Vật liệu tái chế – đỉnh cao mới trong chế tạo ôtô
Các hãng ôtô đang né tránh nguyên vật liệu truyền thống khó tái chế và lưu tâm tới các vật liệu tái chế đảm bảo chất lượng.
Vào những năm 1970, các quảng cáo trên TV của Chrysler nhấn mạnh xe của hãng này phủ đầy “da Corinthian đắt tiền”. Da Corinthian là cụm từ vô nghĩa, do đội ngũ marketing nghĩ ra và được nam diễn viên Ricardo Montalban thì thầm vào tai khán giả, trở thành biểu tượng của loại xe được định nghĩa là ôtô siêu sang.
50 năm sau, những từ này đã được thay thế bằng các yếu tố đang tạo nên khái niệm mới về sự xa xỉ trên ôtô: chai nhựa PET tái chế, bã cà phê và xơ sợi gỗ.
“Định nghĩa ôtô cao cấp đang thay đổi”, Rdiger Recknagel, giám đốc môi trường của Audi, cho biết. “Bây giờ ôtô cao cấp là những chiếc xe sử dụng vật liệu tốt nhất, ít ảnh hưởng tới môi trường nhất”.
Khi các công ty trên khắp thế giới dồn sự chú ý vào việc giảm thiểu tác động từ sản phẩm của họ tới môi trường, các nhà sản xuất ôtô đang quay lưng với vật liệu truyền thống khó tái chế, chẳng hạn như da và nhựa, và lưu tâm tới các lựa chọn thay thế vẫn đảm bảo được chất lượng. Tương tự trong quá trình sản xuất, họ chuyển sang sử dụng các thành phần tái chế với nỗ lực nhằm sử dụng ít tài nguyên hơn và giảm thiểu khí thải.
“Vật liệu tái chế chiếm 29% của một chiếc BMW”, Patrick Hudde, phó giám đốc chuỗi cung ứng bền vững của BMW, nói. 20% số nhựa hãng dùng là từ nguyên liệu tái chế, 50% nhôm và 25% sắt của hãng cũng vậy.
Audi RS E-tron GT. Các hãng ôtô dự định đạt mục tiêu trung hoà carbon trên toàn hệ thống vào năm 2050. Ảnh: Audi
Ở Audi, chương trình Mission: Zero hy vọng giảm được 30% lượng khí thải carbon trên mỗi chiếc xe vào năm 2025 so với năm 2015, và đạt mục tiêu trung hoà carbon trên toàn hệ thống của hãng này vào năm 2050; bao gồm nhà cung ứng, các hoạt động sản xuất, logistics và buôn bán.
General Motors kỳ vọng có 50% khối lượng vật liệu bền vững trên xe của hãng này vào năm 2030, Jennifer Widrick, giám đốc màu sắc và kiểu dáng toàn cầu của công ty, cho biết. GM định nghĩa vật liệu bền vững “là những gì không làm nghèo nguồn tài nguyên không thể khôi phục hoặc không huỷ hoại môi trường hay hệ thống tài nguyên thiên nhiên then chốt”.
Volvo, hãng xe Thuỵ Điển, dự đoán vào năm 2025, 25% nhựa của hãng này sẽ có nguồn gốc sinh học hoặc từ các vật liệu tái chế. Ngoài ra, hãng dự định giảm thiểu lượng chất thải carbon xuống 40% trong bốn năm, so với năm 2018, đồng thời thực hiện được việc sản xuất trung hoà với khí hậu cùng thời điểm đó.
“Chúng tôi đã phải đổi nhà cung ứng khi họ không thể đáp ứng các tiêu chuẩn tái chế”, Anders Karrberg, người đứng đầu bộ phận phát triển bền vững toàn cầu của Volvo, cho biết.
Ford kỳ vọng vào năm 2035, một nửa số nhựa của hãng này sẽ tới từ các nguyên vật liệu tái chế hoặc tái tạo, và công ty này sẽ trung hoà carbon toàn diện vào năm 2050.
Bên cạnh kim loại và nhựa tái chế, các nhà sản xuất đang tìm hiểu cách dùng các vật liệu trước đây chưa từng được xem là khả thi cho các bộ phận của ôtô.
Ford, phối hợp với công ty sản xuất máy in HP, dùng bột mực đã qua sử dụng từ máy in 3D để chế tạo kẹp ống dẫn xăng đúc áp lực trên những chiếc xe tải F-250. Người ta đã xác định được 10 linh kiện khác có thể được tạo ra từ vật liệu này.
Ford ra mắt hốc đèn pha làm từ vỏ cà phê, phần vỏ không sử dụng được của hạt cà phê rang, mua từ McDonald’s. Ảnh: Ford
Công ty này cũng hợp tác với Jose Cuervo, nhà chưng cất rượu tequila, nhằm sử dụng sợi cây thùa để gia cố hệ thống nâng hạ kính ôtô. Và cuối năm ngoái, hãng này ra mắt hốc đèn pha được làm từ vỏ cà phê, phần vỏ không sử dụng được của hạt cà phê rang, mua từ McDonald’s. Kết quả là, độ lệch nhiệt của hốc đèn pha được cải thiện, Deborah Mielewski, nghiên cứu sinh kỹ thuật phát triển bền vững của Ford, cho biết.
Công ty này đang hướng tới việc sử dụng vỏ cam và vỏ khoai tây do McDonald’s thải ra để khiến các phụ kiện bằng nhựa đàn hồi tốt hơn, Mielewski nói. Đồng thời hãng cũng khám phá ra việc sử dụng lưới đánh cá nylon, thường được dùng trên biển trong chỉ vài tuần, để gia cố cho các bộ phận.
“Tôi ghét nhựa”, Mielewski nói. “Tôi lúc nào cũng lo lắng về tác động của chúng đối với môi trường”.
Video đang HOT
Trong khi khắp nơi trên thế giới ngấu nghiến, rồi sau đó vứt bỏ các chai nhựa dùng một lần, các hãng ôtô đã tìm ra giải pháp đổi mới nhằm sử dụng chúng trong sản xuất.
Ở các thị trường bên ngoài Mỹ và Canada, vật liệu ghế trên mẫu sedan cỡ vừa A3 mới của Audi và mẫu xe điện Q4 sắp ra mắt được làm từ chai nhựa 1,5 lít tái chế. Đối với A3, người ta sử dụng 45 chai nhựa, nghiền nát để tạo thành dạng hạt nhỏ, rồi chế thành sợi polyester, chiếm khoảng 89% vật liệu ghế.
GM cũng đang hướng tới việc sử dụng chai nhựa PET, loại có thể tạo thành các loại vải sợi, bao gồm thảm để sử dụng trên ôtô. Hãng này đã biến nhựa PET tái chế thành vành bánh xe, và sử dụng các loại nhựa tái chế khác để làm biển số xe và giá đựng radio.
Hay mới đây, hãng lốp Đức Continental giới thiệu ý tưởng công nghệ sử dụng hơn 60 vỏ chai nước để làm nên cạnh lốp cho bộ 4 lốp xe hơi.
Ngay cả định nghĩa điển hình của nam diễn viên Ricardo Montalban về sự xa xỉ trên ôtô, về ghế bằng da, cũng đang dần được xem xét lại.
Mẫu xe điện cao cấp E-tron GT mới của Audi sẽ đưa ra gói thiết kế màu đen lịch lãm sử dụng Dinamica, loại sợi tổng hợp trông như da lộn, cho ghế. Mẫu xe điện Hummer mới của GM cũng sẽ dùng sợi nhân tạo cho thảm, ghế và ốp bọc trần.
Xe điện Hummer mới sẽ hoàn toàn không có da, sử dụng sợi nhân tạo cho ghế ngồi, thảm và ốp bọc trần mái. Ảnh: GM
Polestar, thương hiệu con của Volvo cho dòng xe điện hạng sang, sử dụng loại vật liệu có tên gọi WeaveTech để thay thế cho da. Loại vật liệu này có nguồn gốc từ PVC và giống với chất liệu để làm bộ đồ lặn. Mục tiêu của công ty này là chế tạo toàn bộ vật liệu nội thất của xe từ những chai nhựa PET tái chế, Fredrika Klarén, người đứng đầu bộ phận phát triển bền vững của Polestar, cho biết.
Bà Klarén tin rằng khách hàng sẽ đánh giá WeaveTech là chất liệu xa xỉ tương tự như da. “Nếu bạn tạo nên được một loại vật liệu đẹp đẽ, bạn sẽ nhận được sự hoan nghênh từ phía khách hàng”, bà cho biết.
Dù giá cả đắt đỏ, xe điện Hummer sẽ “hoàn toàn không có da”, Widrick nói. “Chúng tôi sẽ sử dụng da nhân tạo sản xuất từ loại hạt tinh thể vô cơ, kỹ thuật cao, và có thể tái tạo”. Ford đang lưu tâm tới một loạt các vật liệu có thể thay thế cho da, Mielewski nói.
Lenzing, một công ty ở Áo, tạo ra sợi từ cây trồng ở các khu rừng được phát triển bền vững và cung cấp nó cho Range Rover để sản xuất ghế ngồi trên mẫu xe Evoque của hãng này. Công ty này cũng đang thực hiện các dự án với Audi và Volvo, tạo nên các vật liệu dệt “xa xỉ bền vững” làm vật liệu thay thế cho da, Georg Spindler, giám đốc ứng dụng đặc thù của Lenzing, cho biết.
Tuy nhiên việc sử dụng vật liệu thích hợp chưa phải là toàn bộ trận chiến. Khi ôtô đến cuối vòng đời của nó, việc tái chế các sản phẩm bền vững có thể vẫn là một thử thách.
BMW đang thiết kế những chiếc ôtô có ít các bộ phận lớn để việc tái chế trở nên dễ dàng hơn. Polestar muốn bảo đảm rằng bọt khí, thứ gây khó khăn cho việc tái chế, sẽ không bị dính vào các sợi dệt.
Và mặc dù chưa phải là vấn đề cấp bách, các nhà sản xuất ôtô đang tìm ra cách để tái chế cả những gì tạo nên hàng triệu viên pin trên xe điện và chất thải trong quá trình sản xuất chúng. Hồi tháng 5, GM thông báo rằng hãng này và công ty Giải pháp Năng lượng LG sẽ đầu tư 2,3 tỷ USD vào tái chế nguyên liệu pin, bao gồm cobalt, nickel, lithium, than chì, đồng, mangan và nhôm, với 95% số nguyên vật liệu này sẽ sẵn sàng để sử dụng cho việc sản xuất pin mới. Quá trình này sẽ thải ra ít hơn 30% lượng khí nhà kính so với các phương thức thông thường.
Audi cũng đang hợp tác với một công ty Đức – Ấn Độ, dùng pin tái chế để cung cấp năng lượng xanh tới các ngôi làng ở nông thôn Ấn Độ.
“Đó là những điều có ích cho nhân loại”, Mielewski bày tỏ.
Những hãng ôtô có tiếng một thời đã bị khai tử
Có những thương hiệu ra đời cách đây hàng chục năm, nhưng bị các cuộc khủng hoảng và đối thủ cạnh tranh đánh bại khiến như chưa từng tồn tại.
Scion
Một chiếc Scion tC. Ảnh: Scion
Được ra đời vào năm 2003 như một bộ phận nhỏ của hãng mẹ Toyota với định hướng những khách hàng trẻ tuổi. Về cơ bản, thương hiệu Scion đã cung cấp các loại xe nhỏ gọn với mức giá rẻ, phong cách và đặc biệt. Tuy nhiên, tiếp thị đến giới trẻ rất khó khăn vì những người trẻ tuổi thường không đủ tiền mua một chiếc ôtô mới, ngay cả xe tương đối rẻ. Do đó, Toyota quyết định khai tử Scion vào năm 2016.
Năm 2007, độ tuổi trung bình của một khách hàng Scion là 39, thấp so với mức trung bình 59 tuổi của Toyota. Tuy nhiên, điều đó có nghĩa thương hiệu không đánh trúng mục tiêu ban đầu đề ra. Chiếc xe bán chạy nhất của thương hiệu là tC với số lượng 418.235 chiếc trong suốt 13 năm hoạt động. Chiếc xe bán chạy thứ hai của hãng là Scion xB, từng gây sốt tại Mỹ. Tuy nhiên, xB được những người mua xe cao cấp ưa chuộng do mức giá rẻ, hình dáng thiết thực và nội thất hữu ích.
Hummer
Hummer H1. Ảnh: Mil-Spec Automotive
Hummer H1 là chiếc xe đầu tiên tung ra thị trường vào năm 1992 với tư cách là phiên bản dân sự của chiếc xe quân đội Humvee. Xe có thiết kế lớn, mạnh mẽ với khối động cơ xăng 5,7 lít hoặc dầu diesel 6,5 lít.
Sau vài năm, H1 trở thành biểu tượng sự kiêu ngạo và thái quá của người Mỹ, lý do bởi xe tiêu thụ rất nhiều nhiên liệu, trong khi giá xăng tang, tỷ lệ rủi ro khi đầu tư cao khiến ít khách hang lựa chọn. Nhưng Hummer đã cố gắng tiến lên với các mẫu H2 và H3 nhỏ hơn, tuy nhiên, một chiếc Hummer nhỏ vẫn là tham vọng và không đủ để giữ thương hiệu tiếp tục tồn tại.
Cuối cùng, General Motors (GM), người sở hữu Hummer, đã cố gắng bán thương hiệu cho một công ty Trung Quốc như một phần của thỏa thuận phá sản. Điều này giúp tiết kiệm khoảng 3,000 việc làm trong một thời gian, nhưng các nhà quản lý Trung Quốc hiểu rằng hình ảnh "ngốn xăng" của Hummer chính là nguyên nhân của việc khai tử. Hummer không còn tồn tại kể từ năm 2010, nhưng gần đây, Hummer được hồi sinh cho một dòng xe điện dưới thương hiệu GMC.
Saab
Ảnh: Saab
qua một lịch sử kéo dài từ năm 1945 đến năm 2012, thương hiệu xe hơi Thụy Điển Saab nổi tiếng về kỹ thuật xuất sắc trong phân khúc xe cao cấp. Thương hiệu được định kiến là dòng xe ưa thích của tầng lớp trí thức và sành điệu. Cuối cùng, Saab không thoát khỏi thị trường ngách để duy trì thị trường chính. Thương hiệu được bán cho GM vào năm 2000, và cuối cùng được bán cho nhà sản xuất ô tô Hà Lan Spyker.
Tuy nhiên, Spyker không làm được gì nhiều và sự sụp đổ của Saab đến khi một tập đoàn Trung Quốc bị chặn mua do GM phản đối việc chuyển giao công nghệ và quyền sản xuất cho một công ty Trung Quốc. Khi không có người mua nào khác, đồng nghĩa Saab đã bị khai tử.
Vào năm 2012, một công ty Thụy Điển mới có tên National Electric Vehicle Sweden (NEVS) đã mua lại khu đất bị phá sản và tìm cách đưa Saab trở lại sản xuất vào năm 2013. Tuy nhiên, NEVS đã mất quyền cấp phép sử dụng tên ôtô Saab do công ty mẹ vẫn sử dụng tên cho các bộ phận khác.
Mercury
Ảnh: Mecury
Vào năm 1930, Ford đã tạo ra thương hiệu con Mercury để lấp đầy khoảng cách về giá cả giữa công ty mẹ Ford và thương hiệu Lincoln cao cấp. Mercury cạnh tranh với các nhà sản xuất ôtô thời đó như DeSoto, Hudson và Studebaker, nhưng Mercury có sự sống cao hơn so với các đối thủ. Thương hiệu đạt đỉnh vào những năm 1950 với tư cách là thương hiệu phổ biến thứ sáu ở Mỹ. Tuy nhiên, sự suy thoát vào cuối những năm 1950 đã ảnh hưởng đến Mercury, buộc thương hiệu phải tham gia vào phân khúc xe nhỏ gọn. Vào năm 1970, hãng ít tập trung vào xe thể thao mà tập trung nhiều hơn vào xe sang, nhưng những chiếc "du thuyền trên cạn" như Grand Marquis với động cơ 7,5 lít V8 không có đất diễn trong cuộc khủng hoảng nhiên liệu.
Tuy nhiên, những năm 1980, các cuộc khủng hoảng bắt đầu suy giảm. Mercury đã hiện đại hóa và những năm 1990, thương hiệu hứa hẹn với doanh số bán hàng cao của mẫu xe tải nhỏ Mercury Villager vào năm 1993. Nhưng khi các thương hiệu như Acura và Lexus bắt đầu có được sức hút ở Mỹ, công ty đã chứng kiến sự sụt giảm về doanh số. Khi Mercury bước vào những năm 2000, hãng muốn thu hút những người mua trẻ tuổi bằng cách đưa chiếc Marauder trở lại để cạnh tranh với Chevrolet Impala SS. Tuy vậy, việc mạo hiểm vào quảng cáo để thu hút khách hàng là phụ nữ và cải thiện khả năng nhận diện đã thất bại.
Năm 2010, Ford tuyên bố khai tử Mercury để tập trung vào Ford và Lincoln. Trong năm cuối cùng, Mercury chỉ chiếm 1% doanh số tổng ở Mỹ và chỉ có thể bán 93.000 xe.
Saturn
Ảnh: Saturn
Thương hiệu Saturn là một dự án đầy tham vọng của GM. Được ra mắt như một "loại công ty xe hơi khác" vào năm 1990 với các mẫu xe độc đáo của riêng mình và được sản xuất tại nhà máy ở Spring Hill, Tennessee với giá rẻ. Được coi là một công ty tư nhân do nhân viên làm chủ, có mạng lưới đại lý riêng và cạnh tranh với các loại xe Nhật Bản đang thống trị thị trường xe nhỏ gọn. Đó là một thương hiệu đầy hứa hẹn khi doanh số bán hàng khá, nhưng không thành công như mong đợi.
Mặc dù vậy, Saturn vẫn tiếp tục thúc đẩy, thậm chí còn mở rộng sang thị trường Nhật Bản. Tuy nhiên, lần ra mắt đầu tiên đúng vào thời điểm suy thoái toàn cầu trong những năm 1990. Sự xuất hiện của Saturn bắt đầu ngay khi bong bóng thị trường bất động sản và chứng khoán bắt đầu bùng phát tại Nhật. Tuy nhiên, đó là một dự án đầy tham vọng khi vừa xoay xở để tiếp cận quá mức, vừa có thể rút lấy doanh số bán các loại xe thuộc bộ phận khác của GM. Năm 2004, các hoạt động của Saturn được tích hợp vào GM, và đến năm 2008, GM quyết định bán, hợp nhất hoặc đóng cửa Saturn cùng Potiac, Hummer và Saab để có thể tập trung vào các thương hiệu cốt lõi như Chevrolet, Buick, Cadillac và GMC. Chỉ hai năm sau đó, GM tuyên bố khai tử Saturn.
Pontiac
Ảnh: Pontiac
Câu chuyện về Pontiac là một câu chuyện về sự giàu có và trở lại. Năm 1925, Pontiac bắt đầu như một thương hiệu trong hệ thống phân cách của GM, được định hướng trên Chevrolet, nhưng dưới Oldsmobile, Buick và Cadillac. Pontiac nhanh chóng vượt qua thương hiệu Oakland đã bị lãng quên và trở thành một bộ phận của riêng mình. Trong nhiều thập kỷ, Pontiac đã bán hàng một cách độc đáo, sau đó những năm 1960 đã xảy ra nhiều biến cố.
John DeLorean đã đẩy nền tảng thân chữ Y giúp phân bỏ trọng lượng từ trước ra sau gần 50/50. Thành công nhất trong số những chiếc xe Y-body đầu tiên là Tempest, và vào năm năm 1963, cùng với LeMans, xe được đặt hàng với động cơ 326 V8 của GM. Kể từ đó, DeLorean trở thành kỹ sư trưởng của Pontiac trong khi Pete Estes trở thành tổng giám đốc và mục đích mà Pontiac mơ ước trở thành một nhà sản xuất xe hơi hiệu suất mạnh mẽ. Chiếc GTO được ra mắt vào năm 1963, và Pontiac được biết đến với những chiếc xe cơ bắp táo bạo và mạnh mẽ. Cho đến những năm 1960 và đầu những năm 1970, chi phí bảo hiểm cao, khí thải và các quy định về an toàn bắt đầu gây sức ép thị trường xe hơi hiệu suất. Từ đó gây sự sa sút của Pontiac, và năm 1976, việc giảm quy mô sản xuất bắt đầu một cách nghiêm túc. Pontiac khai tử vào năm 2010 sau 95 năm tồn tại.
Holden
Ảnh: Holden
Đối với nhiều Australia và New Zealand, Holden là một thương hiệu "cây nhà lá vườn" mang tính biểu tượng, thương hiệu thường xuyên cạnh tranh với Ford và giành chiến thắng. Ban đầu vào năm 1856, Holden khởi nghiệp là một nhà sản xuất yên xe ở Nam Úc, nhưng các chủ sở hữu đã chuyển sang chế tạo ôtô vào năm 1908. General Motors đã mua lại công ty vào năm 1931, và với sự đầu tư lớn, Holden đã thống trị thị trường xe hơi trong suốt những năm 1950. Vào những năm 1960, hãng bắt đầu đưa động cơ V8 vào ôtô, và một trong những thương hiệu nổi tiếng nhất của hãng - Monaro - đã ra đời. Những sản phẩm của Holden là những chiếc xe đáng tin cậy và giá cả phải chăng, nhưng những chiếc sedan cơ bắp được tôn vinh nhiều nhất. Chiếc Commodore ra mắt vào năm 1978, là sản phẩm bán chạy nhất và có những phiên bản khác nhau và đắt tiền hơn.
Vào những năm 2000, Holden bắt đầu mất vị thế. Tuy nhiên, không phải cho Ford. Toyota đã "ăn" thị phần khi Holden sản xuất xe dạng rebadge của các thương hiệu thuộc GM khác trên thế giới. Ngoài ra, đồng tiền Australia tăng mạnh làm ảnh hưởng đến lợi nhuận xuất khẩu và công nhân phải sa thải. Mọi thứ trên đà xuống dốc và đến năm 2012, chính phủ Australia buộc phải hỗ trợ Holden 270 triệu USD.
Tuy nhiên, điều đó không giúp Holden nhiều, thương hiệu không thể có thêm vốn và mất thêm nhân công. Holden đã tìm đến Opel ở Châu Âu để tìm kiếm các mẫu xe để sản xuất, sau đó, thương hiệu mất khả năng sản xuất, phải chịu đựng khó khăn và nhập khẩu xe GM trên toàn thế giới. Vào tháng 2/2020, GM thông báo Holden sẽ ngừng hoạt động.
Hãng ôtô GM khắc phục sự cố lỗi pin xe điện Chevrolet Bolt GM đã thông báo triệu hồi gần 69.000 xe điện Chevrolet Bolt trên toàn thế giới do lo ngại nguy cơ cháy nổ sau khi ghi nhận 2 vụ cháy mới, trong đó liên quan đến một xe đã được cập nhật phần mềm. Xe điện Chevrolet Bolt. (Nguồn: Green Car Reports) Tập đoàn sản xuất ôtô General Motors (GM) của Mỹ cho...