Xe quá tải – “hung thần” quốc lộ: Vẫn “qua mặt” cơ quan kiểm định

Xe quá tải được coi là một trong những nguyên nhân chính gây xuống cấp, hư hỏng đường. Dù 63 tỉnh, thành đã được trang bị trạm cân lưu động nhưng đến nay, cả nước vẫn còn khoảng 28.000 xe ô tô tự ý cơi nới thùng hàng gây quá tải trọng xe.

Xuất hiện tình trạng thuê, mượn thùng xe để đăng kiểm (ảnh minh họa)

Cơi nới gấp 3 lần

Cuối tháng 1-2014, tại thôn 4, Văn Thủy, xã Văn Tiến, TP Yên Bái xảy ra vụ TNGT hi hữu do xe tải BKS 29C-203.47 gây ra. Cụ thể, khi đang hoạt động tại đây, cánh cửa thành thùng phía sau bật khóa bên trái sang phía phải va vào người đi bộ cùng chiều làm một người c.hết. Theo dữ liệu kiểm định, chiếc xe nhãn hiệu CHENGLONG này sản xuất năm 2013, kiểm định lần đầu ngày 28-12-2013, thời hạn kiểm định lần tới là 27-12-2015 tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 2906. Khi vào kiểm định chiều cao lòng thùng hàng là 600mm, thể tích thùng hàng là 10,8m3, phù hợp với tải trọng của xe là 13 tấn. Tuy nhiên, khi xảy ra vụ TNGT nói trên, tại hiện trường, chiếc xe tải tự đổ này đã được cơi nới thùng hàng có chiều cao lòng thùng lên tới 1.800mm (gấp 3 lần nguyên bản của xe) thể tích lòng thùng hàng là 32,4m3 (nếu chỉ chở ngang miệng thùng, tải trọng hàng khoảng 39 tấn), gấp 3 lần tải trọng cho phép của xe.

Không chỉ gây nguy hiểm, xe quá tải cũng đã được xếp vào nguyên nhân hàng đầu gây hư hỏng, hằn lún mặt đường. Cuối năm 2013, QL1A đoạn Hà Nam – Thanh Hóa được nâng cấp với hàng nghìn tỷ đồng, vừa đưa vào sử dụng đã xuất hiện hằn lún mặt đường, gây cản trở giao thông. Thủ phạm chính là do xe quá tải lưu thông.

Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng vừa có báo cáo gửi Bộ GTVT về tình hình các loại ôtô tải tự đổ, xe xi téc, sơ mi rơ moóc chở nhiên liệu, khí hóa lỏng trọng lượng từ 10 tấn trở lên có kích thước thùng hàng không đúng quy định. Thống kê của Cục Đăng kiểm cho thấy, cả nước có hơn 28.000 xe có thùng hàng, xi téc quá khổ không đúng quy định. Trong đó có, 26.038 xe tải tự đổ; 1.677 xe xi téc, 312 sơ mi rơ moóc chở xi măng rời; 54 ôtô xi téc và 126 sơ mi rơ moóc chở khí hóa lỏng, nhiên liệu. Theo ông Trần Kỳ Hình, Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam, hiện nay, các xe có thùng hàng và xi téc quá khổ đa phần đều chở quá tải do các loại phương tiện này có thùng, xi téc không đúng kích cỡ quy định hiện hành.

Thuê thùng xe để kiểm định?

Lý giải về thực tế trên, Cục trưởng Cục Đăng Kiểm Việt Nam cho rằng, trước đây, nước ta chưa quy định chặt chẽ về kích cỡ thùng. Nhiều ôtô được sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu trước thời điểm có quy định về giới hạn thùng chở hàng. Từ năm 2012, đã có Thông tư “Quy định về kích thước giới hạn thùng chở hàng ôtô tải tự đổ, rơ moóc và sơ mi rơ moóc tải tự đổ, ôtô xi téc, rơ moóc và sơ mi rơ moóc xi téc tham gia giao thông đường bộ”, giới hạn thùng chở hàng nhưng vi phạm vẫn tồn tại nhiều. “Có trường hợp chủ xe cải tạo, cơi nới thùng hàng để chở quá tải. Khi tới hạn kiểm định, chủ xe đi thuê thùng đúng kích cỡ lắp vào hòng qua mắt cơ quan đăng kiểm” Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam nhận định.

Để nâng cao các biện pháp quản lý, Cục Đăng kiểm đã đề xuất nghiên cứu sửa đổi các quy định có liên quan để kiểm soát chặt xe cơ giới có thùng hàng vượt quá quy định… Đặc biệt, để phát hiện, xử lý đối với tình trạng chủ xe thuê thùng hàng đưa đi kiểm định hoặc cơi nới sau kiểm định, Cục Đăng kiểm Việt Nam đề xuất Bộ GTVT phê duyệt phương án đưa ảnh các xe kiểm định vào Giấy chứng nhận kiểm định để các cơ quan chức năng phối hợp kiểm soát. Cụ thể, trên tem kiểm định của những xe ôtô có kích thước thùng hàng không phù hợp với quy định sẽ đóng một vạch đỏ để cơ quan chức năng dễ nhận biết, tập trung tăng cường kiểm tra tải trọng xe khi tham gia giao thông. Bên cạnh đó, Cục Đăng kiểm cũng kiến nghị các cơ quan chức năng cần phải có các quy định để ngăn chặn tình trạng các cơ sở thi công, cải tạo xe cơ giới sản xuất thùng, xi téc để cho thuê đi kiểm định.

Điều 16 Nghị định 171/2013 NĐ- CP quy định, xử phạt đối với các phương tiện ô tô tải tự ý thay đổi kích thước thùng, thành xe 800.000- 1.000.000 đồng. Ngoài ra, CSGT sẽ yêu cầu chủ phương tiện phải tháo bỏ phần cơi nới để xe trở về đúng với kích thước nguyên bản của nhà sản xuất.

Theo ANTD