Văn Toàn, Afghanistan và 5 năm không bàn thắng ở tuyển Việt Nam
Lần gần nhất Văn Toàn ghi bàn cho tuyển Việt Nam là trong trận gặp Afghanistan hồi tháng 3/2017. Dưới thời HLV Park, anh chưa ghi một bàn nào ở tuyển quốc gia.
Khi tuyển Việt Nam gặp Afghanistan trong trận giao hữu vào tối 1/6, người có nhiều kỷ niệm nhất có lẽ là Văn Toàn. Tiền đạo sinh năm 1996 là cầu thủ Việt Nam gần nhất ghi bàn vào lưới đối thủ ở vòng loại Asian Cup 2019 tháng 3/2017. Khi đó, ông Nguyễn Hữu Thắng là người dẫn dắt tuyển Việt Nam trước khi HLV Park Hang-seo đến vào tháng 10/2017.
Văn Toàn đánh đầu cận thành sau khi thủ môn đội bạn đỡ bóng bật ra từ cú sút phạt của Công Phượng. Bàn mở tỷ số cũng mở ra cơ hội giành chiến thắng cho tuyển Việt Nam. Tuy nhiên, họ chỉ bảo vệ được cách biệt mong manh này trong 7 phút trước khi Hassan Amin gỡ hòa. Văn Toàn đã rất vui với bàn thắng thứ 4 cho tuyển Việt Nam.
Văn Toàn chưa thể vượt qua cột mốc hơn 5 năm chưa ghi bàn cho tuyển Việt Nam. Ảnh: FAT.
Gặp lại Afghanistan sau hơn 5 năm cũng là quãng thời gian gắn liền với sự im lặng của Văn Toàn trên đội tuyển. Chân sút 24 tuổi không thể tìm được bàn thắng thứ 5 trong suốt khoảng thời gian qua. Cầu thủ quê Hải Dương vẫn được triệu tập, vẫn tập luyện, vẫn ra sân nhưng đã không còn được thi đấu nhiều như trước đây.
Tính từ trận hòa 1-1 với Afghanistan ngày 28/3/2017, Văn Toàn đã ra sân 29 trận cho tuyển Việt Nam dưới thời ông Park nhưng không có bàn thắng nào. HLV người Hàn Quốc cũng mở đầu sự nghiệp của mình tại Việt Nam bằng trận gặp Afghanistan ở lượt về. Ông ra mắt bằng một kết quả hòa không bàn thắng vào ngày 14/11/2017.
Văn Toàn từng không phải là lựa chọn hàng đầu của ông Park trong thời gian AFF Cup 2018. Nhưng đến vòng loại World Cup 2022 diễn ra vào giai đoạn cuối năm 2019, chân sút này được đá chính liên tục 6 trận. Ấy là thời điểm vàng cho Toàn chứng tỏ giá trị nhưng rồi cơ hội đó trôi qua. Đến khi HLV Park có khuynh hướng dùng một tiền đạo cắm thì cầu thủ HAGL gần như chỉ là phương án thứ yếu.
Hiệu suất của Văn Toàn ở đội tuyển Việt Nam là rất thấp. Anh sở hữu tốc độ cao và khả năng pressing ấn tượng. Vũ khí này là điều duy nhất khiến Văn Toàn còn giá trị. HLV Park vẫn thường tung anh vào sân ở những thời điểm phù hợp để tận dụng thể lực và tốc độ của cầu thủ này. Dẫu vậy, bàn thắng vẫn là điều Toàn còn thiếu.
Tuy nhiên, khán giả và đặc biệt là những người yêu mến Văn Toàn có quyền kỳ vọng ở trận Việt Nam gặp Afghanistan. Cơ sở đó đến từ phong độ của cầu thủ này sau vòng bảng AFC Champions League 2022 cùng HAGL cũng trên sân Thống Nhất. Cái tên Văn Toàn nổi bật ngay cả với HLV các đội Yokohama F.Marinos hay Jeonbuk Motors.
Phong độ của Văn Toàn ở AFC Champions League 2022 vừa qua là rất tốt. Anh cần một bàn thắng trên tuyển Việt Nam. Ảnh: Quang Thịnh.
Văn Toàn chơi đủ 6 trận với 540 phút và ghi một bàn cho HAGL ở AFC Champions League. Quan trọng hơn, anh là nguồn cảm hứng thi đấu cho các đồng đội. Năng lượng tích cực từ cầu thủ này tỏa ra khiến HLV Kiatisuk Senamuang phải dành lời khen ngợi.
Thế nhưng nhà cầm quân người Thái Lan không quên chỉ ra điểm cốt lõi khiến Văn Toàn nhiều khi tự hại mình. Điểm mạnh và yếu của anh đều là tốc độ. Bởi ở nhiều tình huống, việc Văn Toàn xuất phát quá nhanh khiến anh bị phạt việt vị và lỡ mất thời cơ. Vì quá nhanh mà cầu thủ này thường ngã ngay xuống khi có va chạm nhẹ. Đã nhiều lần, trọng tài thổi phạt vì cho rằng Văn Toàn ăn vạ.
Văn Toàn là mẫu cầu thủ chơi bóng rất vô tư và nhiệt huyết. Anh thường để cảm xúc chi phối nên đôi khi không giữ được phong độ kéo dài. Mùa 2021 khi Kiatisuk trở lại HAGL, Văn Toàn thi đấu như “lên đồng”. Anh ghi 7 bàn sau 12 trận ở lượt đi. Giải đấu năm đó bị hủy và khi mùa giải năm nay trở lại, HAGL đã không còn một Văn Toàn có điểm rơi phong độ cao nữa. Anh chưa ghi bàn nào sau 4 vòng.
So với các cầu thủ HAGL, Văn Toàn là người lên tuyển thường xuyên nhất. Anh không vướng bận chuyện con cái như Công Phượng hay lập gia đình như Xuân Trường, cũng không dính chấn thương như Minh Vương, Tuấn Anh. Vậy mà bàn thắng cứ lẩn trốn chân sút sinh năm 1996. Ký ức về tuyển Afghanistan cũng là hoài niệm dai dẳng hơn 5 năm về bàn thắng anh ghi được cho tuyển Việt Nam.
HLV Park nêu lý do Quang Hải không tham dự SEA Games 31 HLV Park Hang-seo lo ngại việc tham dự SEA Games 31 có thể khiến Quang Hải gặp chấn thương, ảnh hưởng đến việc xuất ngoại của anh. Do đó, Quang Hải không có tên trong danh sách.
Tuyển Việt Nam và cách mạng nhân sự cho AFF Cup
Lần đầu sau 3 năm, tuyển Việt Nam có một trận giao hữu quốc tế đúng nghĩa, mở ra cho HLV Park cơ hội để thay đổi nhân sự và thử nghiệm chiến thuật trước khi AFF Cup trở lại.
Tuyển Việt Nam từng chạm trán Afghanistan trên sân nhà cách đây 5 năm trong ngày HLV Park Hang-seo chào sân bóng đá Việt. 1 điểm quý giá trước đối thủ Trung Á trên sân Mỹ Đình năm 2017 đã đưa tuyển Việt Nam thẳng tiến tới Asian Cup 2019, mở ra chu kỳ thành công dưới thời nhà cầm quân người Hàn Quốc.
Sau 5 năm, tuyển Việt Nam tái đấu Afghanistan trong bối cảnh mới. Đội bóng của thầy Park đang cải tổ lực lượng và lối chơi. Trận đấu lúc 19 giờ tối nay (1/6) là cơ hội vàng để HLV Park Hang-seo thử nghiệm chiến thuật, trao cơ hội cho những cầu thủ mới. Tuyển Việt Nam cần những cuộc thử lửa ở tầm vóc quốc tế để ban huấn luyện tìm ra những thay đổi mới trong đội bóng.
HLV Park đã duy trì chiến thuật và con người trong nhiều năm qua vì không có nhiều cơ hội để thay đổi. Ảnh: Ngọc Lê.
Tuyển Việt Nam phải thay đổi
Thay đổi là cụm từ được nhắc đến nhiều nhất sau thất bại của tuyển Việt Nam tại bán kết AFF Cup 2020. Đội hình cùng HLV Park Hang-seo chinh chiến nhiều giải đấu lớn dường như đã chạm tới giới hạn về đẳng cấp. Chưa kể về mặt chiến thuật, đội tuyển không có nhiều thay đổi khi vẫn là sơ đồ 3-4-3 (biến thể 5-4-1) và 3-5-2 được sử dụng luân phiên.
HLV Park Hang-seo chỉ ưu tiên dùng một nhóm nhỏ, khoảng 13-15 cầu thủ, đã hiểu yêu cầu lối chơi và triết lý. Khuôn mẫu chiến thuật và cách dùng người được lặp lại ở 6 trận vòng loại thứ ba World Cup 2022 và AFF Cup 2020 khiến tuyển Việt Nam gần như không có thay đổi, đột phá về lối chơi.
Thực ra khó trách HLV Park Hang-seo khi ưu tiên đội hình và con người cũ. Từ năm 2020 đến nay, tuyển Việt Nam có rất ít trận giao hữu quốc tế. Dịch Covid-19 khiến bóng đá Việt Nam và quốc tế đóng băng. Phải đến cuối năm 2020, tuyển Việt Nam mới có 2 trận giao hữu với U23, nơi tính chuyên môn và thử thách không cao. Suốt năm 2021, tuyển Việt Nam đá hai vòng loại World Cup rồi AFF Cup gối đầu nhau.
Phải thi đấu các giải chính thức, giải nào cũng có mục tiêu thành tích đẩy HLV Park Hang-seo trở lại vòng an toàn khi ông vừa mới có ý định bước chân ra. Một số cầu thủ mới được triệu tập nhưng hầu như không thể trụ lại. Đội hình và khuôn mẫu cũ được dùng đến cũ mòn bởi xét cho cùng, đó vẫn là lựa chọn an toàn khi những tân binh còn là ẩn số. Mọi thứ cứ lặp đi lặp lại cho đến khi bước ngoặt mang tên Phạm Tuấn Hải xuất hiện.
HLV Park mong muốn có thêm nhiều nhân tố như Tuấn Hải nhằm thay đổi lối chơi, tránh bị đối thủ bắt bài. Ảnh: Việt Linh.
Tuấn Hải không phải lựa chọn ban đầu được thầy Park chú trọng. Tiền đạo sinh năm 1998 được gọi lên đá vòng loại thứ ba World Cup 2022, có ít phút chơi ở trận gặp Oman rồi bị trả về. Tuấn Hải không được dự AFF Cup 2020, phải đợi đến trận gặp Australia ở lượt thứ 7 mới được đá chính lần đầu. Cuộc so tài với Australia cũng rất đặc biệt với tuyển Việt Nam khi HLV Park thay gần hết đội hình chính để giữ bài, giữ sức cho các trụ cột ở trận gặp Trung Quốc, cuộc so tài mà đội đặt trọng tâm phải thắng.
Ra sân trong bối cảnh không được kỳ vọng nhiều, Tuấn Hải bất ngờ chứng minh giá trị với lối chơi xông xáo, quyết liệt và tích cực hỗ trợ. 5 ngày sau, Hải "Bé" đá chính trước Trung Quốc rồi chiếm luôn suất chính thức đến nay.
HLV Park Hang-seo khẳng định muốn tìm thêm những nhân tố mới như Tuấn Hải và sự mới mẻ chỉ đến khi chiến lược gia người Hàn Quốc thực sự mở lòng. Đến trận gặp Nhật Bản, Bùi Hoàng Việt Anh và Nguyễn Thanh Bình được thử lửa và bước đầu mang lại thành công. Thanh Bình ghi bàn vào lưới Nhật Bản, khép lại chuỗi 6 tháng sống trong hoài nghi bởi sai lầm gặp phải ở trận gặp Trung Quốc. Khi thầy Park chịu thay đổi, làn gió mới đã xuất hiện.
Cơ hội cho tân binh
Những trận giao hữu, nơi áp lực thắng thua nhẹ tựa lông hồng, là khoảng lặng cần thiết để HLV Park Hang-seo mạnh dạn đặt vào ván đấu những "quân cờ" mới. Sự dễ chịu ở trận gặp Afghanistan có thể khởi nguồn cho những ý tưởng mới mẻ như thay đổi sơ đồ (từ 3 trung vệ thành 4 hậu vệ), tin dùng những nhân tố trẻ, cải tổ lối chơi theo hướng tấn công nhiều hơn.
"Sự xuất hiện của các tân binh là tín hiệu đáng mừng bởi tuyển Việt Nam rất cần đổi mới và cạnh tranh", trung vệ Quế Ngọc Hải chia sẻ.
Ở đợt tập trung này, HLV Park Hang-seo gọi nhiều gương mặt chưa từng đá trong màu áo tuyển như hai trung vệ Adriano Schmidt, Trần Đình Khương, hậu vệ Nguyễn Văn Vĩ, các tiền vệ Trương Văn Thái Quý, Châu Ngọc Quang.
Adriano Schmidt là nhân tố tiềm năng ở hàng thủ Việt Nam trong bối cảnh Tiến Dũng và Duy Mạnh vừa trở lại sau chấn thương. Ảnh: Minh Chiến.
Trong đó, Đình Khương từng khoác áo U23 Việt Nam, hiện thi đấu cho CLB TP.HCM. Adriano Schmidt cũng là gương mặt quen thuộc ở V.League khi chơi cho CLB Hải Phòng và vừa chuyển tới CLB Bình Định. Đình Khương có lối chơi lăn xả còn Schmidt thi đấu đầu óc và sở hữu thể hình lý tưởng. Tuy nhiên, cả hai phải rất nỗ lực mới chen chân được vào đội hình chính tuyển Việt Nam. HLV Park Hang-seo luôn khắt khe với vị trí ở hàng phòng ngự, nơi sơ đồ 3 trung vệ đòi hỏi các cầu thủ phải rất hiểu cách di chuyển, chuyền bóng đến bọc lót.
Bộ ba Quế Ngọc Hải - Bùi Tiến Dũng - Đỗ Duy Mạnh đã đáp ứng tốt yêu cầu của thầy Park trong 3 năm qua, tạo ra rào cản về tiêu chuẩn khó vượt cho các cầu thủ sau này. Ở V.League, không nhiều đội chơi 3 trung vệ như ĐTQG nên thích nghi ra sao để đáp ứng yêu cầu là vấn đề lớn với Schmidt, Đình Khương hay Đức Chiến.
Văn Vĩ là trường hợp thú vị. Cầu thủ của CLB Hà Nội từng được gọi rồi bị gạch tên vì phong độ không cao. Do Lê Văn Xuân chấn thương, Đoàn Văn Hậu đã nghỉ thi đấu quá lâu, Văn Vĩ được cân nhắc là phương án dự phòng ở hành lang cánh. Thái Quý cũng khó cạnh tranh ở tuyến tiền vệ, nơi Nguyễn Hoàng Đức, Đỗ Hùng Dũng, Nguyễn Quang Hải đã rất ổn định.
Dù vậy, động thái không gọi một loạt gương mặt cũ như Lương Xuân Trường, Nguyễn Tuấn Anh, Phạm Đức Huy, Trần Minh Vương để điền tên Thái Quý cho thấy ban huấn luyện đội tuyển rất chú trọng đến sự thay đổi.
Đổi mới nhân sự sẽ dẫn tới đổi mới cách chơi. Hướng tới AFF Cup vào cuối năm, HLV Park Hang-seo có 6 tháng để tìm ra Tuấn Hải mới. Trận đấu với Afghanistan, đối thủ không mạnh nhưng cũng không yếu, là cơ hội để tuyển Việt Nam trình diễn diện mạo mới mẻ.
Quế Ngọc Hải nói về việc gặp lại Anh Đức ở cương vị mới Chia sẻ với báo chí trước buổi tập chiều 30/5, trung vệ Quế Ngọc Hải cho biết anh và các đồng đội cảm thấy vui và thú vị khi gặp lại Anh Đức với cương vị mới ở đội tuyển Việt Nam.
Trợ lý Lee Young-jin vắng mặt ở trận Việt Nam gặp Afghanistan 'Cánh tay phải' của ông Park Hang-seo về Hàn Quốc để lo đám cưới cho con trai nên vắng mặt trong trận giao hữu tối 1/6 của tuyển Việt Nam với Afghanistan trên sân Thống Nhất. HLV sinh năm 1963 rời đội U23 Việt Nam sau khi SEA Games 31 kết thúc hôm 23/5. Ông tranh thủ thời gian này, vừa lo việc...