Ung thư tụy: Phát hiện như thế nào?
Là một bệnh ung thư đường tiêu hóa với tiên lượng được đ.ánh giá rất xấu, việc phát hiện ung thư tụy sớm, cơ hội điều trị sẽ tốt hơn cho bệnh nhân.
Tụy là một tạng thuộc hệ tiêu hóa, nằm sau phúc mạc, sát thành bụng sau, phía trước tụy được che phủ bởi dạ dày.
Tụy có chức năng tiết ra men tụy đổ vào tá tràng giúp cho quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột non. Khối mô chính của tụy là mô tụy ngoại tiết, đảm nhiệm chức năng tụy ngoại tiết.
Chức năng nội tiết: tiết ra hormone Insulin và Glucagon đi thẳng vào m.áu để tham gia quá trình chuyển hóa Glucose của cơ thể. Chức năng nội tiết do các tế bào nội tiết của tụy đảm nhiệm, các tế bào này nằm xen kẽ với các nang tuyến của tụy ngoại tiết và được gọi là các tiểu đảo Langerhans.
Ung thư tuyến tụy là những tổn thương ác tính xuất phát từ bất kỳ thành phần nào của mô tụy, bao gồm các tế bào của mô tụy ngoại tiết, tế bào tụy nội tiết (tế bào đảo Langerhans) và các tế bào thuộc mô liên kết của tụy.
Ung thư tụy không phải loại ung thư gặp phổ biến như dạ dày, gan, phổi… . Theo thống kê của Tổ chức y tế thế giới, ung thư tụy chỉ đứng thứ 14 về tỉ lệ mắc nhưng tỉ lệ t.ử v.ong lại đứng thứ 7 trong các bệnh ung thư.
Điều này cho thấy tiên lượng của ung thư tụy rất xấu, trên thực tế tỉ lệ sống trung bình sau 5 năm của ung thư tụy chỉ khoảng 9.3%2.
Khó phát hiện, triệu chứng mờ nhạt
Nguyên nhân chủ yếu khiến ung thư tụy có tiên lượng xấu so với ung thư tiêu hóa khác là bởi tụy có vị trí đặc biệt ở rất sâu trong ổ bụng, triệu chứng lâm sàng nghèo nàn lại dễ nhầm với bệnh khác nên người bệnh thường được chẩn ở giai đoạn muộn. Tại Mỹ, chỉ 10% bệnh nhân ung thư tụy được chẩn đoán ở giai đoạn sớm, trong khi đó 53% bệnh nhân được chẩn đoán ở giai đoạn IV khi đã có di căn xa.
Triệu chứng của ung thư tụy giai đoạn sớm thường nghèo nàn. Khi bệnh lan tràn, triệu chứng lâm sàng khá đa dạng, thay đổi tùy theo vị trí khối u và mức độ lan rộng của nó.
Video đang HOT
Các triệu chứng thường gặp của ung thư tụy:
- Đau bụng: là một trong những dấu hiệu thường gặp nhất. Đau bụng thường bắt đầu xuất hiện trước khi phát hiện bệnh khoảng 1- 2 tháng và tăng dần theo tiến triển của bệnh nhưng ban đầu thường chỉ đau thoáng qua vùng thượng vị nên dễ nhầm với viêm dạ dày.
Đau thường khởi phát ở vùng thượng vị, khi bệnh tiến triển thường lan sang 2 bên và/hoặc xuyên ra sau lưng, cơn đau có thể không liên tục nhưng thường nặng hơn sau khi ăn hoặc khi nằm ngửa khiến người bệnh phải nằm tư thế cuộn tròn cho đỡ đau; đau nhiều ra sau lưng thường gặp khi khối u nằm ở vùng thân hoặc đuôi tụy hơn là vùng đầu tụy.
Thông thường đau bụng trong ung thư tụy xuất hiện từ từ, tăng dần theo kiểu “vết dầu loang” theo tiến triển của bệnh, song cũng có trường hợp người bệnh đột ngột đau một cách dữ dội do u làm tắc ống tụy gây viêm tụy cấp.
- Hội chứng tắc mật: vàng da, nước tiểu sẫm màu. Vàng da do ung thư tụy là vàng da liên tục, tăng dần do u gây tắc ống mật chính làm dịch mật từ gan không xuống được tá tràng, hậu quả là mật vào trong m.áu gây vàng da và nước tiểu sẫm màu. Vàng da thường gặp và xuất hiện sớm với những khối u vùng đầu tụy.
- Đi ngoài sống phân: u gây cản trở men tụy xuống ruột non tiêu hóa thức ăn. Đây là một trong những nguyên nhân làm người bệnh ung thư tụy bị suy kiệt rất nhanh, do vậy cần bổ sung men tụy kịp thời.
- Suy nhược, sụt cân.
- Chán ăn.
- Nôn.
- Tiêu chảy.
- Đái tháo đường: đái tháo đường có thể xuất hiện đồng thời nhưng có khoảng 25% bệnh nhân ung thư tụy có khởi phát bệnh tiểu đường trước khi phát hiện ung thư tụy trong thời gian dưới 2 năm.
Cần làm xét nghiệm gì để chẩn đoán ung thư tụy?
Qua thăm khám phát hiện các dấu hiệu bất thường, bác sĩ sẽ cho làm các xét nghiệm kiểm tra: xét nghiệm m.áu, chất chỉ điểm khối u, siêu âm…
Trong các xét nghiệm để chẩn đoán ung thư tụy, chụp cắt lớp vi tính có vai trò quan trọng nhất, bởi qua đó bác sĩ không những phát hiện khối u tụy mà còn đ.ánh giá mức độ lan rộng khối u, tình trạng di căn hạch … qua đó giúp đ.ánh giá khả năng phẫu thuật triệt căn cũng như khả năng can thiệp để giải quyết các biến chứng do u gây ra: tắc mật (đặt stent đường mật, dẫn lưu đường mật qua da), đau (phong bế đám rối thần kinh giảm đau)…
Đau bụng âm ỉ sau bữa ăn: Coi chừng bệnh nguy hiểm!
Ung thư tụy khó phát hiện ở giai đoạn đầu. Ở giai đoạn tiến triển bạn có thể thấy bị giảm cân, vàng da, đau đớn, tắc ruột.
Ung thư tuyến tụy khó phát hiện sớm
Tuyến tụy là một bộ phận trong các cơ quan của đường tiêu hóa, là cơ quan nằm sâu trong khoang bụng, nằm giữa dạ dày, ruột già, ruột non và lưng, nối với tá tràng, chức năng chính của nó là tiết ra các men tiêu hóa giúp cho việc tiêu hóa thức ăn và sản xuất insulin để điều chỉnh lượng đường trong m.áu.
Ung thư tụy khó phát hiện sớm, điều trị khó.
Nếu ung thư có thể được phát hiện ở giai đoạn đầu và điều trị sớm, tỷ lệ sống sót có thể được cải thiện rất nhiều. Tuy nhiên, không phải bệnh ung thư nào cũng có những triệu chứng ban đầu rõ ràng, ví dụ như tuyến tụy nằm ẩn sau các cơ quan nội tạng, nên một khi bị tế bào ung thư xâm lấn thì dù có siêu âm kiểm tra thường xuyên cũng khó phát hiện ra bệnh, dẫn đến khả năng sống sau 5 năm rất thấp.
Ung thư tuyến tụy là loại ung thư có khả năng xâm lấn cao, do các khối u ác tính trong tuyến tụy phát triển chậm và ẩn trong vị trí của chúng nên rất khó phát hiện ở giai đoạn đầu, ngay cả những bệnh nhân đi khám sức khỏe định kỳ hàng năm cũng khó có thể phát hiện ra ung thư tuyến tụy khi khám tổng quát.
Do đó, nhiều bệnh nhân khi phát hiện bệnh đã chuyển sang giai đoạn cuối, họ bỏ qua thời gian vàng để điều trị và giảm tỷ lệ sống. Ngay cả khi có thể tiến hành cắt bỏ khối u, thời gian sống của bệnh nhân cũng ngắn hơn so với những bệnh nhân ung thư khác.
Ung thư tuyến tụy có thể được chia thành khối u ngoại tiết và khối u nội tiết, trong đó ung thư biểu mô tuyến tụy là phổ biến nhất.
Trên lâm sàng, có tới 85% bệnh nhân được chẩn đoán là không thể phẫu thuật vì ở giai đoạn sau, trong số 15% bệnh nhân có cơ hội được phẫu thuật thì vẫn có 80% bệnh nhân sẽ tái phát sau phẫu thuật.
Ba triệu chứng phổ biến của ung thư tuyến tụy
Hầu hết các bệnh ung thư tuyến tụy xảy ra ở những người trên 65 t.uổi. Nguyên nhân hiện chưa được biết rõ. Nó có thể do đột biến và tăng sinh tế bào trong tuyến tụy. Nó cũng có thể được gây ra bởi những thay đổi trong gen kiểm soát sinh ung thư hoặc ngăn chặn gen khối u. Nhưng nói chung thói quen hút thuốc, bệnh nhân tiểu đường, thừa cân, tiêu thụ quá nhiều mỡ động vật trong thời gian dài và ít rau và trái cây, tiếp xúc lâu dài với thuốc trừ sâu, dầu mỏ hoặc thuốc nhuộm và các hóa chất khác, nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori,... sẽ làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tụy.
Vàng da
Tuyến tụy có thể được chia thành ba phần. Đầu tụy gần với ống mật chủ nên nếu tế bào ung thư phát triển ở đây, khi khối u lớn đến mức chèn ép ống mật chủ sẽ gây tắc mật, vàng da. Do đó, so với các khối u sinh ra ở thân và đuôi tụy, các khối u sinh ra ở đầu dễ phát hiện hơn ở giai đoạn đầu.
Đau bụng trên
Đau bụng do ung thư tuyến tụy thường nằm ở giữa bụng trên, gần với dạ dày, thường đau sau bữa ăn, tương tự như cơn đau âm ỉ nên thường bị nhầm với bệnh đau dạ dày. Cơn đau bụng cũng có thể chuyển ra phía sau khiến người bệnh khi nằm sẽ cảm thấy đau dữ dội và cần cúi người về phía trước để giảm cơn đau. Đau bụng do ung thư tuyến tụy cũng giống như đau bụng do các bệnh đường tiêu hóa khác, người bình thường rất khó phân biệt, vì vậy nếu đã thử áp dụng một số phương pháp chữa bệnh dạ dày mà hiệu quả không như mong muốn, bạn có thể phải đến bệnh viện kiểm tra chi tiết hơn để loại trừ vấn đề do ung thư tuyến tụy hoặc các yếu tố khác gây ra.
Giảm cân
Hầu hết bệnh nhân ung thư tuyến tụy sẽ bị sụt cân, nguyên nhân chủ yếu là do khối u tiết ra một số chất để thay đổi quá trình trao đổi chất của bệnh nhân, và tế bào ung thư sẽ cướp đoạt chất dinh dưỡng (như protein) trong cơ thể để tiếp tục tồn tại trong cơ thể người.
Cậu bé 12 t.uổi bất ngờ phát hiện ung thư sau cơn đau bụng Ung thư tuyến tụy là một trong những dạng ung thư gây t.ử v.ong cao nhất. Phần lớn người bệnh chỉ được phát hiện khi đã ở giai đoạn cuối. Bất ngờ phát hiện ung thư sau cơn đau bụng Cậu bé 12 t.uổi Xiaochen bất ngờ xuất hiện triệu chứng đau bụng, mặc dù không có bất kì vấn đề nào về...
