Xem tàu ngầm Yết Kiêu 1 bơi trong bể thử nghiệm

Sau gần một năm nghiên cứu, chế tạo, chiếc tàu ngầm “made in Việt Nam” đầu tiên đã được sản xuất và thử nghiệm thành công trước sự thán phục của rất nhiều người.

Tàu ngầm “made in Việt Nam”

Ông Phan Bội Trân chia sẻ: “Để có được thành công như ngày hôm nay, tôi cũng phải trải qua đủ mọi khó khăn, thử thách và ánh mắt nghi ngờ từ phía mọi người. Ban đầu khi mình nói có ý tưởng chế tạo tàu ngầm, ngay cả người thân trong gia đình cũng không tin nổi chứ đừng nói đến người ngoài. Nhiều người còn nghĩ mình bị điên, bởi trong suy nghĩ của họ, tàu ngầm vẫn là cái gì đó xa xỉ đối với nền khoa học kỹ thuật của Việt Nam. Nhưng họ càng nói, tôi càng phải cố làm, mà phải làm cho thật tốt để chứng minh rằng, với trí tuệ của con người Việt Nam, không có gì là không làm được”.

Thế rồi, vận dụng những kiến thức đã được học và được làm tại Pháp, ông đã ngày đêm mày mò nghiên cứu thêm sao cho phù hợp với khả năng tài chính và thực tế tại Việt Nam.

Ban đầu, ông Trân có dự định làm vỏ tàu ngầm bằng thép, nhưng sau đó, ông quyết định làm bằng composit bởi đây là những vật liệu rất dễ tạo hình mà độ bền, độ cứng cũng tương đương với chất liệu thép. Động cơ tua bin cũng được chăm chút một cách kỹ lưỡng, bởi đây là phần quyết định đến vận tốc, khả năng đi xa của con tàu. Rồi những chi tiết khác như: tiềm vọng kính, bộ nén khí cho thợ lặn…, cứ thiếu tới đâu, ông lại nhờ bạn bè hay các nhân viên trong công ty tìm mua giúp. Thời điểm đó, động cơ là thứ duy nhất ông không thể sản xuất tại Việt Nam mà phải đặt mua từ Pháp. Việc chế tạo khuôn hay gia công các máy móc, trang thiết bị bên trong tàu cũng hết sức thủ công do đây là những linh kiện đặc thù, ở Việt Nam chưa có ai sản xuất.

Ông Phan Bội Trân bên chiếc khuôn đúc vỏ tàu ngầm mini du lịch sắp xuất xưởng sang Malaysia.

Hơn một năm trời nghiên cứu, chế tạo, cuối cùng con tàu cũng đã thành hình. “Ngày con tàu hoàn thành, tôi vui lắm, vì đã coi nó như một đứa con tinh thần của mình. Ước mơ sản xuất ra chiếc tàu ngầm mang thương hiệu của người Việt Nam coi như đã hoàn thành một nửa. Chỉ cần thử nghiệm thành công và được ứng dụng vào thực tế, thì tàu ngầm của tôi đã góp phần không nhỏ để tăng cường tiềm lực quân sự nước nhà”.

Gian nan thử nghiệm

Khi tàu ngầm được hoàn thành, ông Trân lại đối mặt với một vấn đề nan giải khác, đó là thử nghiệm ở đâu, ai dám cho mình thử nghiệm cũng như công nhận thành quả của mình. Rất may, trong lúc đang loay hoay tìm giải pháp, ông đã được sự giúp đỡ rất nhiệt tình từ phía trường Trung cấp Kỹ thuật Hải quân TP.HCM.

Ông Trân nhớ lại thời điểm đó: “Khoảng cuối năm 2010, tôi được anh Lâm (ông Lê Kế Lâm, Chuẩn Đô đốc, Chủ tịch hội Khoa học – Kỹ thuật và Kinh tế Biển TP.HCM – PV) giới thiệu với anh Lương Mạnh Hùng, khi đó còn là Hiệu trưởng trường Trung cấp Kỹ thuật Hải quân TP.HCM. Sau khi nghe tôi trình bày về ý tưởng, thiết kế của mình, vốn cũng là dân làm khoa học nên anh Hùng rất thích nhưng vẫn còn nghi ngại về tính khả thi của con tàu”.

Để tăng thuyết phục, ông Trân đã tự mình mua gỗ, đóng thành một bể lớn chứa nước và mời cả hai người tới xem thử nghiệm trước ngay tại xưởng chế tạo tại quận Bình Tân.

“Hôm đó, khi thấy tôi điều khiển tàu ngầm trồi lên, lặn xuống được, anh Hùng thích lắm. Thế là ổng đồng ý cho tôi thử nghiệm chính thức tại trường Trung cấp Hải quân ngay. Cũng trong buổi hôm đó, một số lỗi mà tàu ngầm còn mắc phải như hệ thống thông tin liên lạc, ống thông khí… cũng được chúng tôi thảo luận để đưa ra hướng khắc phục”.

Tàu ngầm Yết Kiêu 1 được thử nghiệm thành công tại trường Trung cấp Kỹ thuật Hải quân TP.HCM.

Ngày 10/12/2010, một cuộc thử nghiệm chính thức tại trường Trung cấp Hải quân TP.HCM đã được diễn ra. “Hôm đó, gần như toàn bộ học viên cũng như giảng viên trường Trung cấp Hải quân đều ngưng hết công việc để xem tôi thử nghiệm. Lúc đó, tôi thấy lo lắm, bởi công sức của cả năm phụ thuộc vào một ngày hôm nay. Nếu thành công, tôi sẽ được cả xã hội công nhận, nhưng nếu thất bại, họ sẽ chỉ coi tôi như một gã kỹ sư gàn dở”.

Để đảm bảo an toàn cho cuộc thử nghiệm, một đội ngũ y bác sĩ đã được nhà trường huy động tới để sẵn sàng làm nhiệm vụ cấp cứu khi cần thiết. Trên bờ, một chiếc máy cẩu hạng nhẹ có thể đưa chiếc tàu ngầm ra khỏi mặt nước bất cứ lúc nào. Phía dưới nước, gần chục sinh viên mặc áo phao luôn di chuyển song song, theo sát từng hoạt động của tàu ngầm, để khi có sự cố sẽ kịp thời thông báo, đưa người bị nạn từ trong tàu ngầm ra ngoài.

Trước sự chứng kiến của hàng trăm người, ông Trân nhẹ nhàng lặn xuống nước, chui vào tàu từ phía bên dưới, khởi động động cơ và cho tàu lặn xuống dần dần trong sự hồi hộp, nín thở theo dõi của những người đứng phía bên trên. Sau hơn 4 giờ nổi lên, lặn xuống, chiếc tàu đã hoàn thành xuất sắc những yêu cầu từ phía ban tổ chức cuộc thử nghiệm đưa ra. Trồi lên khỏi mặt nước, khóe mắt của người kỹ sư già bỗng chốc cay cay trước những tràng pháo tay của những người có mặt.

Sau khi thử nghiệm thành công, ông đã gửi bản mẫu thiết kế tàu ngầm của mình lên Bộ Quốc phòng để chờ xét duyệt. Nếu được đồng ý, trong tương lai không xa, cảnh những chiếc tàu ngầm “made in Việt Nam” vươn ra giữa biển khơi có lẽ sẽ không còn quá hoang tưởng trong suy nghĩ của mỗi người dân Việt.

Theo Khampha