Vẫn phải xác minh lời tố cáo ông Chấn

Mai Hoàng Minh09:53 01/07/2015

Dù lời tố cáo này theo nhận định ban đầu có “vu vơ” chăng nữa thì vẫn phải xác minh, làm rõ và đưa ra tranh tụng tại tòa một cách cẩn trọng.

Ngày 30.6, ông Thân Văn Quang, Chánh án TAND tỉnh Bắc Giang, xác nhận tòa này đã nhận đơn của bà Nguyễn Thị Thu Hà (53 tuổi, trú xã Song Mai, TP.Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang) tố cáo đích danh ông Nguyễn Thanh Chấn – người từng được TAND Tối cao xin lỗi vì đã kết án oan tù chung thân về tội giết người – chính là hung thủ giết chết chị Nguyễn Thị Hoan ở thôn Me, xã Nghĩa Trung (Việt Yên, Bắc Giang).

Bà Hà cho rằng Lý Nguyễn Chung không phải là hung thủ mà là người được trả tiền để chịu tội thay cho ông Chấn. Bà đề nghị TAND Tối cao tạm ngưng chi trả 7,2 tỷ đồng tiền bồi thường oan cho ông Chấn.

Với diễn biến này, Chánh án Thân Văn Quang cho hay tòa này đang xem xét việc tiếp tục mở phiên xét xử sơ thẩm Lý Nguyễn Chung vào ngày 21.7 tới như kế hoạch hay phải trả hồ sơ để điều tra bổ sung.

Trong khi đó, thẩm phán Ngô Quang Dũng, Chánh tòa Hình sự TAND tỉnh Bắc Giang, cho biết có thể phiên tòa sắp tới vẫn diễn ra bình thường. “Trong trường hợp đó, có thể bà Hà sẽ được mời đến phiên xử với tư cách nhân chứng. Quá trình xét xử tòa sẽ quyết định có phải trả hồ sơ hay không” – ông Dũng nói.

Ông Ngô Hồng Phúc, Phó Chánh tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại Hà Nội (bên phải) xin lỗi và tặng hoa ông Nguyễn Thanh Chấn. Ảnh: Nguyễn Quyết

Trao đổi với PV, bà Hà cho biết lúc còn sống chị Hoan (nạn nhân của vụ án) có qua lại mua bán hàng tạp hóa với bà và hai người thường trò chuyện với nhau. Người phụ nữ này khẳng định chị Hoan đã kể cho mình nghe rằng chị có quan hệ qua lại với ông Nguyễn Thanh Chấn. “Thậm chí chính tôi đã tự đi tìm hiểu và nghe người nhà ông Chấn nói rằng phải tốn kém mới ra được tù” – bà Hà nói. Bà Hà cho rằng ông Chấn mới chính là hung thủ, còn Lý Nguyễn Chung bị bắt nhận tội thay(?!).

Luật sư Giáp Văn Điệp, người bảo vệ quyền lợi cho gia đình nạn nhân, cho biết ông đã có cuộc làm việc trực tiếp với bà Hà. “Khi tôi hỏi lý do không làm đơn khai báo sớm, bà Hà trả lời do không để ý, mới đây xem tivi thấy ông Chấn được bồi thường 7,2 tỷ đồng nên bà mới biết. Bà nói vì vậy bà mới làm đơn và chỉ kịp nộp cho tòa án” – luật sư Điệp kể.

Luật sư Điệp cho rằng thông tin bà Hà cung cấp “có giá trị pháp lý rất thấp”. “Lâu nay gia đình nạn nhân cũng nhận một số thư nặc danh nói rằng Lý Nguyễn Chung không phải là hung thủ và đề cập nhiều vấn đề khác” – luật sư Điệp cho biết.

Video đang HOT

Luật sư Hoàng Minh Hiển (Công ty luật Bắc Hà, Hà Nội, người bào chữa cho Lý Nguyễn Chung) cho hay, với kinh nghiệm tố tụng, khi xuất hiện nhân chứng với lời khai mới như vậy, tòa thường phải cẩn thận hoãn xử, trả hồ sơ để điều tra bổ sung.

Chúng tôi đã cố gắng liên hệ với ông Chấn, nhưng điện thoại ông không liên lạc được. Người nhà ông cho biết ông đang đi chữa bệnh và tắt điện thoại.

Trong khi đó, bà Thân Thị Hải (người giúp ông Chấn trong hành trình giải oan) tỏ ra rất bức xúc trước thông tin này. Bà Hải cho biết nhà bà Hà ở khá gần nhà mình. “Chúng tôi sẽ kiện bà ta vì chuyện này” – bà Hải quả quyết.

Luật sư Trịnh Anh Dũng (Trưởng Văn phòng Luật sư Trịnh, Hà Nội) bình luận: “Nếu bà Hà không đưa ra được bằng chứng và cơ quan điều tra làm rõ thông tin đó là cố ý bịa đặt và ông Chấn có đơn đề nghị, bà Hà có thể bị truy cứu về tội vu khống. Nếu bà Hà nhầm lẫn, cơ quan có thẩm quyền có thể xử phạt hành chính bà về hành vi này”.

Nên chuyển ngay đơn của bà Hà cho VKS xác minh

Nhân chứng là người biết rõ sự việc, biết được những tình tiết liên quan đến vụ án. Người không biết gì về vụ án thì không phải là nhân chứng.

Trong vụ này, với tình huống như bài báo đã nêu, theo tôi vẫn cần phải xác minh, làm rõ về lời khai của bà Hà. Bởi dù đã có quyết định đưa vụ án ra xét xử, nhưng còn đến 21 ngày nữa mới mở phiên tòa nên tòa còn đủ thời gian để tiến hành các bước cẩn trọng.

Cụ thể, thẩm phán chủ tọa nên chuyển ngay đơn tố cáo của bà Hà cho VKS cùng cấp để viện hoặc tự mình đi xác minh, hoặc yêu cầu CQĐT xác minh, làm rõ. Từ kết quả lấy lời khai bà Hà, CQĐT và VKS có thể kết luận lời khai, lời tố cáo của bà là có cơ sở, có độ tin cậy hay chỉ nghe, chỉ suy diễn vu vơ. Nếu VKS kết luận lời khai của bà có độ tin cậy, tòa sẽ mời bà làm nhân chứng tại phiên xử. Từ kết quả tranh tụng tại tòa (liên quan đến lời khai của bà Hà), HĐXX có thể đánh giá, có quyết định phù hợp. Nếu qua tranh tụng, tòa thấy lời khai của bà có cơ sở, HĐXX có thể trả hồ sơ để điều tra bổ sung. Nếu thấy lời khai này không có cơ sở, tòa có thể bác lời khai này của bà.

Tình huống thứ hai, nếu kết quả xác minh của VKS và CQĐT cho thấy lời khai của bà Hà là không có cơ sở thì tại phiên xử, tòa công bố kết quả này ra để VKS, luật sư, bị cáo tranh tụng. Kết quả tranh tụng sẽ là căn cứ để tòa quyết định bác lời khai của bà hay vẫn phải mời bà đến tòa để làm rõ thêm để có đánh giá và quyết định chính xác… Nói chung, dù kết quả xác minh của VKS và CQĐT thế nào thì tòa vẫn phải đưa kết quả này ra tại phiên xử để tranh tụng, làm rõ.

Nguyên thẩm phán Phạm Công Hùng (Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM)

Theo Danviet

KSV và luật sư phải ngồi ngang nhau

Số trước,Pháp Luật TP.HCM đã phản ảnh quan điểm của lãnh đạo Liên đoàn Luật sư Việt Nam về việc cần có quy định bố trí chỗ ngồi của kiểm sát viên và luật sư ngang bằng nhau. Thẩm phán Phạm Công Hùng (Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM) cũng cho rằng quan điểm này là hợp lý.

Theo Thẩm phán Phạm Công Hùng, việc dự thảo BLTTHS (sửa đổi) vẫn quy định vị trí chỗ ngồi của kiểm sát viên (KSV) cao hơn luật sư (LS) là một thiếu sót. Chỗ ngồi của các bên dù chỉ là hình thức nhưng lại liên quan đến nguyên tắc tranh tụng tại phiên tòa hình sự.

Ngang bằng nhau mới hợp lý

. Phóng viên:Thưa ông, ông có thể lý giải kỹ hơn vì sao việc dự thảo BLTTHS (sửa đổi) quy định như vậy là thiếu sót?

Thẩm phán Phạm Công Hùng: Tôi nghĩ việc thay đổi vị trí ngồi của những người tiến hành tố tụng tại phiên tòa hình sự trong BLTTHS sửa đổi lần này là rất cần thiết.Thứ nhất, nó thể hiện tinh thần của Hiến pháp mới là đề cao vai trò tranh tụng trong xét xử (nguyên tắc tranh tụng được bảo đảm).Thứ hai, nó thể hiện thái độ dứt khoát của Nhà nước thông qua BLTTHS trước một sự việc có nhiều quan điểm tranh luận nhiều năm qua. Rất tiếc dự thảo lại không đưa vào để lấy ý kiến rộng rãi trước khi thông qua. Tuy nhiên, qua những cuộc hội thảo, buổi tổ chức lấy ý kiến, chúng ta vẫn nên đưa vấn đề này ra vì tôi tin nhiều người rất quan tâm.

.Thưa ông, giới LS cho rằng tại phiên tòa, bên buộc tội và bên gỡ tội phải bình đẳng với nhau, bắt đầu ngay từ chỗ ngồi để đảm bảo vị thế của LS, giúp LS có tâm lý tốt khi tranh tụng. Là người làm nghề xét xử, ông nghĩ sao về lập luận này?

Tôi hoàn toàn đồng ý với cách nhận định và đánh giá như trên. Chúng ta không nên coi nhẹ hình thức phiên tòa vì nếu như vậy, ngay từ đầu đã không thấy được sự bình đẳng của các chủ thể tham gia trong tố tụng. KSV là người tiến hành tố tụng, LS là người tham gia tố tụng nhưng tại phiên tòa họ lại bình đẳng. LS là người gỡ tội trên cơ sở buộc tội của VKS và họ cần được pháp luật tôn trọng ngay từ đầu, thông qua việc bố trí chỗ ngồi.

Hiện nay, luật sư thường được bố trí chỗ ngồi thấp hơn kiểm sát viên . Ảnh minh họa: T.TÙNG

Theo tôi, vị trí ngồi tại phòng xử án cần sửa đổi theo hướng bục ngồi của HĐXX là cao nhất, trang trọng nhất vì về mặt nhận thức, nó thể hiện vị thế của HĐXX đang nhân danh Nhà nước phán xét một hành vi nguy hiểm cho xã hội được coi là tội phạm. Đồng thời nó tạo ra sự uy nghiêm của HĐXX tại phiên tòa và tính nghiêm túc trong phòng xử. KSV và LS cần ngồi phía dưới, ngang hàng nhau để thể hiện sự bình đẳng về mặt hình thức khi các chủ thể này đưa ra các chứng cứ buộc tội hoặc gỡ tội để trình HĐXX xem xét tại phiên tòa. Chỗ ngồi của thư ký phiên tòa cũng nên bố trí ở ngay phía dưới bục của HĐXX vì thư ký là người giúp việc cho thẩm phán ghi chép diễn biến phiên tòa, không đóng vai trò quan trọng như các thành viên của HĐXX.

Thúc đẩy chất lượng tranh tụng

.Thưa ông, một số KSV cho rằng tại phiên tòa, KSV không chỉ giữ quyền công tố, giữ vai trò buộc tội mà còn thực hiện chức năng kiểm sát xét xử nên họ phải ngồi cao hơn LS, ngang bằng với HĐXX. Ông nghĩ sao về lập luận này?

Tôi nghĩ không nên xem VKS có chức năng kiểm sát hoạt động tư pháp, trong đó có kiểm sát việc xét xử vụ án hình sự là lý do để bố trí chỗ ngồi ngang bằng với HĐXX. Bởi lẽ làm như thế sẽ tạo ra sự lẫn lộn trong nhận thức của cộng đồng xã hội đối với vai trò, địa vị pháp lý của HĐXX và KSV tại phiên tòa.

.Cũng có ý kiến cho rằng thay đổi vị trí chỗ ngồi của KSV với LSchưa chắc tạo nên bình đẳng mà quan trọng vẫn là thực chất, thưa ông?

Đành rằng sự bảo đảm về mặt luật pháp để các bên được trình bày, tranh luận các vấn đề liên quan đến vụ án và kỹ năng tiến hành việc tranh tụng của KSV, LS là yếu tố quan trọng nhất quyết định chất lượng tranh tụng. Nhưng nếu chúng ta giải quyết tốt các vấn đề liên quan đến hình thức của phiên tòa, trong đó thiết kế chỗ ngồi hợp lý dựa theo địa vị pháp lý mà pháp luật quy định cho các chủ thể tham gia phiên tòa như KSV và LS thì sẽ có tác dụng thúc đẩy chất lượng tranh tụng tốt hơn.

Theo tôi, với tư cách là cơ quan chủ trì soạn thảo BLTTHS sửa đổi, VKSND Tối cao đã có nhiều quan điểm rất tiến bộ và sát với thực tiễn. Tuy nhiên, nếu đầu tư nghiên cứu kỹ hơn nội dung này theo hướng sửa đổi vị trí ngồi tại phiên tòa như trên thì sẽ không làm giảm đi mà còn nâng cao hơn vị thế của VKS và KSV trong xã hội.

Xin cám ơn ông.

Công bằng, bình đẳng Trên chuyên trang Netluat (netluat.phapluattp.vn), rất nhiều bạn đọc đã bình luận cách bố trí chỗ ngồi của KSV và LS tại phiên tòa hình sự bên cao bên thấp như hiện nay nhìn "rất phản cảm", "tạo uy thế ngầm" cho bên buộc tội. Có những tòa xây bục cho HĐXX và KSV quá cao khiến mỗi lần tranh luận với KSV, LS cứ phải ngước cổ lên, nhìn rất bất bình đẳng. Theo LS Nguyễn Duy Bình (Đoàn LS TP.HCM), vị thế của một LS trong xã hội và trước công đường là rất quan trọng. Chỗ ngồi của LS thể hiện sự tôn trọng; vị trí ngang hàng với chỗ ngồi của KSV thể hiện sự công bằng, bình đẳng, minh bạch trong tố tụng và quan trọng nhất là thể hiện tinh thần cải cách tư pháp.

Theo Thanh Tùng

Pháp luật TP HCM

Quốc hội phê chuẩn bổ nhiệm 15 thẩm phán toà tối cao 3 ứng viên nữ không phải là người công tác trong ngành toà án đều nhận được tín nhiệm cao, được Quốc hội chính thức phê chuẩn bổ nhiệm vào Hội đồng thẩm phán TAND tối cao gồm 15 người. Chánh án TAND tối cao Trương Hoà Bình trình danh sách 15 người đề nghị Quốc hội phê chuẩn làm thành viên Hội...