Vì sao bị mụn trứng cá

Chất nội tiết nam, vi khuẩn và lạm dụng mỹ phẩm được xem là nguyên nhân gây mụn. Việc điều trị kéo dài, kết hợp nhiều phương pháp mới có hiệu quả.

Mụn trứng cá là bệnh da thường gặp ở mọi lứa tuổi nhưng nhiều nhất ở tuổi thanh thiếu niên với các tổn thương nhân trứng cá, các bọc, các mụn mủ, có khi để lại sẹo trên mặt ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ. Trứng cá gây cho “khổ chủ” cảm giác bối rối trong giao tiếp, thậm chí dẫn đến tâm lý bi quan, trầm cảm, xa lánh bạn bè.

Mụn trứng cá mọc chủ yếu ở mặt, ngực, quanh cổ. Nếu viêm nhiễm nhẹ, thường không để lại dấu vết. Tuy nhiên, những trường hợp mụn bọc to, nhiễm khuẩn nặng thì có thể để lại sẹo.

Quá trình hình thành mụn trứng cá

- Ở lỗ chân lông có một tuyến tiết ra chất nhờn giúp da không bị khô. Giai đoạn dậy thì, tuyến này hoạt động quá nhiều, chất nhờn đọng lại trong lỗ chân lông kết hợp với vi khuẩn có trên da và lớp tế bào da chết tạo thành một cái nút bít lỗ chân lông lại, gây nên ổ viêm, gọi là trứng cá. Trứng cá có khi trắng, có khi đốm đen, tùy theo cái nút nghẹt nhiều hay ít.

- Khi lỗ chân lông bị bít tắc, vi khuẩn kỵ khí nhất là loại P. Acnes phát triển mạnh gây ngứa ngáy, biểu hiện là mụn nhỏ, tấy đỏ, có đốm mủ. Với thể nhẹ, mủ chỉ có ở nông trên lớp da ngoài.

Trường hợp nặng là trứng cá nổi cục, viêm sâu trong da thành mụn mủ bọc. Bọc mủ này có khi vỡ ra dưới da và lan thành những bọc mủ lớn hơn, có khi nhiều bọc mủ ăn thông với nhau như ngõ ngách rất khó điều trị.

- Sẹo: trứng cá nhẹ thì không để lại sẹo, nhưng trứng cá nặng, khi bọc mủ vỡ ra ngoài và lành rồi thì thường có sẹo.

Không nên tự ý nặn mụn để tránh nhiễm khuẩn lan rộng

Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển trứng cá

- Chất nội tiết nam: làm cho các tuyến tiết chất nhờn ở lỗ chân lông to lên và hoạt động hơn. Do đó, thanh thiếu niên nam đến tuổi dậy thì thường có nhiều trứng cá. Ở nữ cũng có chất nội tiết nam do tuyến thượng thận tiết ra, nếu nữ cường nội tiết nam thì cũng có nhiều mụn trứng cá.

- Vi khuẩn: phát triển trong chất nhờn bị đóng nghẹt ở lỗ chân lông. Khi đó, bạch cầu được huy động đến để diệt vi khuẩn, kết quả là tạo ra mủ của mụn trứng cá.

- Mỹ phẩm, một vài thứ thuốc như isoniazid, dilantin, một số hóa chất dùng trong công nghiệp có thể làm trứng cá mọc nhiều. Thời tiết nóng và ẩm cũng làm tăng mụn trứng cá.

Điều trị mụn trứng cá như thế nào?

Điều trị mụn trứng cá thường phải kết hợp nhiều phương pháp mới có kết quả. Thuốc bôi chỉ có tác dụng làm cho các tuyến được thông thoáng, làm sạch chất bã, chống nhiễm khuẩn.

Nếu bị nhiễm khuẩn trứng cá nặng phải dùng kháng sinh uống kéo dài hàng tháng theo chỉ định của bác sĩ. Có thể sử dụng một trong các thuốc sau: các thuốc dùng tại chỗ như peroxid, tretinoin, erythromicin; thuốc uống: doxycyclin, tretinoin và các trị liệu nội tiết tố, dian 35, roacutan phối hợp với săn sóc da mặt.

Để phòng mụn trứng cá

Không nên ăn nhiều thức ăn có nhiều dầu, mỡ, hạt tiêu, tỏi, ớt, cà phê, rượu; nên ăn nhiều rau xanh và hoa quả có vitamin C; uống nhiều nước trắng, ít dùng cà phê, ca cao, chocolate và các loại nước ngọt có ga.

Rửa mặt bằng nước sạch 2-3 lần mỗi ngày; không nên tự ý nặn mụn để tránh nhiễm khuẩn lan rộng; tránh lạm dụng mỹ phẩm.

Thường xuyên tập thể dục, tham gia một vài môn thể thao như bơi lội, đi bộ, thể dục nhịp điệu… và ngủ đủ từ 7-8 giờ mỗi ngày.

Theo Alobacsi