Xác định các kháng thể ngăn chặn nhiều chủng virus cúm B

Các nhà nghiên cứu tại Trường Dược khoa thuộc Đại học Washington ở St. Louis và Trường Dược khoa Icahn đã xác định được 2 kháng thể bảo vệ chuột trước virus cúm B.

Cấu trúc phân tử của kháng thể liên kết với protein từ virus cúm B. Ảnh: Yanan Dai

Theo nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Imunity ngày 24/9, nhóm nghiên cứu đã lấy các mẫu máu của một bệnh nhân cúm B và tiến hành tách các tế bào sản xuất kháng thể. Sau đó, nhóm nghiên cứu tạo các kháng thể từ những tế bào này và tiến hành phân tích, tìm ra 7 kháng thể khác nhau có tác dụng với kháng nguyên neuraminidase (N), một loại enzyme trên bề mặt virus cúm. Trong đó, 2 kháng thể 1G05 và 2E01, có khả năng ức chế các kháng nguyên N từ một nhóm gồm 9 chủng virus cúm B.

Hơn nữa, 2 kháng nguyên này còn giúp chuột thí nghiệm sống sót sau khi được tiêm một liều virus cúm B với nồng độ có thể gây tử vong. Cụ thể, nhóm nghiên cứu đã tiêm virus cúm B vào cơ thể của các nhóm gồm 5 chuột thí nghiệm/nhóm. Sau đó, họ điều trị các nhóm chuột nhiễm virus bằng 1 trong 2 kháng thể trên hoặc một loại kháng thể giả dược (placebo) trong 3 ngày. Quá trình thử nghiệm cho thấy các nhóm chuột đều phát triệu chứng mắc bệnh nhưng những chuột thí nghiệm được điều trị bằng kháng thể 2E01 và 4/5 chuột thí nghiệm được điều trị bằng 1G05 đã sống sót trong khi nhóm chuột dùng giả dược không qua khỏi.

Đồng tác giả nghiên cứu, Giáo sư Florian Krammer từ Icahn, cho biết với khả năng đã được chứng minh qua thử nghiệm kể trên, các kháng thể chống virus cúm B có thể được sử dụng để tạo ra một phương pháp điều trị cúm mới, hiệu quả hơn, đặc biệt khi kết hợp với những kháng thể cúm A.

Những nghiên cứu sâu hơn cũng chỉ ra giống như những kháng thể cúm A từng được xác định trước đó, 2 kháng thể cúm B này vô hiệu hóa kháng nguyên N bằng cách khóa một phần chức năng của enzyme này. Phân tích cấu trúc về các tương tác giữa các kháng thể và kháng nguyên N chỉ ra mỗi kháng thể can thiệp theo một cách khác nhau, vì vậy, sẽ rất khó để virus có thể kháng lại một loại thuốc có cả 2 kháng thể cùng lúc.

Nhóm nghiên cứu đang tìm những đối tác tiềm năng để phát triển thuốc chữa cúm mới từ những kháng thể này. Nhóm cũng đã bắt đầu các thí nghiệm sử dụng các kháng thể 1G05 và 2E01 để phát triển một loại vaccine phòng cúm tạo kháng thể phổ rộng.

Gần như tất cả những loại virus cúm ảnh hưởng tới con người đều được xếp vào 1 trong 2 nhóm: A và B. Cúm B ít gặp hơn và thường xuất hiện vào cuối mùa cúm, đặc biệt nhạy cảm với trẻ em. Mùa cúm 2019-2020, 187 trẻ em Mỹ đã tử vong vì cúm, với gần 2/3 trường hợp mắc cúm B.