Về việc 15 tỉnh xin cấp gạo cứu đói: Có dân đói vẫn cần hỗ trợ

“Quan điểm của Chính phủ là chừng nào còn dân đói thì vẫn cần được hỗ trợ, không kể là tỉnh giàu hay tỉnh nghèo” – ông Nguyễn Trọng Đàm (ảnh) – Thứ trưởng Bộ LĐTBXH trả lời phóng viên Báo NTNN – Dân Việt xung quanh việc tỉnh giàu vẫn xin cấp gạo cứu đói (NTNN số ra ngày 6.1).

Ông Nguyễn Trọng Đàm – Thứ trưởng Bộ LĐTBXH

Ông Nguyễn Trọng Đàm cho biết: Thực hiện yêu cầu của Bộ LĐTBXH, hện nay hầu hết các địa phương đã rất chủ động rà soát, đánh giá tình hình đời sống của người dân, nhất là tình hình thiếu đói. Chính vì vậy, năm nay các địa phương có tờ trình đề xuất xin gạo sớm hơn, kể cả trong dịp tết, nhất là các tỉnh có thiên tai nặng nề.

Gạo cứu đói của Chính phủ cấp cho tỉnh Quảng Trị năm 2016. Ảnh: T.L.

Đến ngày 5.1, có 15 tỉnh xin cấp gạo cứu đói dịp Tết, gồm: Cao Bằng 625 tấn, Tuyên Quang 310 tấn, Yên Bái 397 tấn, Lào Cai 247 tấn, Thanh Hóa 650 tấn, Nghệ An 1.766 tấn, Quảng Trị 1.486 tấn, Quảng Ngãi 1.718 tấn, Bình Định 1.992 tấn, Ninh Thuận 1.134 tấn, Đăk Nông 400 tấn, Kon Tum 577 tấn. 3 tỉnh xin gạo cứu đói lúc giáp hạt là Lai Châu, Lạng Sơn và Hà Nam.

Thưa ông, đến nay có bao nhiêu tỉnh xin hỗ trợ gạo cứu đói dịp giáp Tết Nguyên đán và giáp hạt?

- Có 15 tỉnh với lượng gạo xin cấp 17.000 tấn. Tỉnh gửi báo cáo về đến đâu Bộ trình Thủ tướng đến đó và một số địa phương đã nhận được quyết định cấp gạo từ Chính phủ. Thiên tai nặng nề kéo dài suốt năm nên địa phương phải chuẩn bị tích cực để lo tết đầy đủ cho người nghèo.

Trước đó, trong năm 2016, Chính phủ xuất 67.000 tấn gạo để vừa lo Tết Nguyên đán Bính Thân, vừa lo hạn hán, lũ lụt, xâm nhập mặn, sự cố môi trường miền Trung. Lượng gạo cấp phát gấp 3 lần những năm trước.

Một số tỉnh thường xuyên đi xin gạo cứu đói dù trong năm không gặp thiên tai, mất mùa, tốc độ tăng trưởng GDP vẫn cao. Ông nhìn nhận việc này thế nào?

- Thực ra, các địa phương rất mong muốn tự lực, không phải xin Trung ương. Dù tình hình kinh tế – xã hội tốt hơn, có tăng trưởng GDP, nhưng phải nhìn nhận thực tế rằng trong cộng đồng rộng lớn thì vẫn có bộ phận người nghèo ngày giáp hạt, ngày tết thiếu lương thực nên tỉnh mới xin. Những địa phương như vậy không xin nhiều lắm, chỉ vài ba trăm tấn để đảm bảo hỗ trợ cho người dân. Có thể GDP các tỉnh đều tăng nhưng không phải cứ tăng trưởng là có cuộc sống tốt đẹp cho tất cả, điều kiện sống được cải thiện như nhau hết. Chuyện thiếu đói và tăng trưởng GDP có sự khác biệt, vì thế không nên hiểu một chiều.

Chỉ có địa phương mới nắm chắc được đời sống của người dân, do vậy đảm bảo an sinh là nhiệm vụ của địa phương, Trung ương không thể làm thay được. Hiện giờ Việt Nam cũng không thiếu gạo, vì vậy không được để người dân nào bị thiếu đói, đứt bữa.

Hà Nam là vựa lúa ở đồng bằng Sông Hồng nhưng vẫn có đơn xin gạo cứu đói. Bộ có thẩm định lại không? Kết quả thế nào?

- Năm nay Hà Nam cũng bị ảnh hưởng nhẹ bởi thiên tai nên có đơn xin hỗ trợ gạo. Bộ đã trao đổi và đi kiểm tra, thấy nhiều gia đình ruộng đất ít, lại bị ảnh hưởng của bão nên thiếu lương thực, vì thế Bộ vẫn đề xuất hỗ trợ.

Ngược lại có một số địa phương dù gặp thiên tai nhưng vẫn chủ động trích ngân sách lo gạo cho dân mà không cần hỗ trợ từ ngân sách trung ương. Ví dụ như Sơn La, Quảng Nam. Trung ương khuyến khích các địa phương tăng trưởng kinh tế, tự lực chăm lo được cho người dân.

Trong quá trình kiểm tra, rà soát, có tỉnh nào không nhận được hỗ trợ gạo từ trung ương không, thưa ông?

- Trách nhiệm xác định nhu cầu thiếu đói là của địa phương. Bộ không thể đi kiểm tra hết mà đánh giá trên cơ sở địa phương bị ảnh hưởng thiên tai, vì vậy Bộ tôn trọng việc rà soát của địa phương để trình Thủ tướng. Nếu địa phương xin cấp gạo 2-3 tháng cùng một lúc thì trước mắt có thể cấp một tháng tết trước, sau đó lại rà soát tiếp để cấp sau. Hầu như không có địa phương nào xin gạo mà Thủ tướng không cấp, hoặc các Bộ, ngành lại không trình. Nếu địa phương không trình, để người dân đói mà báo chí phản ánh là không được.

Xin cảm ơn ông!

Nhiều địa phương tự lo bằng ngân sách Trước thông tin Hà Nam, Nghệ An, Thanh Hóa xin gạo cứu đói, một số ý kiến cho rằng các tỉnh này không khó khăn mà vẫn xin gạo. Về vấn đề này, ông Nguyễn Bằng Toàn – Giám đốc Sở LĐTBXH Nghệ An cho biết, Nghệ An là tỉnh có diện tích lớn, dân số hơn 3 triệu người, nhưng có tới 6 huyện thuộc diện miền núi đặc biệt khó khăn. “Trong đợt xin hỗ trợ gạo cứu đói Tết Đinh Dậu, tỉnh xin hỗ trợ hơn 1.700 tấn gạo, trong khi năm 2016 tỉnh xin hỗ trợ hơn 3.000 tấn” – ông Toàn nói. Giải thích về quy trình và căn cứ để đề xuất xin hỗ trợ gạo từ Chính phủ, ông Toàn cho biết, quy trình xin hỗ trợ gạo được rà soát kỹ từ thôn, xã, tới huyện rồi mới gửi lên tỉnh. Sau đó Sở tiếp tục rà soát, kiểm tra lần nữa, khi thống nhất các ý kiến mới trình lên lãnh đạo tỉnh để phê duyệt rồi gửi kiến nghị ra Trung ương. “Chúng tôi đề xuất xin hỗ trợ gạo cứu đói đợt này không chỉ dành cho những hộ nghèo, những hộ đặc biệt khó khăn mà còn dành cho những hộ bị thiệt hại nặng nề bởi mưa lũ, gia đình gặp hoạn nạn…” – ông Toàn nói. Ông Lê Viết Phái – Trưởng phòng Trợ giúp đột xuất Cục Bảo trợ xã hội (Bộ LĐTBXH) cho biết, đến 5.1, đơn vị đã nhận được tờ trình của 15 tỉnh xin hỗ trợ gạo cứu đói dịp giáp Tết Đinh Dậu, với số gạo hơn 17.000 tấn. Tuy nhiên, theo ông Phái, đây chưa phải là thời hạn chót nhận công văn đề nghị xin hỗ trợ gạo cứu đói. Năm nay, tình hình thiên tai diễn biến phức tạp, mưa lũ kéo dài, ảnh hưởng xấu đến sản xuất nông nghiệp và đời sống của nhân dân, đặc biệt ở khu vực miền Trung và Tây Nguyên chắc chắn gặp khó khăn. Vẫn còn nhiều địa phương đang tiếp tục rà soát làm tờ trình xin gạo. “Thực tế không phải hộ nào thiếu đói cũng xin gạo vì địa phương cũng có sĩ diện. Ví dụ như Sơn La, dân còn đói nhiều nhưng địa phương tự lo bằng ngân sách của mình. Một số đơn vị khác thì chẳng muốn xin vì xin được vài cân gạo mất công phân chia. Tuy nhiên, dân đói, nghèo thì địa phương mới phải xin”- ông Phái nói. Bộ LĐTBXH cũng đặt mục tiêu đến ngày 25.1 là thời hạn cuối cùng của việc hỗ trợ gạo dịp Tết Nguyên đán 2017. Cảnh Thắng – Thùy Anh

Theo Danviet