Ukraine tìm cách sử dụng tiền lãi từ các tài sản đóng băng của Nga

Theo trang Insider, Ukraine đang tìm cách thu giữ tiền lãi tích lũy từ các tài sản bị phong tỏa của Nga để nỗ lực huy động thêm tiền cho cuộc chiến đang diễn ra.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: AFP/TTXVN

Ukraine đang phải đối mặt với khoản thâm hụt ngân sách hơn 40 tỷ USD vào năm 2024, trong khi chi tiêu an ninh có thể tăng lên 45 tỷ USD.

Theo tờ báo Mỹ Wall Street Journal, một nguồn tiền rất cần thiết với Ukraine có thể là từ các tài sản Nga đã bị các tổ chức phương Tây phong tỏa ngay sau khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine.

Mặc dù có những trở ngại pháp lý nếu muốn trực tiếp thu giữ hàng trăm tỷ USD dưới dạng dự trữ ngoại hối và vàng của Nga, nhưng khoản tiền lãi tích lũy từ số tài sản này lại là một vấn đề khác.

Tiền lãi nằm ở các cơ quan thanh toán bù trừ nắm giữ tiền của Nga, như công ty Euroclear ở Bỉ. Trong nửa đầu năm 2023, công ty này đã thu được 1,7 tỷ USD tiền lãi từ 150 tỷ USD tài sản của Nga. Số tiền này cũng phải chịu 22 triệu USD chi phí liên quan đến các lệnh trừng phạt.

Euroclear đang đàm phán với Liên minh châu Âu để gửi một phần số tiền đó đến Ukraine và đề xuất cho phép Euroclear giữ một phần tiền.

Theo ước tính, Euroclear đang nắm giữ tài sản trị giá gần 220 tỷ USD của Nga, phần lớn trong số đó thuộc sở hữu của Ngân hàng Trung ương Nga. Tổng cộng, Liên minh châu Âu đã phong tỏa hơn 231 tỷ USD tài sản và các khoản dự trữ của Nga.

Các nhà lãnh đạo châu Âu đã nhiều lần kêu gọi sử dụng số tiền này để tái thiết Ukraine, nhưng cho đến nay vẫn chưa có quyết định nào do vấn đề này phức tạp và lo ngại động thái này sẽ làm suy yếu đồng euro và gây ra những vấn đề pháp lý khác.

Về phần mình, Nga đã chỉ trích những nỗ lực của phương Tây nhằm chuyển giao các tài sản bị tịch thu cho Ukraine là “hành vi trộm cắp”, vi phạm luật pháp quốc tế, đồng thời cảnh báo sẽ có biện pháp đáp trả trong trường hợp cần thiết.

Ngày 7/9, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nêu rõ với các phóng viên rằng, Nga coi việc phong tỏa, tịch thu hoặc sử dụng tài sản, dự trữ nhà nước Nga cũng như tài sản của công dân nước này là bất hợp pháp. Kênh RT (Nga) dẫn lời ông Peskov cảnh báo rằng nỗ lực nào sử dụng số tiền mà Mỹ và các đồng minh châu Âu đóng băng cuối cùng sẽ dẫn đến hành động pháp lý. Ông nhấn mạnh: “Tuyên bố rằng họ đã tìm được cơ sở hợp pháp để tiếp tục hành vi bất hợp pháp này là vô nghĩa”.

Tuyên bố của ông Peskov được đưa ra khi Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đến thăm Ukraine ngày 6/9. Trong buổi họp báo chung với người đồng cấp Ukraine Dmitry Kuleba, Ngoại trưởng Mỹ công bố kế hoạch cung cấp cho Kiev 5,4 triệu USD tài sản thu giữ từ các doanh nhân Nga bị trừng phạt. Theo quan chức Mỹ, số tiền này là một phần của gói hỗ trợ mới trị giá 1 tỷ USD.

Mỹ đã nghiên cứu cách sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để trang trải chi phí tái thiết Ukraine sau xung đột.

Bộ Tư pháp Mỹ còn lập một đơn vị chuyên trách có tên KleptoCapture để giúp thực thi các biện pháp trừng phạt đối với quan chức chính phủ và doanh nhân Nga.

Trong khi đó, Ukraine cũng đã nhận được tiền từ châu Âu và Mỹ. Ngoài ra, Ukraine đã khai thác thị trường trái phiếu của mình, vay được 10 tỷ USD thông qua bán trái phiếu trong nước trong năm nay nhờ lợi suất cao khoảng 10% đã thu hút khu vực tư nhân trong nước.

Theo ước tính của Ngân hàng Thế giới, sau khi kết thúc xung đột, Ukraine cần 411 tỷ USD để tái thiết đất nước.