Vật lý trị liệu sau chấn thương thể thao

Thùy Dương05:03 01/10/2013

Để lấy lại phong độ sau khi bị chấn thương, người chơi thể thao cần được tập vật lý trị liệu và theo một chương trình phục hồi chức năng bài bản.

Nắm vững nguyên tắc tập luyện để phòng ngừa chấn thương thể thao – Ảnh: Shutterstock

Một chấn thương có thể dẫn đến nhiều thay đổi đáng kể đối với vận động viên ở các hệ vận động, hô hấp, tim mạch và cả tâm lý. Dù được điều trị bằng phẫu thuật hay không, để có thể tiếp tục chơi thể thao, mọi vận động viên cả chuyên nghiệp lẫn nghiệp dư đều phải tuân theo một chương trình phục hồi chức năng phù hợp.

Đòi hỏi cao

Đối với người chơi thể thao sau chấn thương, mục tiêu của phục hồi chức năng là tạo điều kiện tốt nhất để họ tìm lại phong độ trước đó và tránh nguy cơ tái chấn thương. Do đòi hỏi cao hơn hẳn so với người bình thường nên chương trình phục hồi chức năng dành cho vận động viên cần được xây dựng chi tiết (dạng chấn thương, độ nghiêm trọng, chơi môn thể thao gì…).

Video đang HOT

Toàn bộ chương trình phục hồi chức năng là sự phối hợp chặt chẽ giữa bản thân vận động viên, gia đình, huấn luyện viên, chuyên gia vật lý trị liệu – phục hồi chức năng, bác sĩ chấn thương chỉnh hình, chuyên gia dinh dưỡng, tâm lý, thể lực… Từ chương trình tập luyện cơ bản ban đầu, chuyên gia vật lý trị liệu sẽ theo dõi sát sao đáp ứng cơ thể của bệnh nhân để có những thay đổi phù hợp. Một điều quan trọng là vận động viên và huấn luyện viên cần phải tuân thủ tuyệt đối mọi chỉ định của bác sĩ và lời dặn của các chuyên gia trong đội phục hồi. Quay lại tập luyện hoặc thi đấu sớm, thực hiện những động tác chưa được cho phép… đều vi phạm vào “nguyên tắc vàng” của phục hồi chức năng là bảo vệ sự lành thương và có thể dẫn đến hậu quả xấu như tái chấn thương ở mức độ nặng nề hơn.

Các giai đoạn tập luyện

Sau chấn thương, dù phẫu thuật hay không cũng phải dành thời gian để mô bị tổn thương bắt đầu quá trình lành sinh lý. Chương trình chung tập luyện phục hồi chức năng theo các bước sau: giảm đau, giảm sưng và bảo vệ không cho tổn thương thêm; phục hồi tầm vận động khớp và sức mạnh cơ; phục hồi sức bền cơ và tim mạch; phục hồi phản xạ bản thể; phục hồi sự nhanh nhẹn; phục hồi các kỹ năng, động tác thường gặp; rèn luyện kỹ các tư thế và cách vận động an toàn của môn thể thao mình tham gia để từng bước tập luyện và thi đấu trở lại. Bệnh nhân sẽ được phục hồi bằng những phương pháp như di động cơ, di động khớp, điện trị liệu, nhiệt trị liệu, thủy trị liệu, các bài tập vận động trị liệu, dụng cụ nâng đỡ và hỗ trợ, chế độ dinh dưỡng và tư vấn tâm lý.

Vận động viên nên được hướng dẫn một số nguyên tắc chung để phòng ngừa chấn thương và tái chấn thương thể thao như: nắm vững và tuân thủ luật chơi, sử dụng dụng cụ hỗ trợ và bảo vệ thích hợp, không bao giờ “ráng tập luyện khi đã bị đau”, biết cách làm nóng và kéo giãn (là 2 bước riêng biệt) đúng cách trước khi chơi, làm “nguội” thích hợp sau khi chơi.

Theo VNE

Hiểu đúng về chấn thương thể thao

Một trong những nguyên nhân chính khiến nhiều vận động viên, cả chuyên nghiệp lẫn nghiệp dư, phải giải nghệ sớm là vì chưa hiểu đúng về điều trị chấn thương thể thao.

Khi bị chấn thương do chơi thể thao, cần được điều trị càng sớm càng tốt - Ảnh: Shutterstock

Thực tế cho thấy nhiều vận động viên (VĐV) đỉnh cao của Việt Nam thường có tuổi nghề khá ngắn ngủi, rất ít người còn chơi cho đội tuyển khi đã ngấp nghé tuổi 30. Ở những người chơi nghiệp dư, việc tập luyện đều đặn cũng ít khi được duy trì trong suốt 10 - 20 năm. Nhiều trường hợp, nguyên nhân là không hồi phục sau chấn thương. Trong khi đó, trên thế giới, việc một VĐV chuyên nghiệp giành huy chương Olympic ở tuổi 30 không phải chuyện hiếm. Đơn cử là VĐV judo Ryoko Tani-Tamura của Nhật Bản. Ở hạng cân dưới 48 kg, ngoài 7 chức vô địch thế giới, chị từng dự 5 kỳ Olympic (từ 1992-2008) và đoạt huy chương cả 5 lần (2 vàng, 2 bạc, 1 đồng). Tani-Tamura tham dự kỳ Olympic cuối tại Bắc Kinh (Trung Quốc) khi đã 33 tuổi. Một trong những bí quyết để thi đấu đỉnh cao lâu dài của các VĐV nước ngoài là điều trị sớm khi bị chấn thương và tuân thủ mọi chỉ định của bác sĩ.

Điều trị càng sớm càng tốt

Trao đổi với PV Thanh Niên, bác sĩ Tăng Hà Nam Anh, Trưởng khoa Chấn thương chỉnh hình Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (TP.HCM), cho biết từng gặp nhiều VĐV, cả chuyên nghiệp lẫn nghiệp dư, đến khám khi các tổn thương cơ xương khớp đã trở nên nghiêm trọng do để lâu. Họ không chịu chữa trị sớm vì nhiều nguyên nhân: sợ ảnh hưởng thành tích nên không nghỉ để điều trị; xem nhẹ các triệu chứng; ngại phẫu thuật... Ở những trường hợp chấn thương nặng, nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến hư khớp. Đặc biệt quá trình này ở VĐV đỉnh cao diễn ra rất nhanh do cường độ vận động rất lớn.

Ví dụ cụ thể là dạng chấn thương trật khớp vai, bệnh nhân vẫn sinh hoạt bình thường, chỉ khi thực hiện những động tác như dạng tay xoay ngoài khi chơi quần vợt, cầu lông mới bị đau hay bị trật. Nếu bệnh nhân cứ "lướt" qua và để tình trạng này kéo dài, vai bị trật khớp nhiều lần sẽ dẫn đến hư mặt sụn khớp. Lúc đó, dù bác sĩ có phẫu thuật khâu lại sụn viền thành công cũng không giải quyết triệt để vấn đề vì đã xảy ra thoái hóa khớp. Tương tự, nhiều VĐV bị đứt dây chằng chéo trước đầu gối mà vẫn băng bó lại để tiếp tục tập luyện. Đây chỉ là giải pháp tâm lý vì khớp gối vẫn bị mất vững, sụn chêm và sụn khớp gối bị hư dần, dẫn đến thoái hóa hoàn toàn mặt sụn khớp.

Tuân thủ quy trình điều trị

Theo bác sĩ Nam Anh, bệnh nhân cần tuân thủ quy trình điều trị, bao gồm thời gian bình phục và tập luyện phục hồi chức năng bằng vật lý trị liệu. Việc VĐV nôn nóng tập luyện, thi đấu quá sớm sau khi bị chấn thương sẽ dẫn đến nhiều hậu quả xấu. Thời gian phục hồi thay đổi tùy theo từng loại chấn thương nhưng luôn tuân theo điều kiện lành sinh lý của mô, có uống thuốc hoặc dùng phương pháp gì cũng không rút ngắn được.

Đơn giản như rách cơ đùi cũng phải mất 3 tuần để lành mô xơ và thêm 3 tuần nữa để có thể thi đấu một cách an toàn. Bệnh nhân bị gãy xương sẽ mất từ 6-8 tháng để xương lành, tập sớm sẽ dẫn đến nhiều hậu quả như chậm lành xương do mất vững tương đối của vùng xương gãy, xương bị di lệch do vận động mạnh... Trường hợp được mổ tái tạo dây chằng chéo đầu gối, dây chằng "mới" phải mất tối thiểu 1 năm để có thể thật sự thay thế dây chằng bị đứt. Chưa đủ thời gian này, phần được tái tạo vẫn còn là mô xơ, nếu vận động mạnh rất dễ bị đứt trở lại.

Đáng chú ý là khi tái chấn thương, việc điều trị sẽ rất phức tạp. Chẳng hạn ở những ca được mổ khâu lại sụn viền khớp vai bị rách, để chơi thể thao lại, bệnh nhân cần từ 6 tháng đến 1 năm (tùy cường độ vận động) để đảm bảo bao khớp và sụn bám chặt vào xương. Nếu tập sớm quá sẽ làm bung sụn viền. Mổ để khâu lại sẽ rất khó vì bên trong khớp mô xơ bám nhiều làm thay đổi cấu trúc. Khâu lại khi mô chưa lành hẳn cũng cho chất lượng không tốt. Ngoài ra, những vị trí "chiến lược" để khâu đạt hiệu quả cao đã được dùng trong lần mổ đầu tiên.

Theo TNO

Hội chứng đau vai gáy Hội chứng đau vai gáy rất phổ biến ở những người thường xuyên sử dụng máy vi tính, nhân viên văn phòng, thợ may và thợ sửa chữa máy móc. Những đợt đau vai gáy cấp tính rất khó chịu Do tư thế đầu luôn ngả về phía trước trong suốt quá trình làm việc nên giai đoạn đầu thường là mỏi cổ...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Công an xác minh clip người đàn ông khuyết tật bị hai thanh niên đi xe máy không mũ bảo hiểm tát vào đầu01:20

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Thực hư clip xe cứu thương chế còi "cố lên, sắp tới rồi" chạy ở TPHCM00:28

Ông Trump bất ngờ nặng lời về ông Zelensky, nhiều bên bị sốc08:41

'Ông Trump rất thất vọng về ông Zelensky, muốn Ukraine thỏa thuận khoáng sản 500 tỉ USD'09:08

Xác minh clip 2 tài xế ô tô cầm kiếm dọa chém nhau giữa đường ở TPHCM00:52

Lãnh đạo Mỹ - Ukraine khẩu chiến kịch liệt08:41

Ô tô đâm sập cửa nhà dân ở Thái Nguyên, cuốn người đàn ông vào gầm08:05

Tàu ngầm 161 tỷ đồng: Lặn sâu 200m, biến thành quầy bar dưới đáy biển03:14

500 ngày xung đột khốc liệt cày nát Dải Gaza01:49

Phát biểu của ông Trump về 'người cứu đất nước' gây xôn xao09:24

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Loại quả giúp mắt sáng khỏe, ở Việt Nam có đầy, nhiều người không biết mà mua

20:08:25 23/02/2025

Những nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng flavonoid trong dâu tằm giúp bảo vệ mắt khỏi sự tấn công của ánh sáng xanh, một yếu tố gây hại cho mắt trong thời đại công nghệ hiện nay.

Cách giảm mỡ máu tự nhiên

20:04:32 23/02/2025

Tập thể dục buổi sáng là cách tuyệt vời để khởi động quá trình trao đổi chất và cải thiện sức khỏe tim mạch. Hoạt động thể chất có thể làm tăng HDL của bạn. Đây là cholesterol tốt . Hãy đặt mục tiêu hoạt động thể chất 30 phút vào hầu hế...

Thực phẩm hồi phục sức khỏe

08:35:03 23/02/2025

Người bệnh cúm cũng cần tránh ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ. Bởi, những thực phẩm này có thể làm chậm quá trình tiêu hóa. Đối với sữa, lactose - một hợp chất trong đồ uống này, có thể khó tiêu.

Chế độ ăn cho người mắc Hội chứng QT kéo dài

08:30:40 23/02/2025

Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và loại Hội chứng QT kéo dài, bác sĩ sẽ tư vấn chế độ ăn uống phù hợp. Nếu cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định bổ sung vitamin và khoáng chất để đảm bảo cân bằng điện giải.

Ăn nhiều chất xơ giúp giảm cân được không?

08:18:34 23/02/2025

Chất xơ không chỉ giúp thúc đẩy quá trình tiêu hóa, cung cấp vi khuẩn có lợi cho đường ruột, một số chất xơ còn được đưa vào chế độ ăn giảm cân

10 siêu thực phẩm giàu dinh dưỡng, chống lão hóa tốt nhất

08:12:51 23/02/2025

Quả óc chó là nguồn axit béo omega-3 tuyệt vời, hỗ trợ sức khỏe tim mạch và não bộ. Chúng cũng chứa chất chống oxy hóa, hợp chất chống viêm có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính, hỗ trợ chức năng nhận thức tổng thể.

Người bệnh tim mạch, đái tháo đường... nên uống thuốc vào giờ nào là tốt nhất?

08:04:05 23/02/2025

Cơ thể sản xuất nhiều cholesterol hơn vào ban đêm, do đó các thuốc như simvastatin và pravastatin thường khuyên dùng vào buổi tối. Tuy nhiên, các loại statin khác bị cơ thể phân hủy chậm hơn có thể uống vào buổi sáng.

Chuyện gì sẽ xảy ra nếu bỏ bữa sáng?

08:02:08 23/02/2025

Khi bỏ bữa, dịch vị dạ dày vẫn được tiết ra nhưng không có thức ăn để trung hòa. Axit trong dịch vị có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày, dẫn đến viêm loét dạ dày tá tràng.

Từ triệu chứng dễ bị bỏ qua, người đàn ông phát hiện mất nửa não

07:58:11 23/02/2025

Sau khi các bác sĩ tạo đường dẫn lưu mới cho chất dịch, người đàn ông này đã hồi phục hoàn toàn. Nhưng các lần chụp cắt lớp tiếp theo cho thấy không có thay đổi nào về kích thước não của anh.

Những lợi ích bất ngờ từ nước vo gạo

07:50:18 23/02/2025

Sau khi bị ốm hoặc hoạt động thể chất mạnh, cần bù nước đúng cách. Nước gạo có thể cân bằng điện giải tự nhiên, là lựa chọn lý tưởng cho việc bù nước. Chất lỏng giúp cơ thể khôi phục lượng nước và khoáng chất bị mất, ngăn ngừa mất nước ...

Thực phẩm này kết hợp với tỏi sẽ gây ra độc tố cực nguy hiểm

06:05:21 23/02/2025

Lúc bụng đang đói mà ăn tỏi hoặc chỉ ăn tỏi mà không ăn kèm các loại thực phẩm khác thì rất dễ dẫn đến loét dạ dày. Điều này là do chất allicin (một thành phần của tỏi) dễ khiến cho tính kháng sinh trong tỏi phát tác, dẫn đến nóng trong...

Lợi ích sức khỏe không ngờ từ thịt lươn

06:00:43 23/02/2025

Một số nghiên cứu cho thấy Omega-3 có thể có tác dụng hỗ trợ điều trị trầm cảm và các rối loạn tâm lý khác. Omega-3 giúp điều chỉnh sự cân bằng hóa học trong não, giảm triệu chứng trầm cảm và lo âu.