X.ác ư.ớp quái dị tiết lộ vương quốc huyền bí ẩn mình giữa Ai Cập
DNA từ một x.ác ư.ớp đáng sợ, không phải con người, đã giúp các nhà khoa học xác định vị trí Vương quốc Punt trong truyền thuyết.
Theo Live Science, những sinh vật quái dị được ướp xác là khỉ đầu chó, có thể được tôn vinh bởi chúng là hiện thân của vị thần khát m.áu ở thế giới ngầm Babi, hoặc thần cai quản Mặt Trăng Thoth.
X.ác ư.ớp quái dị của một con khỉ đầu chó ở Ai Cập – Ảnh: Patrick Ageneau
Nhóm khoa học gia dẫn đầu bởi nhà linh trưởng học Nathaniel Dominy từ Đại học Dartmouth (Mỹ) ban đầu đã sử dụng các x.ác ư.ớp có từ thời kỳ Tân Vương quốc của Ai Cập (năm 1500-1070 trước Công nguyên), trích xuất các phân tử để tìm hiểu chế độ ăn nhằm hiểu chúng đến từ đâu.
Bởi lẽ, các sinh vật quái dị được ướp xác như người này được cho là đến từ “vương quốc đã mất” Punt, vốn được đề cập trong các tài liệu cổ đại của Ai Cập nhưng chưa bao giờ được xác định trên bản đồ.
Video đang HOT
Nghiên cứu ban đầu này đã tiết lộ chúng đến từ một khu vực bao gồm Somalia, Eritrea và Ethiopia ngày nay. Manh mối về Punt dần hiện lên.
Mới đây, nhóm nghiên cứu tiếp tục thu hẹp phạm vi bằng bằng chứng DNA từ các x.ác ư.ớp “mới” hơn, niên đại từ năm 800-540 trước Công nguyên.
Sau đó, họ so sánh DNA đó với DNA của 14 con khỉ đầu cho thế kỷ XIX-XX đã biết nguồn gốc. Chỉ một mẫu duy nhất đã tiết lộ điều thú vị: Nó có mối quan hệ gần gũi nhất với các quần thể ở vùng ven biển Eritrea ngày nay.
Nhờ đó, họ tin tưởng rằng Vương quốc Punt trong truyền thuyết không những có thật mà còn tọa lạc ngay thành phố cảng Adulis cổ xưa, nổi tiếng của Ai Cập, chỉ là khác nhau về mặt thời gian.
Phát hiện này cũng đẩy lùi bằng chứng đầu tiên về hoạt động giao thương ở khu vực Adulis cổ đại ít nhất vài thế kỷ, vì Punt tồn tại trước thành phố cảng.
Khỉ đầu chó không phải động vật bản địa ở Ai Cập nhưng đã được bán đến đây do người Ai Cập cổ đại quan tâm chúng, có thể đã nuôi chúng như các con vật cưng, nhiều con được ướp xác.
Chính hoạt động buôn bán này đã để lại những bằng chứng giá trị về các tuyến đường giao thương cổ đại trong khu vực.
Phát hiện 'choáng' từ hai xưởng ướp xác lớn nhất Ai Cập
Hai xưởng ướp xác có niên đại hơn 2.300 năm tiết lộ những chi tiết thú vị trong công nghệ đưa con người và động vật trở thành 'bất tử' theo quan niệm cổ đại, bao gồm 'dịch vụ tùy chọn' với các mức giá khác nhau.
Theo Bộ Du lịch và cổ vật Ai Cập, đó là hai xưởng ướp xác lớn nhất và hoàn chỉnh nhất từng được khai quật từ trước tới nay, một xưởng dùng để ướp x.ác n.gười, xưởng còn lại chuyên ướp xác động vật.
Cả hai được xây dựng vào khoảng cuối triều đại XXX (năm 380 trước Công nguyên đến năm 343 trước Công Nguyên) và đầu thời đại Vương quốc Ptolemy được cai trị bởi Alexandros III của Macedonia (Alexandre Đại Đế), tức năm 332 trước Công Nguyên.
Chúng đều tọa lạc ở nghĩa trang cổ Saqqara thuộc tỉnh Giza - Ai Cập.
Một bức phù điêu mô tả một công đoạn trong quá trình ướp xác - Ảnh: BỘ DU LỊCH VÀ CỔ VẬT AI CẬP
Theo Heritage Daily, quan niệm của người Ai Cập cổ đại cho rằng ướp xác là để "ka" - một từ để chỉ thứ giống như linh hồn trong quan niệm hiện tại - có thể trở lại cơ thể sau khi c.hết một thời gian, từ đó bắt đầu cuộc tái sinh.
Những thứ được khai quật từ ướp x.ác n.gười cho thấy việc đạt được "cuộc sống vĩnh cửu" sẽ có mức giá khác nhau, tức chi phí cho mỗi kiểu ướp xác là khác nhau và người ta có thể tùy vào túi t.iền để lựa chọn công nghệ chứ không phải mọi người cũng được ướp theo cùng một kiểu!
Xưởng này là một tòa nhà hình chữ nhật xây bằng gạch bùn, bên trong có nhiều buồng được ngăn cách với nhau, mỗi buồng có giường dài 2 m, rộng 1 m. Trong xưởng vẫn còn một số đồ gốm, dụng cụ, bình nghi lễ, vải lanh và nhựa đen được dùng khi ướp xác.
Xưởng ướp xác động vật cũng có mô hình tương tự, với sảnh và lối vào trung tâm được lót bằng đá vôi, bên trong còn nhiều bình gốm, h.ài c.ốt động vật cùng các công trình chuyên dụng khác.
Cuộc khai quật lần này cũng tiết lộ 2 ngôi mộ được trang trí công phu, một người thuộc Vương triều thứ XVIII (khoảng năm 1.400 trước Công Nguyên) tên Menjebu, được ghi chú là quan tư tế của nữ thần Qadesh.
Ngôi mộ còn lại xa xưa hơn, của người tên "Ni-Hesbast-Pa" từ Vương triều thứ V (khoảng năm 2.400 trước Công Nguyên), nắm giữ các chức danh hành chính và tôn giáo quan trọng, được ca ngợi là "tu sĩ của các vị thần".
Ngoài ra người ta còn thấy một nhóm tượng đã mô tả moojt cặp vợ chồng, những bức tượng gỗ và đá mô tả các cá nhân khác, tượng thần Osiris, các mảnh vỡ của con dấu đất sét, một chiếc quan tài gỗ nhiều màu của thời Tân Vương Quốc (Vương triều thứ XVIII trở đi).
Khám phá những phát hiện khảo cổ tại một nghĩa trang ở Ai Cập Phái đoàn khảo cổ Ai Cập làm việc trong khu vực Al-Ghoreifa từ năm 2017 đã khám phá một nghĩa trang của các quan chức cấp cao và linh mục từ thời Tân Vương quốc từ thế kỷ 16 và 11 Trước Công nguyên. Những bức tượng cổ được phát hiện tại một nghĩa trang ở tỉnh Minya, Ai Cập, ngày 15/10/2023. (Ảnh:...