Vì sao kênh thủy lợi có mức đầu tư 4.300 tỷ đồng bị vỡ?

Ngày 30/12, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đã thông tin về sự cố vỡ kênh Bắc sông Chu – Nam sông Mã, thuộc dự án hồ chứa nước Cửa Đạt, tỉnh Thanh Hóa.

Theo Bộ NN&PTNT cho biết, ngay sau khi nhận được thông tin về sự cố, sáng 29/12, đoàn công tác của Bộ NN&PTNT, UBND tỉnh Thanh Hóa và các chuyên gia đã đi kiểm tra, đánh giá tình hình thực tế để làm rõ nguyên nhân, kịp thời chỉ đạo các giải pháp khắc phục.

Đoạn kênh bị vỡ có chiều dài 70m (từ vị trí K5 170 đến K5 240), thuộc hạng mục cầu máng Sông Âm trên kênh chính Bắc sông Chu – Nam sông Mã khiến tuyến kênh bị chia cắt, hư hỏng hoàn toàn.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đánh giá đoạn kênh bị vỡ do phong hoá.

Sự cố đã làm xói trôi khoảng 25.000m đất, hư hỏng hoàn toàn 28 tấm bê tông mái và 14 tấm bê tông đáy, vùi lấp khoảng 3 ha ruộng, 0,5 ha ao nuôi cá. Bắc sông Chu – Nam sông Mã là tuyến kênh có tổng mức đầu tư 4.300 tỉ và vụ sạt trượt khiến việc tưới tiêu cho 31.000 ha đất nông nghiệp bị gián đoạn. Đoạn kênh này được đưa vào khai thác sử dụng từ năm 2013 và chính thức được bàn giao đưa vào khai thác, sử dụng từ năm 2014.

Trong hơn 6 năm, hệ thống kênh Bắc sông Chu – Nam sông Mã đã vận hành đảm bảo đúng năng lực thiết kế, phát huy tốt hiệu quả cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, chống hạn, dân sinh và chưa có sự cố.

Tuy nhiên, vào khoảng 9h45 ngày 27/12 tại vị trí K5 170 đến K5 240 đã xảy ra sự cố trượt khối đất dưới đáy kênh dẫn đến vỡ kênh. Sự cố xảy ra khiến 2 xã bị ảnh hưởng, UBND huyện Ngọc Lặc đã phải chỉ đạo, có rào chắn, cảnh báo mất an toàn cho người và phương tiện giao thông; báo cáo về Sở NN&PTNT Thanh Hóa, Bộ NN&PTNT để có chỉ đạo kịp thời.

“Về nguyên nhân xảy ra sự cố, đánh giá sơ bộ ban đầu cho thấy, đoạn kênh nằm trên nền địa chất có cấu trúc phức tạp, một bên là núi, một bên là suối, đất đào và đất đắp không đồng nhất; đặc biệt đây là đoạn kênh đắp nổi, chiều cao lớn (khoảng 6-7m), nằm trên lớp đá phong hóa và có cung trượt phức tạp”, Bộ NN&PTNT đánh giá.

Sau khi đi kiểm tra, đánh giá tình hình thực tế, đoàn công tác đã giao đơn vị quản lý khai thác khẩn trương khắc phục ngay sự cố, đảm bảo đủ điều kiện cấp nước phục vụ sản xuất vụ xuân năm 2021 đúng thời vụ. Đồng thời, cần nhanh chóng phối hợp với chính quyền địa phương để rà soát, đánh giá, đền bù thiệt hại cho người dân bị ảnh hưởng do sự cố gây ra.

Về lâu dài, Bộ NN&PTNT yêu cầu, các đơn vị quản lý, vận hành thực hiện việc đánh giá lại toàn bộ tuyến kênh chính, cũng như công trình đầu mối, kịp thời phát hiện các vấn đề có nguy cơ, tránh xảy ra sự cố tương tự.

Mặt khác, rà soát quy trình vận hành, chế độ bảo dưỡng, sửa chữa, duy tu và các điều kiện địa chất khí hậu và chế độ thủy văn, thủy lực tác động đến hệ thống. Được biết, kênh Bắc sông Chu – Nam sông Mã có vốn đầu tư hơn 4.300 tỷ đồng.