Vì sao nhà đầu tư tham gia sàn Forex có thể bị xử lý hình sự?
Khi tham gia sàn Forex nhà đầu tư hay người tư vấn có nguy cơ bị lộ thông tin cá nhân, mất tiề.n oan. Chưa kể, người tham gia có thể bị xử lý hình sự vì hành vi lừ.a đả.o.
Mới đây, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, Bộ Công thương, vừa cảnh báo về rủi ro khi tham gia sàn đầu tư tài chính theo mô hình đa cấp. Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng cho biết đã thu thập được nhiều thông tin quảng cáo, kêu gọi đầu tư tài chính thông qua các sàn đầu tư tài chính, đặc biệt là hình thức đầu tư thị trường ngoại hối (Foreign Exchange hay Forex) và đầu tư quyền chọn nhị phân (Binary Options hay BO).
Cơ quan này nhận định, các mô hình này tiềm ẩn rất nhiều rủi ro cho người tham gia vì 3 lý do. Thứ nhất, mọi giao dịch đều phải thông qua tài khoản được mở trên hệ thống Internet, không có cơ quan quản lý tại Việt Nam cấp phép. Trong trường hợp có vấn đề rủi ro liên quan đến hệ thống, các kết quả đầu tư của người chơi đều không được bảo đảm.
Thứ hai, đó là người chơi nộp tiề.n thật vào hệ thống nhưng lợi ích và tiề.n “hoa hồng” được ghi nhận trên hệ thống lại là các loại tiề.n ảo (tiề.n kỹ thuật số) hay ví điện tử. Trong khi ở Việt Nam, các loại tiề.n ảo, ví điện tử này đều không được cơ quan quản lý nhà nước thừa nhận là công cụ thanh toán hợp pháp.
Thứ ba, “nhà đầu tư có thể gặp rủi ro như lộ bí mật thông tin cá nhân, bị lừ.a đả.o do một số sàn huy động tài chính có thể tự sửa lệnh hệ thống. Người chơi nghĩ đang đầu tư theo lệnh thị trường, song thực tế là đang “chơi” với sàn, luôn luôn bị sàn cho thua hoặc thậm chí khi số người tham gia nộp tiề.n đủ nhiều, sàn sẽ tự… biến mất”, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng cảnh báo.
Ngoài 3 vấn đề trên, hiện nay rất nhiều sàn đầu tư tài chính có dấu hiệu lôi kéo người chơi bằng hình thức trả thưởng, hoa hồng cho việc mời thêm thành viên tham gia đầu tư theo nhiều cấp nhiều nhánh. Cơ quan chức năng nhận định hoạt động này có dấu hiệu của việc kinh doanh đa cấp trái phép, ví dụ: Forex Liber, AFGold, Bitomo…
Nhiều người phản ánh liên tục nhận được cuộc gọi, tin nhắn mời chào tham gia thị trường forex với mức thu nhập, hoa hồng, lợi nhuận “khủng”. Những lời rao như lợi nhuận 1%/ngày, 28-32%/tháng, chỉ cần lập tài khoản, nạp tiề.n, kênh đầu tư an toàn ổn định… được quảng cáo từ nhân viên môi giới các sàn giao dịch Forex để thu hút người chơi.
Video đang HOT
Theo quy định Nghị định 40/2018 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, mọi hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp với đối tượng không phải là hàng hóa đều bị cấm (trừ trường hợp pháp luật có quy định khác). Trong khi tất cả các sàn đầu tư tài chính trên đều không được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp theo quy định.
“Tổ chức cá nhân tham gia, vận động người tham gia đầu tư thông qua các sàn đầu tư tài chính này đều có thể bị xử lý hình sự, xử phạt tới 5 tỉ đồng hoặc 5 năm tù giam theo Điều 217a Bộ Luật Hình sự về Tội vi phạm quy định về kinh doanh theo phương thức đa cấp” – Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng nhấn mạnh.
Trước đó, trả lời họp báo thường kỳ Chính phủ tháng 11, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú khẳng định: “Việt Nam hiện chưa cấp phép bất kỳ sàn đầu tư chứng khoán Forex nào, tất cả sàn đang hoạt động không bảo đảm đúng theo quy định của pháp luật. Những cá nhân nào tham gia đầu tư vào đây đang tiếp tay cho các hoạt động vi phạm pháp luật. Người dân khi đầu tư lĩnh vực này phải quan tâm đến những lời mời chào có phù hợp với thực tế hay không, phải quan tâm đến tính chất pháp lý của các tổ chức này”.
Theo quy định, hiện có chỉ tổ chức tín dụng kinh doanh ngoại hối mới được phép mua bán và cung ứng dịch vụ mua bán ngoại tệ, thực hiện những dịch vụ phái sinh trên thị trường trong nước và quốc tế… Nhà đầu tư cần nắm chắc luật để tránh tiề.n mất tội mang.
'Chả.y má.u' ngoại tệ
Việc các trung gian thanh toán "tiếp tay" cho các sàn giao dịch forex chuyển tiề.n ra nước ngoài là hành động vi phạm pháp luật, gây "ch ảy má.u" ngoại tệ.
Không một sàn forex nào được công nhận và được pháp luật Việt Nam bảo hộ.
Hiện nay, các hoạt động giao dịch forex đang nở rộ tại thị trường Việt Nam, thu hút đông đảo sự quan tâm của các nhà đầu tư trên nhiều diễn đàn. Việc tiề.n mất tật mang không còn quá xa lạ với các nhà đầu tư khi bị chính các sàn nước ngoài này "đốt cháy" tài khoản, khiến một lượng lớn ngoại tệ của Việt Nam bị thất thoát ra nước ngoài.
Chuyên gia tài chính ngân hàng, TS. Nguyễn Trí Hiếu.
TS.Nguyễn Trí Hiếu - Chuyên gia Tài chính Ngân hàng đã có những chia sẻ xung quanh vấn đề này.
- Ông đán.h giá như thế nào về tình trạng đầu tư forex ở Việt Nam?
- Cả hai đối tượng là người tham gia đầu tư forex và sàn forex đều đang hoạt động bất hợp pháp ở Việt Nam. Theo quy định hiện hành về quản lý ngoại hối, chỉ những cơ sở kinh doanh được cấp phép mới có quyền mua bán, giao dịch ngoại hối. Ngay cả người dân khi nhận ngoại hối từ nước ngoài cũng không được phép mua, bán ngoại hối.
Do đó, không một sàn forex nào được công nhận và được pháp luật Việt Nam bảo hộ. Mọi hành động mời chào đầu tư từ các sàn forex là trái quy định của pháp luật, và tất cả người dân hoặc các thành phần kinh tế tham gia vào các sàn forex vi phạm quy định của pháp luật.
Mặc dù vậy, hiện có nhiều sàn forex vẫn đang hoạt động và thu hút được rất nhiều nhà đầu tư tham gia, điển hình như ICmarkets, Exness, BrokerJet, HotForex,...
- Theo điều tra của phóng viên DĐDN, nhiều nhà đầu tư forex đều rơi vào tình trạng thua lỗ. Phải chăng việc tham gia đầu tư forex đã và đang gây tình trạng "ch ảy má.u" ngoại tệ của Việt Nam ra nước ngoài, thưa ông?
- Thực chất, nếu người dân tham gia các sàn forex bằng tiề.n VND, các sàn sẽ mua ngoại tệ cho họ, sau đó bán ra để hưởng chênh lệch tỷ giá. Do đó, điều này chưa dẫn tới tình trạng "chả y má.u" ngoại tệ. Nhưng nếu các sàn giao dịch forex nhận VND của người tham gia và qua một phương tiện nào đó để đổi ra ngoại tệ và dùng số ngoại tệ đó để chuyển ra nước ngoài, thì những giao dịch xuyên biên giới này có thể gây ra việc ch ảy má.u ngoại tệ nếu giao dịch rời vào tình trạng thua lỗ.
Tuy nhiên, không ít người thông qua các kênh trung gian thanh toán để chuyển ngoại tệ ký quỹ giao dịch forex ra nước ngoài, điều này có nguy cơ dẫn đến "ch ảy má.u" ngoại tệ cao.
Nhất là tại thời điểm này, nếu giao dịch forex tiếp tục "nở rộ", người dân có thể dùng nhiều ngoại tệ hơn để đầu tư, hoặc chính các sàn forex sử dụng VND để thu mua ngoại tệ thì sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới khối lượng ngoại tệ của Việt Nam, tác động tiêu cực đến chính sách tiề.n tệ của NHNN.
- Theo ông, việc các tổ chức trung gian thanh toán "tiếp tay" cho các sàn giao dịch forex chuyển tiề.n ra nước ngoài có vi phạm quy định pháp luật Việt Nam? Cần có giải pháp nào để ngăn chặn tình trạng này?
- Dĩ nhiên điều đó là trái với quy định pháp luật hiện hành của Việt Nam. Như đã nói ở trên, bất cứ cá nhân, tổ chức hay thành phần kinh tế nào tham gia đầu tư forex đều vi phạm pháp luật. Sự vi phạm này mang tính hệ thống, từ người dân bỏ tiề.n đầu tư forex, đến các trung gian thanh toán hỗ trợ giao dịch, chuyển tiề.n và cuối cùng là các sàn forex.
Đặc biệt, với tốc độ phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và các mạng xã hội, nhiều đội nhóm trên Facebook, Zalo, Telegram mở ra, thu hút cộng đồng, định hướng đầu tư, trao đổi kinh nghiệm về forex thu hút hàng chục nghìn thành viên tham gia rất sôi động.
Để giải quyết vấn đề này, các cơ quan chức năng cần vào cuộc xử lý sớm và triệt để các trường hợp như thế này, tránh tình trạng "trăm hoa đua nở", sẽ khó mà dập tắt. Việc yêu cầu đóng cửa, cho đến khởi tố đưa ra tòa các sàn giao dịch forex trái phép cũng cần đưa thông tin rộng rãi trên các phương tiện truyền thông đại chúng, nhằm tuyên truyền hiểu biết pháp luật cho người dân cũng là yếu tố quan trọng và cần thiết. Hiện thông tin về các sàn forex hoạt động rất nhiều, nhưng thông tin về việc các sàn bị cơ quan chức năng xử lý, xử phạt, đóng cửa ra sao hiện chưa phổ biến.
Đối với người dân có thể bị phạt hành chính, nhưng cũng có thể bị xử lý hình sự khi gây hậu quả nghiêm trọng đến chính sách tiề.n tệ của quốc gia.
Bên cạnh đó, các trung gian thanh toán, như Visa Card, MasterCard, Neteller, Skrill, WebMoney... nếu giúp các sàn forex thực hiện nạp, rút tiề.n, thì cũng đã gián tiếp phạm luật và cần được xử lý nghiêm.
Hiện nay, hoạt động về ngoại hối qua các kênh chính thức với tỷ lệ còn rất nhỏ, khoảng 10%, còn hầu hết thông qua các kênh bất hợp pháp lên tới 90%. Các cơ quan chứng năng, NHNN cần cảnh cáo các ngân hàng không mở tài khoản cho các sàn giao dịch forex, đồng thời yêu cầu tất cả các tổ chức tín dụng, các đơn vị kinh doanh được phép của NHNN bài trừ các hoạt động giao dịch ngoại hối đối với các sàn forex.
- Xin cảm ơn ông!
Đề xuất bổ sung điều kiện đăng ký bán hàng đa cấp cho DN có vốn đầu tư nước ngoài Theo đề xuất của Bộ Công Thương, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trước khi tham gia thị trường Việt Nam phải hoạt động bán hàng đa cấp tối thiểu 3 năm ở một quốc gia khác. Bộ Công Thương đề xuất bổ sung điều kiện để nâng cao chất lượng đầu vào của DN đa cấp mới gia nhập thị...