Vì sao robot giao hàng vẫn chưa phổ biến trong mùa dịch?

Theo các dự đoán trước đó, đến năm 2020 các robot được cho là sẽ giúp chúng ta điều khiển xe tự lái và giao thức ăn đến tận nhà cho mọi người. Thế nhưng có vẻ như dự đoán đó đã không thành sự thật.

Các công nghệ này đã được chứng minh là có lợi trong hoàn cảnh cách ly xã hội rộng rãi hiện nay, bao gồm việc hạn chế tiếp xúc khi giao hàng và các robot lý tưởng để hoàn thành chúng. Nhưng hiện chưa có công nghệ nào hứa hẹn sẵn sàng để sử dụng rộng rãi và ngay cả một cơ hội thử nghiệm lớn trong đợt dịch Covid-19 này cũng cho thấy điều đó.

CEO Elon Musk của Tesla đã từng tuyên bố vào năm 2015 về xe tự lái rằng, “tôi gần như coi đó là một vấn đề đã được giải quyết”, ám chỉ việc Tesla tự tin xe tự lái của họ đã hoàn thiện. Ba năm sau, tháng 2.2018 Musk cho biết các xe tự lái của Tesla “có thể” tự lái trên toàn nước Mỹ trong vòng “3 đến 6 tháng”. Tương tự, CEO Jeff Bezos của Amazon cũng tự tin khi đặt cược vào máy bay giao hàng không người lái (một dạng drone) khi trả lời báo chí vào năm 2014, ông cho rằng nếu lạc quan thì công nghệ này sẽ sẵn sàng vào năm 2015 và có thể phổ cập việc giao hàng bằng drone trong vòng 4-5 năm tới.

Nhưng đến thời điểm này, Tesla vẫn chưa thể tung ra phần mềm có khả năng tự lái hoàn toàn không cần đến con người và Amazon vẫn chưa ra mắt dịch vụ giao hàng bằng drone hay robot rộng rãi mà không cần đến con người. Các robot giao hàng, drone hay xe tự lái hầu hết đã đứng ngoài cuộc khi diễn ra đại dịch Covid-19 trên toàn cầu và khiến nước Mỹ tê liệt, khi mà mọi người hầu hết phải ở nhà và trông cậy vào đặt hàng trực tuyến. Lúc này, Amazon và các công ty bán lẻ khác đều phải phụ thuộc vào con người với việc thuê bổ sung hàng chục ngàn nhân công để đóng gói và giao hàng ngay giữa tâm dịch.

Lúc này, nếu có các mô hình robot hay drone hoặc xe tự hành hoàn thiện, có lẽ chúng ta không cần phải đẩy hàng ngàn nhân công ra đường trong bối cảnh dịch bệnh như vậy.

Mỗi robot đều có giới hạn của nó

Trong nhiều năm, các chuyên gia đã cảnh báo rằng robot có thể thay thế hàng triệu việc làm, chẳng hạn như nhân viên giao hàng. Nhưng như đại dịch đã chỉ ra, những công nghệ này cũng chỉ có thể giúp giữ an toàn cho con người trong một vài khâu nào đó mà thôi.

Hiện nay, các drone, robot giao hàng dọc vỉa hè và xe tự lái đã được thử nghiệm để giao hàng tại ít nhất 6 bang và quận Columbia, Mỹ. Nhưng chúng chỉ chiếm một phần rất nhỏ của số đơn hàng được giao trong số khoảng 10 tỉ mặt hàng trên toàn thế giới của Amazon mỗi năm.

Vào tháng 6.2019, Jeff Wilke – CEO của Amazon Worldwide Consumer cho biết công ty dự kiến sẽ cung cấp các gói hàng bằng thiết bị bay không người lái “trong vòng vài tháng”. Nhưng gần một năm sau điều đó vẫn không xảy ra, họ cho biết vẫn đang hợp tác chặt chẽ với Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) và các cơ quan quản lý khác để hoàn thiện giấc mơ này.

Pony AI là công ty khởi nghiệp có trụ sở tại Fremont – California (Mỹ), hiện sử dụng những chiếc xe tự lái của mình để giao hàng ở Irvine, California. Nhưng nó chỉ có thể thực hiện khoảng 200 lần giao hàng mỗi ngày, một công suất tương tự như những gì một chiếc xe tải UPS do con người điều khiển có thể làm trong một ngày bận rộn.

Một xe robot tự hành của công ty khởi nghiệp Nuro đang vận chuyển vật tư y tế ở California, Mỹ

Đại dịch Covid-19 đã tạo ra một cơ hội lớn cho robot, nhưng công nghệ này chưa đủ chín muồi để nắm bắt thời điểm này, các robot vẫn chưa chứng minh được khả năng vận hành độc lập một cách an toàn. Các công ty vẫn phải dựa vào con người để giám sát các robot giao hàng, để ngăn ngừa lỗi và giúp robot thoát khỏi những tình huống khó xử. Pony AI là một ví dụ, xe tự lái của họ vẫn có một người lái xe ngồi sẵn sau tay lái và một người khác theo dõi lộ trình từ xa. Kết quả là chi phí vận hành các hình thức giao hàng này bị đội lên đáng kể so với giao hàng truyền thống mà hiệu quả chưa có nhiều khác biệt ngoài việc giữ an toàn cho con người trong mùa dịch.

Cơ hội mới đang đến

Theo CNN, dù bỏ lỡ cơ hội để robot hóa việc giao hàng trong đợt dịch Covid-19 hiện nay, nhưng các kỹ sư về công nghệ này cho biết đại dịch sẽ giúp đẩy nhanh sự phát triển, đầu tư và chấp thuận rộng rãi của xã hội đối với robot, vì công chúng đã có dịp nhận thấy chúng hữu ích như thế nào trong các hoàn cảnh này.

Sebastian Thrun, người phụ trách chương trình xe tự lái của Google trong 6 năm qua và hiện là CEO của Kittyhawk, một công ty xe điện cho rằng, “trong mắt nhiều người đợt dịch bệnh này chỉ là bối cảnh bi thảm với hàng ngàn người chết. Nhưng với chúng tôi đó còn là những khoảnh khắc có thể dẫn tới sự đổi mới thực sự. Chúng ta luôn cố gắng học hỏi từ các tình huống gây ra đau thương như thế này”.

Theo CEO Matthew Johnson-Roberson của công ty khởi nghiệp Refraction AI, 8 robot tự hành giống xe đạp của công ty ông hiện thực hiện khoảng 50-100 lượt giao hàng mỗi ngày. Công ty ông đang đặt thêm 20 robot và hy vọng sẽ sớm triển khai chúng. Các công ty khởi nghiệp cũng chứng kiến thêm nhiều cơ hội mới sau những đổ vỡ từ đại dịch, Johnson-Roberson đồng tình với nhận định đó và cho rằng “không có thời điểm nào tốt hơn để có thể ra mắt các mẫu xe tự hành trên đường phố như bây giờ”.