Vụ án Trịnh Xuân Thanh: “Người thứ ba ngay tình” nói gì?

Chủ sở hữu hiện tại của biệt thự triệu USD ở Tam Đảo khẳng định này là “người thứ ba ngay tình”, cần được pháp luật bảo vệ; đồng thời cho rằng phán quyết của tòa sơ thẩm không thể thi hành được.

Sáng nay (27/9), Tòa án Nhân dân (TAND) cấp cao tại Hà Nội sẽ mở phiên phúc thẩm để xem xét kháng cáo của các bị cáo và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án “Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Dự án Nhà máy nhiên liệu sinh học Phú Thọ (Ethanol Phú Thọ).

Hội đồng xét xử gồm 3 người, do Thẩm phán Võ Hồng Sơn làm Chủ tọa phiên tòa. Đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân cấp cao tại Hà Nội có 2 kiểm sát viên cao cấp là bà Phạm Thị Minh Yến và ông Phạm Quốc Huy.

Theo dự kiến, phiên phúc thẩm sẽ diễn ra trong 3 ngày, từ 27-29/9.

Bị cáo Trịnh Xuân Thanh tại tòa sơ thẩm (Ảnh: TTXVN).

Trước đó, tại bản án sơ thẩm, bị cáo Đinh La Thăng – cựu Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) – bị tuyên án phạt 11 năm tù về tội “Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng”.

Bị cáo Đỗ Văn Hồng – Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Công ty CP Đầu tư và xây lắp Dầu khí Kinh Bắc (PVC Kinh Bắc) – bị tuyên phạt 4 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Với cáo buộc phạm 2 tội danh trên, bị cáo Trịnh Xuân Thanh – cựu Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Tổng Công ty CP Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) – bị tuyên phạt tổng cộng 18 năm tù.

Các đồng phạm của bị cáo Đinh La Thăng và Trịnh Xuân Thanh lĩnh mức án từ 36 tháng tù (hưởng án treo) đến 6 năm 6 tháng tù giam.

Sau phiên sơ thẩm, ông Thăng không làm đơn kháng cáo. Bị cáo Trịnh Xuân Thanh kháng cáo toàn bộ bản án, sau đó bất ngờ rút đơn.

Sáu bị cáo khác đều xin tòa cấp phúc thẩm cân nhắc cho các bị cáo được hưởng khoan hồng, giảm nhẹ hình phạt, giảm khung, điều, khoản, tội danh áp dụng, miễn trách nhiệm dân sự cho các bị cáo.

Không thể thi hành phán quyết sơ thẩm?

Ngoài các bị cáo trên, Công ty TNHH đầu tư Mai Phương (Cty Mai Phương), đơn vị sở hữu khu đất 3.400 m2 ở Tam Đảo, Vĩnh Phúc), cũng kháng cáo, đề nghị tòa phúc thẩm xem xét trả lại khu đất trên cho công ty này. Trước đó, bản án sơ thẩm đã tuyên trả lại cho PVC quyền sử dụng 3.400 m2 đất tại Tam Đảo nói trên.

Trong đơn bổ sung yêu cầu kháng cáo và kiến nghị gửi tới TAND Cấp cao tại Hà Nội ngày 24/9, Cty Mai Phương tiếp tục cho rằng quyết định của Tòa cấp sơ thẩm về phần dân sự liên quan đến công ty này không khách quan, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của công ty.

Theo đơn của Cty Mai Phương, PVC tham gia tố tụng trong vụ án này với tư cách là nguyên đơn dân sự, có yêu cầu bồi thường thiệt hại. Quá trình giải quyết vụ án, PVC chỉ yêu cầu tòa án buộc bị cáo Trịnh Xuân Thanh và Đỗ Văn Hồng liên đới bồi thường cho PVC hơn 13 tỷ đồng – số tiền bị thiệt hại do hành vi tạm ứng tiền và góp vốn trái quy định gây nên.

Viện dẫn khoản 1, Điều 5, Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015, Cty Mai Phương cho rằng, việc Tòa sơ thẩm tuyên trả lại cho PVC lô đất là không phù hợp với nguyên tắc “quyền quyết định và tự định đoạt của đương sự”.

Đại diện Cty Mai Phương phân tích, giao dịch chuyển nhượng quyền sử dụng lô đất giữa PVC Kinh Bắc và Cty Mai Phương đã được đăng ký tại cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Cty Mai Phương phải trả tiền để có được quyền sử dụng hợp pháp lô đất.

Ông Kiều Đào Lâm – chủ sở hữu Cty Mai Phương – không thể biết việc lô đất mà PVC Kinh Bắc chuyển nhượng cho Cty Mai Phương được hình thành từ nguồn tiền nào. Do vậy, trong trường hợp này cần áp dụng quy định của pháp luật để xác định ông Lâm là người thứ ba ngay tình và cần được pháp luật bảo vệ.

Đáng chú ý, đại diện Cty Mai Phương cho rằng, tòa cấp sơ thẩm tuyên một quyết định “không thể thi hành được”. Cụ thể, tòa sơ thẩm không nêu rõ ai là người phải trả lại lô đất cho PVC.

Cty Mai Phương phân tích, nếu tuyên buộc bị cáo Trịnh Xuân Thanh phải trả lại lô đất thì phần nội dung bản án này không thể thực hiện được vì ông Thanh không phải chủ sở hữu đối với lô đất. Hiện tại, ông Thanh cũng không phải là người đang quản lý, sử dụng lô đất này.

Nếu tuyên buộc ông Kiều Đào Lâm là người phải trả lại lô đất cho PVC thì không phù hợp với quy định về người thứ ba ngay tình.

Điều 133 Bộ luật dân sự 2015

Khoản 2: Trường hợp giao dịch dân sự vô hiệu nhưng tài sản đã được đăng ký tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền, sau đó được chuyển giao bằng một giao dịch dân sự khác cho người thứ ba ngay tình và người này căn cứ vào việc đăng ký đó mà xác lập, thực hiện giao dịch thì giao dịch đó không bị vô hiệu…

Khoản 3: Chủ sở hữu không có quyền đòi lại tài sản từ người thứ ba ngay tình, nếu giao dịch dân sự với người này không bị vô hiệu theo quy định tại khoản 2 Điều này nhưng có quyền khởi kiện, yêu cầu chủ thể có lỗi dẫn đến việc giao dịch được xác lập với người thứ ba phải hoàn trả những chi phí hợp lý và bồi thường thiệt hại.