Ứng cử viên độc lập và đảng thứ ba – nhân tố ‘gây khó’ cho bầu cử Tổng thống Mỹ 2024

Các ứng cử viên độc lập hoặc thuộc đảng thứ ba đang trở thành nhân tố khó đoán, có thể “gây khó” cho Tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden và cựu Tổng thống đảng Cộng hòa Donald Trump trong cuộc bầu cử diễn ra vào năm sau.

Ông Robert F. Kennedy Jr. Ảnh: AP

Ông Robert F. Kennedy Jr. – thành viên gia tộc nổi tiếng trong chính trường Mỹ – ngày 9/10 đã tuyên bố tham gia cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2024 với tư cách ứng cử viên độc lập. Triết gia Cornel West cũng đưa ra lựa chọn tương tự vào tuần trước. No Labels, một đảng chính trị mới, đang tăng cường nỗ lực tuyển ứng viên.

Theo hãng thông tấn AP (Mỹ), khả năng ứng cử viên độc lập hoặc bên thứ ba giành chiến thắng trong bầu cử tổng thống là không cao, nhưng họ có thể lấy bớt cử tri ủng hộ ứng cử viên được chọn của đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa.

Vào đầu tháng 10, Gallup công bố cuộc thăm dò mới cho thấy 63% người trưởng thành được hỏi cho rằng đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ đã thể hiện kém trong đại diện cho người dân Mỹ, đến mức cần có một đảng lớn thứ ba. Đây là một trong những con số cao nhất kể từ khi Gallup đặt câu hỏi này lần đầu tiên vào năm 2003.

Tuy nhiên, theo lịch sử, các cử tri muốn có đảng thứ ba hiếm khi chuyển nguyện vọng thành ủng hộ đáng kể thực sự cho các ứng cử viên bên thứ ba.

Ban vận động tranh cử của ông Trump và ông Biden đã nhanh chóng lưu ý rằng sẽ rất khó, thậm chí là không thể nào một ứng cử viên độc lập không có nguồn tài trợ lớn hoặc nền tảng chính trị lại có thể xuất hiện trong lá phiếu ở hầu hết các bang.

No Labels là một ngoại lệ lớn, vì đã được hỗ trợ bởi đội quân thu thập chữ ký được trả tiền và đảm bảo sẽ có tên trong bầu cử ở 11 bang. Ví dụ như chỉ riêng ở bang Arizona, các ứng cử viên của đảng nhỏ phải thu thập hơn 34.000 chữ ký để đủ điều kiện tham gia cuộc tổng tuyển cử. Chữ ký phải được thu thập ở ít nhất năm hạt khác nhau và tối thiểu 10% chữ ký phải đến từ các hạt có dân số dưới 500.000 người. Một ứng cử viên độc lập phải thu thập được hơn 43.000 chữ ký. Bang Michigan lại yêu cầu ứng cử viên đảng nhỏ phải thu thập được 44.619 chữ ký trong khi ứng cử viên độc lập cần có được 12.000 chữ ký.

Nhưng một ứng cử viên độc lập không nhất thiết phải đủ điều kiện bỏ phiếu ở mọi bang để có tác động chính trị sâu sắc. Ông Brendan McPhillips thuộc ban vận động tranh cử của Tổng thống Biden ở bang Pennsylvania trong cuộc bầu cử vừa qua có ký ức rõ về điều này. Giống như nhiều đảng viên đảng Dân chủ, ông vẫn cho rằng ứng cử viên Jill Stein ở đảng Xanh đã giúp ông Trump giành chiến thắng ở bang chiến trường Pennsylvania vào năm 2016.

Năm đó, ông Trump dẫn trước đối thủ đảng Dân chủ Hillary Clinton tại bang Pennsylvania chỉ với 44.000 phiếu bầu, trong khi bà Stein giành được gần 50.000 phiếu bầu ở bang này. Nhiều thành viên đảng Dân chủ cho rằng bà Clinton có thể giành chiến thắng nếu nhận được phiếu bầu từ các cử tri của bà Stein. “Thật nguy hiểm”, ông McPhillips nói về các ứng cử viên độc lập và bên thứ ba.