Việt Nam lên tiếng về thỏa thuận hợp tác thăm dò với Philippines ở Biển Đông

HẠNH LÊ07:43 13/01/2023

Việt Nam cho rằng mọi hoạt động hợp tác quốc tế, trong đó có hợp tác biển cần phù hợp với luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982.

Việt Nam lên tiếng về vụ xét xử đường dây buôn người ở AnhViệt Nam-Trung Quốc tích cực hợp tác sau đại dịch Covid-19Việt Nam hoan nghênh đóng góp của châu Âu vào Chiến lược Cửa ngõ toàn cầu .

Tòa án tối cao Philippines (ảnh) cho rằng thỏa thuận hợp tác thăm dò dầu khí giữa nước này, Việt Nam và Trung Quốc năm 2005 là vi hiến. (Nguồn: Rappler)

Ngày 12/1, trả lời câu hỏi của phóng viên về thông tin Tòa án tối cao Philippines tuyên bố thỏa thuận thăm dò năng lượng năm 2005 của nước này với các công ty Trung Quốc và Việt Nam là vi hiến, Phó Phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng nêu rõ:

Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lí và bằng chứng lịch sử để khẳng định chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa, phù hợp với luật pháp quốc tế, đồng thời có quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia đối với các vùng biển được xác lập phù hợp với Công ước Liên hợp quốc (LHQ) về Luật Biển năm 1982.

Là quốc gia ven biển và thành viên của Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982, Việt Nam cho rằng mọi hoạt động hợp tác quốc tế, trong đó có hợp tác biển cần phù hợp với luật pháp quốc tế, nhất là Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982, tôn trọng chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán và lợi ích của các nước được xác lập phù hợp với luật pháp quốc tế và Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982.

Video đang HOT

Trước đó, ngày 10/1, Tòa án tối cao Philippines đã tuyên vô hiệu thỏa thuận thăm dò dầu khí năm 2005 ở Biển Đông với các công ty Trung Quốc và Việt Nam. Theo thoả thuận nói trên, 3 nước được cùng nghiên cứu tiềm năng dầu khí trên một khu vực có diện tích hơn 142.000 km2 trên Biển Đông. Tuy nhiên, thoả thuận này đã vấp phải sự phản đối của một số nhà lập pháp Philippines và đã hết hạn vào năm 2008.

Trong bối cảnh đó, phán quyết của toà án có thể ảnh hưởng tới kế hoạch nối lại đàm phán giữa Philippines và Trung Quốc về việc thăm dò dầu khí chung ở Biển Đông. Đây cũng là một chủ đề thảo luận giữa Tổng thống Ferdinand Marcos Jr và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong chuyến thăm Bắc Kinh vừa qua.

Xây dựng những vùng biển hòa bình - Bài 1: Cột mốc quan trọng của luật pháp quốc tế

Năm 2022 là tròn 40 năm Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) chính thức được ký kết, 20 năm Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Trung Quốc ký Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và 10 năm thông qua Luật Biển Việt Nam 2012.

Ngày 8/12/2022, tại Trụ sở Liên hợp quốc (LHQ), Đại hội đồng khóa 77 tổ chức Phiên họp chính thức kỷ niệm 40 năm ngày thông qua Công ước LHQ năm 1982 về Luật biển (UNCLOS). Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Việt Nam Đặng Hoàng Giang tham gia chủ trì phiên họp. Ảnh: TTXVN phát

Trong bối cảnh cục diện thế giới đang biến động nhanh chóng và khó lường, những thách thức trong giải quyết các vấn đề trên biển và đại dương ngày càng nhiều, yêu cầu tiếp tục tuân thủ các quy tắc, chuẩn mực, đồng thời duy trì, củng cố lòng tin và hợp tác càng trở nên cấp thiết. Việc xây dựng những vùng biển xanh, hòa bình, an toàn, ổn định cũng là lộ trình hướng tới mục tiêu phát triển bền vững cho cả nhân loại. Việt Nam, với tư cách là thành viên UNCLOS và tham gia ký DOC, đang tích cực đóng góp hướng tới mục tiêu này. Điều đó đã được giới chuyên gia, học giả quốc tế khẳng định trong các cuộc trao đổi với phóng viên TTXVN.

Đây cũng là nội dung chùm bài "Xây dựng những vùng biển hòa bình" gồm 4 bài: Bài 1 - Cột mốc quan trọng của luật pháp quốc tế; Bài 2 - Nền móng thiết lập trật tự quốc tế mới trên biển; Bài 3 - Tạo dựng lòng tin để thúc đẩy COC; Bài 4 - Việt Nam thể hiện vai trò chủ động và trách nhiệm.

Bài 1: Cột mốc quan trọng của luật pháp quốc tế

Bốn mươi năm trước, thế giới lần đầu tiên có một khuôn khổ pháp lý điều chỉnh quyền và nghĩa vụ của tất cả các quốc gia khi hành xử trên biển. Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) được ký ngày 10/12/1982 và chính thức có hiệu lực ngày 16/11/1994, là kết quả của hơn 4 năm chuẩn bị và 9 năm đàm phán. Việt Nam nằm trong số 107 quốc gia đầu tiên tham gia ký thỏa thuận quan trọng này tại Vịnh Montego, Jamaica. Số lượng quốc gia ký Công ước vào thời điểm đó, theo đánh giá của Giáo sư Carl Thayer thuộc Đại học New South Wales, Australia, là "điều chưa từng có".

Bốn mươi năm sau, số thành viên tham gia UNCLOS 1982 đã là 168 quốc gia, trong đó có 164 quốc gia thành viên LHQ. Ngoài ra còn có 14 quốc gia thành viên LHQ đã ký nhưng chưa phê chuẩn. Như vậy, UNCLOS 1982 được đánh giá là văn kiện pháp lý quốc tế quan trọng nhất, sau Hiến chương Liên hợp quốc, kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Công ước được coi là bản "Hiến pháp của đại dương", là khuôn khổ pháp lý điều chỉnh mọi hoạt động trên biển và cơ sở pháp lý duy nhất để xác định một cách toàn diện, đầy đủ trật tự trên biển và đại dương.

Là văn kiện pháp lý đa phương đồ sộ, gồm 320 điều khoản và 9 phụ lục, với hơn 1.000 quy phạm pháp luật, UNCLOS chứa đựng toàn bộ các quy định liên quan đến các vùng biển mà một quốc gia ven biển có quyền được hưởng, những quy định liên quan đến việc sử dụng, khai thác biển và đại dương, từ quy chế pháp lý của các vùng biển thuộc chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán quốc gia đến chế độ pháp lý đối với biển cả và các vùng di sản chung của loài người; từ việc sử dụng và quản lý tài nguyên biển đến bảo vệ môi trường biển, nghiên cứu khoa học biển, an ninh trật tự trên biển...

Giáo sư, Tiến sỹ Thomas Engelbert trả lời phỏng vấn TTXVN. Ảnh: Vũ Tùng/TTXVN

Giáo sư, Tiến sĩ Thomas Engelbert, chuyên gia nghiên cứu về biển tại Đại học Hamburg (Đức) đã gọi sự ra đời của UNCLOS 1982 là cột mốc quan trọng trong luật quốc tế liên quan đến biển. Với UNCLOS 1982, lần đầu tiên các không gian đại dương trên Trái Đất được phân bổ rõ ràng, với tất cả các tài nguyên sinh vật và không sinh vật, tất cả các tiện ích trên biển trên cơ sở công bằng và bảo vệ quyền lợi chính đáng của các quốc gia nhỏ, các quốc gia đang phát triển. UNCLOS 1982 là khuôn khổ cho hợp tác quốc tế, khu vực và quốc gia trong các lĩnh vực biển, duy trì trật tự pháp lý trên biển và giải quyết hòa bình các tranh chấp.

Theo giải thích của Đại sứ, Tiến sĩ Nguyễn Hồng Thao, thành viên Ủy ban Luật quốc tế của LHQ nhiệm kỳ 2023 - 2027, dựa trên nguyên tắc "Đất thống trị Biển", UNCLOS 1982 lần đầu tiên đưa ra các khái niệm xác định thềm lục địa, lãnh hải, vùng tiếp giáp, vùng đặc quyền kinh tế, vùng biển quốc tế... qua đó xác định chủ quyền về mặt kinh tế, quyền tài phán của các quốc gia ven biển. Điều 87 của Công ước nêu rõ: "Biển cả được để ngỏ cho tất cả các quốc gia, dù có biển hay không có biển", cùng với định nghĩa vùng đáy biển là di sản chung của loài người. UNCLOS 1982 cũng là cơ sở để các bên tiếp tục đàm phán khung pháp lý điều chỉnh bảo tồn và khai thác bền vững đa dạng sinh học tại các vùng biển nằm ngoài phạm vi quyền tài phán của các quốc gia.

Bộ quy tắc cho các hoạt động biển và đại dương được đề ra trong UNCLOS 1982 giúp thiết lập và thúc đẩy cơ chế quản lý và bảo tồn tài nguyên biển, bảo vệ môi trường biển một cách đồng bộ và hiệu quả dựa trên hệ sinh thái. Nhà báo cao cấp người Indonesia, ông Veeramalla Anjaiaj nêu rõ UNCLOS 1982 đặt ra quy chế luật pháp và trật tự toàn diện tại các đại dương và vùng biển trên thế giới, đồng thời thiết lập quy tắc quản lý mọi hoạt động sử dụng đại dương và tài nguyên của chúng.

Có thể nói, sự ra đời của UNCLOS 1982 đáp ứng nguyện vọng và mong đợi của cộng đồng quốc tế về một trật tự pháp lý đối với các vấn đề biển và đại dương, bao gồm cả đáy biển và lòng đất dưới đáy biển. Thay vì các yêu sách và thực hiện pháp lý riêng rẽ của từng quốc gia ven biển, thế giới giờ đã có một khuôn khổ pháp lý toàn diện về quản trị đại dương, có Hiến pháp của đại dương làm cơ sở để giải quyết các tranh chấp phát sinh liên quan đến biển và đại dương. UNCLOS là thỏa thuận "trọn gói", nghĩa là các quốc gia ký kết không được phép lựa chọn thực thi điều khoản nào mà phải tuân thủ tất cả các điều khoản trong Công ước. Việc thực thi Công ước sẽ giảm thiểu các khu vực chồng lấn và quản lý các tranh chấp một cách hiệu quả hơn, tránh gia tăng căng thẳng trong khu vực. Giáo sư Carl Thayer đánh giá UNCLOS 1982 phản ánh sự nhất trí của cộng đồng quốc tế rằng các điều ước quốc tế phải bao gồm một cơ chế giải quyết tranh chấp có tính ràng buộc để có thể có hiệu lực thực thi. UNCLOS 1982 cung cấp một khuôn khổ cho việc giải thích và áp dụng Công ước để giải quyết tranh chấp giữa các bên ký kết.

Nguyên tắc quan trọng nhất về giải quyết tranh chấp mà Công ước đưa ra là mọi tranh chấp phải được giải quyết bằng các biện pháp hòa bình, phù hợp với Hiến chương LHQ. Cựu nghị sĩ Bryon Wilfert, thành viên Hội đồng cố vấn Viện Macdonald-Laurier, Canada, nhận định UNCLOS 1982 là cơ chế vì hòa bình và giải quyết các tranh chấp trên biển, thiết lập một cách rõ ràng các quy định về môi trường, quản lý tài nguyên biển.

Tầm quan trọng của UNCLOS 1982 còn thể hiện ở mức độ phổ quát của Công ước, khi không phải chỉ những nước tham gia ký kết mới cần tuân thủ văn kiện này. UNCLOS 1982 là văn bản pháp điển hóa các quy định mang tính tập quán (chiếm đa số), có nghĩa là UNCLOS 1982 có hiệu lực pháp lý ngay cả đối với các quốc gia chưa phải thành viên Công ước, và tất nhiên các quốc gia chưa phê chuẩn văn kiện này được thừa hưởng các thành quả từ Công ước. UNCLOS 1982 quy định tất cả các quốc gia đều có quyền tự do truyền thống về hàng hải, hàng không, nghiên cứu khoa học và đánh cá trên vùng biển quốc tế. Bằng việc xác định các vùng di sản chung của con người cũng như quy định về trách nhiệm hợp tác giữa các quốc gia trong quản lý và bảo tồn các nguồn tài nguyên trên biển, quyền được nghiên cứu khoa học biển..., UNCLOS 1982 cho phép cả các quốc gia không có biển hoặc bất lợi về địa lý được tham gia trên cơ sở công bằng trong việc khai thác một phần thích hợp tài nguyên biển và đại dương.

Giáo sư Carl Thayer. Ảnh: TTXVN

Theo Giáo sư Carl Thayer, UNCLOS 1982 đã kết hợp các lợi ích cạnh tranh của đại đa số các quốc gia, kể cả các quốc gia không giáp biển, trong một khuôn khổ pháp lý toàn diện giải quyết hầu như tất cả các khía cạnh của việc quản lý, quản trị biển và tài nguyên biển. Trong khi đó, Tiến sĩ Vũ Hải Đăng, chuyên gia cao cấp về luật và chính sách đại dương thuộc Trung tâm luật quốc tế, Đại học quốc gia Singapore, bình luận việc Công ước được 168 quốc gia trên thế giới phê chuẩn, trong đó có cả những quốc gia không có biển như Lào, Mông Cổ hay Thụy Sĩ, cho thấy rằng các quy định của Công ước được cộng đồng quốc công nhận rộng rãi. Do đó có thể nói UNCLOS 1982 thể hiện sự thỏa hiệp mang tính toàn cầu, có tính đến lợi ích của tất cả các nước trên thế giới.

Sau 40 năm, thế giới đã có nhiều thay đổi, nhiều vấn đề mới nảy sinh đặt ra những thách thức đối với UNCLOS 1982. Bên cạnh đó, những khác biệt trong cách diễn giải Công ước và hành xử đơn phương trên biển của một số quốc gia cũng phần nào ảnh hưởng đến hiệu lực thực thi UNCLOS 1982. Tuy nhiên, các thách thức mới hoàn toàn có thể được giải quyết trong khuôn khổ pháp lý của UNCLOS và các hiệp định thực thi trong khuôn khổ công ước này. Sự ra đời của "Nhóm bạn bè của UNCLOS 1982", thành lập theo sáng kiến của Việt Nam và Đức vào tháng 6/2021, với gần 100 nước thành viên LHQ tham gia, thể hiện sự coi trọng của cộng đồng quốc tế, đồng thời là một phần nỗ lực thúc đẩy việc thực thi hiệu quả Công ước trong tình hình mới.

Tiến sĩ Gerhard Will, nguyên chuyên gia nghiên cứu tại Viện khoa học và chính trị Đức, nhấn mạnh, mọi giải pháp lâu dài và bền vững cho các vấn đề trên biển đều phải dựa trên cơ sở là UNCLOS 1982. Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres, trong thông điệp nhân 40 năm UNCLOS, cũng khẳng định việc ký kết Công ước là một bước đi quan trọng để điều hành và duy trì trật tự đối với đại dương. Dịp kỷ niệm 40 năm ra đời UNCLOS 1982 cần được coi là lời nhắc nhở về việc tiếp tục sử dụng thiết chế quan trọng này để giải quyết những thách thức hiện nay, bởi UNCLOS 1982 vẫn là khuôn khổ toàn diện điều chỉnh tất cả các hoạt động trên biển và đại dương, góp phần vào việc bảo đảm an toàn, an ninh, tự do hàng hải, duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, góp phần thực hiện chương trình nghị sự Phát triển bền vững năm 2030 của LHQ.

Điểm khởi đầu cho nỗ lực bảo vệ thiên nhiên Hội nghị lần thứ 15 Các bên tham gia Công ước Liên hợp quốc (LHQ) về đa dạng sinh học (COP15) kết thúc ngày 19/12 tại Montreal (Canada) đã đạt được thỏa thuận lịch sử nhằm thúc đẩy bảo vệ hệ sinh thái vốn là nền tảng cho cuộc sống và sinh kế của con người. Nếu được thực hiện đầy đủ, Khuôn...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Cơ quan điều tra Hàn Quốc huy động 1.000 người bắt ông Yoon Suk Yeol08:15

Ông Trump dọa trừng phạt Nga nếu ông Putin từ chối đàm phán chấm dứt chiến sự Ukraine09:59

Trung Quốc, Đức phản ứng sau khi ông Trump ký sắc lệnh rút khỏi WHO01:49

Israel tấn công Yemen, tuyên bố sẽ truy lùng các thủ lĩnh Houthi17:48

3 người giàu nhất thế giới sẽ dự lễ nhậm chức của ông Trump08:24

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

Mỹ cảnh báo quân đội Triều Tiên đang 'thiện chiến' hơn nhờ chiến đấu với Nga14:04

Nghi can phóng hỏa bị bắt tại khu vực cháy rừng Los Angeles06:54

Khu nhà giàu California hoang tàn sau thảm họa cháy rừng10:51

Nga phản pháo lệnh cấm vận nặng nề nhất của Mỹ08:10

Lợi dụng cháy rừng ở California để đóng giả lính cứu hỏa hòng trộm cắp06:49

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Công tố viên Hàn Quốc yêu cầu tăng thời hạn tạm giam tổng thống bị luận tội

23:31:17 24/01/2025

Cơ quan công tố Hàn Quốc đã đệ đơn yêu cầu tòa án kéo dài thời hạn tạm giam Tổng thống bị luận tội Yoon Suk Yeol trong lúc đẩy nhanh cuộc điều tra để tiến hành truy tố.

Mỹ bắt đầu trục xuất người nhập cư trái phép bằng máy bay quân sự

23:29:01 24/01/2025

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt ngày 24.1 chia sẻ lên tài khoản mạng xã hội X của bà 2 hình ảnh những người nhập cư trái phép bị còng tay và đi lên một máy bay quân sự.

Tàu vận tải Nga cập cảng Syria, chuẩn bị cho cuộc rút quân

21:48:52 24/01/2025

Tàu vận tải liên quan quân đội Nga đã đến quân cảng Tartus ở Syria để chuẩn bị cho kế hoạch rút đi sau nhiều năm hiện diện của Moscow.

Tổng thống Trump ký lệnh công bố hồ sơ vụ ám sát Tổng thống John Kennedy

21:46:20 24/01/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký lệnh hành pháp giải mật hồ sơ các vụ ám sát Tổng thống John FKennedy, thượng nghị sĩ Robert F Kennedy và mục sư Martin Luther King Jr.

Ông Trump nói muốn gặp ông Putin ngay lập tức

21:41:56 24/01/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump nói muốn gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin sớm nhất có thể để chấm dứt xung đột tại Ukraine và cắt giảm vũ khí hạt nhân.

Tổng thống Trump hy vọng không phải tấn công cơ sở hạt nhân Iran

21:30:00 24/01/2025

Đầu năm 2020, cũng chính ông Trump ra lệnh thực hiện vụ ám sát tướng Qassem Soleimani, Tư lệnh lực lượng Quds (thuộc Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran), ở phi trường Baghdad (Iraq).

Hạ viện Mỹ thông qua dự luật bắt giữ người nhập cư trái phép

19:38:26 24/01/2025

Quốc hội Mỹ do đảng Cộng hòa kiểm soát đã trao cho Tổng thống Donald Trump chiến thắng sớm trong cuộc trấn áp nhập cư bất hợp pháp vào ngày 22.1 khi thông qua dự luật mở rộng thời gian giam giữ trước khi xét xử đối với nghi phạm hình sự...

Phương Tây đang học hỏi từ chiến sự Ukraine

19:22:30 24/01/2025

Cuộc xung đột Ukraine mang đến cho phương Tây nhiều bài học có thể cần áp dụng khi chiến tranh nổ ra giữa các thế lực quân sự của thế giới.

Ông Trump nhấn mạnh vấn đề thuế quan, xung đột Nga - Ukraine tại WEF

19:19:51 24/01/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 23.1 có bài phát biểu trực tuyến tại Hội nghị thường niên Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) năm 2025 tại Davos (Thụy Sĩ).

Ấn Độ tuyên án tử hình 5 người trong vụ cưỡng hiếp chấn động

19:14:30 24/01/2025

Tòa án tại Ấn Độ tuyên án tử hình 5 bị cáo trong vụ hiếp dâm tập thể gây chấn động lương tâm chung của toàn xã hội .

Pháp sắp điều tàu sân bay duy nhất đến Philippines

19:11:04 24/01/2025

Tàu sân bay Charles de Gaulle cùng đội tàu hộ tống của hải quân Pháp sẽ ghé thăm Philippines vào tháng 2, báo hiệu mối quan hệ an ninh hàng hải ngày càng phát triển giữa 2 bên.

Ả Rập Xê Út hứa rót 600 tỉ USD vào nước Mỹ thời ông Trump

19:07:42 24/01/2025

Thái tử Ả Rập Xê Út cam kết sẽ đầu tư và giao dịch thương mại 600 tỉ USD với Mỹ vì những triển vọng sắp tới dưới thời chính quyền Tổng thống Donald Trump.