Với Tuchel, bóng đá gần như chỉ là chiến thuật

Theo tiết lộ từ giới thạo tin, thì giờ giải lao của trận Tottenham – Chelsea hồi tháng 9/2021 là một trong những khoảnh khắc định dạng HLV Thomas Tuchel.

Đấy là trận lượt đi ở Premier League, và Chelsea chơi rất mờ nhạt trong hiệp đầu. Tuchel quát tháo ầm ĩ trong phòng thay đồ, dĩ nhiên là với toàn đội chớ không chỉ trích cá nhân. Ông chấn chỉnh tinh thần, sự tập trung…

Rồi Tuchel lập tức thay người – N’Golo Kante thế chỗ Mason Mount – không phải vì Mount kém mà vì cặp tiền vệ trung tâm Mateo Kovacic – Jorginho chơi không ổn, với nhiều tình huống mà một trong hai hoặc cả hai đứng sai vị trí. Đá 3 tiền vệ giữa sân cho chắc. Kante nhanh chóng ghi bàn trong hiệp 2. Chelsea thắng đậm 3-0 và chiếm ngôi đầu bảng. Về sau, khi được hỏi chuyện “quát tháo”, Tuchel thừa nhận rằng đấy có lẽ là lần đầu tiên trong sự nghiệp ông có vẻ “hung dữ” như vậy.

HLV Tuchel.

Nhưng, gượm đã. Tuchel thay người và thay hẳn lối chơi, chiến thuật. Vậy là ông điều chỉnh cách chơi, hoặc sửa chữa chính bài bản đấu pháp của mình, chứ đâu phải thắng bằng… sự quát tháo!

Bây giờ, giới cầm bút lại đang bàn nhiều về khâu ứng xử của Tuchel với giám đốc Marina Granovskaia hoặc cố vấn Petr Cech, cho rằng đấy là nguyên nhân khiến ông chưa phải đối diện với nguy cơ bị sa thải. Người ta còn so sánh cả với những HLV tiền nhiệm, văng khỏi Chelsea vì đụng chạm Granovskaia. Tham khảo thì được. Đây là bóng đá đỉnh cao, bóng đá chuyên nghiệp. Trong bóng đá, chẳng ai chiến thắng nhờ biết cư xử khéo léo. Cũng cần nhắc thêm: ít ai thân với “ông chủ” Roman Abramovich bằng Frank Lampard. Với Tuchel, cứ phải lấy chuyện chuyên môn bóng đá làm đầu!

Khác hẳn Juergen Klopp hoặc Pep Guardiola, Tuchel huấn luyện bằng chiến thuật hơn là triết lý. Ông “đọc” trận đấu, phát hiện vấn đề, và điều chỉnh chiến thuật. Mặt khác, chiến thuật của Tuchel thường xoay quanh tiền vệ, xem đấy là các vị trí mấu chốt cả về phòng thủ lẫn tấn công. Ưu điểm của cách huấn luyện bằng chiến thuật là bất kỳ trục trặc chủ quan (trong cách chơi của đội mình) hoặc khách quan (do cách đá của đối phương) nào cũng có thể dễ dàng khắc phục.

“Đọc” trận đấu cho hay và xử lý đúng cách là được. Huấn luyện theo con đường này, bạn có thể thắng một đối thủ trên tài trong một trận đấu duy nhất – đặc biệt là các trận đấu quan trọng, có tính quyết định. Nó khác với cách huấn luyện theo triết lý là khi thành công thì đội bóng sẽ thắng hàng loạt, có tính ổn định cao (thích hợp với các giải đấu “đường trường”, như Premier League).

Không ai thắng mãi, nhất là trong trường phái huấn luyện theo chiến thuật như Tuchel. Lý do là vì mỗi trận mỗi khác, không lặp lại các quy luật chuyên môn, tính ngẫu nhiên cao. Chelsea của Tuchel thắng Man City 3 trận ở 3 giải đấu khác nhau trong mùa vừa qua, nhưng mùa này lại thua Man City ở cả 2 trận thuộc Premier League. Cần thêm dẫn chứng: hãy chờ xem trận Chelsea vs Tottenham kỳ này. Dĩ nhiên không thể nói trước điều gì, nhưng gần như chắc chắn nó sẽ khác xa với trận lượt đi.