Vụ bầu Kiên: Lặp lại tranh cãi về trách nhiệm ngân hàng
Trong phiên xử bầu Kiên, các tranh cãi về trách nhiệm của Vietinbank chỉ lặp lại một phần những gì đã nêu tại phiên tòa Huyền Như.
Trong phiên tòa xử Huỳnh Thị Huyền Như, các tranh luận về trách nhiệm của Vietinbank với người gửi tiề.n đặt ra nhiều vấn đề. Khoản tiề.n 718 tỷ Ngân hàng ACB gửi vào Vietinbank chỉ là một phần nhỏ trong số 5.000 tỷ của vụ án Huyền Như.
Trong phiên xử bầu Kiên, thực chất các tranh cãi về trách nhiệm của Vietinbank chỉ lặp lại một phần những gì đã nêu tại phiên tòa Huyền Như. Như vậy, cùng một vấn đề đã được giải quyết ở cả hai vụ án.
Lý lẽ của Vietinbank
Tại phiên tòa sáng 30/5 và các ngày xử trước đó, đại diện Vietinbank cho rằng mình không phải chịu trách nhiệm với những khoản tiề.n Huyền Như đã chiếm đoạt từ Vietinbank vì Huyền Như có ý định chiếm đoạt từ trước khi khách hàng gửi tiề.n, nguồn gốc tiề.n gửi do Ngân hàng ACB ủy thác cho nhân viên là không hợp pháp, lãi suất thỏa thuận vượt trần quy định, nhân viên Ngân hàng ACB không trực tiếp đến Vietinbank để giao dịch, không tự quản lý tài khoản của mình để báo cho Vietinbank khi mất tiề.n, không lấy sổ tiết kiệm khi gửi tiề.n.
Luật sư Nguyễn Tiến Hùng, đại diện Vietinbank nêu quan điểm tại tòa sáng 30/5
Vietinbank nêu chỉ có những khoản tiề.n có nguồn gốc như Ngân hàng ACB mới bị mất.
Các luật sư của Vietinbank cho rằng, việc Huyền Như giả chứng từ rút tiề.n vay tiề.n Vietinbank không biết và không tranh luận về việc này trong vụ án bầu Kiên vì không liên quan.
Luật sư ACB: Huyền Như là cán bộ của Vietinbank
Ngân hàng ACB, các luật sư của ngân hàng này, cũng như những nạ.n nhâ.n khác trong vụ án Huyền Như cho rằng tiề.n của họ đã được chuyển khoản qua hệ thống thanh toán của Ngân hàng Nhà nước, đã vào tài khoản hợp pháp của người gửi tiề.n tại Vietinbank. Căn cứ này làm phát sinh trách nhiệm của Vietinbank với khách hàng, khi Vietinbank để Huyền Như giả chứng từ để rút tiề.n, vay tiề.n từ Vietinbank.
Theo các luật sư, nguồn gốc tiề.n gửi, việc ủy thác của Ngân hàng ACB sai hay đúng, lãi suất có vượt trần hay không, khách hàng có trực tiếp đến ngân hàng giao dịch không cũng chỉ là những việc trước khi tiề.n và.o tài khoản, không có liên quan đến việc Huyền Như giả chứng từ rút tiề.n, vay tiề.n, không làm thay đổi trách nhiệm của Vietinbank.
Ngân hàng ACB, các luật sư đều khẳng định, theo hợp đồng ký với Vietinbank, tiề.n gửi của họ là hình thức tiề.n gửi thanh toán có kỳ hạn, không phải tiề.n gửi tiết kiệm, theo quy định của Ngân hàng Nhà nước thì không có thẻ tiết kiệm cho hình thức này.
Video đang HOT
Chính Vietinbank cũng không phát thẻ cho khách hàng. Hơn nữa, ngay khi trường hợp Vietinbank không phát, khách chưa lấy thẻ tiết kiệm mà Vietinbank để Huyền Như giả chứng từ để rút tiề.n, thế chấp vay tiề.n và chính Vietinbank thu nợ từ tiề.n của khách hàng, dù hợp đồng thế chấp là giả thì Vietinbank vẫn phải chịu trách nhiệm.
Về việc Huyền Như có ý đồ chiếm đoạt từ trước, theo luật sư Bùi Quang Nghiêm, Chính Vietinbank phải có trách nhiệm quản lý tiề.n do mình huy động của khách hàng, để bất cứ nhân viên nào dù có ý đồ chiếm đoạt cũng không thực hiện được. Hàng chục ngàn nhân viên của Vietinbank nói riêng và hàng trăm ngàn nhân viên của cả hệ thống ngân hàng nói chung hàng ngày đang giao dịch với khách, làm sao khách hàng có thể biết được họ có ý đồ chiếm đoạt hay không khi giao dịch.
Trách nhiệm của khách và sứ mệnh của ngân hàng
Ngân hàng đã ra đời hàng trăm năm, nhằm thực hiện sứ mệnh trung gian tài chính, huy động tiề.n để cho vay và cung ứng dịch vụ thanh toán. Cả hai sứ mệnh này đều đòi hỏi ngân hàng thương mại phải quản lý chặt chẽ tiề.n đã chuyển vào ngân hàng, cả tiề.n gửi tiết kiệm, tiề.n gửi thanh toán có kỳ hạn và không kỳ hạn.
Ngân hàng có quản lý chặt chẽ tiề.n huy động được thì mới có tiề.n để cho vay lại. Khi cung ứng dịch vụ thanh toán, thực hiện lệnh thanh toán, rút tiề.n, chuyển tiề.n của khách, ngân hàng có trách nhiệm kiểm tra tính hợp pháp, hợp lệ của chứng từ, đảm bảo sự chính xác, kịp thời. Không thể có bất cứ tranh cãi nào khác về trách nhiệm của ngân hàng đi ra ngoài các sứ mệnh này.
Tiề.n hợp pháp hay bất hợp pháp, thậm chí tiề.n do phạm tội mà có, lãi suất là bao nhiêu … không làm thay đổi trách nhiệm của ngân hàng. Vietinbank cho rằng khách hàng phải tự quản lý tài khoản của mình, tự quản lý số dư để nếu mất thì báo cho ngân hàng.
Đại diện VKS nêu quan điểm tại tòa sáng 30/5
Theo các luật sư, điều này liệu có nghĩa sau khi gửi tiề.n và.o tài khoản của mình tại ngân hàng, khách hàng phải phải tự trông coi, quản lý số tiề.n này?
Quy định hiện hành của Ngân hàng Nhà nước quy định khách hàng tự quản lý số dư trên tài khoản của mình có ý nghĩa khách hàng có trách nhiệm tự nhớ số dư của mình còn bao nhiêu để thực hiện việc sử dụng, rút tiề.n, chuyển tiề.n trong số dư đó. Quy định này không thể được hiểu là chủ tài khoản phải tự trông coi, kiểm soát tiề.n đi ra khỏi tài khoản của mình.
Chính vì vậy, Ngân hàng Nhà nước cũng quy định rất chặt chẽ về trách nhiệm của ngân hàng khi kiểm soát chứng từ giao dịch tài khoản, các ngân hàng phải chịu trách nhiệm bồi thường cho khách khi có lỗi trong việc này.
Tranh cãi là vô ích?
Cho dù các bên tranh cãi rất căng thẳng về trách nhiệm của Vietinbank trong vụ án bầu Kiên, nhưng có lẽ các tranh cãi này là vô ích vì không được xem xét trong vụ án này.
Trong phần kết luận của Viện kiểm sát tại Tòa, sau khi luận tội các bầu Kiên cùng các cá nhân nguyên Thường trực Hội đồng quản trị ACB về hành vi cố ý làm trái gây thiệt hại 718 tỷ gửi tại Vietinbank, về phần trách nhiệm của Vietinbank, Viện kiểm sát nêu không xem xét trong vụ án này.
Trước đó, trong phần thẩm vấn, các câu hỏi về quá trình giả chứng từ, chiếm đoạt tiề.n của Huyền Như tại Vietinbank, về việc hạch toán và quản lý số tiề.n này tại Vietinbank đã không được đặt ra, làm rõ hoặc không được Huyền Như cũng như đại diện của Vietinbank trả lời.
Có thể hiểu, bầu Kiên cùng các cá nhân nguyên thường trực Hội đồng quản trị ACB có thể bị kết tội cố ý làm trái khi gửi tiề.n và.o Vietinbank mà không phụ thuộc vào trách nhiệm của Vietinbank?
Theo Tầm Nhìn
Xét xử "bầu" Kiên: Bẫy doanh nghiệp... treo thòng lọng !
Bộ, ngành soạn thảo và thực thi Luật DN và Luật Các tổ chức tín dụng đã tạo ra sự tù mù, hiểu thế nào cũng được... giải thích sai luật. Như thế thì khác nào đán.h bẫy DN, treo thòng lọng trước mọi cá nhân", luật sư trăn trở
Trong buổi sáng 29-5, phiên tòa tiếp tục diễn ra phần tranh luận. Luật sư bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của Ngân hàng Á Châu (ACB) khẳng định: "ACB không phải là nguyên đơn dân sự trong vụ án này...". Ít nhất 4 lần trong buổi sáng nay khi các luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Đức Kiên, luật sư bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho ACB đang tranh tụng tại phiên tòa, thì tivi truyền tín hiệu từ trong tòa ra căn phòng có hơn 30 phóng viên báo đài tham dự để đưa tin, bỗng phụt tắt đột ngột. Lỗi "kỹ thuật" này xảy ra quá nhiều lần suốt từ ngày đầu xét xử vụ án "bầu" Kiên đến nay.
Nhiều lần luật sư đang tranh luận thì tivi... phụt tắt !
PV báo chí chờ khắc phục "sự cố" từ tivi. Ảnh: Minh Thắng
Sáng 29-5, khi đang trình bày luận điểm của mình để bào chữa cho bị cáo Nguyễn Đức Kiên, luật sư Vũ Xuân Nam (Đoàn luật sư Hà Nội) đã nhiều lần "được" HĐXX cắt ngang và cho rằng: "Luật sư bào chữa với quan điểm là nhân viên ACB gửi tiề.n và.o VietinBank và bị Huyền Như rút tiề.n ra từ VietinBank đúng không ?", luật sư Vũ Xuân Nam: "Đúng". "Đề nghị luật sư chuyển sang phần khác". Tuy nhiên trong buổi tranh luận sáng nay, nhiều lần hệ thống cáp truyền dẫn tìn hiệu ra tivi đặt tại phòng phóng viên báo chí liên tục bị "trục trặc". Cụ thể vào lúc 8g45, tín hiệu tắt ngúm, kéo dài khoảng 15 phút. Sau đó, trong lúc luật sư Vũ Xuân Nam đang tranh luận, 9g5 thì tivi lại phụt tắt "không có tín hiệu"... đến 9g20 vẫn chưa có tín hiệu trở lại, hơn 30 phóng viên báo chí ngồi trông chờ tín hiệu...
Đến 9g25, tín hiệu tivi truyền dẫn ra phòng phóng viên báo chí lại có trở lại, lúc này cho thấy qua màn hình tivi, chủ tọa phiên tòa đang nhắc luật sư Vũ Xuân Nam, HĐXX cho rằng: "Theo các luật sư, 4 tội danh truy tố bị cáo Kiên là không đúng, đúng không... đề nghị luật sư bổ sung ngắn ngọn".
9g40, tín hiệu tivi lại phụt tắt trong khi luật sư Trương Thanh Đức (Đoàn luật sư Hà Nội, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của ACB) đang trình bày quan điểm của mình. Các phóng viên báo chí lại ngồi chờ... tín hiệu ! Tuy nhiên, đến phần tranh luận của các luật sư bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho Ngân hàng Công thương (VietinBank) thì tín hiệu tivi... tốt, không có trục trặc kỹ thuật gì !
Luật sư Nguyễn Như Thái Dũng. Ảnh: Minh Thắng
Luật sư Nguyễn Như Thái Dũng (Đoàn luật sư Hà Nội, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho VietinBank) trình bày: "Tôi đồng tình với truy tố của cáo trạng và đồng ý với quan điểm truy tố của vị đại diện VKS. Số tiề.n 718 tỷ đồng là bị Huyền Như lừ.a đả.o chiếm đoạt, ACB chưa thu hồi được vì bị Huyền Như chiếm đoạt. Lỗi khách hàng gửi tiề.n, nhân viên ACB gửi tiề.n theo ủy thác, nhưng không làm đúng theo hợp đồng ủy thác. VietinBank không có lỗi với khoản tiề.n của ACB".
ACB khẳng định không mất tiề.n, không thiệt hại.
Luật sư Trương Thanh Đức khẳng định: "Theo cáo trạng, thì ACB bị thiệt hại tổng cộng hơn 1.400 tỷ đồng do các hành vi phạm tội gây ra. Chính từ thiệt hại này, nên đã truy tố một loạt lãnh đạo cao cấp của ACB, đồng thời buộc ACB phải trở thành nguyên đơn dân sự trong vụ án. Tuy nhiên, ACB trước sau vẫn khẳng định không mất tiề.n và không phải là nguyên đơn dân sự".
Luật sư Trương Thanh Đức. Ảnh: Minh Thắng
Tranh luận của luật sư Trương Thanh Đức: Đối với khoản tiề.n hơn 687 tỷ đồng liên quan đến việc đầu tư cổ phiếu, thì ACB khẳng định hoàn toàn không bị thiệt hại. Đối với khoản tiề.n hơn 718 tỷ đồng gửi tại VietinBank thì ACB đang yêu cầu VietinBank hoàn trả. Sự việc đến nay chưa được giải quyết bằng một bản án có hiệu lực pháp luật, do đó chưa thể xác định ACB bị thiệt hại số tiề.n này. ACB không có văn bản nào yêu cầu bồi thường thiệt hại trong vị án này, không phải là nguyên đơn dân sự. Đặc biệt đối với khoản tiề.n gửi tại VietinBank, thì người bị thiệt hại chỉ có thể là VietinBank, chứ không phải là ACB.
Luật sư Trương Thanh Đức nhấn mạnh: "Việc một tổ chức, cá nhân có phải là hay không phải là bị đơn dân sự thì không thể do họ tự quyết định, mà phải là bị đơn theo quy định tại khoản 1, Điều 53 về "Bị đơn dân sự", Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003, Bị đơn dân sự là cá nhân, cơ quan, tổ chức mà pháp luật quy định phải chịu trách nhiệm bồi thường đối với thiệt hại do hành vi phạm tội gây ra.
Nhưng việc một tổ chức hay cá nhân nào đó có phải là hay không phải là Nguyên đơn dân sự thì hoàn toàn phải là do ý chí của tổ chức, cá nhân đó, với 2 điều kiện, điều kiện cần là "bị thiệt hại do tội phạm gây ra" và điều kiện đủ là "có đơn yêu cầu bồi thường thiệt hại" theo đúng quy định tại khoản 1, Điều 52 về "Nguyên đơn dân sự", Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003. Nguyên đơn dân sự và Bị đơn dân sự là một cặp phạm trù tất yếu của một vấn đề trong một vụ án, như thể ngày với đêm, sáng với tối, trắng với đen, tương tự như nếu không có VKS và cáo trạng thì không thể có bị cáo.
Do đó, nếu không có bị đơn dân sự thì cũng không thể có nguyên đơn dân sự, đặc biệt là đối với khoản tiề.n 718 tỷ đồng gửi tại VietinBank trong vụ án này".
Luật sư Trương Thanh Đức cho rằng: "ACB không có cả 2 điều kiện cần và đủ nói trên, vì họ đã không thừa nhận mình bị thiệt hại và cũng không yêu cầu các bị cáo trong vụ án này hay vụ án khác phải bồi thường thiệt hại. Vậy thì Nhà nước không thể bắt ACB phải là nguyên đơn dân sự trong vụ án hình sự này khi mà họ không đủ điều kiện để trở thành nguyên đơn dân sự theo quy định của pháp luật, VietinBank không phải là bị đơn dân sự tương ứng và ACB không thừa nhận quyền này"...
Luật sư bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho ACB kết lại phần tranh luận của mình rằng: "Xin đề nghị HĐXX kiến nghị với các cơ quan lập pháp và hành pháp xem xét lại việc xây dựng, giải thích và áp dụng pháp luật, để tránh gây ra sự hoang mang, lo ngại, khốn khổ, nguy hiểm, oan ức cho các doanh nghiệp và cá nhân; không thể biết phải làm thế nào thì mới an toàn pháp lý; lăn lộn vất vả kinh doanh, nộp thuế cho Nhà nước nhưng không thể biết khi nào thì vi phạm, tù tội. Bộ, ngành soạn thảo và thực thi Luật Doanh nghiệp và Luật Các tổ chức tín dụng đã tạo ra sự tù mù, hiểu thế nào cũng được, thậm chí chính mình cũng không hiểu và hiểu sai, làm sai, giải thích sai luật. Như thế thì khác nào đán.h bẫy doanh nghiệp, treo thòng lọng trước mọi cá
Theo Pháp luật Xã hội
Bầu Kiên xin đọc đơn kêu oan tại tòa Nhận được lệnh bắt giam, khởi tố tội kinh doanh trái phép, tôi thấy trời đất như sụp đổ dưới chân...", bầu Kiên nói tại tòa. Chiều 29/5, sau khi luật sư hoàn thành phần nêu quan điểm bào chữa, các bị cáo lần lượt đưa ra quan điểm gỡ tội của mình trước tòa. Là bị cáo cuối cùng phát biểu, bầu...