Vụ giàn khoan: Có thể kiện Trung Quốc ra Tòa án Quốc tế
Đại diện Hội Luật gia VN nói rằng: “Chúng ta có thể kiện lên Tòa án Quốc tế việc Trung Quốc đưa giàn khoan vào Việt Nam”.
Tại cuộc họp báo của Hội Luật gia VN chiều 9/5, ông Lê Minh Tâm – Phó Chủ tịch Hội đã lên tiếng phản đối hành động đưa giàn khoan và các tàu bảo vệ của Trung Quốc vào vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.
Ông Lê Minh Tâm nhấn mạnh, việc làm của Trung Quốc đã bất chấp luật pháp quốc tế, vi phạm ngang nhiên chủ quyền của Việt Nam, vi phạm nghiêm trọng Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982 mà chính Trung Quốc là quốc gia thành viên.
Theo quy định tại Công ước, không ai có quyền tiến hành thăm dò thềm lục địa hay khai thác tài nguyên thiên nhiên của thềm lục địa, nếu không có sự thỏa thuận rõ ràng của quốc gia ven biển.
Tại cuộc họp báo, trả lời câu hỏi của PV về khả năng Việt Nam kiện Trung Quốc ra Tòa án quốc tế, luật sư Trần Công Trục, nguyên trưởng ban Biên giới Chính phủ cho rằng, Việt Nam có thể đưa vấn đề này đến cơ quan tài phán quốc tế.
Tàu Trung Quốc bắ.n vòi rồng vào tàu công vụ Việt Nam
Ông nhắc lại, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã nói Việt Nam sẵn sàng áp dụng tất cả các biện pháp hòa bình để giải quyết tranh chấp. Một trong những biện pháp đó, không thể không sử dụng đến cơ quan tài phán.
Trong lúc này, chúng ta có thể kiện Trung Quốc đưa giàn khoan vào Việt Nam, vi phạm Công ước về luật biển 1982.
“Cá nhân tôi nghĩ rằng, hiện nay thế mạnh của Việt Nam là lẽ phải và pháp lý, chúng ta phải khai thác điều đó cho lợi ích của mình”, ông Trục nói.
“Để giải quyết vấn đề biển Đông hiện nay, chắc không chỉ cần Công ước Luật biển, mà cần nhiều căn cứ pháp lý khác. Chúng tôi tham gia rất tích cực. Thế mạnh nhất của Hội Luật gia là phân tích, lý giải các vấn đề pháp lý. Tôi nghĩ chúng ta cần những ý kiến về vấn đề này. Chúng ta cũng cần sự tham mưu, tư vấn của nhiều tổ chức khác nữa”, ông Lê Minh Tâm – Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội luật gia VN.
Video đang HOT
Theo luật sự Trục, chúng ta không nên sốt ruột, bởi việc này không thể nói là làm ngay. Kiện lên cơ quan tài phán có cả một quá trình với các thủ tục của nó.
Ông phân tích, dù Việt Nam có đủ chứng cứ cần thiết, nhưng muốn làm việc này phải chuẩn bị chu đáo, đã làm phải nắm được phần thắng, đề phòng tất cả khả năng có thể xảy ra. Bên cạnh đó, để làm hồ sơ kiện đòi hỏi có tính toán kỹ lượng, có lực lượng chuyên môn về luật pháp, tính tương quan lực lượng… để khi nộp hồ sơ lên chắc thắng. Đó là điều phải thông cảm chia sẻ với những người có chức năng, không phải nói là làm ngay được.
Với tư cách người nghiên cứu nhiều năm, ông Trục cho rằng nếu đưa vụ kiện lên trọng tài quốc tế, các cơ quan tài phán quốc tế, chắc chắn Việt Nam sẽ thắng lợi. Vì Việt Nam có đầy đủ căn cứ pháp lý, cơ sở để kiện. Nếu làm đúng thủ tục, Việt Nam có nhiều thuận lợi để thu đươc thành công.
Ông Trần Công Trục dẫn chứng lại, Philipines đã làm điều này. Họ đã có hồ sơ rất đầy đủ kiện lên Hội đồng trọng tài về Luật Biển quốc tế. Hội đồng đã được thành lập với 5 thành viên, đang thụ lý hồ sơ. Việc làm trên đã nhận được sự ủng hộ của các quốc gia trong khu vực và trên thế giới.
Thượng tướng Nguyễn Văn Rinh, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc Phòng nhận định, mục đích chính của Trung Quốc trong vụ giàn khoan chính là thăm dò dư luận, “nắn gân” các nước lớn trên thế giới và trong khu vực xem thái độ ra sao. Ông nói: “Có thể Trung Quốc đi sâu vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam và không loại trừ khả năng xâm phạm biển đảo của Việt Nam”. Nguyên thứ trưởng Bộ Quốc phòng cho rằng, chúng ta phải đấu tranh để phía Trung Quốc rút giàn khoan về nước. Cụ thể, đấu tranh bằng hình thức đàm phán với Trung Quốc, vận động sự ủng hộ của các nước trên thế giới như Nhật Bản, Hàn Quốc, Philippines, các nước ASEAN… “Nếu cần thiết, đưa vấn đề này ra Liên hiệp quốc. Hoặc không loại trừ khả năng phải kiện Trung Quốc ra tòa án Quốc tế”.
Theo Xahoi
Giàn khoan Trung Quốc phủ bóng hội nghị cấp cao ASEAN
Ít ngày trước khi Hội nghị cấp cao ASEAN diễn ra, tình hình Biển Đông trở nên căng thẳng khi TQ hạ giàn khoan HD-981, xâm phạm vùng biển thuộc chủ quyền của VN.
Việc Trung Quốc điều giàn khoan HD-981 ra Biển Đông xâm phạm chủ quyền của Việt Nam
Sự kiện giàn khoan HD-981 được cho là một trong những nội dung quan trọng nhất tại Hội nghị cấp cao ASEAN sắp tới, ảnh hưởng tiêu cực đến vòng đàm phán đa phương giữa Trung Quốc và các quốc gia Đông Nam Á về vấn đề Biển Đông.
Chỉ ít ngày trước khi Hội nghị cấp cao ASEAN diễn ra tại Myanmar, tình hình Biển Đông trở nên căng thẳng với sự kiện Trung Quốc hạ giàn khoan HD-981, xâm phạm vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam. Trong khi đó, cảnh sát Philippines bắt giữ 11 thuyền viên trên một tàu cá Trung Quốc ở gần bãi đá Trăng Khuyết thuộc quần đảo Trường Sa.
Giới phân tích nhận định rằng hai sự kiện cho thấy diễn biến tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông đang phát triển theo chiều hướng phức tạp hơn trước và nguy cơ xung đột tăng cao.
Chuyên gia Ian Storey thuộc Viện nghiên cứu Đông Nam Á của Singapore cho rằng các sự kiện trong tuần qua khiến Biển Đông trở thành nghị trình quan trọng hàng đầu trong hội nghị sắp tới, đồng thời sẽ hé lộ những bất đồng giữa các nước ASEAN trên vấn đề này.
Hiện có bốn quốc gia ASEAN tồn tại tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc trên Biển Đông, là Việt Nam, Philippines, Malaysia và Brunei. Các thành viên của khối này cũng từng có phản ứng hoàn toàn khác nhau trước yêu sách chủ quyền ngày càng quyết liệt của Bắc Kinh.
Việt Nam và Philippines được dự đoán sẽ có động thái tích cực nhất tại hội nghị lần này. Trong cuộc họp báo quốc tế ngày 7/5, ông Trần Duy Hải, phó chủ nhiệm Ủy ban Biên giới Quốc gia, cho biết "Việt Nam kiên định sử dụng mọi biện pháp hòa bình, không loại trừ biện pháp nào".
Tờ Wall Street Journal dẫn lời người phát ngôn bộ Ngoại giao Philippines Charles Jose cho hay Tổng thống Benigno Aquino dự định hối thúc các bên tăng tốc tiến trình đàm phán bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Ông Jose cũng nhấn mạnh chính phủ Philippines hy vọng ASEAN biểu đạt mối quan ngại sâu sắc trước tình hình Biển Đông gần đây, đồng thời tái khẳng định quyết tâm bảo vệ luật pháp của khối.
Tuy nhiên, các nhà phân tích chiến lược cho rằng hội nghị cấp cao lần này khó có thể đạt được kết quả thực chất trên vấn đề Biển Đông. "Hội nghị sẽ không đạt được tiến triển quan trọng nào. Quá trình đàm phán đạt được COC sẽ kéo dài, có thể mất nhiều năm", chuyên gia Storey nhận định.
Nguy cơ bất đồng nội khối
Cùng với tranh chấp không ngừng gia tăng trong những năm gần đây, Trung Quốc đang vận dụng chiến lược kép với ASEAN. Bắc Kinh một mặt tỏ thái độ muốn hiệp thương, đàm phán, mặt khác lại lợi dụng những bất đồng trong nội bộ khối để tránh đối mặt với quá nhiều áp lực.
"Trong 10 thành viên ASEAN chỉ có bốn nước tồn tại tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc, đặc biệt là Việt Nam và Philippines. Các nước khác chưa chắc vì thế mà có những phát ngôn bất lợi với Trung Quốc", ông Ngô Sĩ Tồn, viện trưởng Viện nghiên cứu Biển Đông của Trung Quốc, nhận định.
Giải quyết tranh chấp Biển Đông giữa một số thành viên và Trung Quốc luôn là vấn đề khiến ASEAN đau đầu, bởi Bắc Kinh là đối tác kinh tế, thương mại quan trọng hàng đầu của khu vực Đông Nam Á. Tuy nhiên, sự kiện điều giàn khoan HD-981 là việc nghiêm trọng, cho thấy tham vọng tăng cường ảnh hưởng của nước này lên khu vực.
"Bắc Kinh đang tiến một bước lớn trong việc yêu sách chủ quyền của họ, từ đó thách thức quyết tâm của các nước Đông Nam Á và cả Mỹ", chuyên gia Christopher Len thuộc Viện nghiến cứu Năng lượng, đại học Quốc gia Singapore, cho biết.
Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN tháng 7/2012 tại Campuchia không thể ra được thông cáo chung vì bất đồng trên vấn đề Biển Đông. Kịch bản trên được cho là có thể tái diễn trong năm nay. Ảnh: AFP
Trên vấn đề tranh chấp chủ quyền, Trung Quốc muốn giải quyết với từng quốc gia cụ thể một, trong khi các nước liên quan và Mỹ lại hy vọng đàm phán theo cơ chế đa phương.
Một trở ngại lớn khác là các quyết định của ASEAN phải được thông qua trên cơ sở hiệp thương, thống nhất, vì vậy các nước liên quan rất khó để thuyết phục cả khối có một thái độ chung mạnh mẽ trước Trung Quốc, đặc biệt là với các nước có quan hệ thương mại mật thiết với Bắc Kinh.
Chuyên gia về Việt Nam Carl Thayer cho rằng ASEAN không muốn đối kháng với Trung Quốc, để tránh khả năng nước này chấm dứt các vòng đàm phán với khối, vốn mất rất nhiều thời gian để khởi động.
Năm 2002, ASEAN và Trung Quốc ký kết Tuyên bố về ứng xử các bên ở Biển Đông (DOC), nhưng quá trình thực thi và tiến tới hình thành bộ quy tắc cụ thể lại không đạt được tiến triển thực chất sau nhiều năm đàm phán. Điều này là một trong các lý do khiến Philippines khởi kiện Trung Quốc ra tòa án trọng tài quốc tế, đồng thời ký kết hiệp ước tăng cường an ninh mới với Mỹ. Tuy nhiên, Philippines có lợi thế là nền kinh tế tập trung vào lĩnh vực dịch vụ, không lệ thuộc nhiều vào quan hệ thương mại, đầu tư với Trung Quốc.
Kịch bản ASEAN không thể ra được một thông cáo chung bởi vấn đề Biển Đông, như hai năm về trước tại hội nghị ở Phnom Penh, được cho là có thể tái diễn dù khả năng này là rất thấp.
Tại Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN tháng 7/2012, lần đầu tiên trong lịch sử khối đã không thể ra được một thông cáo chung, bởi các bên tồn tại bất đồng sâu sắc.
Các chuyên gia chiến lược nhận định rằng, nước chủ nhà Myanmar sẽ không mạo hiểm tái diễn kịch bản trên, dù quốc gia này có mối liên hệ mật thiết về kinh tế và chính trị với Trung Quốc. Nhà nghiên cứu Storey cho rằng cùng với tiến trình dân chủ hóa trong vài năm trở lại đây, Myanmar đang nỗ lực mở cửa đất nước, giảm thiểu sự phụ thuộc vào Trung Quốc. "Myanmar có lẽ sẽ không đứng hoàn toàn về một bên nào trên vấn đề Biển Đông", ông nói.
"Tuyên bố kết thúc của hội nghị lần này có lẽ cũng sẽ giống như những năm trước. ASEAN sẽ lại kêu gọi các bên kiềm chế, tiến hành đối thoại và giảm thiểu căng thẳng, nhưng sẽ không công khai chỉ trích Trung Quốc", chuyên gia Lý Giang Minh thuộc Học viện quan hệ quốc tế Rajaratnam, dự đoán.
Theo Xahoi
Vụ TQ gây hấn ở Biển Đông: Báo Nhật lên tiếng ủng hộ Việt Nam Trong bài xã luận đăng tải ngày 9/5, tờ Asahi Shimbun (Nhật Bản) cho rằng Bắc Kinh phải ngừng ngay hành động khoan dầu trái phép ở vùng biển của Việt Nam. Bài xã luận của Asahi Shimbun phản đối hành động đem giàn khoan vào vùng biển Việt Nam của Trung Quốc Biện hộ cho hành động đem giàn khoan HD-981 vào...