Vì sao Mỹ có nhiều ca tử vong do Covid-19 dù đã có vaccine?

Số người chết vì Covid-19 ở Mỹ năm 2021 nhiều hơn năm ngoái khoảng 100.000 ca mặc dù vaccine đã phổ biến hơn.

Tuy nhiên, các chuyên gia khẳng định, điều đó không có nghĩa vaccine không hiệu quả.

Số người chết vì Covid-19 ở Mỹ năm 2021 nhiều hơn năm ngoái khoảng 100.000 ca mặc dù vaccine đã phổ biến hơn (Ảnh: Reuters).

Tính đến ngày 14/12, số ca tử vong do Covid-19 ở Mỹ chính thức vượt mốc 800.000 ca. Tổng thống Mỹ Joe Biden đã gọi đây là một cột mốc đau buồn.

Thống kê của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ cho thấy, khoảng 450.000 ca tử vong đã xảy ra trong năm nay, mặc dù vaccine ngừa COVID-19 đã được cấp phép lần đầu tiên từ cuối năm ngoái và nhanh chóng được phổ biến rộng rãi.

Mỹ hiện ghi nhận trung bình hơn 1.000 ca tử vong do COVID-19 mỗi ngày và phần lớn là những người không được tiêm chủng.

Mặc dù số ca tử vong do Covid-19 ở Mỹ năm nay nhiều hơn so với năm ngoái, nhưng các chuyên gia khẳng định, vaccine vẫn đang làm tốt vai trò bảo vệ của mình.

Tiến sĩ John Goldman, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Pittsburgh, lý giải: “Tỷ lệ tử vong ở người đã tiêm chủng đã giảm. Những ca nhập viện và tử vong mà chúng ta thấy hiện nay chủ yếu là người chưa tiêm vaccine”.

Ông cho biết, tại UPMC, số ca Covid-19 đang có xu hướng tăng nhanh, nhưng người đã tiêm chủng chỉ chiếm chưa đầy 10% trong số đó. “Nếu như tất cả mọi người đều tiêm chủng, chúng ta sẽ chỉ có 20 người nhập viện, chứ không phải 200″, ông Goldman nói và cho biết thêm trong số các ca nặng chỉ có 5-10% là người đã tiêm chủng. Các bệnh viện khác ở trung Pennsylvania cũng báo cáo tỷ lệ tương tự.

Nếu vaccine vẫn phát hiệu quả giảm nguy cơ bệnh nặng và tử vong do Covid-19, thì lý do gì khiến Mỹ có nhiều người tử vong do đại dịch này trong năm 2021 hơn năm ngoái khi vaccine chưa phổ biến? Ông Goldman đã liệt kê ra một số yếu tố có thể là nguyên nhân của vấn đề này.

Thứ nhất, vaccine chưa phổ biến với tất cả người Mỹ cho đến tháng 4 năm nay. Đến tận tháng 8, khoảng một nửa dân số Mỹ mới được tiêm đủ vaccine. Các nhóm đầu tiên đủ điều kiện tiêm vaccine và các khu vực có tỷ lệ tiêm chủng cao thì hiện nay có ít trường hợp tử vong do Covid-19 hơn.

Ông Goldman chỉ ra, nếu đầu năm 2020, bệnh nhân Covid-19 ở Mỹ chủ yếu là người cao tuổi hoặc người sống trong các viện dưỡng lão, thì hiện nay, bệnh nhân Covid-19 chủ yếu là người chưa tiêm chủng trong độ tuổi từ 40-65.

Thứ hai, sự xuất hiện của các biến chủng mới nguy hiểm hơn cũng là lý do khiến số ca tử vong tăng trong năm 2021. Biến chủng Alpha xuất hiện lần đầu ở Anh đã bắt đầu lây lan ở Mỹ từ đầu năm 2021. Biến chủng này được đánh giá có khả năng lây lan cao hơn 50% so với chủng gốc của SARS-CoV-2. Tiếp đến là sự xuất hiện của Delta với khả năng lây lan cao hơn khoảng 60% so với Alpha.

Khi càng có nhiều người nhiễm bệnh, nhiều người nhập viện trong một khoảng thời gian ngắn thì càng có nguy cơ nhiều người tử vong do Covid-19 hơn kể cả khi các phương pháp điều trị đã có sự cải thiện.

Thứ ba, việc vội vã nới lỏng các biện pháp phòng dịch cũng là yếu tố quan trọng khiến dịch bùng phát mạnh trở lại, số ca tử vong gia tăng.

“Khi nói rằng nhiều người chết vì Covid-19 trong năm 2021 hơn ngay cả khi đã có vaccine… trước hết phải nhớ rằng, nhiều người đã mắc Covid-19 vào năm 2021 hơn so với năm 2020. Trong phần lớn năm 2021, chúng ta đã không tiêm chủng được phần lớn dân số. Tuy nhiên, chúng ta chủ yếu ghi nhận các trường hợp nhập viện và tử vong ở những người không tiêm chủng”.