Vũ Ngọc Phượng: Thế giới đã làm đến ENDGAME mà điện ảnh Việt Nam vẫn ở “BEGINNING”!

Dưới góc nhìn của một đạo diễn trẻ, Vũ Ngọc Phượng đã có những chia sẻ đầy hoài bão về tham vọng gia nhập CLB trăm tỷ, và cả trăn trở trước tình trạng thiếu trầm trọng kịch bản hay của điện ảnh Việt ở thời điểm hiện tại.

Vũ Ngọc Phượng là một “gia vị” có thể nói là lạ trong bàn tiệc buffet của điện ảnh Việt. Anh không sở hữu ngoại hình đậm người, trầm tư như cách người ta vẫn thường hình dung về một đạo diễn, mà luôn nổi bật với vẻ ngoài trau chuốt, đỏm dáng. Và hơn hết, ở Vũ Ngọc Phượng không có gì là bí ẩn cả, anh cởi mở chia sẻ về dự án của mình, về lí do vì sao anh lại chọn Kiều Minh Tuấn – cái tên từng dậy sóng truyền thông một thời.

Ở Vũ Ngọc Phượng có sự liều lĩnh nhất định của tuổi trẻ, anh không ngại bày tỏ quan điểm về câu chuyện doanh thu, hay chất lượng chung của các bộ phim Việt. Từng rất mạo hiểm với 12 Chòm Sao: Vẽ Đường Cho Yêu Chạy, rồi ngã ngựa khi 100 Ngày Bên Em thua đậm Avengers: Infinity Wars, Vũ Ngọc Phượng chấp nhận nhìn vào những thất bại, và cũng thẳng thắn bày tỏ tham vọng của mình với bộ phim điện ảnh Anh Trai Yêu Quái, tác phẩm được remake từ My Annoying Brother (Anh Tôi Vô Số Tội).

Lý do vì sao anh chọn Kiều Minh Tuấn, Isaac đóng chính mà không phải là ai khác trong dự án điện ảnh remake của mình?

Hiện tại ở Việt Nam, lựa chọn một diễn viên vào vai người anh trai gian manh, bối cảnh nhân vật lại mới vừa đi tù về, nhưng đến phần kết cần phải ra được cảm xúc mạnh mẽ, tôi nghĩ chỉ có Tuấn thể hiện được nhân vật này. Trường hợp của Kiều Minh Tuấn có thể nói là mời vai, vì tôi đã theo dõi Tuấn ngay từ đầu. Ai trong chúng ta cũng biết những câu chuyện gần đây, tính đến nay đã làm việc với Kiều Minh Tuấn được hai tháng, nhưng chưa bao giờ tôi đề cập đến những chuyện đã cũ. Với tôi, scandal của Kiều Minh Tuấn và dự án này hoàn toàn không liên quan đến nhau.

Về phía Diệu Nhi và Isaac, cả hai đều phải casting trước khi được nhận vào vai chính của Anh Trai Yêu Quái. Tôi không nghĩ là mình sẽ chọn Isaac, vai diễn cậu em trai mù có nhiều lựa chọn hơn. Tuy nhiên, khi để người khác đóng cùng Kiều Minh Tuấn, giữa họ không có một chút “chemistry” anh em nào cả, với Isaac lại có tương tác rất ăn ý.

Ở quan điểm của tôi, điều khán giả cần nhất trong thời điểm hiện tại là một bộ phim hay. Nếu như sợ hãi nguy cơ về scandal, rồi sau đó chọn diễn viên không phù hợp với vai diễn, điều này sẽ khiến chất lượng bộ phim bị giảm. Vì vậy, tôi muốn thực hiện một tác phẩm thật hay, để khán giả cảm nhận được rằng đây thực sự là sản phẩm chất lượng.

Tiêu chí để lựa chọn diễn viên của anh để đóng một bộ phim remake là gì?

Tôi đồng ý rằng đây là vai diễn không mới của Kiều Minh Tuấn, họ đã thấy anh ấy diễn như vậy ở nhiều phim rồi. Chính Tuấn cũng là phương án an toàn nhất của ekip Anh Trai Yêu Quái. Tuy nhiên, tôi không nghĩ phải lo lắng quá nhiều về chuyện đó. Điểm thu hút của Anh Trai Yêu Quái là kết nối trong mối quan hệ của bộ 4 Kiều Minh Tuấn, Isaac, Diệu Nhi và cô Phi Phụng. Toàn bộ diễn viên phải làm mới một câu chuyện đã từng được kể trên màn ảnh rộng.

Mọi người cứ muốn Tuấn thay đổi, đột phá hơn, tôi lại không có tham vọng như vậy. Có rất nhiều diễn viên sợ chết vai hay đóng khung ở mãi một hình tượng. Họ loay hoay tìm cách làm mới mình. Theo quan điểm của tôi, đã là một nghệ sĩ thì bạn phải định vị vững chắc hình ảnh trong lòng công chúng, để khi nghĩ về hình tượng ấy, màu sắc ấy, họ phải nghĩ ngay đến bạn. Tôi không muốn lạm dụng cái tôi của mình để ưu ái người này người kia, tôi không mưu cầu rằng phải tạo ra được gương mặt mới cho điện ảnh Việt. Người tôi chọn, họ phải là lựa chọn tốt nhất cho bộ phim.

Lần đầu tiên ba diễn viên Kiều Minh Tuấn, Diệu Nhi và Isaac gặp nhau trên phim trường, phản ứng của họ thế nào?

Trong nhóm này có Tuấn và Nhi chơi rất thân vì họ có cùng xuất phát điểm là diễn viên sân khấu. Lần đầu tiên gặp gỡ, Isaac và Tuấn có diễn hai cảnh nhỏ với nhau, nhưng họ đã làm cho đội ngũ sản xuất bất ngờ vì nét mặt khi diễn giống nhau đến lạ. Ban đầu, họ vẫn giữ khoảng cách, nhưng khi đã vào nhịp, tôi thấy họ có sự liên kết thực sự. Nhìn hai người y hệt anh em ruột thịt. Vai của Diệu Nhi trong phim sẽ khác kha khá so với bản gốc, đi theo thiên hướng hơi trẻ con hơn, hài hước hơn một chút.

Lựa chọn remake bộ phim này của anh có khác với những dự án đã quen thuộc về tình cảm nhẹ nhàng trước đó vốn đã là thương hiệu của anh?

Ban đầu tôi không định remake đâu, ngày xưa cũng đã từng nói mình không thích làm remake. Mình còn trẻ mà, bản thân tôi cũng muốn tìm kiếm sự sáng tạo, muốn làm ra những sản phẩm của riêng mình chứ? Nhưng tôi nhận lời đạo diễn cho Anh Trai Yêu Quái là có lí do.

Có một thứ khiến tôi trăn trở rất lâu, đó là tìm mãi không ra được kịch bản ưng ý. Đây là bước khó khăn nhất đối với mỗi đạo diễn, vì chẳng phải ai cũng tự mình ngồi viết ra được. Ngay cả chính tôi, đôi lúc tôi cũng thấy mình mất đi cảm xúc hay nguồn cảm hứng, chẳng thấy có gì hay ho để viết bởi trong đầu, vì cứ cho là người ta cái hay thì người ta đã làm cả rồi. Thử nghĩ mà xem, điện ảnh thế giới người ta đã làm đến tận ENDGAME rồi, điện ảnh Việt còn đang đứng ở BEGINNING.

Theo anh, lí do thiếu kịch bản là do nguồn năng lực được đào tạo, hay là do thị trường đánh giá kịch bản quá thấp dẫn đến thiếu sự đầu tư?

Tôi nghĩ lí do mà kịch bản điện Việt Nam bị đánh giá thấp, yếu tố lớn nhất không phải do thị trường. Khán giả ở thời điểm hiện tại họ đang cởi mở cho nhiều thể loại phim khác nhau. Gần đây chúng ta có cả phim trinh thám, phim kinh dị, thậm chí là những thể loại nặng về tính chất xã hội. Không biết nói ra điều này có khiến ai mất lòng không, nhưng cái điện ảnh Việt đang thiếu ở đây chính là chất lượng chung khi nhìn vào cái tổng thể. Nghĩa là bên cạnh những phim rất hay, vẫn còn những phim rất dở.

Kịch bản là ngôn ngữ nghệ thuật sáng tạo, nhưng với tôi, kịch bản cũng phải có sự kết nối với khoa học. Ở những nền điện ảnh phát triển trên thế giới, họ đã hướng đến điều này lâu rồi. Bạn muốn viết kịch bản hay, bạn phải hiểu về khoa học, nhất là về tâm lý con người. Ngay cả khi viết về phim trinh thám, họ phải hiểu cả về tâm lý tội phạm, rồi là về khoa học thường thức. Khi mà xem ENDGAME, có thể thấy lượng kiến thức khoa học, kể cả yếu tố fictional (giả tưởng) rất lớn.

Anh nghĩ biên kịch Việt Nam gặp vấn đề cố hữu nào khi xây dựng một kịch bản hay?

Đó là kết cấu kịch bản, để khán giả có thể ngồi trong rạp 90 phút, biên kịch buộc phải tính toán xem khán giả phải trải qua những cung bậc, tình cảm như thế nào. Đây gọi là kĩ thuật viết. Trong khi đó, nhiều biên kịch trong nước đang thiếu trải nghiệm, những cái nhìn sâu sắc về cuộc sống. Khi trao đổi với các biên kịch ở Việt Nam, tôi biết nhiều bạn có những trải nghiệm rất mạnh, họ có kiến thức vững về xã hội và con người, nhưng lại không truyền tải được những yếu tố ấy lên những trang kịch bản. Có những người viết được, nhưng lại bị đắm đuối vào một vài chi tiết và khiến cho câu chuyện mất đi cái tổng thể. Lại có cả những người đọc nhiều, hiểu về cấu trúc phim Hollywood, nhưng sau đấy viết bị rập khuôn, thiếu đi những yếu tố sáng tạo riêng. Vậy mới nói, ở Việt Nam mình viết được ra một kịch bản hay vô cùng khó.

Trong thời điểm hiện tại, mọi người đều trân trọng từng cơ hội làm phim, nhưng không vì thế mà bỏ qua việc kén chọn kịch bản. Cũng như tôi, khi tìm được một kịch bản mình thích, mình phải chớp lấy cơ hội. Thực ra, Anh Tôi Vô Số Tội khi công chiếu ở Việt Nam thì không thực sự hot, nhưng khi xem, tôi khóc như điên vậy, thậm chí là nức nở. Bộ phim có nền tảng cảm xúc và câu chuyện gia đình thực sự quá tốt, cho nên tôi nghĩ đây là dự án mà mình mong muốn được thực hiện.

Theo anh, để chinh phục được một bộ phim remake, lợi thế cũng như điểm yếu của bản thân mình là gì?

Áp lực lớn nhất khi làm phim remake chính là việc bị so sánh. Phim gốc cũng đã từng bị mọi người chê là hơi chậm, dài dòng ở phần mở đầu, nhưng đến nửa cuối, khán giả xem đều khóc như mưa. Từ thực tế đó, tôi sẽ cố gắng để cải thiện đoạn đầu, nhưng đoạn cuối mà không thực hiện được tốt thì mọi công sức đều đổ xuống sông xuống bể. Tôi lo chứ, đã có một nền tảng tốt, việc của mình phải làm sao để áp dụng được những tinh hoa, tinh túy từ bộ phim gốc mà vẫn thổi vào được sự sáng tạo.

Về diễn viên, Kiều Minh Tuấn và Isaac làm tôi khá an tâm. Thứ tôi lo hiện tại chính là doanh thu. Đây là yếu tố duy nhất mà chất lượng của một bộ phim không quyết định được. Chẳng thể nào lường trước được chuyện gì sẽ xảy ra, phim hay đâu chắc doanh thu cao. Về hai dự án phim trước tôi đã làm, doanh thu chưa thực sự ưng ý vì nhiều lí do khác nhau. Cũng có thể là chưa đạt tới độ tạo ra tiếng vang, hay ra mắt vào đúng thời điểm, tôi không biết vì sao nữa, nên tôi rất là lo cho dự án lần này.

Đối với anh, mức doanh thu như thế nào gọi là đủ “tốt” cho Anh Trai Yêu Quái?

Năm ngoái, tôi chỉ nghĩ rằng một bộ phim đạt chừng vài chục tỉ là đã thành công. Nhưng năm nay, tôi đã có hi vọng lớn hơn. Rõ ràng 2019 là thời điểm khởi sắc của điện ảnh Việt nói chung, khán giả đang rất cởi mở với phim điện ảnh Việt, họ sẵn sàng ra rạp để ủng hộ điện ảnh nước nhà. Sợ nói trước thì bước không qua, nhưng đây là mong muốn khó có thể che giấu được, tôi rất mong đợi phim của mình có thể gia nhập CLB “trăm tỷ”.

Anh có cho rằng điện ảnh Việt Nam hiện tại đang chuộng remake nhiều quá hay không? Thiếu kịch bản là một phần, nhưng liên tục remake như vậy câu chuyện đã rất khác rồi?

Chẳng thể nào vì không tìm ra được kịch bản hay mà ngưng ra mắt sản phẩm của mình được đều đặn. Remake phim không có gì là xấu, cả thế giới hiện nay cũng đang lao đầu làm lại những kịch bản cũ đó thôi. Nhìn Disney mà xem, năm nay họ có gì? Hàng loạt bộ phim live-action được ra mắt, chính họ cũng đang tự remake lại mình. Hàn Quốc thì làm lại kịch bản của Tây Ban Nha, Mỹ mua lại kịch bản của Hàn Quốc. Remake đang là làn sóng trên toàn thế giới, bởi còn gì tuyệt vời hơn khi được xem một bộ phim bạn yêu thích bằng ngôn ngữ của chính mình? Người làm phim có cơ hội mang câu chuyện hay đến sâu hơn với khán giả. Kể từ khi chúng ta làm phim remake như Em Là Bà Nội Của Anh, chất lượng phim Việt Nam đi lên hẳn, bởi kịch bản nước ngoài là cơ hội cho chúng ta học hỏi.

Các NSX phim, đạo diễn họ cũng ý thức được việc nếu phim remake quá tốt, thì kịch bản gốc phải có chất lượng tốt, nếu không sẽ kéo kì vọng của khán giả về phim Việt rơi xuống. Gần đây phim Việt đã sáng tạo hơn rồi đó chứ, giống như năm ngoái có Nhắm Mắt Thấy Mùa Hè, trong vắt và mới mẻ. Tôi hoàn toàn vẫn có niềm tin vào những sản phẩm “gốc Việt” như vậy. Tuy nhiên, để có thể hòa nhập vào dòng chảy chung của điện ảnh, con đường vẫn còn cách khá xa.

Những suất chiếu dành cho phim Việt hiện bị ép xuống nhiều để dành chỗ cho phim bom tấn nước ngoài. Anh nghĩ sao về vấn đề này?

Nhà phát hành (NPH) cũng là doanh nghiệp, lợi nhuận và doanh thu là bài toán quan trọng mà họ phải tính đến. Ví dụ như năm ngoái, 100 Ngày Bên Em ra cùng thời điểm với Avengers: Infinity War. Ekip của tôi nghĩ rằng khán giả khi đã xem phim bom tấn rồi, sẽ có thêm một món ăn tinh thần khác là phim Việt cho người xem lựa chọn. Nhưng phim không đủ hút được khán giả, mà Infinity War lại ăn khách như vậy, NPH dồn suất cho phim của Marvel cũng chẳng có gì khó hiểu. Người ta chẳng thể nhường một suất phim kín chỗ cho bộ phim mà nó chỉ lấp đầy một nửa số lượng ghế.

Chỉ đơn giản là bài toán kinh doanh. Bộ phim mình không đủ hút khán giả, không phải là lựa chọn của khán giả, và NPH chỉ chạy theo nhu cầu của công chúng. Tôi chẳng thể nào trách nhà phát hành được. Nếu muốn phim ăn khách, hãy cố gắng làm được một bộ phim thật tốt. Đến lúc đó, kể cả mình không xin thêm, nhà phát hành cũng sẽ tự động tăng suất chiếu, điển hình là Em Chưa 18 và Hai Phượng.

Ở những thị trường khác, họ luôn có một hệ thống công bố doanh thu rất thống nhất, nhưng ở Việt Nam vẫn chưa có, theo anh có cách nào để kiểm chứng được doanh thu không?

Nói riêng tại Việt Nam thôi nhé, đến rating truyền hình còn chưa chính xác. Tôi nghĩ lí do lớn nhất là vì chỉ có người trong nghề mới quan tâm đến vấn đề này. Ví dụ như ở Hàn Quốc, một chương trình có rating cao, khán giả họ đánh giá chất lượng dựa trên con số ấy. Nhưng ở Việt Nam, người xem đâu có quan tâm rating. Đối với doanh thu, người trong nghề và báo chí quan tâm, nhưng khán giả đâu có quan tâm. Tại Việt Nam, nếu xây dựng một bộ kiểm toán rating và doanh thu sẽ vô cùng tốn kém, trong khi chưa hề nhìn thấy lợi ích từ những con số đó mang lại.

Với những con số được công bố trên báo chí, mọi người chỉ có thể tin vào nhà sản xuất và nhà phát hành. Họ có thể làm cho con số đó trở nên “tròn trịa” hơn, nhưng tôi không cho rằng họ “nổ”. Việc công bố doanh thu thì tất nhiên nhằm mục đích truyền thông, nhưng không đến mức đưa ra một con số đổi trắng thay đen. Sẽ có nhận định cho rằng con số không chính xác, nhưng đâu có nguồn nào chứng minh là nó sai? Theo tôi nghĩ, khi nhà sản xuất đã dám công bố những con số như vậy lên báo chí, là họ đã tự tin về dự án của mình, và bộ phim đó đang thực sự nhận được doanh thu tốt. “Bạn luôn vô tội cho đến khi bạn được chứng minh là có tội”.

Cám ơn anh đã nhận lời phỏng vấn, chúc bộ phim Anh Trai Yêu Quái của anh đạt được nhiều thành công ngoài mong đợi!

Theo trí thức trẻ