Xử lý nợ xấu mang lại điều gì cho các doanh nghiệp?
Không chỉ hồi phục lại được hoạt động sản xuất kinh doanh, nhiều doanh nghiệp (DN) có nợ xấu sau khi được các tổ chức tín dụng (TCTD) bán lại cho Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) đã ngày càng phát triển, tăng cường tiềm lực tài chính và vị thế trên thị trường…
“Tạo điều kiện cho DN tái cơ cấu, thoát khỏi cơn hoạn nạn”
Đó là nhận định của TS. Võ Trí Thành khi nói về ý nghĩa từ việc mua nợ xấu của VAMC đối với các DN. Theo ông, việc VAMC mua nợ xấu của các ngân hàng giúp giảm áp lực gánh nặng chi phí. Thay vì phải trích 50% đến 100% dự phòng rủi ro trong năm, ngân hàng có thể “chia đều” cho 5 năm và tối đa lên tới 10 năm.
“VAMC phối hợp với các ngân hàng tạo điều kiện thuận lợi cho DN tái cơ cấu, thoát khỏi cơn hoạn nạn. Ví dụ, có thể đ.ánh giá lại khoản nợ xấu của DN, tạm thời khoanh lại nợ cũ cho vay mới; theo đó, làm tăng khả năng cho vay đối với DN”, TS. Võ Trí Thành nhấn mạnh.
Có thể nói, việc bán nợ sang VAMC đã giúp các DN có cơ hội tiếp cận với nguồn vốn tín dụng mới để tiếp tục đầu tư, khôi phục lại hoạt động sản xuất kinh doanh, tạo nguồn thu trả nợ ngân hàng do khoản vay cũ không còn bị hạch toán vào nhóm nợ xấu.
Trên thực tế, các DN trước bế tắc về tài chính, khi được các TCTD bán nợ xấu cho VAMC sẽ được VAMC xem xét, khảo sát thực trạng tài chính, tình hình sản xuất kinh doanh và nguyện vọng của DN. Sau đó, trong trường hợp DN có khả năng hồi phục, vượt qua giai đoạn khó khăn nếu được cơ cấu lại, VAMC sẽ chủ động xem xét, trao đổi với TCTD thống nhất phê duyệt phương án cơ cấu lại nợ cho DN, có thể kéo dài thời gian trả nợ, lập lại lịch trả nợ phù hợp với thời hạn vay mới và kế hoạch hoạt động sản xuất kinh doanh, dòng t.iền của DN, điều chỉnh giảm mức lãi suất đối với các khoản vay; giảm bớt một phần lãi vay quá hạn chưa thanh toán…. Nhiều DN còn có thể được VAMC góp vốn điều lệ, vốn cổ phần vào DN…
Bên cạnh đó, DN cũng được VAMC xem xét áp dụng một hoặc một số biện pháp hỗ trợ tài chính như: bảo lãnh vay vốn của TCTD; đầu tư, cung cấp tài chính dưới các hình thức cho vay, mua trái phiếu DN nhằm hỗ trợ DN có thể tiếp tục sản xuất, kinh doanh và tạo nguồn để trả nợ.
Tính đến thời điểm 31/8/2016, toàn hệ thống các TCTD đã xử lý được 548,5 nghìn tỷ đồng nợ xấu (ảnh minh họa).
Cũng chính nhờ bước ngoặt quan trọng này, nhiều DN đã có điều kiện để vượt qua giai đoạn khó khăn nhất, ổn định được tài chính, tập trung nguồn lực để sản xuất kinh doanh. Quan trọng hơn, được VAMC và các TCTD tạo điều kiện hỗ trợ, các DN nếu có đủ điều kiện thì còn có thể được vay vốn tiếp tục hoạt động, được xem xét cho vay bổ sung vốn để tiếp tục đầu tư, tăng cường tiềm lực tài chính và vị thế trên thị trường. Ngoài ra, một lợi ích nữa trong việc bán nợ cho VAMC là tài sản bảo đảm (TSBĐ), nhất là TSBĐ là bất động sản sẽ không phải chịu áp lực bán “rẻ” để trả nợ vào thời điểm thị trường bất động sản trầm lắng như những năm vừa qua, điều này giúp cho TCTD và khách hàng vay, bên bảo đảm cùng có lợi.
Video đang HOT
Thực chất, bao nhiêu nợ xấu đã được xử lý?
Phát biểu tại phiên họp của Ủy ban Kinh tế Quốc hội ngày 7/10 vừa qua, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho rằng, bên cạnh những kết quả đạt được, trên thực tế, vấn đề xử lý nợ xấu đang gặp rất nhiều khó khăn về quy định pháp luật, vướng mắc trong xử lý TSĐB… Hiện nay, NHNN đang tiếp tục nghiên cứu để đưa những nội dung này trong Đề án tái cơ cấu các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020 để trình lên các cấp.
Mặc dù qua thực tiễn hoạt động, việc xử lý nợ xấu của VAMC nói riêng và của hệ thống các TCTD nói chung thời gian qua còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, công tác thu hồi nợ đạt kết quả còn hạn chế so với khối lượng nợ xấu tồn tại, tuy nhiên, từ cuối năm 2012 đến tháng 8/2016, các TCTD đã tích cực nâng cao chất lượng tài sản, kiểm soát chất lượng tín dụng và xử lý nợ xấu, đặc biệt là nỗ lực tự xử lý nợ xấu bằng các biện pháp đốn đốc thu hồi nợ, sử dụng dự phòng rủi ro. Kết quả, tính đến thời điểm 31/8/2016, toàn hệ thống các TCTD đã xử lý được 548,5 nghìn tỷ đồng nợ xấu, trong đó chủ yếu là do các TCTD tự xử lý (chiếm 57,2%), còn lại là bán nợ (bao gồm bán cho VAMC và tổ chức, cá nhân khác) chiếm 42,8%.
Nợ xấu là vấn đề của cả nền kinh tế. ể đẩy nhanh xử lý nợ xấu, theo TS. Võ Trí Thành, bên cạnh sự phục hồi kinh tế, rất cần nâng cao năng lực cho VAMC để công ty này đẩy nhanh hơn quá trình xử lý nợ xấu và xử lý một cách triệt để (cả về pháp lực, năng lực, nguồn lực, và quyền lực; trong đó quyền lực và pháp lực là quan trọng nhất), đồng thời tạo dựng những t.iền đề cần thiết cho việc vận hành thị trường mua bán nợ, và hoàn thiện hơn nữa khung khổ pháp lý đối với thị trường bất động sản. Bên cạnh đó, cần xác định vấn đề giải quyết nợ xấu là một việc làm không chỉ đặt trên vai NHNN, mà còn cả nhiều bộ, ngành liên quan.
“Tuy thách thức, khó khăn còn nhiều và xử lý nợ xấu chắc còn đòi hỏi thời gian và lộ trình thích hợp, song hy vọng với những cơ sở để xử lý nợ xấu được giải quyết đồng bộ, NHNN cùng sự phối hợp của các bộ, ngành khác sẽ giải quyết bài toán nợ xấu hiệu quả hơn, nhanh hơn trong thời gian tới đây”, TS. Võ Trí Thành chia sẻ.
Kim Yến
Theo Dantri
Ngân sách lấy đâu 10.000 tỷ đồng cho ngân hàng xử lý nợ xấu?
Phương án dùng t.iền ngân sách để xử lý một phần nợ xấu lại được xới lên và một con số đã được đưa ra, khoảng 10.000 tỷ đồng. Nhiều chuyên gia đã đặt câu hỏi: Lấy đâu ra 10.000 tỷ đồng t.iền ngân sách để cho hệ thống ngân hàng xử lý nợ xấu?
Ý tưởng lấy t.iền ngân sách để xử lý nợ xấu lại được xới lên bởi Dự thảo Đề án Tái cơ cấu nền kinh tế giai đoạn 2016 - 2020 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Câu chuyện giải quyết cho được nợ xấu để làm lành mạnh hệ thống ngân hàng cũng như nền kinh tế đã nhận được rất nhiều ý kiến ủng hộ. Nhất là trong bối cảnh nợ xấu đang gia tăng về quy mô.
Nợ xấu như bãi rác đầu làng và gây ô nhiễm
Nói về nợ xấu, TS. Cấn Văn Lực, Giám đốc trung tâm đào tạo nhân lực BIDV ví von nợ xấu như "bãi rác đầu làng, nếu không quyết tâm xử lý trong thời điểm hiện tại thì nó cứ nằm "chình ình" ở đó và gây ô nhiễm chung cho nền kinh tế.
Theo Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tính đến cuối tháng 06.2016, tỷ lệ nợ xấu của toàn hệ thống là 2,58%, giảm so với mức 2,78% vào tháng 5.2016. Tuy nhiên, theo báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm của 13 ngân hàng cho thấy, tỷ lệ nợ xấu của nhiều ngân hàng tuy giảm nhưng quy mô của nợ xấu lại tăng thêm 10.729 tỷ đồng, từ 40.284 tỷ đồng lên 51.013 tỷ đồng.
Nhiều chuyên gia cho rằng tỷ lệ nợ xấu giảm chỉ là yếu tố kỹ thuật, thực tế nợ xấu đang tăng lên. Điều này khiến cho hoạt động kinh doanh của ngân hàng gặp khó khăn, nhất là mục tiêu giảm lãi suất.
Với thực tế đó, ông Lực cho rằng vấn đề nợ xấu cũng cần một quyết tâm. "Hiện nay chúng ta vẫn đang bất công khi đ.ánh giá vấn đề nợ xấu của ngân hàng chưa hiệu quả. Hệ thống ngân hàng trong 4 năm qua đã phải hy sinh rất nhiều. Ví dự như tự xử lý 55% nợ xấu, còn 45% bán cho VAMC, nhưng vẫn phải trích lập dự phòng, vì thế mà lợi nhuận giảm mạnh", ông Lực phân tích.
Theo ông Lực, việc xử lý nợ xấu có 3 nút thắt cần được thống nhất để giải quyết. Một là có dùng thêm ngân sách để xử lý nợ xấu hay không? Thứ 2 là ai sẽ bù lỗ và chia lãi với VAMC khi mua nợ xấu về? Vấn đề này cần có cơ chế rõ ràng. Thứ 3 là thị trường mua bán nợ. Ở đây nhà đầu tư tư nhân, đặc biệt nhà đầu tư nước ngoài sẽ đóng vai trò vô cùng quan trọng.
TS. Cấn Văn Lực cho rằng cần phải có khoảng 5.000 tỷ đồng đến 10.000 tỷ đồng vốn mồi để xử lý nợ xấu
"Với việc dùng ngân sách xử lý nợ xấu thì con số cụ thể sẽ tùy vào khả năng cần đối ngân sách của chính phủ. Và nó sẽ rơi vào khoảng 5.000 đến 10.000 tỷ đồng. Số t.iền này gấp 3 đến 5 lần số t.iền 2.000 tỷ trước đây ngân sách đã từng bỏ ra để đầu tư cho VAMC mua nợ xấu", ông Lực tính toán.
Số t.iền này, theo ông Lực, chỉ là vốn mồi cho VAMC mua nợ xấu với giá thị trường, sau đó sẽ quay vòng vốn khi đã bán được nợ xấu ra thị trường. "Cùng với đó, có thể phát hành thêm trái phiếu nợ xấu để bán ra thị trường và trái phiếu này sẽ được Chính phủ bảo lãnh để tăng tính thanh khoản", ông Lực nêu ý tưởng.
Lấy t.iền người nghèo chia cho người giàu?
Về vấn đề này, Giáo sư Cao Cự Bội, chuyên gia tài chính ngân hàng băn khoăn: T.iền ngân sách lấy đâu ra để mua nợ xấu? Trong khi chúng ta đang thâm hụt, bội chi ngân sách nặng nề, khó khăn trong kinh phí đầu tư phát triển, lấy đâu ra t.iền?
Giải trình với Ủy ban Thường vụ Quốc hội hồi trung tuần tháng 6 vừa rồi, Bộ trưởng bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, cho biết bội chi ngân sách nhà nước so với GDP thực hiện năm 2014 là 5,69%. Tuy nhiên, con số này đã tăng lên tới 6,33% trong báo cáo kiểm toán công bố cuối tháng 8 vừa qua, cao hơn nhiều lần so với chỉ tiêu 5% GDP mà Quốc hội cho phép. Năm 2015, bội chi ước tính là 5,7% GDP.
Ngân sách lấy đâu 10.000 tỷ đồng cho ngân hàng xử lý nợ xấu?
Ở một góc nhìn khác, GS.TSKH Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài Việt Nam, cho rằng nợ xấu của ngân hàng hiện nay nằm ở các đại gia, có những đại gia nợ đến 32.500 tỷ đồng.
"Có một thực trạng đáng bàn là nợ xấu của một số tập đoàn lớn đến mức báo động nhưng chưa thấy có NHTM nào công bố. Tôi mong NHNN công bố rõ nợ xấu hiện nay nằm ở khu vực nào", ông Mại đề xuất.
Rõ ràng, nợ xấu cần phải làm rõ là ai nợ? Nếu nợ xấu nằm ở những đại gia và họ sử dụng t.iền nợ đi xe sang, ở nhà sang, ăn chơi chỗ sang tại sao lại bắt người dân trả nợ cho những ông này?
Nhiều chuyên gia nhấn mạnh ngân sách là t.iền của dân. Do vậy, nếu dùng ngân sách để xử lý nợ xấu là lấy t.iền của người nghèo chia cho người giàu.
NHNN cho biết, nợ xấu chủ yếu có tài sản đảm bảo bằng bất động sản nên khi thị trường bất động sản phục hồi còn chậm thì việc phát mại, xử lý tài sản bảo đảm là bất động sản vẫn nhiều khó khăn ảnh hưởng đến quá trình xử lý nợ xấu.
Với những phân tích trên, liệu đề xuất sử dụng ngân sách để xử lý nợ xấu có khả thi hay không?
Theo Danviet
Năm 2015, các ngân hàng chi khoảng 75.000 tỷ đồng để trích lập dự phòng rủi ro Trong mùa đại hội đồng cổ đông năm nay, lãnh đạo nhiều ngân hàng sẽ phải 'cúi đầu' trước cổ đông vì lợi nhuận giảm do nợ xấu lớn, trích lập dự phòng rủi ro tăng cao. Năm 2016, áp lực dự phòng rủi ro dự kiến vẫn là 'ác mộng' với nhiều ngân hàng. Ước tính, năm 2015, các ngân hàng đã...
