Uốn ván tăng do lơ là tiêm chủng
Liên tiếp thời gian gần đây, Bệnh viện (BV) Bệnh nhiệt đới TPHCM tiếp nhận và điều trị nhiều bệnh nhân uốn ván. Số lượng bệnh nhân điều trị tại đây hiện đứng thứ 3, chỉ sau sốt xuất huyết và bệnh viêm gan.
Vết thương nhỏ cũng bị uốn ván
Nhập viện trong tình trạng bị đơ cứng hàm, nuốt khó, đau cơ cổ, anh N.V.N. (40 tuổi, ngụ huyện Gò Công, Tiền Giang) kể rằng, trước đó anh có vết thương nhỏ ở mu bàn tay. Tuy vết thương tự lành nhưng anh vẫn bị uốn ván. Hiện anh được dùng thuốc an thần, nếu bị co thắt hay co giật thì phải mở khí quản. Anh cho biết chưa từng tiêm ngừa uốn ván. Bệnh nhân N.V.C. (39 tuổi, ngụ huyện Cao Lãnh, Đồng Tháp) nhập viện trong tình trạng bị cứng hàm, nuốt khó. Bệnh nhân có vết thương ở móng ngón chân do đá trúng thanh sắt. Khi biết bị uốn ván, C. và người nhà rất bất ngờ vì nghĩ đó là vết thương đơn giản. N.V.C. cũng không tiêm ngừa uốn ván.
Theo bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Thanh Phong, Trưởng khoa Nhiễm D, BV Bệnh nhiệt đới TPHCM, bệnh uốn ván thường gặp ở lứa tuổi lao động, nhất là người lao động tay chân từ 18 tuổi trở lên. Tỷ lệ mắc bệnh ở nam nhiều hơn nữ, do đa số phụ nữ trong tuổi sinh đẻ được tiêm dự phòng uốn ván. Khi mắc uốn ván, triệu chứng đầu tiên và sớm nhất là cứng hàm, cảm giác nuốt khó, sặc. Giai đoạn sau, bệnh nhân sẽ bị cứng cơ toàn thân, co thắt dẫn đến suy hô hấp. Nếu không nhập viện để được theo dõi và điều trị, bệnh nhân có thể bị co thắt cơ hô hấp, dẫn đến suy hô hấp và tử vong.
Bệnh nhân bị uốn ván đang điều trị tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM
“Có đến 12% tỷ lệ bệnh nhân bị uốn ván khi nhập viện hoàn toàn không có vết thương trước đó, 51% vết thương đã lành và 37% còn vết thương. Vì vậy, người dân không được chủ quan, tự xử lý vết thương tại nhà khi chưa được tiêm ngừa uốn ván đầy đủ”, bác sĩ Nguyễn Thanh Phong nhấn mạnh.
Chủ động tiêm ngừa phòng bệnh
Bác sĩ Nguyễn Thanh Phong phân tích, nguyên nhân khiến số ca mắc bệnh uốn ván tăng là do người dân không chú trọng việc chích ngừa uốn ván. Trong số 186 ca mắc bệnh uốn ván mà BV Bệnh nhiệt đới TPHCM tiếp nhận trong 6 tháng đầu năm nay, đa số đều không được tiêm ngừa uốn ván đầy đủ.
“Chúng ta cần chủ động tiêm ngừa uốn ván chứ không đợi khi có vết thương mới lo xử lý. Tiêm ngừa được coi là biện pháp phòng chống bệnh hiệu quả và rẻ tiền, vì mỗi mũi vaccine ngừa uốn ván chỉ 200.000 – 300.000 đồng. Để tiêm ngừa uốn ván, chúng ta có thể tìm đến BV Bệnh nhiệt đới, Viện Pasteur, hoặc trung tâm y tế dự phòng quận huyện”, bác sĩ Nguyễn Thanh Phong khuyến cáo.
Còn theo bác sĩ Huỳnh Ngọc Thành, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TPHCM (HCDC), hiện nay tỷ lệ tiêm ngừa uốn ván chậm 15% so với tiến độ cần đạt, trong khi hàng năm tỷ lệ này đạt trên 95%. Do phụ huynh ngại đến nơi đông người vì Covid-19, không đưa con đi tiêm ngừa. Cũng có trường hợp cha mẹ trì hoãn tiêm ngừa vì đợi vaccine dịch vụ.
Video đang HOT
Để khắc phục tình trạng đó, HCDC đã xây dựng kế hoạch và tổ chức tiêm bù cho đối tượng chưa được tiêm ngừa đầy đủ vaccine trong chương trình tiêm chủng mở rộng; đẩy mạnh rà soát cập nhật mũi tiêm, quản lý và mời trẻ tiêm ngừa. Công tác phòng chống lây nhiễm Covid-19 ở tất cả cơ sở tiêm chủng dịch vụ và tiêm chủng mở rộng được đảm bảo an toàn, do vậy, người dân cần chủ động phòng tránh, vì nếu để mắc bệnh uốn ván thì chi phí điều trị rất cao (hiện dao động 15-45 triệu đồng).
Khoảng 10 năm gần đây, số ca uốn ván người lớn nhập viện điều trị tại BV Bệnh nhiệt đới TPHCM đang có xu hướng gia tăng. Nếu như năm 2005 tổng số ca mắc là 176 ca thì đến năm 2015 là 278 ca. Riêng chỉ 6 tháng đầu năm 2020, nơi đây đã tiếp nhận 186 ca uốn ván, tăng 21 ca so với cùng kỳ năm 2019 (165 ca).
'Những ngày ngủ cũng mơ thấy phác đồ điều trị cho bệnh nhân 91'
Những ngày điều trị cho bệnh nhân 91, ê-kíp Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM và Bệnh viện Chợ Rẫy như làm xiếc trên dây, nhưng bao mệt nhọc đều tan biến khi nam phi công nở nụ cười.
TS.BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM, cho biết bệnh nhân 91 (nam phi công người Anh, 43 tuổi) sốt cao liên tục từ lúc nhập viện, tình trạng diễn tiến ngày càng xấu hơn. Thời điểm xấu nhất, phổi phi công gần như trắng xóa, chỉ còn 10%.
Ngày 18/5, bệnh nhân được chụp CT lần hai cho thấy kết quả khả quan, 20-30% phổi có dấu hiệu phục hồi. "Hành trình giành giật sự sống cho nam phi công có thêm hy vọng, dù chỉ là hy vọng mong manh cuối đường hầm", TS Châu nói.
Từ khi tiếp nhận bệnh nhân đầu tiên đến nay, Trương Nguyễn Quốc Đạt, 25 tuổi, điều dưỡng khoa Hồi sức tích cực - Chống độc người lớn, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM, chia sẻ bệnh nhân 91 là trường hợp mắc Covid-19 đặc biệt nhất anh chăm sóc. Đạt cho biết nhân lực chăm sóc bệnh nhân này chia thành 3 ca, 4 kíp trực.
"Tất cả đều tập trung, dồn sức hướng về bệnh nhân 91. Một mình ông ấy thôi nhưng có 12 điều dưỡng, 4 bác sĩ hồi sức của bệnh viện và 3 bác sĩ từ Bệnh viện Chợ Rẫy chăm sóc, điều trị. Lúc này, chỉ mong ông ấy có thể hồi phục", điều dưỡng Đạt tâm sự.
Nhớ lại những ngày đầu tiếp nhận nam phi công, bác sĩ Nguyễn Thanh Phong, Trưởng khoa Nhiễm D, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM, không khỏi xúc động.
"Bệnh nhân có hiện tượng rối loạn đông máu, Bộ Y tế phải đặt hàng thuốc kháng đông qua đường tĩnh mạch của Đức. Trong thời gian chờ thuốc về, bệnh nhân được dùng tạm thuốc chống đông. Thời gian đó, chúng tôi như người đi trên dây, hồi hộp từng phút. Đến ngày thứ 8, bệnh nhân có biểu hiện bất ổn. Đến ngày thứ 10, thuốc từ Đức về đến bệnh viện. Tất cả thở phào. Đó là những ngày rất mệt, rất căng thẳng, đến ngủ cũng nằm mơ thấy phác đồ điều trị", bác sĩ Phong kể.
PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Phó trưởng Tiểu ban điều trị Covid-19, chia sẻ trong thời gian chống dịch, ông và những người đồng nghiệp có nhiều kỷ niệm đẹp. Cuộc chiến của các y bác sĩ, đội ngũ y tế tuyến đầu cam go, vất vả, nhưng những chiến binh khoác blouse trắng chưa bao giờ chiến đấu một mình.
PGS Khuê kể lại trường hợp bệnh nhân 91: "Có những lúc, chúng tôi tưởng bệnh nhân sẽ ra đi, tưởng phải thay phổi. Ngày 11/5, tôi có tuyên bố cần có phổi ghép cho bệnh nhân, thì đến 19/5, 59 người dân Việt Nam đăng ký hiến phổi, người lớn nhất đã 76 tuổi. Đó là tấm lòng của tất cả người dân Việt Nam, cùng chung tay với thầy thuốc điều trị cho người bệnh".
Trong 65 ngày bệnh nhân 91 nằm tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới, ê-kíp bác sĩ của Bệnh viện Chợ Rẫy đã có 43 ngày cùng hỗ trợ điều trị. Ngoài ECMO, kíp bác sĩ trẻ có tay nghề cao còn thực hiện nhiều kỹ thuật trong hồi sức như mở khí quản, lọc máu, kỹ thuật hồi sức huyết động, hô hấp.
"Trong 43 ngày, chúng tôi nhận thấy phổi của bệnh nhân diễn tiến rất nặng, tình huống xảy ra trong điều trị có nhiều biến cố. Chúng tôi từng kinh qua nhiều bệnh, dù tuyệt vọng vẫn cố gắng hết sức để cứu sống bệnh nhân với tâm thế còn nước còn tát", PGS.TS.BS Phạm Thị Ngọc Thảo, Phó giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy, kể lại. Bác sĩ Thảo chia sẻ khi ê-kíp điều trị tính đến phương án ghép phổi là thời điểm khả năng sống của bệnh nhân 91 rất thấp.
PGS.TS Phạm Thị Ngọc Thảo nhận định nam phi công mắc Covid-19 là "trường hợp rất đặc biệt, y văn thế giới không có nhiều ca". PGS Thảo cho hay các bác sĩ phải đọc nhiều tài liệu.
"Thời điểm đó, chúng tôi sử dụng loại thuốc kháng đông đặc hiệu không phải Heparin. Trong đêm, chúng tôi quyết định sử dụng thuốc khác vì màng ECMO đông liên tục. Đây là ca đầu tiên sau 2 giờ khi thực hiện phương pháp ECMO, màng đông cứng, trong khi không phải kíp bình thường có thể thay màng lọc được. Chúng tôi phải tiến hành thay màng để bệnh nhân không ngưng tim. Trong 57 ngày, chúng tôi đã thay 7 màng ECMO. Đây là ca quá đặc biệt của thế giới", bác sĩ Thảo nói.
Khi nam phi công có cử động tay, ngưng ECMO, ngưng an thần, điều ê-kíp điều trị sợ nhất là bệnh nhân có tỉnh lại hay không vì ảnh hưởng đến tế bào não. May mắn, khi ngưng các loại thuốc, bệnh nhân phục hồi tri giác rất tốt.
Phó giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy nhớ lại: "Khi bệnh nhân bắt đầu nói, anh hỏi lại tất cả đồ đạc của mình trong balo. Sử dụng điện thoại, nam phi công liên lạc với bạn bè và được bạn bè kể lại quá trình điều trị. Bạn bè anh ấy đã nói nếu ở nơi nào khác, anh ấy có thể đã chết". Theo bác sĩ Thảo, ICU có nhiều bệnh nhân nặng, nhưng không có người nào nặng như phi công người Anh.
Với điều dưỡng Hồ Thị Thi (42 tuổi), Điều dưỡng trưởng khoa Hồi sức cấp cứu, Bệnh viện Chợ Rẫy và toàn ê-kíp, không ai ngờ nam phi công hồi phục nhanh đến vậy. "Khi bệnh nhân ổn hơn, đến giai đoạn hồi phục, mọi người đều mừng. Riêng chúng tôi càng thấy lo lắng. Bởi lúc này, trách nhiệm thuộc về điều dưỡng rất lớn. Nếu bệnh nhân không may xảy ra điều gì...", chị Thi bỏ lửng câu nói. Sau đó, chị mỉm cười: "Nhưng may mắn là ông ấy đã khỏe".
Theo PGS.TS.BS Phạm Thị Ngọc Thảo, "nam phi công đã đi từ cõi chết trở về", việc đưa ra quyết định để giữ được sự sống cho bệnh nhân trước lằn ranh sinh tử là lựa chọn đầy thách thức của toàn bộ ê-kíp.
"Chúng tôi như người diễn viên đang đi trên dây. Chỉ khác rằng diễn viên bị rơi xuống khi đi trên dây sẽ bị đau. Còn với ê-kíp điều trị, chỉ cần bác sĩ tuột tay, bệnh nhân sẽ chết. Chính những áp lực vô hình này buộc y bác sĩ không chỉ phải khéo léo như diễn viên xiếc mà còn phải tỉnh táo để đưa ra những quyết định phù hợp ở từng thời điểm", lãnh đạo Bệnh viện Chợ Rẫy chia sẻ. Ngày 2/6, bệnh nhân có dấu hiệu tỉnh. Bệnh nhân 91 nhìn các y bác sĩ và nở nụ cười rất đẹp.
BSCKII Trần Thanh Linh, Phó trưởng khoa Hồi sức cấp cứu (ICU), Bệnh viện Chợ Rẫy, TP.HCM, đã có thời gian thân thiết "như hình với bóng" với bệnh nhân 91. Bác sĩ Linh cho biết thời gian điều trị cho bệnh nhân 91 thực sự là những ngày căng não nhất, mệt nhất, thót tim nhiều nhất.
"Mỗi năm, bệnh viện đã tiến hành trên 150 ca ECMO, nhưng chưa ca nào khiến chúng tôi căng thẳng, đau đầu như ca này", bác sĩ Linh nói. Ngày bệnh nhân tỉnh lại, bác sĩ Linh và đồng nghiệp như vỡ òa. Đó là lần đầu tiên bác sĩ Linh nhìn thấy nam phi công cười sau những thời khắc tưởng chừng "thập tử nhất sinh". Sau nụ cười đó, bệnh nhân 91 thốt lên câu nói đầu tiên: Fantastic! (thật tuyệt diệu).
Không chủ quan với bệnh viêm gan siêu vi Viêm gan siêu vi là một loại bệnh lý ở gan do siêu vi (virus) gây ra. Bệnh này có nhiều loại và được gọi theo các chữ cái là viêm gan A, B, C, D, E. Gan khỏe mạnh và gan bị sơ. Trong đó, các bệnh viêm gan A, B và C là thường gặp nhất. bệnh thường tiến triển âm...