường do không đáp ứng được tiêu chuẩn về dư lượng kháng sinh, dư lượng thuốc trừ sâu…

Số vụ điều tra và áp dụng thuế chống bán giá và chống trợ cấp đối với hàng Việt Nam ngày càng nhiều sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu của Việt Nam và hạn chế khả năng tận dụng các FTA.

Sau khi phân tích những thuận lợi và thách thức trong hoạt động xuất nhập khẩu thời gian tới đây, Thứ trưởng Tuấn Anh chỉ ra những nhiệm vụ cụ thể như việc phát triển, tăng nguồn hàng cho xuất khẩu.

Cụ thể, rà soát, điều chỉnh các chính sách về thu hút đầu tư nhằm thu hút mạnh đầu tư trong nước và ngoài nước vào lĩnh vực sản xuất hàng xuất khẩu, khuyến khích việc đầu tư sản xuất hàng hóa có giá trị gia tăng, hàm lượng công nghệ cao và hàng hóa thay thế nhập khẩu.

“Mặc dù các đối tác EU, Hoa Kỳ, Nhật Bản… có những cam kết cắt giảm thuế nhập khẩu ngay khi FTA có hiệu lực nhưng nếu hàng xuất khẩu của Việt Nam không thể đáp ứng được tiêu chí xuất xứ thì cũng không được hưởng những ưu đãi về thuế quan đó. Để đáp ứng yêu cầu quy tắc xuất xứ trong các FTA, Việt Nam cần phát triển nhanh công nghiệp phụ trợ nhằm tăng hàm lượng nội địa và giá trị gia tăng cho hàng xuất khẩu”, Thứ trưởng lưu ý.

Nhiệm vụ thứ hai, theo Thứ trưởng là việc phát triển thị trường, tận dụng các FTA, tăng cường công tác xúc tiến thương mại. Tăng cường hoạt động tuyên truyền, phổ biến để doanh nghiệp tận dụng tôi đa các điều kiện thuận lợi về tiếp cận thị trường và cắt giảm thuế quan.

Cuối cùng là việc nâng cao năng lực cạnh tranh hàng hoá xuất khẩu, chuyển dịch cơ cấu sản phẩm xuất khẩu theo hướng nâng cao tỷ trọng sản phẩm có giá trị gia tăng cao

Theo Bizlive