Vì sao Mỹ trì hoãn tuyên bố chấm dứt chiến tranh Triều Tiên?
Kể từ đầu năm nay, Triều Tiên được cho là đã có những nỗ lực ngoại giao quan trọng nhằm chấm dứt chiến tranh trên bán đảo Triều Tiên. Đây là điều Hàn Quốc cũng mong muốn, nhưng Mỹ dường như chưa sẵn sàng cho một thỏa thuận như vậy.
Chiến tranh Triều Tiên 1950-1953 mới chỉ tạm kết thúc bằng một thỏa thuận đình chiến trong đó có sự tham gia của Mỹ. Do vậy, bán đảo Triều Tiên trên lý thuyết vẫn trong tình trạng chiến tranh kỹ thuật.
Những nỗ lực ngoại giao chưa từng thấy của Triều Tiên kể từ đầu năm nay được cho là một phần nỗ lực nhằm hối thúc các bên chính thức tuyên bố kết thúc cuộc chiến tranh. Vấn đề này nhiều khả năng sẽ nằm trong chương trình nghị sự của hội nghị thượng đỉnh liên Triều lần 3 vào tháng 9 tới tại Bình Nhưỡng.
Cả Triều Tiên và Hàn Quốc đều mong muốn chính thức kết thúc chiến tranh vào cuối năm nay với sự tham gia của Mỹ và có thể cả Trung Quốc. Triều Tiên thậm chí tuyên bố phải đạt được thỏa thuận kết thúc chiến tranh trước khi tiến tới giải trừ hạt nhân như cam kết. Tuy nhiên, giới chức Mỹ có hàng loạt lý do để trì hoãn đưa ra một tuyên bố như vậy.
Cần bằng chứng giải trừ hạt nhân rõ ràng
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo (Ảnh: Reuters)
Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump, cũng giống các chính quyền t.iền nhiệm, đều đặt vấn đề chương trình vũ khí hạt nhân của Triều Tiên lên hàng đầu. Điều này là bởi Mỹ lo ngại Triều Tiên có thể sản xuất được tên lửa đạn đạo liên lục địa gắn đầu đạn hạt nhân có thể b.ắn tới Mỹ. Trong tuyên bố chung đưa ra sau hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều hôm 12/6, Triều Tiên cam kết “hướng tới giải trừ hạt nhân hoàn toàn trên bán đảo Triều Tiên”. Tuy nhiên hai bên không định nghĩa rõ ràng giải trừ hạt nhân.
Giới chức ngoại giao Mỹ, trong đó có Ngoại trưởng Mike Pompeo, cho rằng, giải trừ hạt nhân có nghĩa là Triều Tiên phải ngừng và dỡ bỏ hoàn toàn chương trình vũ khí hạt nhân.
Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng, đến nay, Triều Tiên vẫn chưa nhất trí với cách định nghĩa đó và cho rằng ưu tiên hàng đầu là tuyên bố chấm dứt chiến tranh. Giới tình báo Mỹ cho rằng, Triều Tiên tiếp tục chế tạo tên lửa tầm xa.
Video đang HOT
Joseph Y. Yun, cựu quan chức ngoại giao Mỹ cho rằng, Triều Tiên muốn “đổi” chương trình vũ khí hạt nhân để có được sự ủng hộ của Mỹ nhằm chấm dứt chiến tranh Triều Tiên.
Về phía Hàn Quốc, giới chức nước này tin rằng Triều Tiên muốn thực hiện lần lượt từng điều khoản theo thứ tự nêu trong tuyên bố chung. Trong đó, cam kết giải trừ hạt nhân ở vị trí thứ ba, điều khoản thứ nhất và thứ hai là cam kết xây dựng cơ chế hòa bình, ổn định lâu dài trên bán đảo Triều Tiên.
Dấu chấm hết cho sự hiện diện quân sự của Mỹ ở châu Á
Binh sĩ Mỹ và Hàn Quốc trong một cuộc tập trận chung. (Ảnh: AFP)
Mặc dù tuyên bố hòa bình không có ý nghĩa tương đương một hiệp ước hòa bình mang tính ràng buộc, song nó có thể là khởi đầu cho việc Mỹ buộc phải rút quân khỏi khu vực. Khi đó, Mỹ sẽ phải tính đến việc duy trì bao nhiêu binh sĩ ở Hàn Quốc.
Đối với một số quan chức Mỹ, việc hiện diện của binh sĩ Mỹ tại Hàn Quốc không chỉ mang ý nghĩa răn đe với Triều Tiên mà còn giúp Mỹ duy trì sự hiện diện quân sự ở châu Á trong bối cảnh những thách thức từ Trung Quốc ngày càng tăng.
Giới chức Mỹ lo ngại chính quyền của Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in sẽ tìm cách buộc Mỹ giảm dần lực lượng tại nước này hay nói cách khác là liên minh Mỹ-Hàn có thể suy yếu sau tuyên bố chấm dứt chiến tranh Triều Tiên.
Quá vội vàng
Triều Tiên và Hàn Quốc đặt mục tiêu tuyên bố chấm dứt chiến tranh muộn nhất vào cuối năm nay, sớm hơn có thể là trước dịp khai mạc Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tại New York vào ngày 18/9.
Có nhiều đồn đoán rằng, nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un sẽ được mời phát biểu tại sự kiện này và có thể mang theo tuyên bố hòa bình đến hội nghị.
Tuy nhiên, trong lúc còn nghi ngại về việc Triều Tiên giữ cam kết giải trừ hạt nhân, giới chức Mỹ cho rằng lịch trình như vậy là quá vội vàng.
Minh Phương
Theo Dantri/New York Times
Triều Tiên bực bội vì sức ép trừng phạt của Mỹ
Triều Tiên cảnh báo sẽ không có bước tiến nào về phi hạt nhân hóa nếu Mỹ còn đi theo "kịch bản hành động lỗi thời"...
Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un thị sát một nhà máy chế biến cá - Ảnh: KCNA/BBC.
Triều Tiên ngày 9/8 chỉ trích việc Mỹ kêu gọi cộng đồng quốc tế nghiêm túc thực thi lệnh trừng phạt đối với Bình Nhưỡng, cho rằng lời kêu gọi này là không phù hợp vì Triều Tiên đã có nhiều động thái thiện chí.
Theo tin từ Reuters, Bình Nhưỡng nói rằng những lời hứa phi hạt nhân hóa sẽ không thể đạt bước tiến nếu Washington còn đi theo "kịch bản hành động lỗi thời".
Một tuyên bố của Bộ Ngoại giao Triều Tiên nhấn mạnh việc Bình Nhưỡng đã dừng các vụ thử hạt nhân và tên lửa, dỡ bỏ một khu thử hạt nhân, và trao trả lại cho Mỹ h.ài c.ốt của các binh sỹ Mỹ t.hiệt m.ạng trong cuộc chiến tranh Triều Tiên 1950-1953. Trong khi đó, Mỹ vẫn đòi "phi hạt nhân hóa trước" và "đáp lại kỳ vọng của chúng tôi bằng khuyến khích các biện pháp trừng phạt và sức ép quốc tế".
"Chừng nào Mỹ còn từ chối ngay cả sự đúng mực căn bản đối với đối tác của họ và còn níu giữ kịch bản hành động lỗi thời như các chính quyền t.iền nhiệm đã từng thử và thất bại, thì không ai có thể kỳ vọng có bất kỳ bước tiến nào trong việc thực thi tuyên bố chung Mỹ-Triều về phi hạt nhân hóa", tuyên bố có đoạn viết.
Bản tuyên bố được hãng thông tấn trung ương Triều Tiên đăng tải cũng nói rằng Triều Tiên vẫn sẵn sàng thực thi thỏa thuận đạt được giữa nhà lãnh đạo Kim Jong Un và Tổng thống Donald Trump trong cuộc gặp thượng đỉnh lịch sử ở Singapore hôm 12/6.
Tuy nhiên, tuyên bố chỉ trích một số quan chức cấp cao không được nêu tên cụ thể của Mỹ "chống lại ý định của Tổng thống Trump" bằng cách "đưa ra những cáo buộc vô căn cứ chống lại chúng tôi và cố gắng tìm cách gia tăng lệnh trừng phạt và sức ép quốc tế" lên Bình Nhưỡng. Tuyên bố nói rằng việc "vừa xúc phạm đối tác, vừa trông chờ kết quả tốt đẹp là một hành động ngớ ngẩn, chẳng khác gì muốn một quả trứng gà vừa đẻ ra đã là trứng luộc".
Trong cuộc gặp ở Singapore, ông Kim Jong Un đã hứa với ông Trump là sẽ tiến tới phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên. Tuy nhiên, đã 2 tháng trôi qua mà hai bên vẫn chưa đạt được thỏa thuận nào cho lộ trình thực hiện lời hứa trên.
Bản tuyên bố cứng rắn của Triều Tiên được đưa ra sau khi các nhà ngoại giao cấp cao của Mỹ tuần này nhấn mạnh việc Bình Nhưỡng cần có thêm bước tiến về hạt nhân hóa. Tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và người đồng cấp Triều Tiên Ri Yong Ho cũng có những lời lẽ gay gắt nhằm vào nhau bên lề một diễn đàn khu vực ở Singapore.
Tuần này, cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng John Bolton nói rằng Bình Nhưỡng chưa có những bước đi cần thiết để phi hạt nhân hóa. Đại sứ Mỹ tại Liên hiệp quốc Nikki Haley nói Washington "không sẵn sàng chờ đợi quá lâu" cho việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.
Hôm thứ Ba, ông Bolton cho biết trong lá thư gửi ông Kim Jong Un mới đây, ông Trump đề xuất cử Ngoại trưởng Pompeo tới Triều Tiên lần nữa, và ông Tổng thống Mỹ sẵn sàng gặp nhà lãnh đạo Triều Tiên lần thứ hai bất kỳ lúc nào.
Hôm thứ Tư, trang tin Vox nói rằng Triều Tiên liên tục bác bỏ đề xuất của Mỹ về cắt giảm 60-70% kho vũ khí hạt nhân của Bình Nhưỡng trong vòng 6-8 tháng. Tuy nhiên, giới chức Mỹ chưa đưa ra bình luận nào về thông tin này.
Một số quan chức Mỹ nói với Reuters rằng Triều Tiên vẫn chưa nhất trí về một lộ trình mà Mỹ đưa ra về xóa bỏ kho vũ khí hạt nhân, và cũng chưa tiết lộ về quy mô kho vũ khí hạt nhân của mình. Mỹ ước tính Triều Tiên có 30-60 đầu đạn hạt nhân.
Hai quan chức Mỹ nói rằng Triều Tiên có vẻ xem ông Trump là người có quan điểm mềm mỏng với Bình Nhưỡng. Họ nói, khi một cuộc thảo luận giữa ông Pompeo với quan chức Triều Tiên tại Bình Nhưỡng hồi tháng 7 rơi vào bế tắc, phía Triều Tiên đã hỏi ông Pompeo có muốn ra ngoài để gọi điện cho ông Trump.
Trên thực tế, sau cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều, ông Trump có nói Triều Tiên "không còn là một mối đe dọa hạt nhân".
Theo vneconomy
Triều Tiên từ chối mọi đề xuất phi hạt nhân hóa của Mỹ Theo các phương tiện truyền thông Mỹ, Triều Tiên đã không chấp thuận việc từ bỏ một phần kho vũ khí hạt nhân trong tương lại gần theo ý của Mỹ. Sputnik dẫn lại các nguồn tin từ Mỹ cho biết, Triều Tiên đã bác bỏ mọi đề xuất của Mỹ nhằm khởi động tiến trình phi hạt nhân hóa hoàn toàn Bán...