Việt Nam – Hoa Kỳ: Nắm bắt cơ hội, thích ứng phát triển trong tình hình mới
Diễn đàn Thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ 2021 với chủ đề “Nắm bắt cơ hội, thích ứng phát triển trong tình hình mới” theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến diễn ra sáng 7/12.
Nhằm cung cấp thông tin, cập nhật về định hướng xây dựng chính sách phát triển kinh tế, thương mại, đầu tư của Việt Nam- Hoa Kỳ và tạo động lực cho cộng đồng doanh nghiệp hai nước xây dựng chiến lược tiếp cận, mở rộng thị trường xuất nhập khẩu theo hướng cân bằng và bền vững, sáng 7/12, Bộ Công Thương phối hợp với Phòng Thương mại Hoa Kỳ tại Hà Nội (AmCham Hà Nội) và Hội đồng Kinh doanh ASEAN – Hoa Kỳ (USABC) tổ chức Diễn đàn Thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ 2021 với chủ đề “Nắm bắt cơ hội, thích ứng phát triển trong tình hình mới” theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải phát biểu tại diễn đàn. Ảnh: Trần Việt/TTXVN
Đối tác hàng đầu
Phát biểu tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh, Hoa Kỳ được xác định là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam trên tất cả các trụ cột hợp tác.
Trong số đó, trụ cột hợp tác kinh tế, thương mại giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đã gặt hái được nhiều thành quả to lớn, góp phần đưa tổng thể quan hệ đối tác toàn diện đi vào chiều sâu và thực chất, đáp ứng được lợi ích của Chính phủ, người dân và cộng đồng doanh nghiệp hai nước.
Thống kê cho thấy, kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam – Hoa Kỳ đã tăng gấp 168 lần, từ 450 triệu USD vào năm 1995 khi 2 nước thiết lập quan hệ ngoại giao lên mức 1,5 tỷ USD năm 2001 khi hai nước ký Hiệp định thương mại song phương và đạt 90,8 tỷ USD trong năm 2020, tăng 19,9% so với năm 2019.
Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, tính đến hết tháng 10/2021, tổng kim ngạch trao đổi thương mại song phương Việt Nam-Hoa Kỳ đạt 89,6 tỷ USD.
Cụ thể, Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ 76,7 tỷ USD, tăng 22,9% so với cùng kỳ 2020; chiếm tỷ trọng 28,4% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước; nhập khẩu từ Hoa Kỳ 12,9 tỷ USD, tăng 13,2% so với cùng kỳ 2020, chiếm tỷ trọng 4,8% tổng kim ngạch nhập khẩu.
Đặc biệt, Hoa Kỳ vẫn duy trì vị trí là đối tác thương mại lớn nhất và là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Hiện Việt Nam đã trở thành đối tác thương mại lớn thứ 9 của Hoa Kỳ, tăng 5 bậc so với năm 2020.
Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cũng khẳng định thêm rằng: Với góc độ vĩ mô, tính chất bổ trợ của hai nền kinh tế Việt Nam và Hoa Kỳ là đặc điểm quan trọng giúp Việt Nam định hình chính sách kinh tế, thương mại theo hướng hài hòa và bền vững, đảm bảo các nền tảng quan trọng và duy trì lợi ích quốc gia trong hợp tác song phương, từ đó đưa Hoa Kỳ trở thành đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam.
Thành công này đạt được là nhờ Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp hai nước đã nỗ lực phối hợp, tập trung giải quyết kịp thời và hiệu quả vấn đề vấn đề thương mại ưu tiên, bao gồm việc mở cửa thị trường cho nông sản, hàng công nghiệp, hàng hóa và dịch vụ công nghệ thông tin của nhau, kiến tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, thúc đẩy ký kết nhiều dự án, hợp đồng thương mại lớn.
Video đang HOT
Theo Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải, dòng vốn đầu tư trực tiếp từ Hoa Kỳ đã đóng góp quan trọng vào sự phát triển của Việt Nam với những dự án quy mô lớn, góp phần tạo dựng cho Việt Nam chỗ đứng ngày càng vững chắc trong chuỗi cung ứng trên toàn cầu. Tính lũy kế đến tháng 10/2021, Hoa Kỳ hiện xếp thứ 11/138 quốc gia và vùng lãnh thổ có FDI tại Việt Nam với 1.134 dự án và tổng vốn đăng ký là 9,72 tỷ USD.
Đáng lưu ý, các nhà đầu tư Hoa Kỳ cũng đầu tư vào hơn 20 lĩnh vực kinh tế, đứng thứ 11 trong số các nhà đầu tư hàng đầu vào Việt Nam. Hầu hết các Tập đoàn lớn nhất của Hoa Kỳ đều đã có mặt tại Việt Nam như Exxon Mobil, Murphy Oil, Chevron, Boeing, Ford, Intel, Wal-Mart, Nike, Amazon và P&G… Nhiều nhà đầu tư Hoa Kỳ đánh giá Việt Nam sẽ trở thành địa điểm đầu tư lý tưởng, quan trọng và an toàn của chuỗi cung ứng toàn cầu.
Tuy nhiên, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho rằng, những diễn biến bất ổn của thương mại toàn cầu và nguy cơ đình trệ gây ra dịch COVID-19 thời gian qua một mặt gây nhiều bất ổn, nhưng mặt khác cũng tạo sức ép, buộc các doanh nghiệp phải tính đến việc phát triển mô hình chuỗi cung ứng mới; trong đó, có các hệ thống cung ứng dự phòng đặt tại nhiều địa điểm khác nhau để đảm bảo sự bền vững và tính liên tục.
Là một nền kinh tế có độ mở cao, tham gia ngày càng sâu vào các chuỗi giá trị toàn cầu, tương lai của gần 100 triệu công dân của Việt Nam gắn kết ngày càng chặt chẽ với tương lai của khu vực, cũng như sự ổn định trong các quan hệ với các nền kinh tế lớn trên thế giới; trong đó, có Hoa Kỳ.
“Hợp tác song phương giữa Việt Nam và Hoa Kỳ được mở rộng nhanh chóng ra nhiều lĩnh vực, trong đó kinh tế số, công nghệ, năng lượng và cơ sở hạ tầng được đánh giá rất tiềm năng và hứa hẹn sẽ trở thành những lĩnh vực trụ cột trong hợp tác kinh tế – thương mại tương lai.”- Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải kỳ vọng.
Đại biện lâm thời Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam Marie Damour phát biểu tại diễn đàn. Ảnh: Trần Việt /TTXVN
Tại Diễn đàn, bà Marie Damour – Đại diện lâm thời Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam cũng gợi ý về năng lượng, Hoa Kỳ cam kết hỗ trợ Việt Nam đạt mục tiêu và giải quyết về vấn đề biến đổi khí hậu, đảm bảo nền kinh tế năng động.
Đặc biệt hợp tác để tìm giải pháp bền vững nhất trong vấn đề phát triển pin, năng lượng mặt trời, dự án điện gió, sớm ký hiệp định mua bán trực tiếp và hoàn tất Sơ đồ điện VIII, thúc đẩy hợp tác năng lượng gió, năng lượng sạch…
Ngoài ra, Hoa Kỳ mong muốn giới thiệu nhiều công ty mới trong ngành y tế hợp tác đầu tư tại Việt Nam từ hợp tác công nghệ y tế, giới thiệu y tế hiện đại mới nhất…
Hơn nữa, Hoa Kỳ có thể cung cấp hỗ trợ, chia sẻ kinh nghiệm phát triển công nghệ như công nghệ điện tử, online treaming cũng như cam kết hợp tác Việt Nam trong việc xây dựng công nghệ, phát triển sân bay với công nghệ mới nhất…
Cơ hội cho doanh nghiệp Việt
Để hiện thực hoá mục tiêu giữa hai nước, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho rằng, cần phát huy cơ chế đối thoại chính sách của Hội đồng Thương mại và Đầu tư Việt Nam – Hoa Kỳ (TIFA) để kiến tạo khung khổ pháp lý thuận lợi, thúc đẩy trao đổi thương mại và đầu tư và kịp thời giải quyết những khó khăn phát sinh trong lĩnh vực kinh tế, thương mại.
Đặc biệt trong trạng thái “bình thường mới” và trong “bối cảnh mới”, Việt Nam và Hoa Kỳ cần tăng cường kết nối, hạn chế các vụ việc phòng vệ thương mại và giải quyết các vấn đề kinh tế, thương mại còn tồn tại thông qua đàm phán nhằm bảo đảm tính liên tục trong hoạt động của các chuỗi cung ứng, cũng như tránh gây tác động tiêu cực đến các ngành sản xuất vốn đã chịu thiệt hại gây bởi dịch COVID-19.
Một phiên thảo luận về cập nhật chính sách, cơ hội hợp tác kinh doanh tại diễn đàn. Ảnh: Trần Việt/TTXVN
Chia sẻ tại diễn đàn, ông Bùi Huy Sơn – Tham tán công sứ, Trưởng thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ cho biết, kinh tế Hoa Kỳ đang có sự phục hồi và tăng trưởng khá nhưng tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng do tác động đại dịch đang để lại di chứng nặng nề, đó là thiếu hụt hàng hóa kể cả tiêu dùng. Đây cũng chính là cơ hội để các doanh nghiệp Việt Nam cần nhanh chóng ổn định sản xuất, tăng tốc, tiếp tục đảm bảo chuỗi cung hàng hóa sang Hoa Kỳ.
Sau đợt dịch COVID-19 lần thứ 4 bùng phát, Hoa Kỳ đã chứng kiến sự sụt giảm mạnh về nguồn cung từ Việt Nam. Trong khi đó, Việt Nam là 1 trong những nhà cung cấp chính, thị trường sản xuất quan trọng đối với Hoa Kỳ về mặt hàng dệt may, da giày. Nhằm đảm bảo chuỗi cung không bị đứt gãy, bà Beth Huges – Phó Chủ tịch Hiệp hội May mặc và giày dép Hoa Kỳ (AAFA) cam kết tiếp tục ủng hộ và duy trì mối quan hệ đối tác với các nhà sản xuất Việt Nam để đảm bảo không đứt gãy chuỗi cung.
Mặc dù vậy, để khôi phục sản xuất và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu, theo bà Virginia Foote – Phó Chủ tịch AmCham Hà Nội – điều quan trọng nhất hiện nay là cần tiêm đầy đủ vaccine cho người dân, người lao động. Mặt khác, việc tạo thuận lợi hóa thương mại, chính sách thuế, thủ tục hành chính… cũng cần được khắc phục cũng như thu hẹp khoảng cách khác biệt giữa chính sách thuế Việt Nam và chính sách thuế Hoa Kỳ. Bởi nếu chính sách thuế thuận lợi, thủ tục hành chính bớt rườm rà sẽ tạo điều kiện không chỉ cho doanh nghiệp Hoa Kỳ mà cả doanh nghiệp Việt Nam thuận lợi hơn trong việc giao thương với các doanh nghiệp Hoa Kỳ.
Tại các phiên tọa đàm, các diễn giả cũng đưa ra những bình luận sâu sắc về xu hướng chính sách mới của hai nước; đồng thời đưa ra giải pháp phát triển xuất nhập khẩu và thu hút chuỗi cung ứng của Hoa Kỳ trong trong trạng thái “bình thường mới” và trong “bối cảnh mới” nhằm thúc đẩy hợp tác thương mại, đầu tư giữa Việt Nam và Hoa Kỳ trong tương lai.
Nhiều kênh kết nối chuỗi cung ứng hàng hóa địa phương
Hội nghị Kết nối cung cầu giữa TP Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành năm 2021 diễn ra trong ba ngày (từ ngày 2-5/12) tại TP Hồ Chí Minh đang thu hút sự hưởng ứng tích cực của cộng đồng doanh nghiệp trên cả nước; trong đó, bộ, ngành và các tỉnh, thành cũng không ngừng nỗ lực phát huy vai trò cầu nối và mở rộng nhiều kênh kết nối chuỗi cung ứng sản xuất kinh doanh, nhất là tại khu vực phía Nam trong bối cảnh dịch bệnh vẫn còn diễn biến phức tạp.
Khai thác tiềm năng kênh online
Ghi nhận tại hội nghị các nhà cung ứng, diễn ra trong khuôn khổ hội nghị Kết nối cung cầu giữa TP Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành năm 2021, đại diện nhiều doanh nghiệp cho biết: Với bối cảnh "Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19" việc số hóa hoạt động sản xuất kinh doanh trở nên vấn đề cấp bách. Do đó, cộng đồng doanh nghiệp rất cần sự đồng hành của bộ, ngành và chính quyền các địa phương, nhất là về những cơ chế chính sách đẩy mạnh số hóa cho từng ngành nghề, lĩnh vực.
Đại diện Bộ, ngành và các tỉnh, thành tham quan gian hàng trực tiếp của các tỉnh, thành trong khuôn khổ Hội nghị, ngày 2/12.
Theo cộng đồng doanh nghiệp, nhiều sản phẩm, nông sản địa phương được sản xuất kinh doanh bởi doanh nghiệp nhỏ và vừa nên hoạt động chuyển đổi số gặp không ít thách thức trong thời gian qua. Nếu quá trình này có sự hỗ trợ của sở, ngành địa phương, cùng với sự dẫn dắt của những doanh nghiệp đầu ngành thì sản phẩm, nông sản địa phương sẽ có điều kiện thuận lợi hơn và cơ hội lên sàn thương mại điện tử cũng như tiếp cận nhiều thị trường xuất khẩu.
Ông Minh Anh, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh sản phẩm dừa tỉnh Bến Tre phân tích, nhiều sản phẩm từ dừa Bến Tre được người tiêu dùng trong và ngoài nước biết đến, nhưng cũng gặp khó khăn trong việc tiếp thị, quảng bá và mở rộng thị trường. Vài năm gần đây, một số doanh nghiệp đã nâng cao nhận thức và tìm giải pháp xây dựng thương hiệu, đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử nhưng việc này không dễ dàng.
"Doanh nghiệp nhỏ và vừa địa phương, ngoài việc nội tại vẫn tồn tại những điểm yếu về đáp ứng tiêu chuẩn theo quy định trên thị trường thương mại tự do, còn vướng rào cản về chuyển đổi số hóa, ứng dụng công nghệ... nên bị hạn chế tham gia đa kênh bán hàng hiện đại. Trước thực trạng này, sản phẩm, nông sản địa phương rất cần những giải pháp kết nối cung cầu hiệu quả mới tạo được những bước đột phá trên thị trường và liên kết phát triển", ông Minh Anh chia sẻ thêm.
Một số doanh nghiệp cũng đánh giá, chuỗi sự kiện chính trong ội nghị Kết nối cung cầu giữa TP Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành năm 2021 đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong hoạt động kết nối cung cầu; tổ chức phương án triển lãm thực tế ảo, kết nối trực tuyến; nâng cấp website www.ketnoicungcau.vn để hướng đến khai thác lâu dài, thường xuyên và liên tục... đã đáp ứng nhu cầu thực tế của đơn vị sản xuất kinh doanh. Đặc biệt, hội nghị "Hỗ trợ tiêu thụ, xuất khẩu hàng hóa thông qua sàn thương mại" trong khuôn khổ hội nghị Kết nối cung cầu giữa TP Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành năm 2021 cũng góp phần nâng cao phương thức kết nối trực tuyến bên cạnh hoạt động kết nối truyền thống.
Ở góc độ chính quyền địa phương, ông Nguyễn Trung Kiên, Phó giám đốc Sở Công Thương tỉnh Vĩnh Long chia sẻ, giải pháp kết nối cung cầu trực tuyến (online), mở gian hàng ảo tại hội nghị Kết nối cung cầu giữa TP Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành năm 2021 đã mang lại nhiều cơ hội hơn cho đơn vị sản xuất kinh doanh địa phương tìm kiếm đối tác, người mua hàng, nhất là ở lĩnh vực nông sản. Riêng tỉnh Vĩnh Long, là một trong những địa phương có lợi thế về nông sản, thủy sản... nên doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh cũng có nhu cầu kết nối cung cầu thị trường TP Hồ Chí Minh và từng bước tiến đến thị trường xuất khẩu.
Cùng quan điểm, bà Võ Phương Thủy, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Đồng Tháp cho biết: Hiện tỉnh này đã xây dựng trang website giới thiệu sản phẩm của doanh nghiệp địa phương nhưng vẫn mong muốn websitewww.ketnoicungcau.vn duy trì khai thác lâu dài, thường xuyên và liên tục... nhằm đáp ứng nhu cầu thực tế của đơn vị sản xuất kinh doanh giữa các tỉnh, thành. Đồng thời, ngành công thương tỉnh Đồng Tháp sẽ chủ động cập nhật sản phẩm, nông sản địa phương, thúc đẩy hợp tác cung ứng và tiêu thụ hàng Việt.
Tạo chuỗi cung ứng hàng Việt
Hoạt động kết nối cung cầu hàng hóa giữa TP Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành là một sáng kiến quan trọng trong việc giúp tìm kiếm đầu ra một cách phù hợp cho sản phẩm, nông sản địa phương được triển khai từ năm 2012 đến nay. Theo đó, có thể thấy hội nghị Kết nối cung cầu giữa TP Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành đã cơ bản đáp ứng kỳ vọng ban đầu như hệ thống phân phối TP Hồ Chí Minh đã tìm được nhiều nhà cung cấp uy tín, sản phẩm chất lượng, đặc sản vùng miền địa phương để cung ứng cho người tiêu dùng và giải quyết đầu ra cho các sản phẩm hàng Việt.
TP Hồ Chí Minh là một trong những đầu mối kết nối quan trong của chuỗi cung ứng hàng Việt, bà Phan Thị Thắng, Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh cho rằng, muốn tiếp tục tạo niềm tin cho doanh nghiệp an tâm đầu tư, sản xuất, mở rộng thị trường trong giai đoạn phục hồi kinh tế sau đại dịch COVID-19, Sở Công Thương TP Hồ Chí Minh phải tiếp tục phối hợp chặt chẽ Sở Công Thương, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn các tỉnh, thành; trong đó, sở, ngành các địa phương nên đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, ứng dụng thương mại điện tử... hỗ trợ đắc lực cho hoạt động kết nối cung cầu. Đồng thời, kết hợp giữa phương thức phân phối hiện đại - thương mại điện tử và phân phối truyền thống, đảm bảo ổn định sản xuất, lưu thông hàng hóa, chủ động thích ứng với mọi tình huống biến động thị trường.
Chính quyền các địa phương cần phối hợp trong cơ chế chính sách tạo điều kiện thuận lợi, khuyến khích doanh nghiệp, nhà bán lẻ, đơn vị phân phối... kết nối, hướng dẫn cho hợp tác xã nông nghiệp, hộ nông dân... thông qua hoạt động đào tạo quy trình, kỹ thuật nuôi trồng theo chuẩn VietGAP, GlobalGAP, truy xuất nguồn gốc... Trên cơ sở này, các bên hình thành chuỗi cung ứng đa kênh, ưu tiên tiêu thụ, bao tiêu sản phẩm nông sản, đặc sản đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, sản phẩm OCOP, sản phẩm được sản xuất nuôi trồng theo quy trình VietGAP, GlobalGAP; định hướng sản xuất theo nhu cầu thị trường...
Trong thời gian qua, nhằm bảo đảm cung ứng hàng hóa thiết yếu góp phần bình ổn thị trường, Bộ Công Thương đã chỉ đạo và phối hợp tích cực với đơn vị sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp... đẩy mạnh chương trình bình ổn thị trường. Cùng với các địa phương, TP Hồ Chí Minh đã phát huy vai trò phối hợp chặt chẽ với cơ quan Trung ương trong kiểm soát dịch bệnh và từng bước phục hồi kinh tế cũng như liên kết với tỉnh, thành phố, doanh nghiệp, hiệp hội... trên cả nước tiêu thụ hàng hoá, kiềm chế lạm phát và tăng trưởng bán lẻ, phục vụ nhu cầu thiết yếu của người dân.
Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải, dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp tới hoạt động sản xuất kinh doanh, lưu thông hàng hóa và phối hợp xây dựng các chuỗi cung ứng, kết nối cung cầu... nên cần nhân rộng mô hình và trao đổi kinh nghiệm giữa địa phương.
Trong số đó, có thể kể đến các tỉnh, thành phố có nguồn cung hàng hoá đa dạng, dồi dào, hình thành chuỗi liên kết hàng hoá chặt chẽ, đảm bảo sự minh bạch trong nguồn gốc hàng hóa và an toàn thực phẩm, từng bước phát triển thương hiệu hàng Việt với người tiêu dùng trong nước và thế giới là yêu cầu cấp bách hiện nay.
Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải đề nghị, các tỉnh, thành tiếp tục thực hiện nghiêm nội dung của Chỉ thị số 12/CT-BCT ngày 12 tháng 11 năm 2021 của Bộ Công Thương, về việc thực hiện các giải pháp bảo đảm cân đối cung cầu, bình ổn thị trường cuối năm và Tết Nguyên đán Nhâm Dần năm 2022.
Đáng lưu ý, Sở Công Thương TP Hồ Chí Minh nói riêng và Sở Công Thương các địa phương nói chung theo dõi, đánh giá nguồn cung, nhu cầu hàng hóa, nhất là những mặt hàng thiết yếu. Qua đó, ngành công thương các địa phương chủ động có phương án hoặc đề xuất với cơ quan chức năng biện pháp bảo đảm cân đối cung cầu, ổn định thị trường; chủ động tham mưu cho UBND tỉnh, thành phương án chuẩn bị nguồn hàng, dự trữ hàng hóa thiết yếu phục vụ tiêu dùng của người dân trong trường hợp có dịch bệnh hoặc lễ tết.
Từng bước cân bằng thương mại giữa Việt Nam và Argentina Thứ trưởng Bộ Côn Đỗ Thắng Hải kỳ vọng ngài Đại sứ và Đại sứ quán Argentina tại Việt Nam sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ để tạo điều kiện cho cộng đồng doanh nghiệp hai nước gặp gỡ, kết nối giao thương. Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải. (Ảnh: Trần Việt/TTXVN) Tại buổi làm việc với Đại sứ mới...