“Vùng sự sống” của Sao Hỏa rất giống Canada ngày nay
Dữ liệu của robot Curiosity của NASA tiết lộ thêm những chi tiết bất ngờ về khu vực Gale Crater, nơi chứa các “khối xây dựng sự sống”.
Theo Sci-Tech Daily, một nghiên cứu mới so sánh các điều kiện của Trái Đất và Sao Hỏa dựa trên dữ liệu Curiosity cho thấy khu vực Gale Crater vào thời điểm NASA cho là có sự sống trông rất giống vùng Newfoundland của Canada ngày nay.
Gale Crater thời còn là một lòng hồ cổ đại và rất có thể ngập đầy sự sống – Ảnh đồ họa: NASA
Tác giả chính Anthony Feldman từ Viện Nghiên cứu sa mạc ở TP Las Vegas (Mỹ) đặt vấn đề: “Gale Crater là một lòng hồ cổ đại – rõ ràng là có nước ở đó. Nhưng điều kiện môi trường khi có nước ở đó là gì?”.
Đó là một câu hỏi quan trọng bởi sẽ giúp chúng ta hình dung thế giới có sự sống mà NASA tin tưởng từng tồn tại ở Sao Hỏa khoảng 3 tỉ năm trước trông như thế nào.
Sử dụng dữ liệu Curiosity về đất của Gale Crater, các nhà khoa học đã đối chiếu với dữ liệu từ công viên quốc gia Gros Morne ở Newfoundland, dãy núi Klamath ở Bắc California và phía Tây Nevada (Mỹ).
Video đang HOT
Tại mỗi địa điểm, nhóm nghiên cứu đã kiểm tra đất bằng phương pháp phân tích nhiễu xạ tia X và kính hiển vi điện tử truyền qua, cho phép họ nhìn thấy các vật liệu đất ở mức độ chi tiết hơn.
Curiosity đã nghiên cứu Gale Crater từ năm 2011 và đã tìm thấy rất nhiều vật liệu đất được gọi là “vật liệu vô định hình tia X”, tức các vật liệu bị thiếu cấu trúc tinh thể.
Và đất ở Newfoundland đã cho thấy điều tương tự, thứ chỉ có thể tồn tại với khí hậu lạnh lẽo cận Bắc Cực của khu vực này.
Điều này cho thấy Sao Hỏa thời có thể có sự sống cũng mang khí hậu cận Bắc Cực. Tuy lạnh với chúng ta, nhưng đó vẫn là một nhiệt độ phù hợp với nhiều sinh vật khác.
Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Communications Earth & Environment này một lần nữa cho thấy nhiều nơi ở Sao Hỏa cổ đại có thể đã trông giống Trái Đất đến mức nào.
"Báu vật" ở Sao Hỏa tiết lộ nguồn gốc sự sống Trái Đất
Phát hiện đặc biệt ở Gale Crater - Sao Hỏa có thể giúp giải thích cái gọi là "phản ứng hóa học sinh ra sự sống" trên Trái Đất.
Từ hơn 1 thập kỷ trước, robot dạng xe tự hành thám hiểm Sao Hỏa mang tên Curiosity đã gây chấn động khi tìm ra các "khối xây dựng sự sống".
Cho đến nay, một loạt phát hiện tương tự từ robot này và các tàu thám hiểm khác đã xác định bề mặt hành tinh đỏ đầy chất hữu cơ, có thể có nguồn gốc sinh học lẫn phi sinh học.
Khu vực Gale Crater trên Sao Hỏa - Ảnh: NASA
Tuy chúng ta thường mong đợi chất hữu có cơ nguồn gốc sinh học hơn - vì đó là bằng chứng về sự sống ngoài hành tinh - nhưng một nghiên cứu mới cho thấy chất hữu cơ phi sinh học cũng là một "báu vật". Bởi chúng có thể giúp giải thích nguồn gốc sự sống của Sao Hỏa cũng như của chính Trái Đất chúng ta.
Chất hữu cơ có thể được tạo ra bởi sự tồn tại của sinh vật, nhưng ngược lại, các sinh vật đầu tiên ra đời trên Trái Đất sẽ cần được hoài thai từ chất hữu cơ phi sinh học, thông qua một quá trình còn mơ hồ - gọi là "phản ứng hóa học sinh ra sự sống".
Trong đó, giả thuyết được chấp nhận rộng rãi nhất chính là quá trình quang phân, là phản ứng hóa học phá vỡ các hợp chất khi phân tử hấp thụ các photon ánh sáng.
Vấn đề là chứng minh quá trình này đã thực sự diễn ra trên Sao Hỏa. Nhóm khoa học gia dẫn đầu bởi nhà khoa học hành tinh Yuichiro Ueno của Viện Công nghệ Tokyo (Nhật Bản) đã đi tìm kiếm bằng chứng xác thực.
Họ tin rằng nguồn gốc của vật liệu giàu carbon trên mặt đất Sao Hỏa chính là quá trình quang phân CO 2 trong khí quyển. Nhưng, phân tử CO 2 có thể sở hữu một trong 2 đồng vị là carbon-12, hay nặng hơn là carbon-13. Quá trình quang phân diễn ra nhanh hơn trên đồng vị nhẹ hơn.
Vì vậy, khi ánh sáng UV phân tách hỗn hợp CO 2 chứa carbon-12 và carbon-13 trong khí quyển, các phân tử chứa carbon-12 bị cạn kiệt nhanh hơn, để lại một lượng CO 2 chứa carbon-13 "thừa" đáng chú ý trong khí quyển Sao Hỏa.
Trong khi đó, vật liệu giàu carbon-12 bị phân tách rơi xuống mặt đất, tạo ra một sự dư thừa đủ kích thích quá trình hình thành một loạt phân tử hữu cơ phức tạp dựa trên carbon.
Trong nghiên cứu mới, các tác giả đã xác định mảnh ghép đó thông qua dữ liệu mà Curiosity thu thập từ khu vực Gale Crater đầy vật liệu hữu cơ.
Khoáng chất carbonat mà Curiosity thu thập được tại đây có sự suy giảm carbon-13, tức tỉ lệ carbon-12 so với carbon-13 cao hơn bất thường do được bổ sung từ CO 2 bị quang phân.
Hàng tỉ năm trước, khi Hệ Mặt trời còn "thơ ấu", Trái Đất, Sao Kim và Sao Hỏa đều có bầu khí quyển rất giống nhau, cho thấy quá trình tương tự có thể đã xảy ra trên hành tinh quê hương của chúng ta, tạo nên vật liệu hữu cơ ban đầu mà không cần quá trình sinh học nào.
Rất có thể, may mắn hơn, từ vật liệu hữu cơ phi sinh học này, một loạt phản ứng thuận lợi khác đã xảy ra, khơi nguồn cho sự sống thực sự ở Trái Đất.
Điều đó có thể cũng tiếp diễn ở Sao Hỏa và Sao Kim, trước khi quá trình tiến hóa hành tinh không may mắn khiến sự sống ở hai nơi đó bị tuyệt chủng.
Sao Hỏa xuất hiện thứ "chỉ có thể sinh ra bởi sự sống" Dưới một đáy hồ cổ đại ở Sao Hỏa, robot NASA đã phát hiện ra một vùng đất y hệt Trái Đất, chứa đựng lời gợi ý rõ ràng về sự sống. Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi TS Patrick Gasda từ Phòng thí nghiệm quốc gia Los Alamos (Mỹ) đã vén màn bí ẩn về một phát hiện bất thường của Curiosity,...
