Việc Hàn Quốc dừng tuyển lao động VN: Giải pháp “tuyên truyền” là chính

Việc Hàn Quốc tạm dừng tuyển dụng lao động (LĐ) Việt Nam khiến cho hàng vạn LĐ đứng ngồi không yên. Trong khi đó, trả lời phỏng vấn Thanh Niên, ông Nguyễn Ngọc Quỳnh (ảnh), Cục trưởng Cục Quản lý LĐ ngoài nước (Bộ LĐ-TB-XH) cho hay, vẫn chưa có đối sách nào khác ngoài tuyên truyền.

Bộ trưởng Bộ Lao động – Việc làm Hàn Quốc vừa gửi thư cho Bộ trưởng Bộ LĐ-TB-XH về việc tạm dừng tuyển dụng LĐ Việt Nam. Vậy, mấu chốt của việc này là gì?

Có thể khái quát tình hình như sau: Việt Nam đưa LĐ sang Hàn Quốc theo chương trình EPS từ cuối năm 2004. Theo quy định của Hàn Quốc, người LĐ làm việc tính cả thời gian gia hạn nữa là 4 năm 10 tháng. Cuối năm 2010, bắt đầu có những LĐ đầu tiên hết hạn hợp đồng. Tuy nhiên, tỷ lệ LĐ hết hạn không về nước chiếm đến gần 50%, cao hơn nhiều so với các nước khác đưa LĐ sang Hàn Quốc. Vì vậy, chính phủ Hàn Quốc đề nghị Việt Nam giảm tỷ lệ người cư trú bất hợp pháp xuống. Lẽ ra, cuối tháng 8 vừa rồi, chúng ta ký tiếp gia hạn thỏa thuận (2 năm gia hạn 1 lần), nhưng phía bạn thông báo đề nghị tạm hoãn việc ký kết lại để hai bên cùng thực hiện các biện pháp giảm tỷ lệ LĐ hết hạn hợp đồng không về nước.

Lao động đăng ký dự tuyển sang Hàn Quốc làm việc – Ảnh: Thu Hằng

Cách đây 1 năm, Hàn Quốc đã cảnh báo cho phía Việt Nam, nếu không giảm tỷ lệ LĐ hết hạn hợp đồng không về nước, thì họ sẽ “đóng cửa” thị trường. Thế nhưng, con số này cứ ngày càng tăng, khiến phía bạn có quyết định trên. Trách nhiệm của Cục ở đâu?

Phía Việt Nam đã có một đề án thực hiện các biện pháp nhưng chưa triệt để. Chúng ta chưa có chế tài để ràng buộc trách nhiệm của người LĐ. Cái đó, thực ra thì rất khó, vì phải phụ thuộc vào tất cả các luật. Cái gì mà không có trong luật thì chúng ta không thể tự tiện làm được. Rồi việc ra được chế tài thì phải rất thận trọng, phải đúng quy trình. Mình đã thảo luận với phía Hàn Quốc một số biện pháp chế tài, chẳng hạn như: yêu cầu người LĐ gửi lương về một tài khoản tên người LĐ, bao giờ về nước mới được rút, phía Hàn Quốc chưa ủng hộ. Hay là chúng ta cũng đã thảo luận với phía Hàn Quốc là có thể đưa ra các biện pháp ký quỹ bảo lãnh thì phía bạn cũng chưa ủng hộ, vì không phù hợp với chính sách của họ.

Theo phản ánh của các LĐ, họ đã mất tiền oan cho những đường dây “chạy” đi Hàn Quốc rất nhanh. Vì sao cơ quan chức năng vẫn chưa xử lý triệt để?

Hiện tượng đó là có, nhiều người mất tiền oan. Chúng tôi đã thông tin rất kỹ cơ chế đi thế nào, bao nhiêu tiền… Với những “đường dây” hay “cò” là dạng lừa đảo xuất khẩu LĐ, phải xử theo luật hình sự, một mình Bộ LĐ-TB-XH không xử lý được, phải phối hợp với bên công an.

Không tiếp tục ký thỏa thuận với LĐ Việt Nam, đó là một biện pháp “trừng phạt” mạnh tay của Hàn Quốc. Còn phía Việt Nam ngoài tuyên truyền còn có biện pháp nào khác?

Hiện nay, tất cả những biện pháp gọi là mạnh thì chúng ta còn phải thảo luận cả hai bên, sửa đổi các chính sách, chưa có chính sách thì chưa thể được. Nhưng chúng tôi cho rằng, biện pháp rất quan trọng là tuyên truyền vận động. Không phải chỉ tuyên truyền trên đài, báo Bộ đã chỉ đạo Cục phối hợp với các địa phương và các tổ chức đoàn thể triển khai các chương trình thông tin, tư vấn trực tiếp đến các gia đình người LĐ và LĐ. Trong tháng 10 này, dự kiến tổ chức các cuộc tư vấn trực tiếp đến các gia đình tại Hải Dương đồng thời, Bộ đã đề nghị các địa phương, những xã có nhiều LĐ hết hạn không về nước thì sẽ không cho đăng ký kiểm tra tiếng Hàn.

Việc dừng tiếp nhận LĐ tại thị trường Hàn Quốc kéo dài đến bao giờ?

Mình và phía bạn đang thảo luận với nhau, còn đến lúc nào thì không thể nói trước được.

Còn với hơn 11.000 LĐ đã vượt qua kỳ thi tiếng Hàn, đang chờ DN tiếp nhận thì có lời khuyên gì dành cho họ?

Cứ phải chờ đợi, tiếp tục thôi chứ không có cách nào khác.

Theo TNO