Vaccine COVID-19 giúp ông Trump xoay chuyển tình thế?
Tổng thống Donald Trump hy vọng biến vaccine COVID-19, điều mà cả thế giới đang “mong chờ mòn mỏi”, thành điều bất ngờ cho cuộc bầu cử.
Tổng thống Trump nói rằng, Mỹ có thể sẽ sớm có một loại vaccine ngừa COVID-19 hiệu quả vào cuối năm nay, sớm hơn hẳn so với thời điểm mà các chuyên gia từng dự báo trước đó và có thể trước thời điểm diễn ra cuộc bầu cử Tổng thống vào ngày 3/11.
Vaccine ngừa COVID-19 sẽ có vào cuối năm
Các chuyên gia cũng rất kỳ vọng vào tiềm năng của một loại vaccine COVID-19 hiệu quả, nhưng việc ông Trump ngụ ý rằng, nước Mỹ sắp có một loại vaccine giúp nước này nhanh chóng chấm dứt đại dịch dường như chỉ khiến nhiều người ngờ vực nó không thể nhanh đến thế và có thể sẽ đến quá muộn để có thể cứu vãn chiến dịch tái tranh cử Tổng thống của ông.
Tổng thống Trump tới thăm một trung tâm phát triển và thử nghiệm vaccine. (Ảnh: Reuters)
Tuy nhiên, ở khía cạnh chính trị ngắn hạn, nói về việc sắp có vaccine COVID-19 cũng là một cách để ông Trump hứa hẹn với các cử tri rằng cơn ác mộng hiện hữu trong cuộc sống hàng ngày của phần lớn đất nước sắp chấm dứt. Điều này có thể giúp ông thu hút thêm sự ủng hộ trong bối cảnh tỷ lệ ủng hộ của ông vẫn khá thấp trong các cuộc thăm dò dư luận mới nhất.
Trong chương trình phát thanh Geraldo Riveram, khi phóng viên đặt câu hỏi liệu có 1 loại vaccine ngừa COVID-19 trước thời điểm ngày bầu cử 3/11 hay không, ông Trump nói rằng điều đó là có thể. Và đó dường như là điều mà ai cũng muốn nghe.
“Tôi rất lạc quan rằng sẽ có vaccine ở thời điểm đó. Tôi tin chúng ta chắc chắn sẽ có vaccine trước cuối năm nay, còn về thời điểm đó (ngày bầu cử), tôi cũng nghĩ là có thể”, Tổng thống Trump nói.
Khi phóng viên hỏi tiếp rằng liệu tuyên bố này có thể làm tăng triển vọng tái đắc cử của ông hay không, ông Trump trả lời rằng “Điều đó sẽ không tác động xấu. Nhưng tôi làm điều này không phải vì cuộc bầu cử. Tôi làm vì muốn cứu sống nhiều người”.
Những tuyên bố của ông Trump về vaccine COVID-19 có thể phản tác dụng với mục tiêu sau cùng là chấm dứt cuộc khủng hoảng. Bình luận mà ông đưa ra hôm 6/8 vấp phải sự chỉ trích của bác sỹ Vivek Murthy. Theo ông Murthy, sẽ rất nguy hiểm khi đặt một thời hạn gượng ép.
“Chúng ta không thể hy sinh các tiêu chuẩn của mình khi làm điều đó, bởi như vậy sẽ không chỉ tác động tới sức khỏe người dân mà còn sẽ hủy hoại niềm tin của mọi người vào các nỗ lực tìm ra vaccine”, ông Murthy nói với CNN ở thời điểm các cuộc thăm dò cho thấy gần một nửa số người Mỹ sẽ không tiêm vaccine nếu nó có sẵn.
Điều bất ngờ có làm thay đổi tình thế?
Theo CNN, nhiều người dân Mỹ đều muốn lạc quan như những gì Tổng thống Trump nói về vaccine ngừa COVID-19, bởi viễn cảnh về một cuộc sống bị hạn chế, bó buộc thêm nhiều tháng nữa, tỷ lệ thất nghiệp ngày càng tăng do đại dịch gây ra khiến họ cảm thấy “kiệt sức”.
Tuy nhiên, sẽ khó để coi nhận định của ông Trump là nghiêm túc. Trong suốt cuộc chiến chống dịch COVID-19 của Mỹ, Tổng thống Trump nhiều lần đưa ra những tuyên bố khiến dư luận khó hiểu, thậm chí có người còn cho rằng, Tổng thống không đánh giá đầy đủ về quy mô của thách thức ở phía trước.
Video đang HOT
Mỹ vẫn đang tiếp tục chờ đợi sự xuất hiện của vaccine COVID-19. (Ảnh: Reuters)
Với vaccine có lẽ cũng tương tự như vậy. Dù nhiều chuyên gia y tế tin rằng sẽ có một loại vaccine hiệu quả vào đầu năm 2021 cho những người có nguy cơ cao, thì có lẽ phải đến giữa năm 2021 nó mới phổ biến trên diện rộng. Điều này đồng nghĩa với việc phải đến mùa thu 2021 cuộc sống mới có thể thực sự bắt đầu trở lại, khá lâu sau thời điểm nhiệm kỳ Tổng thống tương lai của ông Trump được quyết định.
Dù vậy, việc đưa ra những tuyên bố lạc quan về vaccine COVID-19 có thể là một công cụ chính trị của Tổng thống Trump trong bối cảnh có hơn 160.000 người Mỹ chết vì cuộc khủng hoảng do đại dịch COVID-19 gây ra.
Theo hầu hết các tài liệu, Chiến dịch có tên Operation Warp Speed đang diễn ra suôn sẻ và có khả năng đem lại cho nước Mỹ một loại vaccine an toàn và hiệu quả, có thể được sản xuất hàng loạt với tốc độ nhanh kỷ lục.
Những tuyên bố lạc quan về vaccine có thể giúp ông Trump thu hút thêm sự ủng hộ của cử tri và “xoa dịu” những người vốn luôn phản đối cách xử lý đại dịch của ông.
Câu hỏi về độ an toàn của vaccine
Tổng thống Trump – người đang tìm cách tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ tê liệt vì COVID-19 – đã thúc đẩy các trường học mở cửa và mọi thứ “trở lại bình thường”. Ông cũng rất lạc quan về sự phục hồi kinh tế của Mỹ khi có vaccine.
Trước đó, ông Donald Trump đã đề cập tới các ứng viên vaccine COVID-19 do các hãng dược Pfizer và Moderna phát triển. Vaccine của 2 hãng dược Mỹ này đều đang trong giai đoạn thử nghiệm cuối và đã có vài trăm người đã được tiêm.
Tuy nhiên, sức ép về thời gian để có một loại vaccine COVID-19 cũng khiến nhiều người đặt câu hỏi về độ an toàn của vaccine.
Bác sỹ Anthony Fauci, chuyên gia về dịch bệnh truyền nhiễm hàng đầu, đồng thời là cố vấn Y tế của Nhà Trắng dù lạc quan về việc sẽ có một loại vaccine triển vọng vào cuối năm nay, nhưng cũng chỉ đưa ra những đánh giá thận trọng.
Ông nói rằng khi vaccine được đưa vào sử dụng sau các cuộc thử nghiệm và chứng minh được hiệu quả và độ an toàn, ông cũng sẽ chủng ngừa “bất cứ lúc nào trong khung thời gian phù hợp với thứ bậc ưu tiên dựa trên các nguyên tắc đạo đức”.
Theo CNN, Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm (FDA) – cơ quan chịu trách nhiệm phê duyệt vaccine COVID-19, có thể sẽ chịu sức ép tuân theo ý muốn của Tổng thống Trump.
Tuy nhiên, Tiến sĩ Stephen Hahn, ủy viên (FDA), cho rằng sẽ không có sức ép chính trị nào tác động đến cơ quan này trong việc phê duyệt các loại vaccine COVID-19.
“Tôi khẳng định rằng mọi quyết định của FDA đã và sẽ được dựa trên các dữ liệu và bằng chứng khoa học”, ông Hahn cho biết.
"Gậy ông đập lưng ông": Cái giá quá đắt mà Mỹ phải trả vì ông Trump trút giận lên WHO
Một ổ dịch ở bất cứ đâu đều có thể gây đại dịch - các chuyên gia về dịch bệnh chỉ ra sau khi ông Trump hành động nhắm vào cơ quan y tế của Liên hợp quốc.
Theo các chuyên gia, những hành động nhắm vào Tổ chức Y tế thế giới (WHO) của tổng thống Mỹ Donald Trump và quyết định đình chỉ tài trợ ngân sách cho cơ quan y tế của Liên Hợp Quốc này có thể kiến tình trạng y tế toàn cầu và lợi ích của chính nước Mỹ bị ảnh hưởng trong bối cảnh đại dịch.
Kinh tế Mỹ có thể trả giá đắt vì WHO bị hạn chế
Ông Trump hồi tuần qua cáo buộc WHO mắc "sai lầm nghiêm trọng trong quá trình quản lý và che đậy sự lây lan của virus corona (SARS-Cov-2)", dẫn đến sự bùng phát của dịch Covid-19, và tuyên truyền những "thông tin chưa chính xác" của chính phủ Trung Quốc trong giai đoạn đầu của dịch.
Ông phát biểu tại Washington rằng Mỹ sẽ ngưng tài trợ WHO trong thời gian đánh giá lên tới 90 ngày, nhằm xem xét những phản ứng của WHO đối với đại dịch. Những thay đổi trong phân bổ ngân sách cần sự chấp thuận của Quốc hội Mỹ.
Các chuyên gia y tế công cộng ở Mỹ và các quan chức ở một số quốc gia đã nhanh chóng lên án động thái này. Họ nói rằng hành động này sẽ gây nguy hiểm cho an ninh y tế của Mỹ và gây những bất lợi cho cuộc chiến chống đại dịch của toàn cầu khi chưa có vắc xin cho chủng virus này.
Ông Thomas Bollyky, giám đốc chương trình y tế toàn cầu tại Hội đồng phi lợi nhuận về Quan hệ Quốc tế ở New York cho biết: "Chiến đấu với một đại dịch toàn cầu đòi hỏi sự hợp tác quốc tế. Sars-CoV-2 có thể lây lan cho bất cứ ai, bất cứ quốc gia nào, hệ thống an ninh y tế toàn cầu bị đe dọa."
Mỹ là nguồn đóng góp tài chính lớn nhất cho WHO với các khoản thanh toán chiếm khoảng 15% trong tổng ngân sách 6.2 tỷ USD của tổ chức trong hai năm qua. Mỹ đóng góp tài chính thông qua các khoản đóng góp được định mức và những đóng góp tự nguyện, tổng cộng đạt 893 triệu USD cho ngân sách trong hai năm 2018 và 2019 của WHO.
Ông Bollyky và các chuyên gia khác đã chỉ ra tầm quan trọng của WHO trong vai trò là một nền tảng trung tâm để theo dõi và chia sẻ dữ liệu về Covid-19 và sự lây lan của nó. Họ cũng cho biết tổ chức còn là nguồn chính cho những hướng dẫn kỹ thuật, những hỗ trợ đối với các nước còn kém phát triển trong công cuộc chống lại đại dịch đã lây nhiễm cho hơn 2 triệu người trên thế giới này.
Hạn chế khả năng của WHO có thể ảnh hưởng đến không chỉ y tế của toàn cầu mà còn cả tới kế hoạch mở cửa lại nền kinh tế của Mỹ - bà Olga Jonas - thành viên cấp cao tại Viện Sức khỏe toàn cầu Harvard và là cựu cố vấn kinh tế của Ngân hàng Thế giới (World Bank) - nhận định.
"Một ổ dịch ở bất cứ đâu đều có thể gây ra đại dịch ở khắp mọi nơi. Nước Mỹ có hoạt động kinh doanh trên toàn thế giới, người Mỹ (những doanh nhân) bay tới khắp mọi nơi, vậy nên, nếu việc di chuyển này không thể tiếp tục bởi vì quyết định của ông Trump thì thực sự đây là một cái giá quá đắt về mặt kinh tế," bà Jonas nói.
Tái mở cửa nền kinh tế Mỹ đang là ưu tiền hàng đầu của chính quyền Trump. Ngày 16/4 (giờ miền Đông), ông Trump đã công bố kế hoạch mở cửa trở lại nền kinh tế Mỹ gồm 3 giai đoạn. Nhà Trắng ngày 17/4 tuyên bố các bang ở Mỹ có đủ các bộ thử SARS-CoV-2 để tiến hành giai đoạn 1 của quá trình mở cửa này.
Nếu hiệu quả công việc của WHO bị ảnh hưởng bởi chính sách mới của Mỹ, điều này có thể tác động trực tiếp đến công cuộc chống dịch trên toàn cầu, cũng như chính kế hoạch 3 giai đoạn của ông Trump.
Việc Mỹ "đánh giá lại" công việc của WHO và ngân sách tài trợ gây lo ngại ảnh hưởng trực tiếp đến công tác chống dịch Covid-19 (Ảnh: EPA-EFE)
Thế giới cần WHO hơn lúc nào hết
Bà Olga Jonas, người điều phối các kế hoạch ứng phó với đại dịch tại WB cho biết việc Mỹ kỳ vọng WHO sẽ điều tra thông tin được báo cáo bởi các nước thành viên là không thực tế.
"Tổ chức này không có khả năng, không có tiền và cũng không có sự ủy quyền để làm như thế. Đây là một tổ chức liên chính phủ, và ở nơi mà nó hoạt động, đều phải có sự cho phép và lời mời của chính phủ. WHO không phải là CIA," bà cho biết.
Tỷ phú công nghệ Mỹ Bill Gates bày tỏ quan điểm rằng quyết định của Trump là "nguy hiểm".
"Công việc [của WHO] là giảm sự lây lan của Covid-19 và nếu như công việc này dừng lại thì không một tổ chức nào có thể thay thế để làm điều đó. Thế giới cần WHO lúc này hơn bao giờ hết."
Quỹ Bill & Melinda Fates của vợ chồng Gates là một trong số các tổ chức từ thiện y tế hợp tác với Ủy ban châu Âu để tổ chức một hội nghị tài trợ nhằm gây quỹ cho việc tạo ra vắc-xin chống Covid-19.
Hé lộ những kế hoạch cho hội nghị trực tuyến vào ngày 4/5, chủ tịch Ủy ban châu Âu, bà Ursula von der Leyen cam kết sẽ tiếp tục làm việc với WHO.
WHO có quy trình đánh giá phản ứng
Sự mất mát tài trợ của Hoa Kỳ có thể ảnh hưởng tới các hoạt động của WHO theo nhiều cách khác nhau trong đại dịch.
Giáo sư Sara Davies, người chuyên về quản trị y tế toàn cầu và ngoại giao y tế tại Đại học Griffith, Australia, cho biết WHO có thể phải cắt giảm các chương trình và tìm kiếm thêm viện trợ từ các nhà tài trợ.
"Đây là lúc mà chúng ta có thể thấy ảnh hưởng của tài trợ từ Mỹ ở những chương trình mà WHO phải cắt giảm," bà chia sẻ, cũng lưu ý rằng tổ chức này đã phải đối mặt với việc cắt giảm ngân sách đáng kể trong quá khứ.
Theo bà Davies, "hành động chính trị cố ý sắp đặt" này là kết quả tranh giành ảnh hưởng giữa Mỹ-Trung tại Liên hợp quốc, và sẽ gây tổn hại cho WHO nếu được Quốc hội Mỹ thông qua.
Joseph Lewnard, trợ lý giáo sư dịch tễ học tại Đại học California Berkeley, cho biết ông sợ rằng những thất bại của phản ứng từ Mỹ, cùng với những hành động này, sẽ gây ra "tổn hại không thể khắc phục được đối với vị thế của Mỹ với tư cách là đối tác đáng tin cậy của thế giới và sẽ bỏ lại chúng ta trên một con tàu không người lái".
Josep Borrell Fontelles, Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) phụ trách an ninh và chính sách đối ngoại, cho biết "không có lý do để đánh giá tính đúng sai của những hành động vào lúc này khi ta cần những nỗ lực của WHO hơn bao giờ hết".
Theo các chuyên gia, sẽ có quy trình chuẩn đánh giá về phản ứng của WHO sau mỗi cuộc khủng hoảng. Tổ chức này đã thực hiện cải cách sau đánh giá của hội đồng độc lập cho thấy những phản ứng chậm chạp và sự thất bại của lãnh đạo về việc xử lý ổ dịch Ebola 2014-2016.
Amesh Adalja, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại trung tâm an ninh y tế của Đại học Johns Hopkins cho biết những cải cách như vậy nên để sau.
"Đây không phải là điều ta nên làm trong tâm dịch," ông chia sẻ.
Thúy
Tổng thống Trump công bố 'Kế hoạch 3 giai đoạn' mở cửa trở lại nền kinh tế Mỹ Ngày 16/4 (sáng 17/4 theo giờ Việt Nam), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố kế hoạch mở cửa trở lại nền kinh tế Mỹ sau thời gian ngắn áp lệnh phong tỏa để ứng phó đại dịch COVID-19, dù ông phải đối mặt với áp lực lớn từ phía nhiều tiểu bang. Ảnh: Thời báo Phố Uôn Kênh truyền hình CNN...