Vì sao bà bầu nên tiêm vaccine phòng ho gà?
Hầu hết trường hợp trẻ tử vong do bệnh ho gà đều là trẻ sơ sinh chưa được bảo vệ bởi vaccine. Vì vậy, để bảo vệ trẻ trong khoảng thời gian đặc biệt nhạy cảm này, bà bầu nên tiêm vaccine phòng ho gà.
(Ảnh minh họa)
BS Võ Khánh Giang, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội cho biết, trẻ mắc bệnh lý ho gà gia tăng mạnh nhiều năm qua. Từ năm 2006 đến 2019, số ca ho gà tăng gấp ba lần.
Ho gà là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do vi khuẩn Bordetella pertussis gây ra. Bệnh lây truyền do tiếp xúc trực tiếp qua đường hô hấp có các dịch tiết từ niêm mạc mũi họng bệnh nhân khi ho, hắt hơi. Tính lây truyền rất cao ngay sau khi bị phơi nhiễm với giọt nước miếng của bệnh nhân, nhất là đối với những người sinh hoạt trong cùng một không gian khép kín lâu dài như hộ gia đình, trường học… Tỷ lệ mắc bệnh trong số những người trực tiếp tiếp xúc với bệnh nhân trong cùng gia đình từ 90-100%.
Chuyên gia lý giải những tháng đầu đời là thời điểm trẻ sơ sinh có nguy cơ mắc bệnh ho gà cao nhất. Đặc biệt, 90% trẻ sơ sinh dưới hai tháng tuổi phải nhập viện điều trị. Trẻ luôn có nguy cơ lây bệnh từ người khác, bao gồm người thân. Khi mắc bệnh, trẻ đối mặt các biến chứng nghiêm trọng, nguy cơ cao đe dọa tính mạng.
Bệnh ho gà có thể gây biến chứng nghiêm trọng cho trẻ sơ sinh, trẻ em và có thể có cả người lớn khi chưa có miễn dịch phòng bệnh. Do ho dai dẳng, kéo dài làm cho trẻ bị kiệt sức, nhất là ở trẻ sơ sinh bởi sức đề kháng còn yếu chưa đủ để chống lại bệnh. Bệnh thường gây ra tình trạng thiếu ô-xy cho cơ thể dẫn tới nhiều biến chứng như suy hô hấp, viêm phổi, thiếu ô-xy não, viêm não, xuất huyết kết mạc, thậm chí gây tử vong nếu không phát hiện và điều trị sớm, đặc biệt là trẻ sơ sinh.
Video đang HOT
“Hầu hết trường hợp tử vong do bệnh đều là trẻ sơ sinh chưa được bảo vệ bởi vaccine. Bởi từ hai tháng tuổi, trẻ mới được tiêm mũi vaccine phòng ngừa đầu tiên. Vì vậy, để bảo vệ trẻ trong khoảng thời gian đặc biệt nhạy cảm này, bà bầu nên tiêm vaccine phòng ho gà”, BS Giang nói.
Theo BS Giang, vaccine phòng ho gà cho người lớn gồm ba thành phần kháng nguyên: Ho gà, uốn ván, bạch hầu. Sau khi được tiêm, chúng kích thích tăng kháng thể trong cơ thể thai phụ, tránh khỏi vi khuẩn ho gà. Đồng thời, kháng thể này cũng có thể truyền cho con qua rau thai và sữa mẹ.
Khi có nồng độ kháng thể cao, trẻ sẽ được duy trì bảo vệ trong khoảng bốn tháng. Đây là thời gian đủ đến khi trẻ nhận được mũi chủng ngừa đầu tiên.
Lượng kháng thể trong cơ thể của phụ nữ mang thai sẽ đạt mức cao nhất khoảng hai tuần sau khi được tiêm ngừa, tuy nhiên, cần khoảng hai tuần để truyền kháng thể cho em bé trong bụng. Do vậy, thời điểm thích hợp nhất để tiêm vaccine uốn ván, bạch hầu, ho gà cho bà bầu là giai đoạn đầu trong tam cá nguyệt thứ 3 (từ tuần thứ 27 đến trước tuần thứ 36 của thai kỳ).
Lượng kháng thể được sinh ra sau khi chủng ngừa vaccine sẽ giảm dần theo thời gian. Vì vậy, nữ giới nên tiêm nhắc lại vaccine ho gà – uốn ván – bạch hầu trong mỗi lần mang thai. Điều này cho phép em bé trong thai kỳ sau này có thể nhận được lượng kháng thể tối đa từ mẹ để phát huy tác dụng bảo vệ và ngăn ngừa bệnh.
75% trẻ dưới 2 tháng tuổi mắc ho gà tử vong
Tại Việt Nam, từ năm 2016 đến 2019, số ca ho gà đã tăng gấp 3 lần. Trẻ mắc bệnh này thường có tỷ lệ tử vong rất cao do các biến chứng như viêm phổi, co giật, viêm não,...
Đây là thông tin được bác sĩ Võ Khánh Giang đưa ra tại Hội nghị khoa học Chỉ đạo tuyến chuyên ngành sản phụ khoa Hà Nội, do Bệnh viện Phụ sản Hà Nội tổ chức ngày 11/12.
Theo bác sĩ Giang, ho gà là bệnh lý hô hấp lây từ người sang người, gây ra bởi vi khuẩn gram âm Bordetella pertussis. Hệ số lây của bệnh này lên tới 17, tức là từ 1 người bệnh có thể lây sang 17 người lành chưa được tiêm chủng. Trong khi đó, hệ số lây của virus corona gây nhiều bệnh lý hô hấp nguy hiểm khác chỉ là 3-4.
Trẻ sơ sinh là đối tượng gánh hậu quả nặng nề nhất khi mắc ho gà với tỷ lệ 90% trẻ phải nhập viện theo dõi và điều trị. "Đặc biệt, biến chứng của ho gà rất nặng trên trẻ dưới 2 tháng tuổi. 75% trẻ mắc ho gà trong độ tuổi này tử vong do các biến chứng như viêm phổi, co giật, viêm não,...", bác sĩ Giang nhấn mạnh.
Tại Việt Nam, số ca ho gà được báo cáo hàng năm chủ yếu dưới 4 tháng tuổi. Từ năm 2016 đến 2019, số ca bệnh đã tăng gấp 3 lần.
Theo ông Giang, trước đây, nhiều người thường cho rằng bệnh ho gà chỉ xảy ra ở trẻ em, nếu mắc bệnh khi còn nhỏ hoặc tiêm chủng khi sớm sẽ miễn dịch suốt đời. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chỉ ra ho gà xảy ra ở cả thanh thiếu niên và người lớn. Người trưởng thành khi mắc bệnh này không gặp nhiều biến chứng, nhưng sẽ rất nguy hiểm nếu lây cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ.
Trẻ mắc ho gà - Hình minh họa
Chuyên gia khuyến cáo, hầu hết trường hợp tử vong do bệnh đều là trẻ sơ sinh ở độ tuổi chưa được tiêm vắc xin. Bởi vậy, để bảo vệ sức khỏe con trong giai đoạn đầu, chủng ngừa cho phụ nữ mang thai là biện pháp khả thi, hiệu quả nhất. Hiện nay, vắc xin ho gà thường gồm 3 thành phần kháng nguyên bạch hầu, uốn ván, ho gà.
Bác sĩ Giang phân tích, khi chúng ta chủng ngừa cho phụ nữ mang thai, kháng thể trong cơ thể mẹ được kích thích tăng lên, từ đó mẹ sẽ được bảo vệ khỏi ho gà và cũng ngăn chặn được nguồn lây cho con.
Bên cạnh đó, kháng thể của mẹ khi tăng lên sẽ truyền cho con qua nhau thai, trẻ cũng nhận được kháng thể từ sữa mẹ. Do đó, trẻ sẽ được bảo vệ từ 2 nguồn.
"Thời gian bảo vệ trẻ sau khi chủng ngừa cho mẹ là khoảng vài tháng sau khi sinh. Đây là khoảng thời gian đủ để bảo vệ đến khi trẻ nhận được những liều vắc xin bạch hầu - ho gà - uốn ván đầu tiên", ông Giang cho biết.
Vị chuyên gia này cũng nhấn mạnh, việc truyền kháng thể từ mẹ sang con khác nhau trong các giai đoạn của thai kỳ, trong đó mạnh nhất vào tháng cuối thai kỳ.
Tuy nhiên, các sản phụ không nên chủng ngừa ho gà khi mang thai tháng cuối. Lý do bởi khi chủng ngừa, cơ thể mẹ phải mất 1 tháng để có miễn dịch cao nhất. Ngoài ra, không thể chắc chắn trẻ có sinh ra đúng ngày ta dự đoán hay không. Nếu em bé ra đời sớm hơn, trẻ có khả năng không nhận đủ kháng thể từ mẹ.
Bác sĩ Giang thông tin, hầu hết các nghiên cứu đều khuyên phụ nữ mang thai nên chủng ngừa bệnh ho gà từ đầu tam cá nguyệt thứ 3, tức từ tuần thứ 27 đến tuần thứ 36 của thai kỳ.
Những sự thật thú vị về sữa không phải ai cũng biết Sữa là thực phẩm tốt cho sức khỏe, được rất nhiều người sử dụng để bổ sung dinh dưỡng. Và sữa cũng ẩn chứa rất nhiều "bí mật" khác nữa. Cần thiết cho mọi giai đoạn của cuộc đời - Sữa tốt cho sức khỏe của chúng ta. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị ba khẩu phần sữa hoặc các...