WHO ‘giữa hai làn đạn’ Mỹ – Trung

Theo dõi VGT trên

Khi gửi “tối hậu thư” cho WHO tuần trước, Trump dường như trông đợi đòn đánh của ông có thể mang lại nhiều tác động hơn thực tế.

Trong lá thư dài 4 trang, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã chỉ trích Tổng giám đốc Tedros Adhanom Ghebryesus cùng Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về cách ứng phó với đại dịch, cho rằng họ liên tục mắc sai lầm khiến thế giới trả giá đắt. Ông cũng nhắc lại lời đe dọa rút khỏi tổ chức này và chuyển gần 400 triệu USD đóng góp ngân sách cho WHO mỗi năm tới các tổ chức y tế khác.

“Tôi không thể cho phép người đóng thuế Mỹ tiếp tục tài trợ cho một tổ chức rõ ràng không phục vụ lợi ích của nước Mỹ như hiện tại”, Trump viết trong thư, thêm rằng chính quyền của ông đã liên lạc với WHO về những cải cách mong muốn, song ông không nói rõ những cải cách đó là gì.

“Tối hậu thư” của Trump được gửi đi trong bối cảnh các thành viên WHO đang dự cuộc họp trực tuyến của Đại hội đồng Y tế Thế giới (WHA), cơ quan ra quyết sách của WHO, nhằm thúc đẩy phản ứng quốc tế với Covid-19 trong hai ngày 18-19/5.

Tuy nhiên, Tổng giám đốc Tedros dường như không bị cuốn vào vòng xoáy tranh cãi hay tỏ ra bất bình với tuyên bố Trump như trước đó. Ông chỉ nhắc tới vấn đề này một lần khi nói rằng đại dịch đang “đe dọa phá vỡ hợp tác quốc tế”.

WHO giữa hai làn đạn Mỹ - Trung - Hình 1

Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebryesus tại Đại hội đồng Y tế Thế giới (WHA), hôm 18/5. Ảnh: WHO.

Anne Gulland, biên tập viên của Telegraph, cho rằng ông Tedros giữ được thái độ bình thản như vậy có thể là do sự “yểm trợ” của Trung Quốc. Ngay sau “tối hậu thư” của Trump, Chủ tịch Tập Cận Bình, một trong số lãnh đạo hàng đầu thế giới tham dự WHA, tuyên bố Bắc Kinh cam kết đóng góp hai tỷ USD để hỗ trợ các nước đang phát triển đối phó đại dịch.

Bắc Kinh cũng lập tức công kích, cáo buộc Mỹ lợi dụng họ làm cái cớ để trốn tránh nghĩa vụ tài chính được các quốc gia thành viên WHO nhất trí. “Việc Mỹ đơn phương ngừng đóng góp vi phạm nghĩa vụ quốc tế của chính họ. Chúng ta vẫn trong giai đoạn rất quan trọng. Ủng hộ WHO giúp duy trì chủ nghĩa đa phương, đồng thời hỗ trợ quá trình hợp tác quốc tế chống đại dịch và cứu lấy mạng sống của mọi người”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên hôm 19/5 cho hay.

Một người thuộc WHO cho biết phản ứng của Tổng giám đốc Tedros sẽ phụ thuộc vào phản ứng của 194 nước thành viên. “Nếu các nước thành viên lo ngại về việc Mỹ rút ngân sách, ông Tedros cũng sẽ cảm thấy quan ngại”, người này nói.

Video đang HOT

Ông thêm rằng cơn tức giận của Trump ngược lại chỉ khiến các quốc gia thành viên WHO trở nên đoàn kết hơn. Nhiều lãnh đạo thế giới khác, gồm Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Angela Merkel, cũng cam kết hỗ trợ WHO. “ Sức khỏe con người không phải vấn đề có thể đem ra tranh luận, để phục vụ mục đích riêng hay để mua bán”, Tổng thống Macron khẳng định.

Nhiều nhà bình luận tin rằng Trump rất khó đạt được mục đích của mình bằng cách “trút giận” lên WHO. Tiến sĩ Clare Wenham, phó giáo sư về chính sách y tế toàn cầu tại Đại học Kinh tế London, cho biết Trump có hai mục đích khi công kích WHO.

“Thứ nhất, ông ấy muốn đánh lạc hướng dư luận về thất bại của mình khi đối phó với đại dịch ở Mỹ. Ông ấy cố gắng đổ lỗi cho Trung Quốc và WHO, đồng thời biến tổ chức y tế này thành ‘kẻ giơ đầu chịu báng’. Thứ hai, WHA đã trở thành chiến trường ủy nhiệm cho cuộc tranh đấu quyền lực giữa Mỹ và Trung Quốc. Trận chiến này có thể xảy ra ở bất kỳ diễn đàn quốc tế nào và trong trường hợp này là WHO“, bà Wenham nhận định.

Dù không rõ cam kết đóng góp hai tỷ USD của Trung Quốc có trở thành hiện thực hay không, tiến sĩ Wenham tin rằng các quốc gia khác sẽ lấp khoảng trống tài chính cho WHO, cũng như nền y tế toàn cầu.

Mỹ luôn là nước đóng góp ngân sách nhiều nhất cho WHO, nhưng chỉ chiếm 15% trong tổng ngân sách của tổ chức y tế này. Do đó, nhiều nhà bình luận tin rằng WHO sẽ không khó để bù đắp khoản thiếu hụt đó nếu Mỹ quyết định rút khỏi tổ chức.

Lần cuối cùng Mỹ ngừng đóng góp ngân sách cho WHO là cuối thập niên 80 và ảnh hưởng của nó rõ ràng hơn bây giờ rất nhiều, theo tiến sĩ Sharifah Sekalala, phó giáo sư về luật tại Đại học Warwick, Anh.

“Ngày nay, WHO đã ở một vị thế tốt hơn nhiều. Họ đã có nhiều nhà tài trợ mới như Quỹ Bill & Melinda Gates với ngân sách đóng góp lớn thứ hai, cùng nhiều quỹ khác. WHO giờ không dễ bị đe dọa như trong quá khứ”, bà Sekalala nói.

Việc Mỹ rút ngân sách cũng báo trước sự thay đổi lớn ở WHO, theo tiến sĩ Yu Jie, người chuyên nghiên cứu về Trung Quốc tại Viện Chatham House. “Bắc Kinh sẽ thúc đẩy WHO trở thành một tổ chức tập trung vào nam bán cầu, đồng thời tìm cách thay đổi quy tắc và tiêu chuẩn có lợi hơn cho các nước đang phát triển”, bà nói.

WHO giữa hai làn đạn Mỹ - Trung - Hình 2

Tổng thống Donald Trump (trái) và Chủ tịch Tập Cận Bình tại hội nghị G20 ở Osaka, Nhật Bản, hồi tháng 6/2019. Ảnh: Reuters.

Một lý do khác khiến WHO không quá lo ngại về lời đe dọa của Mỹ là vị thế của Trung Quốc ngày càng tăng lên như một cường quốc về khoa học và công nghệ. Bắc Kinh đang tiến hành nhiều nghiên cứu khoa học về nCoV với tốc độ đáng nể và nhanh chóng tăng bậc trên các bảng xếp hạng quốc tế ở mọi lĩnh vực.

Nghiên cứu của Quỹ Khoa học Quốc gia Mỹ năm 2018 cho biết Mỹ vẫn là nước chi cho nghiên cứu và phát triển lớn nhất thế giới với khoảng 500 tỷ USD mỗi năm, tiếp theo là Trung Quốc với gần 400 tỷ USD.

“Trung Quốc sẽ nhanh chóng bắt kịp Mỹ nhờ nguồn tài chính khổng lồ đầu tư cho sáng tạo khoa học và quy trình tuyển chọn nhân tài cực kỳ nghiêm ngặt”, bà Yu nói.

Bình luận viên Anne Gulland còn cho hay ngày càng có nhiều lo ngại về việc Trung Quốc vươn lên thống trị về khoa học. Giai đoạn đầu đại dịch, các nhà khoa học Trung Quốc từng nhận được nhiều lời khen về tốc độ giải trình tự gene của nCoV, nhưng sau đó bị chỉ trích vì từ chối chia sẻ mẫu sinh phẩm.

Nhiều người từng đặt câu hỏi rằng liệu có nên tin tưởng vào những công trình khoa học của Trung Quốc, nhưng tiến sĩ Yu cho rằng tất cả quốc gia trên thế giới đều chính trị hóa khoa học ở mức độ nào đó.

“Việc Mỹ rút ngân sách là một đòn giáng vào WHO, nhưng nó không phải là khó khăn không thể vượt qua. Tôi không nghĩ WHO sẽ quá lo lắng về điều này. Họ có nhiều việc khác quan trọng hơn phải làm như tập trung vào đại dịch và cứu sống mọi người”, tiến sĩ Wenham nhận định.

Fox News: Mỹ sẽ tài trợ lại cho WHO đúng bằng khoản đóng góp của Trung Quốc

Chính quyền Trump được cho là đang cân nhắc nối lại một phần tài trợ cho WHO một tháng sau khi Tổng thống Trump tuyên bố ngừng tài trợ cho tổ chức này.

Fox News hôm 15/5 đưa tin, theo dự thảo bức thư dài 5 trang gửi Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus mà hãng tin này tiếp cận được, chính quyền Trump đồng ý tài trợ cho WHO bằng với mức đóng góp của Trung Quốc.

Theo Fox News, Tổng thống Trump được cho là đã đồng ý ký vào bức thư này, tuy nhiên chưa rõ ai thuyết phục để nhà lãnh đạo Mỹ đưa ra quyết định trên.

Fox News: Mỹ sẽ tài trợ lại cho WHO đúng bằng khoản đóng góp của Trung Quốc - Hình 1

Tổng thống Mỹ Donald Trump. (Ảnh: Fox News)

Một quan chức chính quyền xác nhận với Fox News rằng ông Trump đã đồng ý với kế hoạch được nêu trong dự thảo.

"Bất chấp những thiếu sót của WHO, tôi tin rằng WHO vẫn có tiềm năng to lớn và muốn thấy WHO tiếp tục hoạt động với tiềm năng này, đặc biệt là trong cuộc khủng hoảng toàn cầu hiện nay", bức thư viết. Fox News cho rằng "giọng điệu" này khá giống với ông Trump.

"Đó là lý do tại sao tôi quyết định để Mỹ tiếp tục hợp tác và làm việc với WHO", bức thư cho biết thêm, nhấn mạnh Trung Quốc đang có một khoản nợ lớn với toàn thế giới và cần bắt đầu trả khoản nợ đó bằng việc đóng góp một cách công bằng cho WHO.

Mỹ trước đó tài trợ khoảng 400 triệu USD/năm cho WHO. Nếu theo đúng nội dung bức thư, khoản tài trợ mới chỉ bằng 1/10 con số này.

"Nếu Trung Quốc tăng tài trợ cho WHO, chúng tôi đưa ra các điều chỉnh phù hợp với những mức tăng đó", bức thư nói thêm.

Tài liệu dài 5 trang này kêu gọi WHO cải tổ, đưa ra một cơ chế đánh giá toàn cầu để báo cáo công khai về sự tuân thủ của các quốc gia thành viên với Quy định y tế quốc tế cũng như đảm bảo đưa ra các tuyên bố kịp thời, hiệu quả về tình trạng khẩn cấp y tế công cộng.

Bức thư cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tách biệt WHO và Tổng giám đốc của tổ chức này với các áp lực chính trị liên quan về các quyết định về y tế công cộng, đồng thời kêu gọi đánh giá độc lập về nguồn gốc virus SAR-CoV-2 và phản ứng với COVID-19 của WHO.

Hôm 14/5, Tổng thống Trump tuyên bố sẽ tạm dừng tài trợ WHO trong khi Nhà Trắng tiếp tục đánh giá tình hình.

Nói về quyết định của mình, ông Trump khẳng định WHO đã "thất bại trong chính nhiệm vụ cơ bản của mình và cần phải chịu trách nhiệm".

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Nga tuyên bố bắn hạ tên lửa hành trình Storm Shadow của Anh
06:05:03 22/11/2024
Bộ trưởng Quốc phòng Anh lên tiếng sau khi Ukraine tấn công Nga bằng tên lửa Storm Shadow
14:20:16 21/11/2024
Tỷ phú Ấn Độ Gautam Adani bị truy tố tại Mỹ vì tội hối lộ
13:12:37 21/11/2024
Nga đã phản đòn tấn công tầm xa của Ukraine, nỗi lo sợ của Kiev về thứ 'vũ khí nóng' thành hiện thực?
20:17:03 21/11/2024
J&J có nguy cơ bị kiện tại Anh về bột talc gây ung thư
18:11:14 21/11/2024
Ông Trump đề cử nguyên CEO công ty đấu vật WWE làm Bộ trưởng Giáo dục Mỹ
14:32:27 20/11/2024
Câu chuyện cảm động về chú cá heo cô đơn ở biển Baltic
15:22:01 20/11/2024
Nga phản ứng về vụ Ukraine tấn công bằng tên lửa ATACMS
16:29:06 20/11/2024

Tin đang nóng

Mẹ định bán đất, lấy tiền trả nợ cho em trai, tôi cười chua chát hỏi một câu khiến bà chấn động, còn tôi về trong nước mắt
05:41:18 22/11/2024
Mẹ tôi dõng dạc hủy đám cưới sau khi mẹ chồng tương lai đọc "diễn văn" miệt thị thông gia
05:38:11 22/11/2024
Sự trở lại ngoạn mục nhất Hollywood: Lindsay Lohan - nàng công chúa sa ngã sao lại đẹp "ngộp thở" thế này
06:41:14 22/11/2024
Hoa hậu Quốc tế Thanh Thủy: Lên tiếng chính thức về hình ảnh đăng ký kết hôn, bật khóc nức nở vì lí do gì?
06:49:21 22/11/2024
Nhan sắc giả dối của Lee Min Ho
06:04:14 22/11/2024
Góc khuất kinh hoàng của Kpop: Thực tập sinh nữ suy kiệt, tắt kinh vì nhịn ăn cắm đầu vào phòng tập
06:44:30 22/11/2024
Chồng nửa đêm lẩm bẩm vài câu rồi bật dậy, vô thức đi lại trong phòng, tôi cười anh mộng du cho tới khi biết sự thật thì ngã ngửa
05:31:32 22/11/2024
Dọn dẹp bàn làm việc của chồng, tôi suýt ngất khi đọc được một tờ giấy
05:07:22 22/11/2024

Tin mới nhất

Vụ diễn viên, MC bị bắt: Phát hiện giao dịch đáng ngờ liên quan chính trị gia

11:02:34 22/11/2024
Liên quan đến vụ án The Icon Group, Cục Điều tra Đặc biệt (DSI) hướng sự chú ý vào 1 chính trị gia sau khi liên kết dòng tiền giữa các nghi phạm và mẹ của người này.

Ác liệt giao tranh sau tin Ukraine nã tên lửa ATACMS sang đất Nga

06:05:27 22/11/2024
Tỉnh Voronezh (Nga) cũng ghi nhận bị UAV Ukraine tấn công. Chính quyền địa phương tuyên bố rằng 5 UAV Ukraine đã tấn công một cơ sở công nghiệp dân sự ở Voronezh, gây ra hỏa hoạn.

Nga tuyên bố sẵn sàng xem xét sáng kiến hòa bình 'thực tế' về Ukraine

05:44:53 22/11/2024
Bà Zakharova cho hay: Tôi muốn nhấn mạnh một lần nữa: Từ khóa là phải tính đến lợi ích của đất nước chúng tôi, tình hình thực địa hiện nay và các đảm bảo về việc tuân thủ các thỏa thuận liên quan.

Mỹ chỉ cho phép đòn tấn công hạt nhân đối kháng có điều kiện, Trung Quốc thẳng thừng nói 'lạc hậu'

05:42:50 22/11/2024
Bên cạnh đó, người phát ngôn trên cho rằng, chính quyền Mỹ cần phải tiến hành đối thoại với các nước khác như Nga, Trung Quốc và Triều Tiên nhằm mục đích ngăn chặn chiến tranh hạt nhân vì không ai muốn xảy ra thảm họa này.

Việt Nam nói về kế hoạch của Anh hạn chế người di cư bất hợp pháp

05:36:30 22/11/2024
Chúng tôi luôn hợp tác chặt chẽ với các đối tác, trong đó có Vương quốc Anh, trong vấn đề di cư - Người phát ngôn Phạm Thu Hằng cho biết.

ICC kết án một cựu cảnh sát trưởng ở Mali có liên hệ với al-Qaeda

05:34:33 22/11/2024
Các công tố viên ICC cáo buộc Al-Hassan, 47 tuổi, đã dẫn dắt một triều đại khủng bố sau khi nhóm Ansar Dine có liên hệ với al-Qaeda chiếm giữ thành phố Timbuktu lịch sử vào năm 2012.

12 người thiệt mạng do bão Man-yi tại Philippines

05:32:28 22/11/2024
Philippines phải hứng chịu khoảng 20 cơn bão mỗi năm trong khi thường xuyên bị ảnh hưởng bởi động đất và núi lửa phun trào, khiến nơi này trở thành một trong những quốc gia dễ xảy ra thảm họa nhất trên thế giới.

COP29: Bế tắc trong dự thảo tuyên bố chung khi thời điểm bế mạc gần kề

19:39:47 21/11/2024
Tuy những cam kết quan trọng về việc chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch đã được đưa ra tại COP28, nhưng dự thảo tuyên bố chung của COP29 không đưa ra các bước đi cụ thể để giảm sự phụ thuộc vào các nguồn năng lượng này.

Lực lượng hùng hậu của Fox News trong nội các Trump 2.0

19:33:12 21/11/2024
Mặc dù không bị sốc trước các lựa chọn của Tổng thống Mỹ đắc cử, nhưng công chúng có thể thấy khó hiểu khi thấy số lượng nhân vật truyền hình và giải trí mà ông Trump đang khai thác cho nhiệm kỳ thứ hai của mình.

Chính quyền Trump 2.0 bất đồng về việc cấm Tiktok tại Mỹ

19:23:28 21/11/2024
TikTok và công ty mẹ ByteDance đã kiện chính phủ Mỹ về lệnh cấm trên. Các công ty này cho rằng lệnh cấm là vi hiến và vi phạm Tu chính án thứ nhất, đồng thời bác bỏ các khiếu nại cho rằng ứng dụng này gây ra rủi ro về an ninh.

Lãnh đạo IAEA tiết lộ vị trí cơ sở làm giàu uranium của Triều Tiên

19:05:11 21/11/2024
Ngoài ra, ông Grossi nhận định không có dấu hiệu thay đổi đáng kể nào tại bãi thử hạt nhân Punggye-ri của Triều Tiên và có vẻ như nơi này vẫn đang chuẩn bị cho các vụ thử hạt nhân.

Tổng thống Biden xóa một phần nợ cho Ukraine trước khi ông Trump nhậm chức

19:03:39 21/11/2024
Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết quyết định xóa nợ cho Ukraine được đưa ra nhằm bảo vệ các lợi ích chiến lược của Mỹ và các đồng minh quan trọng, bao gồm Liên minh châu Âu (EU), nhóm G7+ và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Có thể bạn quan tâm

Cậu bé nói về mẹ câu đầu bị châm chọc, nghe đến cuối lại bật khóc, nể phục: Thành công của bố mẹ là đây!

Netizen

11:21:55 22/11/2024
Có một đứa con ngoan ngoãn, hiểu chuyện là niềm ao ước của bất kì bậc phụ huynh nào. Nhìn vào cách hành xử của một em bé, nhiều người có thể đánh giá ngay được phương pháp nuôi dạy của ba mẹ.

Quả chuối vừa được mua vào buổi sáng với giá 9.000 đồng, buổi tối bán với giá 157 tỷ đồng

Sáng tạo

11:20:19 22/11/2024
Một quả chuối trong nhiều năm đã gây tranh cãi trong giới nghệ thuật đã được bán với giá 6,2 triệu USD (hơn 157 tỷ đồng) bao gồm cả phí tại cuộc đấu giá nghệ thuật đương đại của Sotheby s New York vào tối thứ Tư

Người đàn ông mất ngủ suốt 32 năm vì bị sếp mắng oan

Lạ vui

11:20:01 22/11/2024
Sau một lần bị cấp trên đổ lỗi một cách bất công, người đàn ông rơi vào trạng thái buồn bực, uất ức và bị mất ngủ suốt nhiều năm.

Áo khoác dài, món đồ sành điệu, đáng giá nhất tủ đồ mùa đông

Thời trang

11:13:20 22/11/2024
Kiểu áo khoác mùa đông đặc trưng nhất chính là trench coat (áo khoác dài, áo măng tô). Chỉ vào mùa cuối năm, tín đồ thời trang mới thỏa sức diện item này đi học, đi chơi, đi làm mà không cần e ngại điều gì.

Bắt giữ 4 đối tượng trộm cắp và tiêu thụ tài sản

Pháp luật

11:08:50 22/11/2024
Ngày 22/11, Công an tỉnh Thanh Hoá thông tin, Công an thị xã Bỉm Sơn vừa bắt giữ 4 đối tượng ở tỉnh Ninh Bình để điều tra tội trộm cắp và tiêu thụ tài sản.

Phong cách trẻ trung của 'Anh trai say hi' JSOL

Phong cách sao

10:56:25 22/11/2024
Trong đó các item mang tính trẻ trung, hiện đại thường được JSOL sử dụng khá nhiều như áo thun, áo sơ mi, quần short hay các set đồ jeans.

Kiều Anh xinh đẹp hội ngộ dàn diễn viên 'Phía trước là bầu trời' sau 23 năm

Phim việt

10:53:13 22/11/2024
23 năm sau khi phát sóng Phía trước là bầu trời , 3 diễn viên Kiều Anh, Hà Hương và Văn Anh gặp lại trên thảm đỏ sự kiện ra mắt phim Linh miêu - Quỷ nhập tràng tại Hà Nội tối 21/11.

Hồ Ngọc Hà: Có lúc tôi bế tắc, không biết phải làm gì!

Nhạc việt

10:50:06 22/11/2024
Có lúc tôi bế tắc, không biết mình cần phải làm gì, không biết còn được yêu thương không... , Hồ Ngọc Hà trải lòng.

Bị bất tỉnh sau cú tông xe máy vào ô tô đang dừng đèn đỏ

Tin nổi bật

10:33:51 22/11/2024
Khi tài xế ô tô cho xe dừng đèn đỏ tại ngã tư Bồn Nước (phường An Bình, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) thì bị xe máy, biển số: 60M1-37xx do một người đàn ông điều khiển, lưu thông hướng cùng chiều tông vào đuôi.

Trà xanh và 7 thức uống buổi sáng khác tốt cho sức khỏe, giúp đẹp da mùa hanh khô

Làm đẹp

10:25:04 22/11/2024
Cách chuẩn bị rất đơn giản: Rót một cốc nước ấm rồi thêm nước cốt của nửa quả chanh và chút mật ong vào nước rồi khuấy đều trước khi uống.

Tử vi 12 con giáp ngày 22/11/2024: Hợi khởi sắc, Dần bất ổn

Trắc nghiệm

09:49:20 22/11/2024
Tử vi 12 con giáp đầy đủ nhất ngày 22/11/2024, tử vi ngày mới nhận định về công việc, tài chính, tình duyên, sức khỏe của 12 con giáp: Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi.