Vì sao nông nghiệp tăng trưởng âm?
Tại hội nghị sơ kết sản xuất nông nghiệp 6 tháng đầu năm, Bộ NNPTNT đã công bố một số liệu không mấy vui vẻ, đó là lần đầu tiên ngành nông nghiệp rơi vào tình trạng tăng trưởng âm.
Vậy đâu là nguyên nhân dẫn tới tình trạng này, PV NTNN đã phỏng vấn TS Lê Văn Bảnh (ảnh) – Cục trưởng Cục Chế biến, Thương mại Nông lâm thủy sản và Nghề muối (Bộ NNPTNT).
Ông Bảnh cho biết: Trong 6 tháng đầu năm, sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản đã phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như tình hình xâm nhập mặn xảy ra nghiêm trọng ở các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, hạn hán gay gắt xảy ra trên diện rộng ở các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên làm nhiều diện tích gieo trồng không thể sản xuất do thiếu nước; cá chế.t bất thường ở các tỉnh ven biển miền Trung; thị trường tiêu thụ các mặt hàng nông, thủy sản sụt giảm… đã tác động mạnh đến kết quả hoạt động và thực hiện kế hoạch của ngành.
Sản xuất trồng trọt bị thiệt hại nặng nề do thiên tai, dẫn đến tăng trưởng giảm. Vụ lúa đông xuân, cả nước đạt 19,37 triệu tấn, giảm 1,326 triệu tấn (-6,4%) so với vụ đông xuân năm 2015; riêng đồng bằng sông Cửu Long giảm 1,14 triệu tấn so với cùng kỳ (-10,2%).
Sản xuất nông nghiệp tại huyện Đông Anh (Hà Nội). Ảnh: Văn Sáng
Theo ông việc giảm giá trị này có hoàn toàn do vấn đề khách quan là thiên tai như trên mang lại hay có cả vấn đề do chính quan điểm đầu tư vào nông nghiệp của Nhà nước?
- Đây đúng là vấn đề, chúng ta cần suy nghĩ, bởi trong những năm qua, nông nghiệp luôn đóng góp 19-20% vào GDP kinh tế của đất nước, nhưng tỉ lệ đầu tư cho nông nghiệp lại chỉ đạt 5-6%, đúng là vấn đề bất cập. Tôi biết, Nhà nước cũng nhận ra vấn đề này, song do tình hình tài chính của chúng ta có hạn, dẫn tới việc đầu tư còn thấp, đặc biệt rất nhiều địa phương khó khăn không có nhiều nguồn lực đầu tư cho nông nghiệp.
Video đang HOT
Trên thực tế, trong những năm qua, Nhà nước đã ban hành rất nhiều chính sách để hỗ trợ phát triển nông nghiệp. Song có vẻ như những chính sách này còn thiếu tính thực tế, dẫn tới hiệu quả chưa cao, thậm chí có nhiều chính sách thất bại. Ông nhận xét thế nào về việc này?
- Chính sách cho nông nghiệp ở nước ta hiện nay đúng là có rất nhiều vấn đề. Vừa qua tôi làm việc với Bộ Công Thương về Nghị định 109 quy định điều kiện kinh doanh xuất khẩu gạo, thấy các anh kêu quá. Lý do, theo tôi được biết là hiện nay có rất ít doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, chủ yếu là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, thậm chí siêu nhỏ. Sở dĩ như vậy các doanh nghiệp khi đầu tư vào nông nghiệp hiện rất khó vay vốn của ngân hàng do ngân hàng lo ngại sẽ bị nợ xấu.
Qua theo dõi cho thấy, chính sách cho nông nghiệp của chúng ta rất đầy đủ, nhưng để tiếp cận được lại rất khó, đơn cử như doanh nghiệp muốn đầu tư sản xuất lớn thì phải có đất đai, nhưng đất đai lại do các hộ quản lý, sử dụng, nên họ không thể có diện tích đủ lớn để sản xuất.
Theo ông, việc nông nghiệp bị tăng trưởng âm có đáng lo ngại và báo động, bởi trong thời gian qua, chính nông nghiệp đã giúp ổn định nền tảng xã hội nước ta?
- Như tôi đã nói, nông nghiệp tăng trưởng âm một phần do từ đầu năm đến nay, chúng ta gặp quá nhiều bất lợi do thiên tai, thời tiết. Do đó, vấn đề là cần phục hồi tăng trưởng trong thời gian tới. Cái đáng lo nhất hiện nay là khi hội nhập, trong sản xuất ngoài sản lượng lớn, chúng ta cần xây dựng được thương hiệu hàng hóa. Muốn làm được điều này, cần có sự liên kết trong chuỗi sản xuất, bởi khi hội nhập mà không có sự liên kết sẽ dẫn đến khó khăn trong sản xuất của cả người dân và doanh nghiệp, từ đó dẫn tới hệ quả là chúng ta thua ngay trên sân nhà. Đây chính là điều đáng lo ngại nhất.
Vậy theo ông, để phục hồi lại tốc độ tăng trưởng nông nghiệp, cũng như ổn định sản xuất, trong thời gian tới, ngành nông nghiệp cần có những giải pháp gì?
- Tôi cho rằng, điều đầu tiên chúng ta cần quan tâm là tích cực chú trọng để việc gia tăng giá trị sản xuất, thay vì chỉ chạy theo sản lượng. Chẳng hạn như 6 tháng đầu năm nay, dù sản lượng một số ngành giảm, nhưng chất lượng, giá trị vẫn tăng như ngành rau quả xuất khẩu đã tăng tới 47% đạt giá trị hơn 1 tỷ USD hay bây giờ quy ra giá trị có thể thấy 1kg tôm bằng tới 20kg lúa, thì chúng ta có nhất thiết cứ phải làm lúa không? Do đó, theo tôi điều quan trọng là phải tích cực thực hiện tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng, có thể giảm cây/con nọ, tăng cây/con kia nhưng vẫn đạt yêu cầu, thậm chí vượt về giá trị, tăng trưởng là được.
Xin cảm ơn ông!
Theo Danviet
Nông nghiệp tìm kế vượt khó
Bộ NNPTNT vừa có một số đán.h giá về tình hình sản xuất nông nghiệp 6 tháng đầu năm. Theo đó, trong 6 tháng đầu năm ngành nông nghiệp đã phải đối mặt với hàng loạt khó khăn, đặc biệt là đợt hạn, mặn kéo dài tại đồng bằng sông Cửu Long, Tây Nguyên. Tuy nhiên, hiện tốc độ tăng trưởng của ngành đã được khôi phục ngoạn mục.
Thiệt hại trên 9.300 tỷ đồng do thiên tai
Trong những tháng đầu năm 2016, ngành NNPTNT đã phải ứng phó với rất nhiều tình huống cấp bách về thiên tai, có thể nói là cực đoan trong nhiều thập kỷ mới có. Do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino và biến đổi khí hậu, tình hình thời tiết, thiên tai những tháng đầu năm 2016 diễn biến bất thường và gây hậu quả nặng nề. Hạn hán, xâm nhập mặn kéo dài đã làm khoảng 288.000 hộ dân thiếu nước sinh hoạt; gần 250.000ha lúa, 18.960ha hoa màu, 30.522ha cây ăn quả, 149.704ha cây công nghiệp bị thiệt hại.
Nông dân huyện Vị Thủy, Hậu Giang thu hoạch lúa hè thu 2016. Ảnh: H.X
Cũng do ảnh hưởng của hạn hán, ước khoảng 1.355 con gia súc bị chế.t và hàng ngàn con khác đang thiếu nước uống; ước khoảng 6.857ha nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại.
Tổng thiệt hại trên phạm vi cả nước vào khoảng 9.735 tỷ đồng, trong đó thiệt hại do rét đậm, rét hại là 700 tỷ đồng, thiệt hại do hạn hán, xâm nhập mặn là 8.906 tỷ đồng.
Theo đán.h của Bộ NNPTNT, trong 6 tháng đầu năm sản xuất hầu hết các lĩnh vực trồng trọt, nuôi trồng thủy sản đều suy giảm nghiêm trọng về sản lượng và diện tích nuôi trồng. Báo cáo của Cục Trồng trọt cho thấy, vụ lúa đông xuân diện tích gieo trồng cả nước ước đạt 3,1 triệu ha, năng suất ước đạt 64,2 tạ/ha, sản lượng ước đạt 19,9 triệu tấn, giảm khoảng 844.000 tấn so với vụ đông xuân trước.
Trong bối cảnh khó khăn chung kể trên, lĩnh vực chăn nuôi lại đang nổi lên như một điểm sáng về tăng trưởng sản xuất và thu hút nhiều doanh nghiệp lớn tham gia đầu tư, xây dựng chuỗi chăn nuôi hiện đại, khép kín. Theo ước tính của Tổng cục Thống kê, đàn trâu cả nước giảm 1,5-2%, song đàn bò lại tăng khoảng 1-1,5% so với cùng kỳ năm 2015; đàn lợn và gia cầm tăng mạnh, tăng khoảng 3 - 3,5% so với cùng kỳ. Đáng lưu ý, một loạt các doanh nghiệp lớn bắt đầu đầu tư vào nuôi lợn theo chuỗi khép kín, hiện đại với số lượng rất lớn...
Tìm mọi cách khôi phục sản xuất
Bộ NNPTNT đã đề ra mục tiêu, trong những tháng cuối năm tiếp tục tập trung chỉ đạo, khắc phục hậu quả của thiên tai, khôi phục sản xuất; đẩy mạnh thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm của Bộ và toàn ngành để xoay chuyển tình thế nhằm khôi phục lại tốc độ tăng trưởng của ngành. Cụ thể, kịp thời nắm tình hình thị trường; đề xuất các giải pháp để giữ vững thị trường trong nước và xuất khẩu
Về lĩnh vực trồng trọt: Đối với cây trồng hàng năm (lúa, hoa màu), Cục Trồng trọt phối hợp với các địa phương triển khai sản xuất trên diện tích tối đa, đảm bảo đạt năng suất cao, đúng thời vụ; đối với cây lâu năm, Cục Trồng trọt phối hợp các địa phương để hướng dẫn nông dân khôi phục lại diện tích chế.t do hạn hán và dịch bệnh.
"Bây giờ là lúc chúng ta phải hướng dẫn cho dân rất kỹ để khôi phục lại các vườn cây lâu năm và hậu quả của nó sẽ kéo dài không chỉ có năm nay mà ít nhất 2 - 3 năm nữa. Trong những tháng tới, chúng ta phải tìm mọi cách để khôi phục lại, không chỉ cho năm nay mà cho những năm sau" - Bộ trưởng Bộ NNPTNT Cao Đức Phát nhấn mạnh.
Bộ NNPTNT yêu cầu Cục BVTV theo dõi sát sao để kiểm soát dịch bệnh và đề xuất các giải pháp để đảm bảo an toàn thực phẩm trên rau, chè và hồ tiêu để củng cố và giữ niềm tin với nông sản của chúng ta ở thị trường trong nước và xuất khẩu.
Về chăn nuôi, đây là ngành được đặt hy vọng kéo và bù lại tăng trưởng cho ngành trồng trọt và thời cơ của ngành chăn nuôi đang rất tốt. Hiện nay, dịch bệnh trong chăn nuôi đang được kiểm soát tốt trong khi thị trường tiêu thụ lợn, gà đang rất tốt, trừ vịt có giảm sút. Lãnh đạo Bộ NNPTNT đã yêu cầu, phải tận dụng thời cơ này để thúc đẩy sản xuất mạnh lên, nhưng phải chú ý làm một cách bền vững. Ngành chăn nuôi cũng cần tiếp tục giám sát việc sử dụng chất cấm, kháng sinh để duy trì kết quả đạt được và tiếp tục đẩy lùi, ngăn chặn việc lạm dụng trong sử dụng.
Về thủy sản, Tổng cục Thủy sản đã lập một tổ công tác trực tiếp nằm trong Nam Bộ để theo dõi sát sao, chỉ đạo về mặt kỹ thuật để khôi phục nhanh việc nuôi tôm; đồng thời, cũng cần chỉ đạo để khôi phục sản xuất và nuôi trồng thủy sản ở một số tỉnh miền Trung để sớm ổn định dời sống ngư dân.
Theo Danviet
Đề xuất điều kiện đầu tư kinh doanh 8 lĩnh vực ngành nông nghiệp Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang dự thảo Nghị định quy định điều kiện đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn. Trong đó, Bộ này đề xuất quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh 8 lĩnh vực thuộc quản lý chuyên ngành của Bộ. Ảnh Internet Bộ Nông nghiệp và Phát...