Việt Nam: “Món mồi ngon” đang bị các nước lớn tranh giành ảnh hưởng
Mặc dù là một nước nhỏ trong khu vực Đông Nam Á, nhưng với vị trí chiến lược hết sức đặc biệt, với bờ biển dài 134km ở phía Đông, Việt Nam đang là “con mồi ngon” bị các nước lớn tranh nhau “xâu xé”.
Mỹ và Nga tranh nhau giành giật Vịnh Cam Ranh
Cam Ranh là một cảng biển nước sâu ở Việt Nam, được đánh giá là cảng biển nước sâu tốt nhất Đông Nam Á với vị thế chiến lược quan trọng, do đó hiện nay Vịnh Cam Ranh đang trở thành miếng mồi ngon mà hai cường quốc Nga và Mỹ tranh nhau giành lấy.
Một số nguồn tin cho rằng, gần đây Nga đang được Việt Nam cho phép sử dụng căn cứ Cam Ranh để tiếp nhiên liệu cho các máy bay ném bom tại khu vực Thái Bình Dương. Trước việc này, Mỹ đã lên tiếng yêu cầu Việt Nam từ chối Nga với lý do “những hoạt động này có thể làm tăng căng thẳng trong khu vực”.
Tại sao Mỹ lại chọn Cam Ranh? Cam Ranh là một căn cứ quân sự có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với Mỹ để tái bố trí lực lượng của họ ở Biển Đông nằm trong chiến lược chuyển trục sang Châu Á. Vì một khi nắm được Cam Ranh, Mỹ có thể khống chế được toàn bộ Biển Đông và kênh đào Kra.
USS Salisbury Sound (AV-13) và thủy phi cơ P5M Marlins (Patrol Squadron 40) trong vịnh Cam Ranh năm 1966.
Đối với Nga cũng vậy, tầm quan trọng chiến lược của Cam Ranh cũng không hề nhỏ đối với chính sách của Nga ở Thái Bình Dương. Hiện nay các tàu chiến Nga buộc phải cập bến Cam Ranh để bổ sung thực phẩm và nước uống trên hành trình từ vùng Viễn Đông của Nga đến Vịnh Aden. Sự hiện diện của các máy bay chở dầu Il-78 là một trong những điều khoản trong hiệp định song phương Nga – Việt, theo đó Nga có quyền sử dụng căn cứ quân sự này.
Video đang HOT
Tuy nhiên, sự xuất hiện của các máy bay chở dầu Il-78 và tàu chiến Nga tại nơi thuận tiện nhất trong vịnh sâu tại Thái Bình Dương chắc chắn khiến Mỹ không vừa mắt, bởi vì điều này làm ảnh hưởng đến lợi ích của Mỹ trong khu vực. Đây là lý do dễ hiểu khi Mỹ và Nga đều muốn giành chiếm cơ hội sở dụng Vịnh Cam Ranh của Việt Nam.
Cho dù là ai trở lại Cam Ranh đi nữa, rõ ràng điều này sẽ chỉ làm cho tình hình xung quanh vấn đề tranh chấp ở Biển Đông thêm phức tạp và căng thẳng. Bởi lẽ điều này sẽ dẫn đến số lượng các yếu tố ảnh hưởng đến việc đưa ra quyết định tăng lên, cộng thêm cái giá từ sự phức tạp của các chiến dịch bảo vệ lợi ích của Trung Quốc ở Biển Đông cũng sẽ đẩy mạnh. Việc đánh giá mức độ đe dọa đối với Việt Nam theo đó cũng trở nên khó khăn hơn.
Trung Quốc lôi kéo Việt Nam vào “ Con đường tơ lụa trên biển”
Gần đây trong cuộc gặp với TBT Nguyễn Phú Trọng, ông Tập Cận Bình có đề cập tới vấn đề mời Việt Nam tham gia sáng kiến Con đường tơ lụa trên biển của Trung Quốc. Dĩ nhiên là người kêu gọi sự tham gia của các nhà đầu tư, Bắc Kinh không ngừng đề cao “Con đường tơ lụa trên biển” là “một sáng kiến phục vụ thương mại và phát triển, với mục đích chiến lược của nó là cải thiện quan hệ của Trung Quốc với các nước láng giềng Châu Á”.
Với bản tính “bá quyền” vốn có của Trung Quốc, chắc chắn lời đề nghị “mật ngọt” này không đơn giản như nhà lãnh đạo Bắc Kinh đã nói. Theo Thiếu tướng Lê Mã Lương: “một cái gì đó rất không rõ ràng và mục tiêu của nó (Trung Quốc) là làm lẫn lộn, để tiến tới một bước cao hơn là để hợp lý hóa cái đường Lưỡi Bò 9 khúc – bây giờ là 10 khúc”.
Cần thận trọng với sáng kiến Con đường tơ lụa trên biển của TQ
Cảng Hải Phòng là điểm nối đầu tiên, nếu có xây dựng, đường xe lửa Vân Nam – Hải Phòng nếu được thiết lập lại, thì rõ ràng lợi ích kinh tế thì không thu được, mà nguy cơ bị xâm lược lãnh thổ lại càng nâng cao. Chưa kể, khi tham gia dự án của Bắc Kinh sẽ kéo theo sự hiện diện ngày càng lớn của các tàu lớn Trung Quốc. Rõ ràng bất kỳ một yếu tố Trung Quốc nào được đưa vào Việt Nam dường như đều ẩn chứa một âm mưu bành chướng đã ăn sâu trong bộ não của các vị lãnh đạo Bắc Kinh.
Việt Nam đứng giữa ngã ba đường
Sự cạnh tranh giữa hai cường quốc của thế giới về một vịnh nhỏ của Việt Nam, hay việc Trung Quốc tìm cách mời Việt Nam tham gia vào dự án lớn của mình, cho cả Nga, Mỹ và Trung Quốc nhìn thấy được một thực tế mới – một thế giới đa cực. Bây giờ, khi những nước không phải lớn nhất và mạnh nhất đang ở trọng tâm chú ý của các cầu thủ lớn, họ vẫn phải tiếp tục hành động độc lập trong lĩnh vực chính trị và kinh tế. Tức Việt Nam phải biết cân bằng quan hệ trên các lĩnh vực với Nga, Trung Quốc và cả Mỹ.
Đối mặt với một Trung Quốc đầy tham vọng, một nước Mỹ luôn muốn vươn cánh tay dài sang Châu Á – Thái Bình Dương, hay một nước Nga đang tìm mọi cách để tranh giành sức ảnh hưởng, Việt Nam sẽ phải làm gì dưới sức ép lớn từ ba bên?
Việt Nam cần phải tỉnh táo để có lựa chọn khôn ngoan nhất
Việt Nam luôn mong muốn hợp tác cùng có lợi với tất cả các nước, chứ không phải là đứng về một bên để chống lại bất kỳ thế lực nào. Do đó, để có thể cân bằng trong hợp tác, cũng như đưa ra được những sách lược đủ mạnh để chống chọi trước những con mắt hau háu nhòm ngó, chỉ trực xâu xé đất nước, Việt Nam cần lắm một nhà lãnh đạo tài ba!
Mai Phạm
Theo Dantri
Con đường tơ lụa mới trên biển và căng thẳng tại Biển Đông
Trung Quốc có thể nhận ra rằng việc sử dụng giàn khoan Hải Dương 981 tại một khu vực tranh cãi sẽ gây rắc rối và lôi kéo sự can dự của Mỹ. Một kết quả như vậy sẽ cản trở mạng lưới phát triển, thương mại và an ninh mà nước này đang tìm cách xây dựng với sáng kiến Con đường tơ lụa trên biển.
Giàn khoan Hải Dương 981 Trung Quốc đang hoạt động bất hợp pháp trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam.
Với những tiến bộ công nghệ, giàn khoan Hải Dương 981 của Tập đoàn dầu khí quốc gia Trung Quốc (CNOOC) đã gây sóng gió tại Biển Đông và trong cả giới truyền thông quốc tế. Việc có mặt tại nhiều nơi trong năm đầu tiên được triển khai tại Biển Đông cho thấy giàn khoan Hải Dương 981 có thể trở thành một yếu tố thay đổi cuộc chơi tại Biển Đông. Trong năm 2015, một bối cảnh mới đối với những tranh chấp tại Biển Đông là sáng kiến chiến lược "Con đường tơ lụa trên biển" của Trung Quốc, một đề xuất tham vọng nhằm tăng cường quan hệ đối tác trên biển và các quan hệ địa chính trị của Trung Quốc với các nước láng giềng Đông Nam Á và Nam Á. Một câu hỏi đang khiến thế giới chú ý là cách thức Trung Quốc có thể sử dụng giàn khoan Hải Dương 981 trong bối cảnh mới này.
Trung Quốc đã thăm dò tình hình bằng giàn khoan Hải Dương 981 từ đầu năm 2014, với việc triển khai giàn khoan này trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, hành động đã làm dấy lên sự phản đối mạnh mẽ không chỉ từ Hà Nội, mà cả của Mỹ và một số nước khác. Do phản ứng dữ dội đó, Trung Quốc đã di chuyển giàn khoan này khỏi khu vực gây tranh chấp trước kế hoạch. Ngay sau đó, Trung Quốc đã tuyên bố phát hiện một mỏ khí đốt nước sâu lớn, ước tính có trữ lượng 30 tỷ m3 khí đốt, tại khu vực cách đảo Hải Nam 150 km. Giàn khoan Hải Dương 981 hiện đã bắt đầu một chuyến đi mới, hướng về Eo biển Malacca, với đích đến dự kiến là Ấn Độ Dương.
Mặc dù Con đường tơ lụa trên biển được trình bày như một sáng kiến phục vụ thương mại và phát triển, nhưng mục đích chiến lược của nó là cải thiện quan hệ của Trung Quốc với các nước láng giềng châu Á. Trong những năm gần đây, các quan hệ của Trung Quốc với nhiều quốc gia thành viên ASEAN đã gặp khó khăn do những tranh chấp tại Biển Đông. Việc Mỹ chuyển trọng tâm chiến lược sang châu Á cũng đang gây sức ép lớn đối với Trung Quốc. Thông qua việc đầu tư hào phóng vào phát triển cơ sở hạ tầng trong khu vực, Trung Quốc không chỉ mong muốn thúc đẩy xuất khẩu mà còn muốn tăng cường sự trao đổi về chính sách với các nước láng giềng. Trung Quốc đã mạnh tay chi tiền để biến kế hoạch này thành hành động tại Đông Nam Á, chẳng hạn dự án chi 2 tỷ USD để nâng cấp cảng Kuantan của Malaysia. Nếu dự án Con đường tơ lụa trên biển là sự thay đổi mới của Trung Quốc từ chính sách "ngoại giao quyết đoán" sang chính sách "ngoại vi trên hết", có quan hệ tốt với các nước ngoại vi, thì vấn đề là làm sao Bắc Kinh kết hợp chính sách này với việc sử dụng giàn khoan nước sâu đầu tiên của họ.
Vụ giàn khoan Hải Dương 981 năm ngoái cho thấy Trung Quốc có nhiều cách để có thể sử dụng công nghệ cho các mục đích khác, nhưng Trung Quốc cần rút ra những bài học từ lần triển khai giàn khoan này trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, khi Bắc Kinh bị Mỹ phản đối mạnh mẽ, ngang với việc Mỹ lên án Nga tại Ukraine. Sự thay đổi trên của Bắc Kinh có thể báo hiệu rằng giới lãnh đạo Trung Quốc nhận ra rằng việc sử dụng giàn khoan Hải Dương 981 tại một khu vực tranh cãi sẽ mang lại rắc rối và có thể lôi kéo sự can dự của Mỹ tại Biển Đông. Một kết quả như vậy sẽ cản trở mạng lưới phát triển, thương mại và an ninh mà Trung Quốc đang tìm cách xây dựng với sáng kiến Con đường tơ lụa trên biển.
Một phương án lựa chọn khác là Bắc Kinh có thể tiếp tục sử dụng giàn khoan Hải Dương 981 cho việc thăm dò dầu khí tại các khu vực ít tranh cãi hơn. Việc đơn phương thăm dò tại các khu vực ít tranh chấp có vẻ là một lựa chọn an toàn của Bắc Kinh, song cách tiếp cận này cũng sẽ không giúp làm giảm căng thẳng trong khu vực. Thêm vào đó, lựa chọn này có thể kích thích các nước cùng tuyên bố chủ quyền khác đẩy mạnh các hoạt động khai thác tài nguyên của họ tại Biển Đông và gây ra một cuộc chạy đua. Trong trường hợp này, chắc chắn là các nước Đông Nam Á sẽ tìm kiếm sự cộng tác gần gũi hơn với các công ty của Nga và phương Tây bởi vì các nước này không có những công nghệ cần thiết.
Một khả năng nữa là Trung Quốc có thể thay đổi suy nghĩ trong việc sử dụng giàn khoan Hải Dương 981 bằng việc nêu ra triển vọng cùng phát triển. Trước đây, Trung Quốc đã nêu ra những dự án chung như vậy, nhưng sau đó lại không hành động, nhưng giờ đây với giàn khoan Hải Dương 981, những kế hoạch liên doanh như vậy cuối cùng có thể trở thành hiện thực. Điều này có thể giúp các nước Đông Nam Á không cần hợp tác với các công ty phương Tây và Nga, mà hợp tác với Trung Quốc. Việc chia sẻ chi phí khai thác và thu nhập đảm bảo rằng tất cả các nước đều muốn duy trì trật tự. Việc cùng phát triển sẽ không giải quyết hay chấm dứt những tranh chấp tại Biển Đông, nhưng tạo cơ hội để chính phủ các nước láng giềng cùng hợp tác với Trung Quốc, chứ không phải những nước ngoài khu vực, tăng cường lòng tin của Trung Quốc đối với các nước này và làm giảm căng thẳng tại Biển Đông. Do vậy, giàn khoan Hải Dương 981 có thể trở thành "công cụ ngoại giao" của Trung Quốc trong nỗ lực thực hiện kế hoạch thiết lập Con đường tơ lụa trên biển. Giàn khoan Hải Dương 981 không chỉ gây rắc rối ở Biển Đông, mà còn có thể tạo ra một cơ hội cộng tác mới.
Theo Nghiên Cứu Biển Đông
Trung Quốc mưu đồ gì qua sáng kiến "con đường tơ lụa trên biển"? "Con đường tơ lụa trên biển" không chỉ là mối đe dọa về an ninh và chủ quyền lãnh thổ đối với các nước láng giềng, nhất là các nước đang có tranh chấp biển đảo với Trung Quốc ở Biển Đông mà còn là mối đe dọa đối với tự do, an ninh, an toàn hàng hải trên biển Hai "con đường...