Vẻ đẹp mê hoặc của núi lửa Chư Đăng Ya
Núi lửa Chư Đăng Ya (thuộc xã Chư Đăng Ya, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai) đã ngưng hoạt động cách đây hàng triệu năm.
Ngọn núi nằm âm thầm, lặng lẽ nhưng tràn đầy sức sống với những cảnh sắc đầy mê hoặc. Vẻ đẹp của thiên nhiên và con người nơi đây trở thành một địa chỉ du lịch lý thú của vùng đất Tây Nguyên.
Núi Chư Đăng Ya theo tiếng của đồng bào Jrai nghĩa là núi củ gừng dại. Ngọn núi cách TP.Pleiku (tỉnh Gia Lai) khoảng 30km về phía nam, nằm ẩn mình giữa bốn bề núi non trùng điệp. So với những nơi khác ở tỉnh Gia Lai, nhiệt độ ở Chư Đăng Ya luôn cao hơn từ 1 đến 2 độ do đất bazan núi lửa đã trải qua nhiều ngày khô hạn. Và điều đặc biệt là vào mùa khô, ngay trên miệng ngọn núi này sự sống vẫn sinh sôi, nảy nở.
Hoa dã quỳ khoe sắc ở núi lửa Chư Đăng Ya
Theo nghiên cứu của các nhà khảo cổ học, Chư Đăng Ya là dấu tích của một miệng núi lửa điển hình còn sót lại trên cao nguyên Gia Lai. Ngọn núi được tạo thành bởi dòng nham thạch phun trào từ lòng đất cách đây hàng triệu năm. Nhìn từ xa, núi Chư Đăng Ya giống như một chiếc bát úp hay như hình cái nón cụt. Nhưng khi lên đến đỉnh, núi lại mở ra một thung lũng lòng chảo rộng lớn, có 3 miệng nối tiếp nhau.
Đến Tây Nguyên mùa này, du khách sẽ bị choáng ngợp bởi sắc vàng rực của hoa dã quỳ, mọc nhiều nhất ở ven đường, trên khắp những ngọn đồi và triền núi. Tại Chư Đăng Ya, hoa dã quỳ nở vào cuối tháng 10 đến hết tháng 12 hàng năm. Dã quỳ nở nhuộm vàng óng ả 2 bên đường dẫn tới chân đồi và trải dài miên man tới miệng núi lửa, tô điểm cho cảnh sắc thiên nhiên Chư Đăng Ya thêm ấn tượng hơn.
Du khách thích thú với cảnh đẹp hoang sơ ở núi lửa Chư Đăng Ya
Video đang HOT
Khi leo lên đến miệng núi lửa, du khách như lạc vào một lòng chảo khổng lồ, một cái sân giác đấu của châu Âu thời Trung cổ với mặt sân phẳng lì và tròn vạnh, bao quanh là thành núi dựng đứng 45 độ nghiêng. Từ vòm núi lửa, du khách thỏa sức dõi mắt nhìn toàn cảnh phố núi Pleiku, về danh thắng Biển Hồ; đồng thời ngắm cảnh và chụp hình những dải hoa dã quỳ hữu tình nở rộ quanh miệng núi, dưới chân núi…
Lang thang qua miền núi lửa Chư Đăng Ya, du khách sẽ bắt gặp những viên nham thạch trên lối đi, trong những luống khoai lang hay rải rác trong rườm rượp dã quỳ. Những viên đá nhiều kích cỡ, hình dạng là chỉ dấu của ngọn núi lửa hàng triệu năm trước. Dòng nham thạch của núi còn tạo ra một vùng đất phì nhiêu. Mùa nào thức nấy, người dân luân phiên canh tác lúa, rau, dong riềng, khoai lang. Quanh năm, tứ phía và ngay trong lòng núi lửa Chư Đăng Ya được chia thành nhiều ô vuông với những mảng màu sống động tạo nên bức tranh kỳ thú níu chân du khách phương xa.
Khoai lang được người dân trồng ở núi lửa Chư Đăng Ya có màu xanh ngút mắt
Nằm ngay dưới chân núi lửa Chư Đăng Ya huyền thoại là ngôi làng Ia Gri, với gần 100 nóc nhà nằm ẩn mình dưới những gốc cổ thụ quần tụ bên chân núi. Những năm gần đây, làng Ia Gri được biết đến như một địa chỉ du lịch của huyện Chư Păh bởi vẻ đẹp của loài hoa dã quỳ và ngọn núi lửa Chư Đăng Ya. Người làng vui mừng khi được đón du khách gần xa tới tham quan, tìm hiểu về cuộc sống cũng như văn hóa dân tộc Jrai. Mỗi người dân của làng trở thành một hướng dẫn viên du lịch khi có du khách tới tham quan, tìm hiểu.
“Tôi là một đoàn viên thanh niên trong làng, khi khách du lịch đến thăm Chư Đăng Ya thì tôi dẫn khách đến thăm giọt nước, nhà mồ, nhà thờ cổ. Tôi giải thích theo vốn hiểu biết của mình những địa điểm đó để họ hiểu lịch sử hình thành, tập quán sinh hoạt của người Jrai nơi đây. Bên cạnh đó, người dân chúng tôi còn giới thiệu cho khách du lịch thêm nhiều sản vật mình làm ra như: chuối rừng, dong riềng; hay làm các món ăn của người Jrai như: cơm lam ống nước, gà nướng, rượu ghè”, anh Pyưi – Bí thư Chi đoàn làng Ia Gri cho biết.
Đường lên núi lửa đang vào mùa hoa dã quỳ nở rộ
Được biết, theo chương trình quy hoạch tổng thể phát triển du lịch năm 2019 và những năm tiếp theo, tỉnh Gia Lai đang xây dựng dự án “Làng du lịch Jrai nguyên tác khép kín” nằm ngay trên sườn núi lửa Chư Đăng Ya với diện tích 5ha, kinh phí khoảng 25 tỷ đồng. Theo đó, làng du lịch có hàng chục ngôi nhà sàn truyền thống.
Bên trong có bếp lửa, nơi ủ rượu ghè tái hiện lại đời sống, sinh hoạt hàng ngày của người Jrai. Cùng với đó, làng du lịch giữ nguyên các bến nước, nhà mồ, nơi sản xuất, chăn thả gia súc, gia cầm. Mô hình này hướng tới hình thức du lịch cộng đồng, giúp du khách có thể cùng ăn, cùng ở, cùng sinh hoạt, cùng sản xuất để cảm nhận được nét đẹp trong đời sống của dân cư bản địa.
Cảnh sắc thiên nhiên đầy quyền rũ ở núi lửa Chư Đăng Ya
Chi phí cho chuyến đi: Vé máy bay khứ hồi Hà Nội – TP.Pleiku khoảng 3 triệu đồng; TP.HCM – TP.Pleiku khoảng 2 triệu đồng. Vé xe khứ hồi Hà Nội – TP.Pleiku khoảng 1,2 triệu đồng; TP.HCM – TP.Pleiku khoảng 700.000 đồng.
Khám phá núi lửa Chư Đăng Ya, du khách có thể chọn thuê xe máy ở TP.Pleiku rồi di chuyển về phía nam khoảng 30km; giá thuê xe máy chỉ từ 100.000 đồng/ngày, với chi phí xăng xe tự túc. Ở Pleiku có hàng trăm khách sạn với mức giá phù hợp chỉ từ 250.000 đồng/đêm/phòng. Heo rừng nướng lồ ô, heo sọc dưa đồng bào lên mẹt, gà nướng cơm lam, phở khô… là những món ăn rất đặc trưng của phố núi mà du khách nào khi đến đây cũng muốn thưởng thức.
Vy Ngọc
Theo phunuvietnam.vn
Hoa dã quỳ trên miệng núi lửa
Nếu Biển Hồ được ví như "đôi mắt" dịu dàng của người con gái, thì hai ngọn núi lửa Chư Đăng Ya (phía Bắc) và Hàm Rồng (phía Nam) phải được xem là "đôi vai" săn chắc của "chàng hiệp sĩ" phố núi Pleiku (Gia Lai).
"Đôi vai" săn chắc ấy có một sức sống mãnh liệt, tâm hồn thoáng đãng, đúng với phong cách của chủ nhân đất rừng Tây Nguyên. Vào tiết lập Đông, "hiệp sĩ" phố núi bắt đầu vươn vai, thể hiện cá tính mạnh mẽ của mình qua lớp áo vàng rực màu hoa dã quỳ...
Núi lửa Chư Đăng Ya mùa hoa dã quỳ. Ảnh: Cẩm Xuyên
Chư Đăng Ya theo cách gọi của người Jrai có nghĩa là củ gừng dại. Hàng triệu năm trước, Hàm Rồng và Chư Đăng Ya là hai trong số những ngọn núi lửa hoạt động dữ dội nhất, góp phần tạo nên cấu trúc địa hình phức tạp của cao nguyên đất đỏ bazan. Dấu tích của sự phun trào dữ dội vẫn còn đó với miệng núi lửa hình phễu khổng lồ giữa đất trời. Do ở độ cao như thế nên Chư Đăng Ya là khu vực có nền nhiệt độ khá dễ chịu, mùa Hè không quá nóng, còn khi Đông về trời lạnh nhưng chưa bao giờ xảy ra hiện tượng rét hại. Có lẽ, từ những đặc tính đó đã hình thành nên Chư Đăng Ya và Hàm Rồng nói riêng, những khu vực trầm tích núi lửa trên cao nguyên đất đỏ bazan nói chung trở thành "vương quốc" của loài hoa dại mang tên dã quỳ.
Dã quỳ trên miệng núi lửa vùng cao nguyên đất đỏ bazan đích thị là loài hoa "báo Đông". Vào khoảng tháng 11 dương lịch hằng năm, khi tiết trời se lạnh là lúc hoa dã quỳ bắt đầu bung nở. Cả một vùng núi đồi trập trùng quanh hai ngọn núi lửa Chư Đăng Ya và Hàm Rồng như được "rắc đầy" một màu vàng rực. Quan sát cả một triền đồi hoa dã quỳ nở vàng rực giữa thiên nhiên cũng giống như ngắm nghía tấm thổ cẩm khổng lồ do bàn tay cô sơn nữ dệt nên. Ở "góc gần" thì có những đường nét thô sơ, chân chất, nhưng khi phóng tầm mắt ra xa là cả bức tranh tuyệt đẹp, thi thoảng lại lắc lư chuyển động theo từng nhịp gió. Bức tranh tự nhiên sống động là thế lại được "phối thêm" màu xanh của cây cỏ và những luống khoai, đồng lúa, nương ngô của bà con cấy trồng theo từng mùa tạo nên một Chư Đăng Ya vừa thực vừa mơ, đầy sức hấp dẫn du khách.
Thuở hồng hoang, các chủ nhân núi rừng Tây Nguyên chỉ cần nhìn thấy hoa dã quỳ chớm nở là đoán biết những giọt mưa cuối mùa đã dứt, để nhường chỗ cho những cơn gió lạnh từ phương Bắc tràn vào. Còn hôm nay, hoa dã quỳ trở thành nét văn hóa đặc sắc, "món ăn" tinh thần không thể thiếu của du khách thập phương trong những chuyến khám phá núi rừng Tây Nguyên. Nếu có cơ hội và đủ năng lượng để chinh phục đỉnh núi Chư Đăng Ya (hay đỉnh Hàm Rồng) vào mùa dã quỳ nở rộ, du khách tha hồ ngắm nghía phố núi Pleiku thoắt ẩn, thoắt hiện trong làn sương mong manh, với "đôi mắt" Biển Hồ mộng mơ tựa vào "đôi bờ vai" săn chắc của "chàng hiệp sĩ".
Thiên nhiên tuyệt đẹp thì đương nhiên sẽ làm đắm say lòng người. Bắt đầu từ một nhóm du khách tìm lên núi khám phá ra mùa hoa vàng, giờ đây, Chư Đăng Ya đã trở thành một địa chỉ du lịch hấp dẫn. Năm 2018, tỉnh Gia Lai tổ chức Lễ hội hoa dã quỳ với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao mang đậm âm hưởng núi rừng Tây Nguyên như trình diễn cồng chiêng, biễu diễn nghệ thuật điêu khắc, đan lát, múa xoang, đi cà kheo...
Các nghi thức tín ngưỡng cộng đồng như cúng giọt nước, cúng lúa mới với những món ăn dân dã: Gà nướng, cơm lam trong hơi men rượu cần của dân tộc Jrai tại lễ hội cũng đã ít nhiều thu hút sự chú ý của du khách. Chị Đoàn Minh Phương, trú tại phường Hoa Lư, thành phố Pleiku cho biết: "Mùa dã quỳ nở rộ tạo nên một khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp. Mình cùng bạn ở Hà Nội đến Chư Đăng Ya vừa để khám phá, vừa lưu giữ những tấm ảnh đẹp nhất để làm kỷ niệm. Mong sao Lễ hội hoa dã quỳ Chư Đăng Ya sẽ được đều đặn tổ chức hằng năm để quê hương mình được nhiều người biết đến...".
Đường lên núi lửa Chư Đăng Ya. Ảnh: Cẩm Xuyên
Niềm mong ước của chủ nhân vùng đất cũng chính là trăn trở của ngành văn hóa ở địa phương. Theo số liệu của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai, trong 6 tháng đầu năm 2019 đã có gần 450 ngàn lượt khách du lịch đến với tỉnh Gia Lai, tăng 26,2% so với cùng kỳ năm 2018. Doanh thu về du lịch của địa phương theo đó cũng chạm mốc gần 200 tỷ đồng. Để từng bước nâng tầm quy mô của Lễ hội hoa dã quỳ trên núi lửa Chư Đăng Ya, thuộc địa bàn xã Chư Đăng Ya, huyện Chư Păh (giáp ranh thành phố Pleiku), địa phương đang dần hoàn thiện cơ sở hạ tầng, nhất là đường giao thông để thu hút khách du lịch, tạo thêm sinh kế cho người dân tại chỗ.
Tuy nhiên, việc tổ chức Lễ hội hoa dã quỳ Chư Đăng Ya đều đặn hằng năm là điều rất khó để có thể thực hiện, bởi sự biến đổi thất thường của thời tiết khí hậu. Hoa dã quỳ là loài hoa "báo Đông", trong khi tiết trời thì cứ "đỏng đảnh" lúc sớm, lúc muộn, rất khó để ấn định thời gian cụ thể để tổ chức lễ hội. Và đó là lý do năm 2019 không có Lễ hội hoa dã quỳ Chư Đăng Ya, du khách đành phải đợi đến mùa sau.
Thái Vân - Cẩm Xuyên
Theo bienphong.com.vn
Nhà sàn nét đặc trưng văn hóa của mỗi dân tộc Nhà sàn được xem là nét đặc trưng văn hóa của đồng bào dân tộc miền núi. Nó không chỉ là không gian sinh hoạt chung của các gia đình, dân tộc mà còn là không gian chứa đựng nhiều giá trị truyền thống. Nhà sàn của người Thái tại bản Năng Cát, xã Trí Nang (Lang Chánh). Tìm đến bản Năng Cát...