Wowy: ‘Rap đã cứu tôi’

Wowy cho biết anh sinh ra ở một khu ổ chuột. Tuổi trẻ của “lão đại” là cuộc sống đường phố, những tháng ngày nông nổi, thậm chí có cả sai lầm nhưng nhờ đến với rap, anh thay đổi.

Zing có cuộc phỏng vấn với rapper Wowy – một trong bốn huấn luyện viên của Rap Việt, đồng thời cũng là nam diễn viên của phim Ròm. Thật ra, trước khi có cơ hội xuất hiện trên màn ảnh rộng hay ngồi ghế nóng game show, Wowy từng được truyền hình nhắc đến một lần nhưng trong tâm thế và hoàn cảnh hoàn toàn khác. Nhắc lại, ít ai ngờ.

- Từ một rapper đường phố vốn chứa đựng không ít tranh cãi trong quá khứ, bỗng một ngày anh xuất hiện trên ghế nóng truyền hình trong vai trò huấn luyện viên, người “cầm cân nảy mực”. Cảm giác thế nào?

- Rất kỳ lạ. Trước đây tôi từng được lên truyền hình một lần. Bạn biết nó như thế nào không? Nếu tôi nhớ không lầm thì đó là một phóng sự và ở đó, tôi bị chê bai thậm tệ, nhạc của tôi bị nói như thể đầu độc giới trẻ. Đó cũng là thời mà rap còn nhận nhiều định kiến từ xung quanh. Nhưng hôm nay, cũng trên truyền hình, tôi lại ngồi đó với tâm thế khác – một huấn luyện viên của Rap Việt.

Cuộc đời, đôi khi phải trải qua những điều trái ngược như vậy. Nghĩa là vẫn một người đó, có lúc bị chê, có lúc lại được khen. Hiểu điều ấy nên tôi thấy kỳ lạ, thú vị hơn là hạnh phúc. Nhưng hình ảnh trên Rap Việt mang lại nhiều niềm vui cho gia đình. Nhất là mẹ tôi, tôi biết mẹ mình đã theo dõi và rất hãnh diện về con trai.

- Khi bước chân vào rap, anh có bao giờ nghĩ sẽ chạm đến hào quang?

- Không. Tôi sinh ra ở một hẻm nghèo, hay nói cách khác là một khu ổ chuột ở quận 5, TP.HCM. Mẹ tôi phải làm cùng lúc 2-3 công việc để đủ tiền đóng học cho con trai. Đó là một phụ nữ luôn khao khát con mình học hành đến nơi đến chốn, được vào đại học. Nhưng tôi đã không làm được. Cũng có giai đoạn mẹ phải lo lắng cho tôi rất nhiều. Nhưng hiện tại, có lẽ mẹ đã hài lòng về tôi.

Con trai của người phụ nữ ấy giờ đã có cơ hội đến nhà riêng của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, được vào phòng mà sinh thời nhạc sĩ ở, được đến gần hơn với lịch sử. Con trai của người phụ nữ ấy giờ đã được đóng phim điện ảnh, đó là Ròm. Con trai của người phụ nữ ấy đã ngồi trên ghế nóng truyền hình và khoác lên những bộ đồ hàng hiệu. Đó thực sự là những điều mà trước đây, mẹ con tôi không bao giờ dự đoán.

Khi còn nhỏ, tôi chỉ dám mơ rằng sau này khi nhắc tới tên mình, mọi người biết thằng nhóc đó là ai. Giờ thì tôi làm được rồi khi có nhiều người biết đến. Tôi bắt đầu nuôi tham vọng lớn hơn, là làm sao để nhiều khán giả trên thế giới cũng biết đến âm nhạc của thằng nhóc Wowy đó.

- Ghế nóng có bao giờ làm anh lo lắng?

- Lúc đầu cũng không quen lắm. Ngồi trên ghế nóng truyền hình hơi đau lưng, tôi cũng sợ bị bệnh viêm khớp (cười).

- Trước khi đến với rap, anh là người như nào?

- Tôi cũng là người nguy hiểm đấy, nhìn tôi là biết mà (cười). Có thể nói là nóng tính, không nhịn được. Nhưng sau này tôi giảm dần và đến bây giờ tôi muốn hết sự nguy hiểm ấy. Mình không nên và không được phép tỏ ra nguy hiểm như vậy ở hiện tại nữa vì tôi học cách trân trọng mọi người hơn.

- Vì nhạc rap đã làm anh thay đổi?

- Đúng là như vậy, rap ban đầu là nơi tôi phản ánh chính mình và cuộc sống xung quanh. Nhưng dần dần, chính rap đã cứu cuộc đời tôi. Trước đây, người ta bảo tôi như giang hồ vậy, tôi làm chuyện nọ chuyện kia nhưng đến với rap, tôi dành nhiều thời gian hơn để viết nhạc và ít dần thời gian ra đường. Thử đoán xem, nếu không có rap, nếu cứ ở ngoài đường phố thì bây giờ tôi là người như nào.

Nhạc rap rõ ràng đã thay đổi và cứu cuộc đời của một tội phạm như tôi. Rap đã đưa tôi ra khỏi sự nguy hiểm của cuộc sống đường phố. Do vậy, tôi muốn mọi người hãy coi điều đó như tấm gương sống.

Nếu bạn gặp khó khăn, bạn không biết làm gì, bạn vô công rồi nghề, thậm chí bạn rơi vào tệ nạn, bạn từng là tội phạm, đừng nghĩ rằng mình không thể cứu chữa. Hãy ngồi xuống, cầm tờ giấy và cây bút, hãy đến với rap.

Đầu tư cho cây bút và tờ giấy đi, viết rất dễ dàng, không có gì khó khăn cả. Rap và âm nhạc sẽ làm bạn thay đổi, làm bạn tốt hơn, sống có ích hơn. Bạn sẽ không còn đơn độc để đối phó với khó khăn trong cuộc sống nữa vì rap sẽ là người bạn.

Tôi chính là tấm gương, là dẫn chứng. Vị trí mà tôi có được hôm nay hoàn toàn là nhờ rap và âm nhạc.

- Rap từng bị coi như “đứa con ghẻ”, nhận về không ít định kiến và kỳ thị. Theo anh, điều gì đã khiến hôm nay rap có được live show cháy vé, những MV hàng chục triệu lượt xem và các rapper có thể làm giám khảo trên truyền hình, thu nhập cao?

- Rap là phát minh rất hay của người da màu, họ sử dụng nó để đấu tranh cho chính cuộc sống của họ. Xuất phát điểm của rap nằm trong khoảng lịch sử tồi tệ nhưng nhờ kiên trì, các rapper đã dần vượt qua được nghịch cảnh của cuộc sống để đưa rap đến một vị trí khác.

Đã có những ca khúc rap đứng đầu bảng xếp hạng âm nhạc thế giới. Và có những rapper mà độ giàu có của họ khiến người xung quanh phải kinh ngạc. Rất nhiều người đã thay đổi cuộc đời nhờ rap.

Ở Việt Nam cũng vậy, rap bây giờ đã có cuộc thi trên truyền hình, rapper đã có thu nhập tốt. Đó là thành quả của sự cố gắng của nhiều thế hệ với không ít niềm tin và hy vọng.

- “Ở thị trường nhạc Việt, chỉ rap love (rap tình yêu) mới nổi”, nhận định ấy đúng không?

- Rap love cũng hay nhưng lại không phải là mảng tôi theo đuổi. Tôi hợp với những gì gai góc hơn, đó là những bài rap về đời sống (rap life). Nhưng nói rap life không nổi tiếng được thì không phải.

Lời bài Chạy của tôi thậm chí đã tạo cảm hứng để đạo diễn Trần Thanh Huy chấp bút thành kịch bản điện ảnh, đó chính là Ròm – phim đã đoạt giải LHP Busan. Và nhà biên kịch Alan Ball của Hollywood cũng sử dụng cho nhạc phim truyền hình Mỹ trên HBO. Đó là vinh hạnh mà không phải ai cũng có được.

Nói chung, rap là sự đa dạng và luôn thay đổi từng ngày. Hôm qua kiểu rap này có thể không thành công, bị chê bai nhưng ngày mai có thể lại thành hit. Ai nghĩ một ngày lại có ông mang bài Hổng dám đâu và biến nó thành rap, như ở Rap Việt mới đây. Thế nên, khó mà đánh giá được dòng rap nào được yêu thích nhất.

- Nhiều người thắc mắc tại sao những rapper nội lực và đình đám như DSK, MC Ill và đặc biệt là Đen Vâu lại vắng mặt ở cả King of Rap lẫn Rap Việt?

- Tôi nghĩ họ còn thiếu yếu tố nào đó. Bạn có thể được 10 điểm môn Văn nhưng 5 điểm môn Toán hoặc 6 điểm môn Sử, tiếng Anh lại 9,5. Bạn không dở nhưng thiếu một điểm nào đó để phù hợp với tiêu chí của cả hai chương trình. Mà, tiêu chí ấy là gì thì tôi cũng không biết.

- Trong chặng đường của mình, anh từng chọn ai làm đối thủ?

- Chưa. Tôi chưa lựa ai làm đối thủ vì có nhiều đối thủ rất mệt. Đã là đối thủ mình phải tìm cách hạ gục, chuyện đó đâu đơn giản. Tôi chỉ quan trọng là mình học được những gì và sẽ phát triển sự nghiệp ra sao, chứ không cần cố tìm đối thủ.

Nhưng người ghét tôi thì có, thậm chí nhiều. Nhưng tôi cũng không coi họ là đối thủ. Nếu ai ghét mình mà mình cũng phải tranh đấu với người ta thì tôi sẽ không còn sức lực và thời gian để tập trung làm điều mình đam mê.

Ai bảo mình được mình nghe, mà ai bảo không được mình càng phải làm tiếp để chứng minh. Ai không thích có thể sau này họ sẽ thích, còn ai thích thì quá tốt rồi. Bây giờ, tôi dành nhiều thời gian để lan tỏa năng lượng tốt cho mọi người.

- Đúng là anh cũng có không ít anti-fan, còn những người hâm mộ, anh có định lượng được tình cảm của họ không?

- Trước tiên tôi muốn gửi lời cảm ơn thật lòng. Tôi đã gặp rất nhiều người mà họ dành cho mình tình cảm chân thành. Có những người chỉ muốn ôm mình một cái, không đòi hỏi gì hơn. Như vậy cũng đã đủ khiến tôi xúc động.

Nhưng tôi thực sự bất ngờ khi có những khán giả xăm lời bài hát của tôi lên da thịt họ. Phổ biến nhất là câu: “Cầu trời khấn Phật cho anh em con an toàn / Một lạy xin đất cho mẹ cha con bình an” trong ca khúc Buddha (clean).

Tôi đã gặp một số khán giả xăm như vậy và xin chụp ảnh lại, hiện tại tôi đã có một bộ sưu tập ảnh ở nhà. Để đáp lại tình cảm của mọi người, chính tôi cũng đã xăm hai câu đó lên người ngay trên sân khấu live show của mình.

- Đồng ý là hai câu rap anh vừa chia sẻ có thông điệp. Nhưng hỏi thẳng, anh đã bao giờ làm sai, gây tổn thương cộng sự hay người anh em của mình?

- Tôi không muốn làm tổn thương ai. Nhưng nếu có làm gì sai hoặc tổn thương ai đó thì hôm nay tôi xin nói rằng đó là sự vô tình hoặc bồng bột của tuổi trẻ. Tôi cũng từng là người nóng tính, nhưng giờ tôi đã thay đổi, tiết chế đi rất nhiều.

- Trải qua nhiều thăng giáng, lên bổng xuống trầm, có khi nào anh thấy hành trình của mình quá gian nan?

- Ban đầu tôi thấy gian nan, không được suôn sẻ. Nhưng bây giờ nghĩ lại, tôi thấy mình còn may mắn hơn nhiều người. Hãy nhìn những người lao động chân tay, phụ hồ, chạy xe ôm… hay những thợ sửa máy lạnh mà chúng ta thường xuyên gặp. Trời mưa ướt nhem hay nóng nực, họ cũng vẫn làm việc, may ra được chủ nhà mời ly nước, còn không sửa xong rồi về.

Để kiếm được đồng tiền ai cũng có những khổ cực riêng. Khổ cực của mình, nghĩ lại vẫn không là gì so với những vất vả của người khác.

Cuộc sống của tôi bây giờ lại càng may mắn. Đến một ngày nào Wowy không rap được, không nhảy được nữa, tôi vẫn có thể ngồi xuống để vẽ một bức tranh hay viết cuốn sách và chắc chắn vẫn có thu nhập. Còn những người lao động thì sao, sau mấy chục năm, khi họ mệt, họ sẽ làm gì, thu nhập ra sao? Ai có thể trả lời câu hỏi ấy!

- Anh thường lấy chất liệu ở đâu cho những sáng tác của mình?

- Tất cả bản rap của tôi đều có câu chuyện đằng sau. Mỗi bản rap đều ẩn chứa những chất liệu cuộc sống nhất định từ xung quanh. Tôi nhớ mãi câu chuyện về cô chú hàng xóm, họ rất nghèo, người vợ đi bán chất cấm rồi bị bắt.

Ở trong tù được một thời gian cô ấy phát hiện mắc bệnh hiểm nghèo. Cô ấy gửi thư về nhà tôi nhờ chuyển cho người chồng đến gặp cô ấy lần cuối. Nhưng người chồng đã đi đâu lâu rồi.

Và đến bây giờ, cô ấy đã mất, còn người chồng thì vẫn chưa đọc được lá thư. Tôi đã sáng tác một bản rap về câu chuyện của bức thư đó.

- Anh không ngại phơi bày hiện thực cuộc sống của mình trong rap?

- Tôi làm nhạc rap như vậy, cuộc sống của mình có gì mình mang nó vào rap. Nhiều người cho rằng rap của tôi đường phố, bụi đời nhưng tôi từng sống cuộc sống như vậy thì phải rap như vậy.

Tất nhiên, bây giờ khác rồi, khi cuộc sống tốt hơn, chất liệu trong rap của tôi cũng khác. Cuộc sống dễ thay đổi lắm mà bản thân mỗi người cũng dễ thay đổi. Như hôm nay mình ăn món đồ khác mình cũng sẽ khác. Người ăn chay chắc chắn sẽ khác với ăn thịt.

- Anh đang ăn chay à?

- Tôi vẫn còn ăn thịt nhưng đang muốn tiết chế lại, giảm từ từ để hướng đến ăn chay. Tôi đang học cách ăn nhiều rau củ, trái cây hơn và sẽ thay đổi dần khẩu phần ăn. Hiện tại, tôi chưa tìm được phương pháp để loại bỏ hoàn toàn thịt trong bữa ăn. Nhưng trong tương lai tôi không muốn ăn thịt nữa. Nếu thực hiện được điều đó quả thực quá tuyệt vời.

- Bản rap mà anh ưng ý nhất?

- Nếu nói bản rap tâm đắc nhất thì đó là My All Way. Đó là sáng tác đầu tiên của tôi được in trong một cuốn sách về nghệ thuật và cuốn sách ấy được đặt ở một viện bảo tàng bên Thượng Hải. Đa phần khán giả Việt Nam không biết bài đó vì hồi tôi làm bài này, Internet còn chưa phổ biến như bây giờ, tôi cũng không có cách nào để lan truyền sáng tác của mình cả.

Nếu so với thế hệ rapper đi trước, các bạn trẻ hiện nay thuận lợi hơn vì có sự hỗ trợ của truyền thông, kinh tế, thiết bị công nghệ, nhãn hàng.

- Trong “Người số một”, anh đã không ngại nói về cha mình, và rồi như anh tiết lộ trên sóng giờ vàng mới đây, hai người đã không thể còn nói chuyện với nhau. Nhưng giờ thì sao, mối quan hệ cha con đã tốt hơn?

- Không, thậm chí còn tệ hơn. Gần đây, bà nội tôi qua đời. Khi đó, tôi đang đi quay MV Có c ố g ắng c ó t hành c ông. Cả ê-kíp hơn 50 người đã chuẩn bị sẵn sàng quay từ 4h sáng hôm trước tới 6h sáng hôm sau nên không hoãn được. Do vậy, tôi đã không thể về đưa tang bà nội, mẹ tôi vì muốn ba không la mắng nên đã nói với ba rằng tôi đi làm xa, tận Phan Thiết.

Nhưng mẹ không biết là sau khi quay xong, tôi đã chạy ngay về để thắp nhang cho bà nội. Vì vậy ba biết tôi không phải ở Phan Thiết, ba đã giận. Từ đó, ba không nói chuyện với tôi nữa. Tôi mời đi ăn, ba tôi cũng không nhận lời.

Cuộc sống của tôi đôi khi khắc nghiệt như vậy đó. Nhưng tôi vẫn thấy vui là mỗi khi về nhà, ba mẹ vẫn còn ở đó, an toàn và dần bớt lo cho mình hơn. Đó là điều an ủi nhỏ nhoi dành cho tôi.

- Tại sao lúc đó anh không bỏ hết để về với gia đình vì… nghĩa tử là nghĩa tận?

- Tại sao ư? Tôi cũng không biết nữa. Nhưng có lẽ, tôi đã được cuộc sống gọt giũa trở thành một người cứng rắn. Tôi không cho phép mình mềm yếu trong bất cứ hoàn cảnh nào. Nhưng đó có thể lại là điểm yếu của tôi.

Tôi cũng rất buồn và sẽ cố gắng để không lặp lại tình cảnh đó nữa. Chuyện cũng đã qua rồi, giờ muốn thay đổi cũng không làm được gì. Tôi cũng không muốn đưa ra lời khuyên cho ai, rằng nếu gặp hoàn cảnh đó nên bỏ về hay tiếp tục. Nhưng tôi muốn nói rằng nếu trót rơi vào trường hợp như Wowy thì vẫn phải bước tiếp.

- Như anh chia sẻ, anh từng mắc sai lầm, cũng từng nông nổi, cũng từng làm điều sai trái. Tất nhiên, giờ anh đã ở vị trí rất khác, tâm thế khác. Nhưng có phải quá khứ vẫn ẩn hiện trong anh, và đó là lý do anh có dự định sẽ ăn chay trường, như cách để trả nghiệp?

- Không, tôi không dùng từ trả nghiệp. Tôi coi việc ăn chay là… được làm. Đừng coi đó là món nợ mà mình phải nai lưng ra trả. Hãy coi đó là quyền của mình, mình được phép ăn chay và được phép truyền đi những năng lượng tích cực. Nếu coi như món nợ thì không ai muốn trả nhưng nếu coi là quyền được làm, mình sẽ thoải mái, chẳng còn gánh nặng nữa.

Tôi giờ nghiệm ra rằng tất cả chúng ta đang hít chung bầu không khí, do vậy, nên yêu thương tất cả hơn là hằn học, ghét bỏ, hận thù ai. Sau cùng, tôi biết ơn tất cả người đã đồng hành với tôi. Xin cảm ơn tất cả, có họ mới có Wowy ngày hôm nay.