Viễn cảnh tiền ảo Bitcoin kết liễu thời đại USD có thể xảy ra

Các doanh nghiệp nhỏ đang bắt đầu sử dụng tiền ảo Bitcoin trong thương mại quốc tế, đặc biệt là ở các quốc gia mà USD khan hiếm như Nigeria hoặc nội tệ không ổn định như Argentina.

Sự suy yếu của USD đã thúc đẩy đà tăng giá mạnh của tiền ảo Bitcoin trong quý II và III năm nay. Vài ngày qua, giá của đồng tiền ảo có giá trị vốn hóa lớn nhất dao động quanh mức 22.700 USD.

Khi đại dịch COVID-19 xảy ra, ảnh hưởng của USD vẫn lớn như trước đây. Bất chấp những tranh cãi về vị thế của Mỹ trên thị trường tài chính toàn cầu, USD vẫn luôn là tiền của thương mại quốc tế, là loại tiền tệ để các quốc gia khác định giá tiền pháp định của họ và là “đồng tiền dự trữ” mà hầu hết ngân hàng trung ương lưu giữ như tiền tiết kiệm.

Vì tài sản kĩ thuật số, với tiền mã hóa nổi bật nhất là Bitcoin, đạt tốc độ tăng trưởng tốt, nhiều người đã nghĩ tới viễn cảnh tiền ảo Bitcoin có thể từng bước thay thế USD?

Trước Mỹ, chỉ 5 cường quốc hưởng qui chế “tiền tệ dự trữ”, gồm Bồ Đào Nha (giữa thế kỷ 15), Tây Ban Nha, Hà Lan, Pháp và Anh. Các thời đại đó kéo dài trung bình 94 năm. Vào đầu năm 2020, vị thế của đồng USD đã duy trì suốt 100 năm liên tục. Có lẽ đã đến lúc giới chuyên môn cần đặt câu hỏi rằng liệu USD còn giữ vững được vị thế này trong bao lâu nữa hay một loại tiền tệ sẽ soán ngôi của nó.

Lo ngại Cục dữ trữ liên bang Mỹ và các ngân hàng trung ương sẽ nỗ lực giảm giá trị đồng USD, nhiều người đã mua số lượng lớn Bitcoin. Ảnh: The Guardian

Financial Times chỉ ra vài ứng cử viên sáng giá. Châu Âu đặt hy vọng vào đồng euro (EUR) từ năm 1999. Tuy nhiên, euro đã không đạt được sự tin tưởng của phần lớn các quốc gia trên thế giới vì mọi người nghi ngờ về ảnh hưởng của một khối đa quốc gia như khu vực đồng euro. Nhân dân tệ của Trung Quốc cũng chưa thể nổi lên vì nhiều lí do khách quan khác.

Do đó, các quan chức Mỹ tin rằng, để đối phó với thực trạng COVID-19 khiến vô số các quốc gia phải phong tỏa, USD sẽ vẫn đứng vững, thậm chí giúp Mỹ tiếp tục tạo ra thâm hụt lớn mà không gây hậu quả nhãn tiền.

Rồi một lớp đối thủ mới của USD đang xuất hiện: tiền mã hóa, hay chính xác là Bitcoin. Tiền ảo Bitcoin tồn tại trên các mạng, không chịu sự quản lí bởi bất kì nhà nước nào nên là lựa chọn thay thế đảm bảo tính dân chủ và phi tập trung.

Bitcoin thực sự có giá trị hay chỉ là “bong bóng”? Lo ngại Cục dữ trữ liên bang Mỹ và các ngân hàng trung ương sẽ nỗ lực giảm giá trị đồng USD, nhiều người đã mua số lượng lớn Bitcoin. Giá của nó đã tăng hơn 4 lần kể từ tháng 3 đến nay, thực sự trở thành một trong những danh mục đầu tư nóng nhất năm 2020.

Từ khi Bitcoin xuất hiện vào năm 2009, những người tạo ra nó đã muốn nó trở thành “vàng kĩ thuật số”, một kho lưu trữ giá trị đáng tin cậy, một nơi trú ẩn an toàn trong thời kì kinh tế biến động, hỗn loạn.

Song nhiều người vẫn nghi ngờ về tính an toàn của Bitcoin, cảm thấy đây là loại tài sản có biến động lớn. Bong bóng Bitcoin xuất hiện cách đây chưa đầy 3 năm đã khiến nhiều nhà đầu tư phá sản. Bây giờ, biến động giá hàng ngày của nó vẫn lớn hơn vàng gấp 4 lần.

Những nhà đầu tư bảo thủ có xu hướng tích trữ vàng nhằm phòng ngừa sự mất giá của các đồng tiền pháp định. Song chính họ cũng thừa nhận Bitcoin ngày càng trở nên phổ biến và mức độ ảnh hưởng của nó cứ tăng dần.

Sau nhiều thập kỷ, vào năm 2019, các khoản nợ công của Mỹ đã vượt quá 50% sản lượng kinh tế – tỷ lệ báo hiệu một cuộc khủng hoảng sắp tới. Kể từ đó, với việc chính phủ vay nặng lãi trong tình trạng tài khóa siết chặt, các khoản nợ đã tăng vọt lên 67% sản lượng, lấn sâu vào vùng cảnh báo.

Kỷ nguyên thống trị của đồng USD có thể sẽ kết thúc khi phần còn lại của thế giới không còn tin Mỹ có thể tiếp tục thanh toán các khoản nợ của họ. Đó cũng là nguyên nhân các đồng tiền mạnh trước đây mất vị thế của chúng.

Hơn nữa, có vẻ như Mỹ và các chính phủ phương Tây khác chưa thấy sự cần thiết của kiềm chế thâm hụt ngày càng tăng. Việc in tiền có thể sẽ tiếp tục diễn ra ngay cả khi đại dịch chấm dứt. Như vậy, dù khả năng không lớn nhưng rất có thể Bitcoin sẽ hấp dẫn hơn, khiến nhiều người tin tưởng hơn và trở thành lựa chọn thay thế.

Bitcoin cũng đang bắt đầu hành trình thay thế đồng USD như một phương tiện trao đổi. Các doanh nghiệp nhỏ đang bắt đầu sử dụng nó trong thương mại quốc tế, đặc biệt là ở các quốc gia mà USD khan hiếm như Nigeria hoặc nội tệ không ổn định như Argentina.

Vài tuần gần đây, PayPal và công ty con Venmo cũng đã bắt đầu lưu trữ Bitcoin với mục tiêu chấp nhận nó dưới dạng thanh toán vào năm tới.