Vi rút gây dịch bệnh bí ẩn ở Vũ Hán có dấu hiệu liên quan đến loài dơi

Người đứng đầu Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc cho biết vi rút gây ra dịch bệnh tại Vũ Hán có nhiều đặc điểm gien giống như vi rút từ loài dơi.

Phong ngưa lây bênh đươc ngươi dân hêt sưc quan tâm – Anh: Internet

Một coronavirus mới được xác định bởi các nhà khoa học Trung Quốc là nguyên nhân chính thức gây ra sự bùng phát bệnh viêm phổi bất thường ở thành phố Vũ Hán, theo báo cáo từ nhà chức trách Trung Quốc hôm 9.1.

Trong cuộc phỏng vấn với Science hôm qua, ông Xu Jianguo, người đứng đầu một ủy ban đánh giá tư vấn cho chính phủ Trung Quốc, đã xác nhận rằng các nhà khoa học có một chuỗi hoàn chỉnh của bộ gien vi rút gây bệnh.

Tổ chức Y tế Thế giới vào ngày 9.1 đã yêu cầu được cung cấp dữ liệu và nhiều nhà khoa học kêu gọi Trung Quốc công khai thông tin một cách nhanh chóng, nhưng quyết định này thuộc về lãnh đạo cao nhất của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc (CDC). Ông Xu là giám đốc của Phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia có trụ sở tại Bắc Kinh về phòng chống và kiểm soát bệnh truyền nhiễm, thuộc CDC.

Ông Xu nói rằng cuộc điều tra đang được CDC đứng đầu nhưng nhiều nhóm trong các cơ quan chính phủ khác có liên quan cũng tham gia. Nhiều người đang làm việc để đối phó dịch bệnh, ông Xu nói. Vai trò của phòng mà ông Xu lãnh đạo là xem xét tất cả các phát hiện và đưa ra khuyến nghị cho Ủy ban Y tế quốc gia. Ông Xu cũng cho biết coronavirus tương tự như vi rút từ dơi đã biết, nhưng không phải là coronavirus gây ra hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS) và hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS).

Dưới đây là cuộc phỏng vấn của tạp chí Science với ông Xu

- Vi rút đã được phân lập từ một bệnh nhân, điều đó có đúng không, thưa ông?

- Đúng. Hai nhóm phân lập vi rút từ các mẫu từ một bệnh nhân. Các vi rút gần như giống hệt nhau về hình thái dưới kính hiển vi điện tử. Các nhà nghiên cứu cũng đã tiến hành điều tra từ 34 bệnh nhân. Tổng cộng có 15 kết quả dương tính với vi rút mới, dựa trên các mẫu giải trình tự (sequencing) của chất lỏng được đưa vào phổi và được thu lại để kiểm tra. Các đội đã có được dữ liệu trình tự bộ gien hoàn chỉnh từ khoảng 10 bệnh nhân. Hiện tại họ cũng đang cố gắng phân lập vi rút từ các mẫu đó. Có 19 trường hợp không có bằng chứng về vi rút. Chưa có thông tin từ kết quả của 25 trường hợp còn lại.

- Vi rút mới này gần với SARS coronavirus như thế nào?

- Vi rút mới tương tự một số vi rút được thu thập từ dơi từng được công bố. Nhưng nó không gần với SARS và không gần với MERS.

- Có phải những người tiếp xúc gần gũi của bệnh nhân và những người làm ở chợ (nơi bị nghi là khởi nguồn dịch lạ) đang được xét nghiệm tìm kháng thể với vi rút mới không?

- Các nhà điều tra vừa mới tiếp nhận vi rút, giờ họ cần có cơ hội chuẩn bị thuốc thử để xét nghiệm kháng thể, nhưng vẫn chưa có dữ liệu.

- Báo cáo mới nhất ngày 5.1 từ Ủy ban Y tế thành phố Vũ Hán cho biết tổng cộng 59 bệnh nhân viêm phổi đã được xác định là có thể mang vi rút. Có nhiều bệnh nhân được xác định không, thưa ông?

- Cần đề cập rằng 59 bệnh nhân viêm phổi được báo cáo ở Vũ Hán mới được chẩn đoán lâm sàng. Trong số đó, 15 người được xác nhận bị nhiễm coronavirus mới. Không có bệnh nhân mới xuất hiện, theo như tôi biết. Đó là tin tốt lành. Mọi người sợ một cái gì đó giống như SARS năm 2003, nhưng đây là một trường hợp khác. Sự bùng phát hạn chế, nhưng chúng ta nên kiểm tra từng bệnh nhân để xác định liệu viêm phổi do các mầm bệnh khác gây ra hay không.

- Có phải các nhà nghiên cứu đang cố gắng tái tạo bệnh trên động vật trong phòng thí nghiệm để chứng minh rằng nó thực sự là nguyên nhân gây ra dịch?

- Mọi người đã khuyến nghị các nhà điều tra làm các xét nghiệm để xem liệu vi rút có thể gây nhiễm trùng ở động vật hay không, nhưng họ cần thời gian.

- Có bất kỳ tiến triển nào trong việc truy tìm nguồn gốc của vi rút không?

- Tôi không có thông tin. Cá nhân tôi cũng rất quan tâm điều này. Vi rút trông giống như vi rút phân lập từ dơi, nhưng làm thế nào nó được truyền từ dơi sang người vẫn còn là một câu hỏi. Một số nhóm ở Trung Quốc đã nghiên cứu về coronavirus từ dơi trong nhiều năm. Tôi hình dung họ vẫn đang tiến hành việc này nhưng cho đến nay không có thông tin.

- Các khu chợ kinh doanh động vật sống khác đang được kiểm tra?

- Khu chợ ở Vũ Hán đã bị đóng cửa. Tôi không có thông tin về nơi khác. Động vật hoang dã có nguy cơ phơi nhiễm vi rút mới với con người. Tôi nghĩ rằng chúng ta nên có các quy định và kiểm tra nghiêm ngặt hơn về các thị trường mua bán động vật hoang dã, đặc biệt là vì nguồn coronavirus mới chưa được xác định và ngăn chặn.

Anh Tú (dịch)

Coronavirus là loài của vi rút thuộc phân họ Coronavirinae trong gia đình Coronaviridae, theo thứ tự Nidovirales. Coronavirus là vi rút bao bọc với hệ gien ARN sợi đơn chiều dương và với một nucleocapsid đối xứng xoắn ốc. Kích thước bộ gien của coronavirus khoảng từ 26 đến 32 kilobase, lớn nhất đối với vi rút RNA.

Tên “coronavirus” có nguồn gốc từ tiếng Latin corona, có nghĩa là vương miện hoặc hào quang, và đề cập đến sự xuất hiện đặc trưng của virion dưới kính hiển vi điện tử (EM) với một rìa lớn, tạo thành một hình ảnh như vương miện hoàng gia hoặc vành nhật hoa. Hình thái học này được tạo ra bởi các peplomers tăng đột biến của vi rút, là các protein cư trú trên bề mặt của vi rút và xác định vật chủ.

Theo motthegioi