Vụ Việt Á: Bị cáo Phan Quốc Việt gây thiệt hại hơn 1.235 tỷ đồng
VKSND Tối cao cho rằng, hành vi của Chủ tịch Việt Á Phan Quốc Việt gây thiệt hại số tiề.n hơn 1.235 tỷ đồng, trong đó thiệt hại cho Ngân sách Nhà nước hơn 402 tỷ đồng…
Liên quan đến vụ Việt Á, bị cáo Phan Quốc Việt vừa bị Tòa án Quân sự Thủ đô Hà Nội tuyên phạt 25 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” và “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”. Hôm nay (3/1), bị cáo Việt lại hầu tòa cùng 37 người khác.
Vai trò của vợ bị cáo Phan Quốc Việt
Công ty Việt Á có vốn điều lệ 1.000 tỷ đồng, gồm 4 cổ đông sở hữu vốn điều lệ. Trong đó, Phan Quốc Việt sở hữu 47,25% vốn điều lệ, bà Hồ Thị Thanh Thủy (vợ của bị cáo Việt) sở hữu 24%.
Theo cáo trạng của VKS Quân sự Trung ương, sau khi được Bộ KH&CN giao đề tài, trên cơ sở tham khảo quy trình do Tổ chức Y tế thế giới công bố, nhóm nghiên cứu Học viện Quân y (HVQY) đã nghiên cứu để tối ưu hóa, đến ngày 9/2/2020 bước đầu tìm ra quy trình chế tạo bộ sinh phẩm RT- PCR sử dụng gene đích là P và E và real- time RT-PCR sử dụng gene đích là P phát hiện vi rút SARS- CoV- 2 trong phòng thí nghiệm.
Ngày 10/2/2020, ông Hồ Anh Sơn (cựu Thượng tá, cựu Phó Giám đốc Viện nghiên cứu y dược học quân sự, HVQY) đã ký biên bản bàn giao quy trình chế tạo bộ sinh phẩm RT-PCR và real- time RT-PCR với Công ty Việt Á để sản xuất thử nghiệm theo yêu cầu của Đề tài nhưng không có nội dung chi tiết về công thức mồi và mẫu dò (dựa trên quy trình này không đủ điều kiện để sản xuất 20.000 test thử nghiệm).
Bị cáo Phan Quốc Việt. Ảnh: CTV
Khoảng cuối tháng 1 và đầu tháng 2/2020, bà Hồ Thị Thanh Thủy (Phó TGĐ Công ty Việt Á) đã nghiên cứu, tối ưu từ các tài liệu do Tổ chức Y tế thế giới, Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ và một số nước khác công bố trên mạng Internet và xây dựng quy trình sản xuất kit sử dụng gene đích là N phát hiện vi rút SARS- CoV- 2.
Ngày 7/2/2020, bà Thủy đã nghiên cứu xong quy trình (thành phần tạo nên kit gồm 11 hóa chất) và đặt hàng mua các hóa chất để sản xuất kit phát hiện vi rút SARS- CoV- 2. Khoảng giữa tháng 2/2020, ông Việt đã chỉ đạo vợ mang các bộ kit ra Hà Nội để đán.h giá chất lượng.
Ngày 21/2/2020, ông Hồ Anh Sơn và Phan Quốc Việt thống nhất cho chạy thử bộ sinh phẩm do nhóm nghiên cứu của HVQY chế tạo và bộ sinh phẩm do Công ty Việt Á mang đến trên máy real- time tại labo phòng thí nghiệm của HVQY. Kết quả, bộ kit do Công ty Việt Á đưa đến có chất lượng tốt hơn bộ sinh phẩm của HVQY.
Tháng 3/2020, Hội đồng đán.h giá, nghiệm thu kết quả giai đoạn 1 đề tài của Bộ KH&CN đã thông qua quy trình do HVQY nghiên cứu, nhưng dựa trên kết quả đán.h giá bộ kit của Công ty Việt Á cung cấp và kiến nghị Bộ Y tế xem xét cấp phép để sử dụng phòng, chống dịch.
Cáo buộc của VKSND Tối cao cho rằng, bị cáo Phan Quốc Việt và Trịnh Thanh Hùng (cựu Phó Vụ trưởng Vụ KH&CN các ngành kinh tế – kỹ thuật, Bộ KH&CN) đều biết rõ kết quả nghiên cứu đề tài thuộc sở hữu Nhà nước do Bộ trưởng Bộ KH&CN làm đại diện cho đến khi nghiệm thu, báo cáo với cơ quan có thẩm quyền.
Video đang HOT
Nhưng do có thỏa thuận và nhận tiề.n (tổng số tiề.n 350.000 USD) từ Chủ tịch Việt Á nên bị cáo Hùng đã giúp Công ty Việt Á được tham gia phối hợp nghiên cứu, kiểm định, nghiệm thu và sử dụng kết quả nghiên cứu đề tài để Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành rồi sản xuất, bán thương mại test xét nghiệm.
Việc này đã biến test xét nghiệm từ sản phẩm nghiên cứu thuộc sở hữu của Nhà nước, thành sản phẩm thương mại thuộc sở hữu của Công ty Việt Á.
Ông Hùng thậm chí còn cố ý không tham mưu, thực hiện đúng trách nhiệm chủ sở hữu Nhà nước đối với sản phẩm của đề tài, xâm hại quyền sở hữu, quản lý tài sản của Nhà nước do Bộ KH&CN là đại diện Chủ sở hữu, giúp Công ty Việt Á bán thương mại trái phép, gây thiệt hại số tiề.n hơn 1.235 tỷ đồng.
Cáo trạng của VKSND Tối cao xác định, hành vi của bị cáo Việt gây thiệt hại số tiề.n hơn 1.235 tỷ đồng, trong đó thiệt hại cho Ngân sách Nhà nước hơn 402 tỷ đồng.
Đối với hành vi sai phạm của ông Trịnh Thanh Hùng và Phan Quốc Việt gây thất thoát 18,98 tỷ đồng tiề.n Ngân sách chi cho nghiên cứu đề tài đã được CQĐT tra hình sự Bộ Quốc phòng điều tra, xét xử theo thẩm quyền nên không đề cập xử lý trong vụ án này.
Những người liên quan
Đối với một số cá nhân tại Bộ KH&CN gồm các ông: Huỳnh Thành Đạt (Bộ trưởng Bộ KH&CN), Trần Văn Tùng (nguyên Thứ trưởng Bộ KH&CN), Nguyễn Đình Hậu (Vụ trưởng Vụ KH&CN) có trách nhiệm liên quan trong việc quản lý, khen thưởng, thông tin tuyên truyền Đề tài.
Nhưng VKSND Tối cao cho rằng, các cá nhân trên không can thiệp, tác động hoặc thông đồng, thỏa thuận; cũng không được hưởng lợi nên Cơ quan CSĐT Bộ Công an không xem xét trách nhiệm hình sự, kiến nghị xử lý theo quy định về Đảng, chính quyền là phù hợp.
Ông Nguyễn Trường Sơn (nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế) đã ký 2 quyết định cấp số đăng ký lưu hành tạm thời và chính thức cho test xét nghiệm để Công ty Việt Á sản xuất, bán thương mại thu thời bất chính, gây thiệt hại Ngân sách nhà nước.
Tuy nhiên, đây không phải lĩnh vực ông Sơn phụ trách. Ông Sơn không thông đồng, thỏa thuận để làm lợi cho Công ty Việt Á, cũng không có động cơ vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác, hơn nữa ông đã bị UBKTTW và Thủ tướng ra quyết định kỷ luật nên Cơ quan CSĐT Bộ Công an vận dụng các quy định của pháp luật, miễn trách nhiệm hình sự là có căn cứ.
Ông Trương Quốc Cường (cựu Thứ trưởng Bộ Y tế), từng là Chủ tịch Hội đồng cấp số đăng ký lưu hành nhưng đã thiếu kiểm tra trong việc cấp số đăng ký lưu hành, giá hiệp thương.
Theo đán.h giá của VKSND Tối cáo, ông Cường không thông đồng; không có động cơ vụ lợi, động cơ cá nhân, các sai phạm trên, trách nhiệm chính thuộc về cựu Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long và các bị can nên CQĐT không xem xét trách nhiệm đối với ông Cường là phù hợp.
Đối với một số cá nhân tại Bộ Tài chính gồm các ông: Đỗ Hoàng Anh Tuấn (nguyên Thứ trưởng), Nguyễn Anh Tuấn (nguyên Cục trưởng Cục giá) có liên quan đến Hiệp thương giá, kiểm tra giá hiệp thương.
Nhưng theo VKSND Tối cao, việc Hiệp thương thuộc trách nhiệm của Bộ Y tế. Hơn nữa, khi kiểm tra hiệp thương, hai ông đã đề nghị Trưởng đoàn kiểm tra chi phí, không thông đồng, không có động cơ vụ lợi, chủ động khai báo, tích cực hợp tác để làm rõ bản chất vụ án nên CQĐT không xem xét trách nhiệm hình sự là phù hợp.
Chuỗi sai phạm trong vụ Việt Á khiến Phan Quốc Việt và 37 bị cáo phải hầu tòa
Bằng thủ đoạn tinh vi, được tính toán kỹ lưỡng, Chủ tịch Việt Á Phan Quốc Việt biến test xét nghiệm từ sản phẩm nghiên cứu của đề tài thuộc sở hữu của Nhà nước thành sản phẩm của công ty, sản xuất, bán giá nâng khống, thu lợi bất chính số tiề.n lớn.
Liên quan đến vụ Việt Á, ngày 3/1/2024, Chủ tịch Việt Á Phan Quốc Việt tiếp tục hầu tòa cùng 37 bị cáo khác.
Lần này, Phan Quốc Việt bị TAND TP Hà Nội đưa ra xét xử tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng và Đưa hối lộ.
Bị cáo Phan Quốc Việt tại tòa. Ảnh: CTV
Theo cáo buộc, đầu năm 2020, dịch Covid-19 bùng phát tại tỉnh Vũ Hán, Trung Quốc và lây lan đến nhiều Quốc gia, trong đó có Việt Nam. Trước tình hình trên, Chính phủ đã triển khai nhiều chủ trương, biện pháp để ứng phó, trong đó có giao cho Bộ KH&CN chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan chủ động, tích cực triển khai việc nghiên cứu, chế tạo sinh phẩm phục vụ công tác phòng, chống dịch.
Bị cáo Phan Quốc Việt tại Tòa án quân sự Thủ đô Hà Nội. Ảnh: CTV
Thời điểm đó, ông Trịnh Thanh Hùng (Phó Vụ trưởng Vụ KH&CN các ngành kinh tế, kỹ thuật, Bộ KH&CN) được ông Hồ Anh Sơn (Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu Y dược học Quân sự, Học viện Quân Y) thông báo về việc Học viện Quân Y có văn bản đề xuất Bộ KH&CN giao Học viện Quân y triển khai nhiệm vụ phát triển test xét nghiệm.
Do có mối quan hệ thân thiết từ trước với Chủ tịch kiêm TGĐ Công ty Việt Á Phan Quốc Việt nên ông Hùng đã thông tin cho Phan Quốc Việt biết.
Theo cáo trạng, khi đó, Phan Quốc Việt đã đặt vấn đề, thống nhất với ông Hùng về việc giúp Công ty Việt Á được tham gia nghiên cứu với mục đích sử dụng kết quả Đề tài để sản xuất, bán thương mại test xét nghiệm.
Chủ tịch Việt Á thỏa thuận về việc chia % doanh thu của Công ty Việt Á từ việc tiêu thụ test xét nghiệm; trao đổi, bàn bạc để giúp Công ty Việt Á sử dụng biên bản nghiệm thu Đề tài để lập hồ sơ gửi Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành, sản xuất test xét nghiệm bán ra thị trường, giúp Công ty Việt Á hưởng lợi bất chính số tiề.n đặc biệt lớn.
Ngoài ra, Chủ tịch Việt Á Phan Quốc Việt còn thông đồng với ông Trịnh Thanh Hùng tác động đến một số người có thẩm quyền tại Bộ Y tế, Văn phòng Chính phủ, nhờ những người này trực tiếp thực hiện hoặc can thiệp với cơ quan, người có thẩm quyền khác thực hiện việc thẩm định test xét nghiệm, cấp số đăng ký lưu hành không đúng chủ sở hữu, hiệp thương giá, công bố giá hiệp thương (nâng khống giá test xét nghiệm gấp nhiều lần so với giá trị thực), xử lý kết quả kiểm tra giá hiệp thương trái quy định của pháp luật, tạo điều kiện cho Công ty Việt Á sản xuất, bán thương mại test xét nghiệm trên phạm vi cả nước.
Ông Trịnh Thanh Hùng tại Tòa án quân sự Thủ đô Hà Nội. Ảnh CTV
Phan Quốc Việt và một số nhân viên cấp dưới cũng trao đổi, thỏa thuận với một số cán bộ, nhân viên tại các cơ quan, đơn vị y tế địa phương thực hiện nhiều hành vi sai phạm trong mua bán test để phòng, chống dịch bệnh trên địa bàn, gây thiệt hại số tiề.n hơn 1.235 tỷ đồng của Nhà nước, cơ quan, tổ chức khác, trong đó thiệt hại cho Nhà nước hơn 402 tỷ đồng.
Ngoài việc sử dụng mối quan hệ quen biết cá nhân, theo cáo trạng, bị can Phan Quốc Việt còn dùng tiề.n để tác động các bị can có vị trí, chức vụ, quyền hạn thực hiện hành vi trái pháp luật, tạo lợi thế bất hợp pháp cho Công ty Việt Á, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
Đưa hối lộ 106 tỷ đồng
Từ mưu cầu kiếm lợi, Chủ tịch Việt Á đã thực hiện chuỗi hành vi sai phạm, đã kéo theo 37 bị can khác phạm tội. Điều đáng nói, nhiều bị can "nhúng chàm" lại là những người từng giữ vị trí cao ở các cơ quan quản lý Nhà nước.
Cáo buộc cho rằng, Phan Quốc Việt đã thỏa thuận ăn chia, đưa tiề.n hối lộ, tiề.n cảm ơn nhiều lần, với tổng số tiề.n 3,45 triệu USD và 4 tỷ đồng. Trong đó, 2 lần đưa hối lộ cho ông Trịnh Thanh Hùng tổng số tiề.n 350.000 USD (tương đương 8,016 tỷ đồng).
Cũng theo truy tố, Phan Quốc Việt trực tiếp và chỉ đạo đưa hối lộ cho một số người tại Bộ Y tế gồm: cựu Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long, ông Nguyễn Huỳnh - cựu thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế, Nguyễn Minh Tuấn - cựu Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị & Công trình y tế, Bộ Y tế, Nguyễn Nam Liên - nguyên Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính, Bộ Y tế, với tổng cộng 2,65 triệu USD (tương đương hơn 60 tỷ đồng) và 4 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, để tiêu thụ test xét nghiệm tại các địa phương với số lượng lớn và được thanh toán theo giá đã nâng khống, theo cáo trạng, bị can Phan Quốc Việt và cấp dưới đã thông đồng, cấu kết với lãnh đạo, nhân viên các cơ sở y tế công lập thực hiện hành vi trái quy định về đấu thầu, ứng hàng sử dụng trước, hợp thức thủ tục, hồ sơ thanh toán sau theo đơn giá do Công ty Việt Á đưa ra.
Quá trình tiêu thụ test xét nghiệm, Phan Quốc Việt chỉ đạo các nhân viên tính toán và chi tiề.n % ngoài hợp đồng; trực tiếp hoặc chỉ đạo đưa hối lộ tổng cộng hơn 34 tỷ đồng cho các lãnh đạo, nhân viên tại các cơ sở y tế công lập trên phạm vi cả nước.
Tổng số tiề.n mà bị can Phan Quốc Việt đưa hối lộ được xác định là hơn 106 tỷ đồng.
Tòa án quân sự tuyên phạt bị cáo Phan Quốc Việt 25 năm tù
Cũng liên quan đến vụ Việt Á, ngày 29/12/2023, Tòa án quân sự Thủ đô Hà Nội tuyên phạt bị cáo Phan Quốc Việt (Chủ tịch Việt Á) 25 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ" và "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng"; bị cáo Trịnh Thanh Hùng (cựu Phó Vụ trưởng, Vụ KH&CN các ngành Kinh tế - kỹ thuật, Bộ Khoa học Công nghệ) bị tuyên phạt 15 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ"; tuyên phạt bị cáo Hồ Anh Sơn (cựu Thượng tá, cựu Phó Giám đốc Viện nghiên cứu y dược học quân sự, Học viện Quân y) mức án 12 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Chủ tịch Việt Á Phan Quốc Việt bị đề nghị tuyên phạt 25-26 năm tù Chủ tịch Việt Á Phan Quốc Việt vừa bị đại diện VKS quân sự đề nghị tuyên phạt mức án 25-26 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ" và "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng". Sáng nay (28/12), phiên tòa xét xử vụ "Lợi dụng chức vụ quyền...