Xác định giai đoạn ung thư vú qua kích thước khối u

Kích thước khối u là yếu tố quan trọng để xác định giai đoạn ung thư vú, ảnh hưởng tới lựa chọn và triển vọng điều trị của bệnh nhân.

Ngoài kích thước, các bác sĩ còn dựa trên vị trí khối u, phạm vi di căn, sự xuất hiện của các tế bào ung thư và thụ thể hoóc môn để xác định giai đoạn bệnh.

Các bác sĩ sẽ thực hiện hàng loạt xét nghiệm để đưa ra kết luận cuối cùng, từ đó, lựa chọn phương pháp điều trị và tiên lượng cho bệnh nhân ung thư. Dựa vào kích thước khối u có được sau các xét nghiệm, họ phân chia theo hệ thống TNM:

- T là kích thước khối u nguyên phát hoặc thứ phát.

- N là ung thư đã di căn đến gần các hạch bạch huyết.

- M là ung thư đã di căn sang các bộ phận khác.

Theo đó, ung thư vú có các giai đoạn từ 0 đến 4:

- Giai đoạn 0: Ung thư không xâm lấn và chỉ xuất hiện bên trong ống dẫn sữa

- Giai đoạn 1: Các khối u nhỏ chưa lan đến hạch bạch huyết hoặc chỉ ảnh hưởng đến một phần nhỏ của hạch bạch huyết gần nó.

- Giai đoạn 2: Khối u lớn, lan đến các hạch bạch huyết xung quanh.

- Giai đoạn 3: Khối u tiếp tục lớn hơn hoặc phát triển thành các mô xung quanh.

- Giai đoạn 4: Từ khối u ở vú, các tế bào ung thư đã di căn sang các bộ phận khác.

Mỗi bệnh nhân ung thư vú đều có thể trạng khác nhau nhưng đều có chung 4 giai đoạn này để có phương hướng điều trị thích hợp bằng các phương pháp: Phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, hoóc môn, nhắm mục tiêu.

Cách đo khối u nguyên phát

Khối u nguyên phát được đo ở điểm rộng nhất và tính theo đơn vị cm hoặc mm.

Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ (ACS), các bác sĩ dựa vào hệ thống sau để phân loại kích thước khối u:

- TX: Chưa xác định được khối u nguyên phát

- T0: Chưa tìm thấy dấu hiệu của khối u nguyên phát

- T1: Khối u có đường kính từ 2 cm.

- T2: Khối u có đường kính trên 2 cm và dưới 5 cm.

- T3: Khối u phát triển trên 5 cm.

- T4: Khối u có thể ở bất kỳ kích thước nào ở thành ngực và da. Tình trạng này có thể xảy ra ở cả ung thư vú thể viêm.

Khối u nguyên phát được đo ở điểm rộng nhất và tính theo đơn vị cm hoặc mm. Ảnh: Medical News Today

Các yếu tố khác ảnh hưởng tới phân chia giai đoạn

Hạch bạch huyết

Thông qua xét nghiệm, bác sĩ sẽ phân chia giai đoạn dựa trên phạm vi của khối u, xác định nó đã di căn tới hạch bạch huyết chưa. Để làm được điều này, họ sẽ cắt một hoặc nhiều hạch bạch huyết ở nách và kiểm tra dưới kính hiển vi.

Bác sĩ kiểm tra tình trạng hạch bạch huyết ở nách để xác định mức độ lây lan của ung thư. Ảnh: Getty Images

Cuối cùng, các bác sĩ sử dụng N trong hệ thống TNM để phân loại:

- NX: Không đánh giá được tình trạng hạch.

- N0: Không phát hiện ung thư qua các hạch bạch huyết gần đó.

- N1, 2, 3: Ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết xung quanh.

Di căn

Di căn là tình trạng ung thư đã lan từ vú đến các bộ phận khác trong cơ thể như gan, phổi, xương… và được phát hiện bằng các phương pháp như quét hình ảnh, xét nghiệm, kiểm tra bổ sung… Triệu chứng của di căn phụ thuộc vào bộ phận mà ung thư lan tới.

Di căn được phân loại theo M trong hệ thống TMN:

- MX: Không đánh giá được tình trạng di căn.

- M0: Không phát hiện tình trạng di căn

- M1: Ung thư vú đã lan sang các bộ phận khác.

Tình trạng thụ thể hoóc môn

Khi xác định giai đoạn ung thư, các bác sĩ kiểm tra thụ thể trong tế bào khối u.

Nếu trong tế bào khối u có thụ thể estrogen, kết quả là bệnh nhân dương tính với thụ thể estrogen (ER dương tính), tương tự, nếu có thụ thể progesterone, các bác sĩ sẽ chẩn đoán là progesterone dương tính, (PR dương tính).

Với loại ung thư vú này, các bác sĩ thường lựa chọn phương pháp điều trị hoóc môn.

Tình trạng HER2

Tình trạng HER2 là hiện tượng tế bào ung thư sản sinh quá nhiều protein thúc đẩy tăng trưởng, gọi là thụ thể yếu tố tăng trưởng biểu mô 2 – HER2.

Bệnh nhân sẽ được chẩn đoán mắc ung thư vú khi nồng độ HER2 tăng vượt ngưỡng. Ung thư vú dương tính với HER2 là loại mạnh nhất so với loại ung thư vú khác nhưng có thể điều trị bằng phương pháp nhắm mục tiêu.

Sự xuất hiện của tế bào ung thư

Sự xuất hiện, biệt hóa của tế bào ung thư cũng là yếu tố quan trọng để xác định giai đoạn ung thư vú. Chúng được xếp cùng các tế bào khỏe mạnh trên kính hiển vi và so sánh.

Tế bào gần giống với tế bào khỏe mạnh nhất sẽ được xếp vào nhóm thấp, biệt hóa tốt. Loại ung thư vú này thường phát triển chậm hơn tế bào nhóm cao, biệt hóa kém.