Vì sao người Nhật Bản lịch sự?

Lối sống và cách cư xử của người dân xứ anh đào khiến họ nhận được nhiều thiện cảm. Tuy nhiên, điều này có vẻ không đơn giản như những gì mọi người vẫn thấy.

Theo Stuff , dịch vụ là thứ châu Á làm tốt hơn bất kỳ điểm đến nào khác. Và Nhật Bản là “đỉnh cao” của dịch vụ khi tới châu Á.

“Những lái xe taxi lịch sự, nhã nhặn. Các gói bưu kiện được đóng gói cẩn thận. Những cái cúi đầu chào từ người phục vụ bất cứ khi nào bạn bước vào. Nhật Bản có lẽ là nơi lịch sự nhất Trái Đất”, tờ Stuff viết.

Tinh thần omotenashi

Cây viết Keisuke Tsunekawa từ Live Japan Perfect Guide , website chuyên về lối sống, du lịch và văn hóa Nhật Bản, nhận định để hiểu rõ về sự lịch sự, tử tế của người xứ anh đào, bạn phải biết về “omotenashi”.

Khái niệm omotenashi, hay lòng hiếu khách vị tha, là nền tảng của văn hóa Nhật Bản. Đó là một “đặc ân” cho chủ nhà khi được chào đón khách. Họ sẽ cố gắng đảm bảo mọi nhu cầu của vị khách đều được đáp ứng. Điều này thể hiện ở mọi mặt cuộc sống, từ cửa hàng tạp hóa, nhà hàng hay đơn thuần việc giúp người lạ trên phố.

Omotenashi là văn hóa lịch sự nổi tiếng của người Nhật Bản.

Tư duy giúp đỡ này ảnh hưởng sâu đến lối sống của mỗi người. Khi mất ví ở Nhật Bản, khả năng cao bạn không bị ăn trộm. Hãy đến đồn cảnh sát gần nhất tìm thử. Người Nhật thậm chí còn mang những chiếc ô bị bỏ quên đến đồn cảnh sát gửi.

Hay nếu là một du khách nước ngoài đến Nhật Bản và bị lạc đường, bạn đừng ngại tìm người địa phương giúp đỡ. Rất có thể, bạn sẽ gặp một người thân thiện, tốt bụng, làm tất cả để giúp bất chấp rào cản ngôn ngữ.

Rất nhiều câu chuyện khác tương tự liên quan đến lòng tốt của người Nhật mà bạn chỉ cần vài cú nhấp chuột trên Internet để tìm thấy. “Người Nhật tốt quá có lẽ là câu mà nhiều du khách phải thốt lên khi đến đây”, Live Japan Perfect Guide đánh giá.

Nghịch lý trong cuộc sống

Đó là câu chuyện bề nổi của những du khách nước ngoài khi tới Nhật Bản. Tuy nhiên, giữa hai người Nhật với nhau, đó sẽ là một câu chuyện khác.

Lee Tuloch, cây viết của Stuff đã đưa ra một số ví dụ, lấy từ trải nghiệm trong lần cuối anh đến Nhật Bản.

Những người trẻ ở Nhật Bản thường xuyên “chúi mặt” vào điện thoại di động mà không để tâm đến gì khác khi đi đường, hoặc ở các nơi công cộng. Ở ngã tư Shibuya nổi tiếng, dòng người “điên cuồng” đi qua nhau mà không một lời xin lỗi.

Cách ứng xử đời thường giữa người Nhật với người Nhật có thực sự đẹp?

Những người trên tàu va vào nhau, chen lấn nhưng cũng chẳng ai nói xin lỗi. Đôi khi, họ còn không nhường ghế cho người lớn tuổi hay phụ nữ mang thai. Có những người còn vứt rác xuống đất hoặc ngó lơ khi thấy rác bị người khác vứt xuống đất. Nhiều người vẫn nghĩ người Nhật sẽ luôn mang rác về nhà để xử lý sau.

Hút thuốc ở nơi có biển cấm vẫn diễn ra. Các hình xăm, vốn không được xuất hiện trong khu vực nhà tắm công cộng cũng bắt đầu trở lại. Tiêu chuẩn cho các tài xế taxi cũng giảm xuống…

Không làm phiền ngay cả một con chó

Trong suy nghĩ của người Nhật, họ thường không muốn làm phiền hoặc “ít liên quan” nhất có thể tới người khác. Họ cố gắng tránh sự chú ý của những người khác càng nhiều càng tốt.

Nếu thấy ai đó gặp khó khăn ở ga tàu, bạn sẽ thấy nhiều người đi qua mà không phản ứng lại. Đó có thể do họ vội hoặc… không muốn liên quan. Ưu tiên hàng đầu của họ không phải giúp đỡ mà là muốn tránh bị liên quan tới bất kỳ ai.

“Chắc ai khác sẽ giúp thôi, họ nghĩ như vậy”, Live Japan Perfect Guide viết.

Trang này nói về suy nghĩ của người Nhật bằng câu: “Không làm phiền ai khác, kể cả chó cũng vậy”.

Người Nhật không thích làm phiền ai, kể cả một con chó.

Cây viết của Live Japan Perfect Guide giải thích bằng một ví dụ. Khi bạn trên đường và gặp một người đang đi dạo cùng con chó của họ. Ở các quốc gia khác, việc đến gần, bắt chuyện và thậm chí cưng nựng con chó hoàn toàn bình thường. Các mối quan hệ thân thiết có thể bắt đầu từ những cử chỉ thân mật nhỏ như vậy.

Tuy nhiên, cảnh này không, hoặc rất hiếm khi xảy ra ở Nhật Bản. Với họ, nói chuyện với người lạ là điều không nên.

Nếu bạn cố tiếp cận chủ con chó để trò chuyện thân thiện, họ khả năng cao sẽ bỏ đi. Ngay cả những người lịch sự tiếp chuyện cũng cố gắng giữ khoảng cách với bạn. Kiểu cư xử này rõ ràng không phổ biến ở các quốc gia châu Á khác.

Nét văn hóa tế nhị

Có hai vấn đề cần bàn khi nói về lòng tốt từ người Nhật. Đó là quan niệm không gây rắc rối cho người bên ngoài, vốn đã được dạy cho những đứa trẻ từ bé. Thứ hai là tâm lý e ngại người khác nghĩ gì về mình. Hai điều này đã dẫn tới một khái niệm khác mang tên “tatemae”.

Hiểu đơn giản, tatemae là nét văn hóa lịch sự của người Nhật. Họ để ý đến cảm nhận của người khác và sợ khi từ chối lời đề nghị, mời mọc, đối phương sẽ thấy tổn thương. Điều này gây ảnh hưởng xấu đến quan hệ đôi bên. Nhất là trong kinh doanh, ai hiểu tatemae nhiều hơn, người đó sẽ có nhiều thuận lợi.

“Lòng tốt của người Nhật có thể xem như kết quả của mong muốn được người khác nhìn nhận tốt hơn”, cây viết của Live Japan Perfect Guide nhận xét.

Điều này có thể khiến nhiều người nghĩ sự tử tế mang tính giả tạo. Tuy nhiên, Keisuke Tsunekawa lại nghĩ khác. Anh cho rằng ý định thực tế không quan trọng bằng việc khiến đối phương có thể vui vẻ, thoải mái hơn.

“Đối với người Nhật, đó là điều tốt”, anh viết.