Xôn xao nhớ cốm mùa thu

Tôi nhớ cốm, không phải vì vị của một món ăn. Cảm xúc về cốm ùa về trong một chiều thu Hà Nội, khi một người con trai đưa gói cốm tận nhà và năn nỉ, ăn thử một chút thôi…

Xem sảy cốm (làm cốm tơi ra) ở làng cốm Mễ Trì

Chúng tôi đi học trên đường Xuân Thủy, Q.Cầu Giấy, con đường trước đây là bạt ngàn những cánh đồng lúa của làng Vòng, ngôi làng cổ kính nức tiếng với món ăn đi vào trang văn Thạch Lam: cốm.

Vỉa hè Xuân Thủy cứ cách một đoạn lại gặp những chiếc thúng phủ lên trên mấy tấm lá ráy, lá sen xanh. Thêm một bó rơm khô, cọng cũng xanh. Đó đích thị là hàng bán cốm.

Bà bán hàng mở hé chiếc thúng, nhón cho người mua một nhúm cốm con con trên lòng bàn tay nhấm nháp cái thơm, ngọt lành của lúa non, thế là thay cho đủ lời mời mọc. Chúng tôi ôm gói cốm xinh xinh trong chiếc lá sen đó về nhà, lòng khấp khởi như mua được cả mùa thu.

Cốm non, bọc bên trong là lớp lá ráy để giữ cốm luôn mềm mại

Cốm nhấm nháp từng chút một ăn vui vui. Cốm chấm với chuối chín trứng cuốc thì vừa thơm vừa ngọt. Bạn trổ tài nấu chè cốm, cốm xào đường, cốm đồ như xôi rắc thêm sợi cơm dừa thì không còn gì tuyệt vời hơn. Chúng tôi đều chẳng thích hồng đỏ, nên dù cốm xanh, hồng đỏ đặt cạnh nhau thấy hài hòa màu sắc nhưng tuyệt nhiên chẳng khơi gợi ấn tượng gì về vị giác.

Tôi nhớ như in một chiều tháng 9 cận Tết trung thu của 4 năm về trước, trời mưa tầm tã, tôi trùm kín chăn, quyết không xuống nhà nhận một gói cốm mà cậu bạn cứ năn nỉ tôi phải ăn một chút.

“Cốm mùa thu, mua của nhà chính gốc làng Vòng”, bạn bảo. Gói cốm được mở ra, lá sen bọc ngoài vẫn khô cong dù ngoài trời mưa xối xả. Có thể bạn phải ôm nó vào lòng rất lâu…

Gói cốm bên ngoài bằng tàu lá sen thơm ngát

Giờ thì làng Vòng chẳng còn làm cốm. Vỉa hè Xuân Thủy vẫn lác đác cô hàng cốm mỗi dịp tháng 9, tháng 10 nhưng đó đều là cốm Mễ Trì, được làm bởi người dân xã Mễ Trì, H.Từ Liêm cách đó chừng 2 cây số. Làng Mễ Trì làm cốm đã trên 100 năm, nhưng chẳng mấy ai biết danh, đành ngậm ngùi núp sau danh Cốm Vòng huyền thoại.

Cô gái con một nhà làm cốm được trên 50 năm ở Mễ Trì dặn chúng tôi với gói cốm trên tay, có thể nấu chè, nấu xôi, xào đường hoặc cho vào rán trứng, làm chả. Cốm ngon thì làm gì cũng đều ngon cả.

Cốm và chuối chín được bán rất nhiều trong chợ Mễ Trì, Hà Nội

Làng Mễ Trì bé nhỏ còn gần 70 nhà làm cốm nhưng con số này sẽ rơi rớt trong vài năm nữa. Phải đi thật xa mới mua được thóc. Người làng cắt đất xây nhà cho thuê rồi thu tiền hàng tháng cũng thấy hơn nghề làm cốm hai sương một nắng. Người ta bỏ nghề cốm dần dần.

Một ngày nào đó, Hà Nội vào thu không còn cốm. Nắng nhạt, gió heo may hanh hao, không còn chút ngọc của trời bọc trong chiếc lá sen thơm mời gọi. Nghĩ thế thôi, cũng đủ thấy lòng nao nao quá…

Cốm ăn với chuối chín, một thức quà đặc biệt của mùa thu Hà Nội

Theo Tapchiamthuc