Uzbekistan cảnh báo nguy cơ “chiến tranh nước” tại Trung Á
Tổng thống Uzbekistan Islam Karimov ngày 7.9 cảnh báo một cuộc tranh cãi về nguồn tài nguyên nước ở Trung Á có nguy cơ kích động xung đột quân sự tại khu vực thuộc Liên Xô trước đây.
Theo hãng tin Reuters, tuyên bố của ông Karimov là sự chỉ trích mạnh mẽ những kế hoạch xây đập nước trên các sông trong khu vực để phục vụ các dự án thủy điện của các quốc gia láng giềng.
Uzbekistan, quốc gia đông dân nhất Trung Á, dựa vào các con sông bắt nguồn từ Kyrgyzstan và Tajikistan để tưới tiêu đất canh tác.
Quốc gia này lâu nay đã chống đối kế hoạch của những nước láng giềng khôi phục các dự án quy mô lớn thời Liên Xô nhằm xây dựng đập nước trên thượng nguồn các con sông.
Tổng thống Uzbekistan Islam Karimov – Ảnh: AFP
“Nguồn tài nguyên nước có thể là một vấn đề trong tương lai vốn có thể làm leo thang căng thẳng không chỉ trong khu vực của chúng tôi, mà trên mọi châu lục”, ông Karimov nói với các phóng viên tại thủ đô Astana trong chuyến công du đến Kazakhstan.
“Tôi sẽ không nêu tên quốc gia cụ thể, nhưng vấn đề này có thể trở nên tồi tệ đến mức không chỉ đối đầu nghiêm trọng, mà thậm chí chiến tranh cũng có thể xảy ra”.
Uzbekistan có 8,2 người trên mỗi hécta đất đã được tưới tiêu, một trong những tỷ lệ cao nhất trên thế giới, LaTUK, một tổ chức chuyên nghiên cứu về Trung Á có trụ sở tại Moscow (Nga) cho biết trong một cuộc nghiên cứu được công bố gần đây.
Với 29 triệu dân, vốn được dự đoán sẽ tăng lên đến 33 triệu vào năm 2025, Uzbekistan sẽ cần nhiều nước hơn. Lượng nước mà quốc gia Trung Á này nhận được đã giảm gần 20% trong vài năm trở lại đây, theo LaTUK.
“Sự giảm sút dần dần lượng nước cung cấp ẩn chứa nguy cơ xung đột quy mô lớn, cả trong quan hệ giữa các quốc gia trong khu vực lẫn sự ổn định xã hội tại Uzbekistan”, báo cáo của LaTUK viết.
Video đang HOT
Trên thượng nguồn, các nước cộng hòa nhiều núi non Tajikistan và Kyrgyzstan nằm trong số những nước nghèo nhất trong khu vực thuộc Liên Xô trước đây, gần như phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn điện nhập khẩu, cả hai nước muốn sử dụng các con sông của họ để sản xuất điện.
Kyrgyzstan đã khánh thành nhà máy điện Kambarata-2 của nước này vào năm 2010 và đang theo đuổi đầu tư của Nga để xây nhà máy lớn hơn là Kambarata-1, một dự án trị giá 2,5 tỉ USD dự kiến hoàn thành vào năm 2021.
Ông Karimov đặc biệt gay gắt khi nói tới đập nước Rogun của Tajikistan, một dự án trị giá 2,2 tỉ USD bị phong tỏa chờ Ngân hàng Thế giới (WB) hoàn thành công việc đánh giá.
Ở độ cao 335 mét, Rogun sẽ là đập nước nhân tạo cao nhất thế giới.
“Dường như họ đang nhắm đến kỷ lục thế giới Guinness, nhưng chúng ta đang nói tại đây về cuộc sống của hàng triệu người không thể sống thiếu nước”, ông nói.
“Những dự án đã được lập vào những thập niên 70 và 80 của thế kỷ trước, khi chúng ta đang sống trong Liên bang Xô viết, nhưng thời thế đã thay đổi. Các công trình thủy điện ngày nay cần được xây dựng trên cơ sở hoàn toàn khác”.
Giới chức Tajikistan chưa phản ứng về phát biểu của ông Karimov.
Quản lý các nguồn nước là một vấn đề gây tranh cãi ở Trung Á trong nhiều thế kỷ.
Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon hôm 5.9 đã thúc giục các nước Trung Á đàm phán về vấn đề này và cho biết báo cáo của WB về đập Rogun sẽ cung cấp thông tin hướng dẫn cần thiết cho việc ra quyết định về dự án của Tajikistan.
Trước đó, Ngoại trưởng EU Catherine Ashton cũng tuyên bố bất kỳ dự án cơ sở hạ tầng quy mô lớn nào cũng chỉ được thực hiện nếu được hậu thuẫn bằng các cuộc nghiên cứu độc lập và đáng tin cậy.
Ông Farid Niyazov, cố vấn của Tổng thống Kyrgyzstan, nói với Reuters rằng nước ông sẵn sàng ký kết “các thỏa thuận liên quan”.
“Các dự án sẽ phải trải qua những cuộc nghiên cứu tỉ mỉ và những cuộc kiểm tra về an ninh toàn diện nhất. Điều đó cũng đáp ứng quyền lợi của chúng tôi”, ông Niyazov nói hôm 7.9.
Theo TNO
An ninh nguồn nước bị đe dọa nghiêm trọng
An ninh nguồn nước đang bị đe dọa nghiêm trọng và chịu tác động đan xen do sự gia tăng nhanh chóng của dân số thế giới, tình trạng biến đổi khí hậu, quá trình công nghiệp hóa và đô thị hóa.
Đó là thông điêp Chủ tịch nước Trương Tân Sang nhân mạnh tại phiên thảo luận về "Nước - Nguồn tài nguyên chiến lược toàn cầu mới", phiên họp diên ra trong khuôn khô hội nghị Thượng đỉnh doanh nghiệp APEC năm 2012 tại Vladivostok hôm nay.
Chủ tịch nước Trương Tân Sang.
Ảnh: Tân Hoa xã
Chủ tịch nước đã có bài phát biểu quan trọng dẫn đề tại phiên thảo luận về "Nước - Nguồn tài nguyên chiến lược toàn cầu mới", và cùng với Tổng thống Chile, chủ trì thảo luận với các doanh nghiệp.
Đây là lần đầu tiên việc bảo vệ nguồn tài nguyên nước trở thành một trong những chủ đề chính của hợp tác APEC và được cộng đồng doanh nghiệp cũng như các thành viên hết sức quan tâm.
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nhấn mạnh nguồn nước đang ngày càng trở thành một tài nguyên chiến lược khan hiếm toàn cầu, không chỉ tác động đến phát triển kinh tế mà còn ảnh hưởng môi trường an ninh của nhiều quốc gia, nhiều châu lục trên thế giới.
An ninh nguồn nước đang bị đe dọa nghiêm trọng và chịu tác động đan xen do sự gia tăng nhanh chóng của dân số thế giới, tình trạng biến đổi khí hậu, quá trình công nghiệp hóa và đô thị hóa.
Do đó, cần phải có cách tiếp cận toàn diện và dành sự quan tâm đầy đủ đối với vấn đề khai thác, sử dụng và quản lý bền vững tài nguyên nước trên toàn thế giới.
Chủ tịch nước nhấn mạnh sự cần thiết hình thành cơ chế đối thoại của APEC về tài nguyên nước, gắn với Chiến lược tăng trưởng mới của APEC.
Đó là khuôn khổ để các thành viên có thể trao đổi kinh nghiệm, hợp tác trong quản lý, khai thác và sử dụng bền vững các nguồn nước, đặc biệt nguồn nước đi qua nhiều lãnh thổ, trên nguyên tắc bình đẳng giữa các quốc gia tiếp cận tài nguyên nước, hợp tác phát triển kinh tế, giải quyết các vấn đề xã hội, phòng chống bệnh tật cho người dân sinh sống ven sông.
Đồng thời, với tiềm năng to lớn và vị thế của mình, APEC hoàn toàn có khả năng và có trách nhiệm tham gia và hỗ trợ các chương trình tiểu vùng, khu vực và quốc tế trong lĩnh vực này, đặc biệt là các khuôn khổ hợp tác các nước Mekong và Kế hoạch Chiến lược dài hạn của ASEAN về quản lý các nguồn nước.
Là hội nghị thường niên quan trọng và có quy mô lớn nhất của cộng đồng doanh nghiệp tại châu Á - Thái Bình Dương, Hội nghị Thượng đỉnh APEC năm nay có chủ đề "Xử lý thách thức - Mở rộng cơ hội", thu hút sự tham gia của khoảng 700 lãnh đạo các tập đoàn hàng đầu khu vực.
20 phiên thảo luận và đối thoại của Hội nghị là những cơ hội quý báu để cộng đồng doanh nghiệp có thể trao đổi sâu rộng với các nhà lãnh đạo APEC về với những vấn đề đang tác động trực tiếp quá trình phục hồi kinh tế, thuận lợi hóa thương mại, đầu tư và liên kết khu vực. Các doanh nghiệp đặc biệt quan tâm việc bảo vệ nguồn tài nguyên, nguồn nước, năng lượng, lương thực, chuỗi cung ứng, hạ tầng cơ sở, đô thị, giáo dục, y tế...
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang là một trong 10 nhà Lãnh đạo APEC được mời tham dự và phát biểu tại Hội nghị.
Cùng ngày, trong khuôn khổ các hoạt động song phương với Nga tại Vùng Viễn Đông, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã đến thăm ĐH Quốc gia Hàng hải Nevexki và phát biểu tại Tọa đàm doanh nghiệp Việt - Nga.
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã tiếp đại diện của các tập đoàn hàng đầu của Hoa Kỳ tham dự Hội nghị Thượng đỉnh doanh nghiệp APEC. Các doanh nghiệp bày tỏ mong muốn, quá trình chuyển đổi của kinh tế Việt Nam sẽ tiếp tục tạo ra những cơ hội mới cho các doanh nghiệp khu vực kinh doanh và đầu tư.
Theo VNN
Uzbekistan không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự Thượng viện Uzbekistan ngày 30/8 đã thông qua một dự luật thể hiện quan điểm trong chính sách đối ngoại của Tổng thống Islam Karimov, theo đó không cho phép đặt các căn cứ quân sự của nước ngoài trên lãnh thổ quốc gia Trung Á này, đồng thời Tashkent cũng sẽ không tham gia các sứ mệnh gìn giữ hòa bình ở...