Vụ bà bán bún có 1.000 tỉ đồng: Quyền thừa kế thuộc về ai?

Liên quan đến vụ việc một bà bán bún tại TP HCM để lại 1.000 tỉ đồng trước khi qua đời mà không có di chúc gây tranh chấp tài sản, luật sư Đặng Văn Cường đã có những nhận định về vụ việc này.

Tháng 3/2011, bà Thạch Kim Phát (SN 1946, ngụ quận Tân Phú, TP HCM) đột ngột qua đời để lại khối tài sản trị giá gần 1.000 tỷ đồng nhưng không kèm theo di chúc. Các anh em của bà Phát đã kiện con nuôi bà là bà Thạch Hà Huệ Lan để đòi tiền vì cho rằng họ đã nhờ bà Phát gửi tiền tại ngân hàng và họ cũng có công trong việc giúp bà Phát xây dựng sự nghiệp.

Luật sư Đặng Văn Cường (văn phòng luật sư Chính pháp – Đoàn luât sư thành phố Hà Nội nhận định: “Trước tiên phải nói rằng đây là một “vụ án lớn” và nhiều bất ngờ. Lớn bởi giá trị tài sản của một vụ thừa kế không mấy khi đạt được con số 1000 tỉ. Bất ngờ bởi người để lại di sản không phải là đại gia, thương gia giàu có tiếng tăm mà lại là bộ bà cụ “bán bún” kín tiếng”.

Theo quy định tại Điều 675 Bộ luật dân sự năm 2005 thì trong trường hợp: Không có di chúc; Di chúc không hợp pháp; Người thừa kế theo di chúc cũng không còn; Những người được chỉ định hưởng di sản trong di chúc không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản thì di sản do người chết để lại sẽ được chia theo pháp luật cho hàng thừa kế theo quy định tại Điều 676 Bộ luật dân sự.

Luật sư Đặng Văn Cường

Điểm a, khoản 1, Điều 676 Bộ luật dân sự quy định: Hàng thừa kế thứ nhất bao gồm: “vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết”. Khoản 3, Điều này cũng quy định là những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Theo thông tin mà báo chí đã đưa thì chị Lan là con nuôi của bà Phát (người có di sản), việc nhận nuôi được thực hiện khi chị Lan còn nhỏ và thủ tục nhận con nuôi đúng theo quy định pháp luật, bà Phát không có chồng, bố mẹ bà Phát cũng chết trước thời điểm bà Phát qua đời.

Vì vậy, chị Lan là người duy nhất thuộc hàng thừa kế thứ nhất của bà Phát và sẽ được hưởng toàn bộ di sản do bà Phát để lại không có di chúc. Tuy nhiên, chị Lan cũng phải có nghĩa vụ trả nợ thay cho bà Phát (nếu có) trong phạm vi mà di sản chị Lan được hưởng. Số di sản mà chị Lan được hưởng sẽ là tổng di sản do bà Phát để lại trừ đi nghĩa vụ trả nợ của bà Phát (nếu có).

Liên quan đến việc những người anh em của bà Phát cho rằng mình cũng có công gửi tiền về cho bà Phát làm ăn nên họ có quyền thừa hưởng số tài sản này, Luật sư Đặng Văn Cường cho rằng: “Nếu những người em của bà Phát có chứng cứ chứng minh là họ đã gửi tiền cho bà Phát để góp vốn làm ăn thì người thừa hưởng di sản của bà Phát là chị Lan có nghĩa vụ hoàn trả số tiền này cho những người đã giao tiền cho bà Phát”.

Nếu số tiền gửi cho bà Phát là tặng cho, trả nợ… thì bà Lan không có nghĩa vụ hoàn trả (chỉ phải trả các khoản cho vay, góp vốn).

Trong trường hợp các anh em của bà Phát hoặc những người khác có căn cứ chứng minh là bà Phát đang nợ họ một khoản tiền, tài sản chưa trả thì có thể yêu cầu chị Lan trả thay bằng cách trừ giá trị di sản mà chị Lan được hưởng.

Nếu không thỏa thuận được thì những “chủ nợ” (nếu có) đó có thể khởi kiện yêu cầu tòa án giải quyết. Khi đó yêu cầu của những người này là đòi tài sản chứ không phải là yêu cầu hưởng di sản thừa kế.

Nguyễn Xinh

Theo_Người Đưa Tin