Ukraine kêu gọi Quốc hội Mỹ thông qua gói viện trợ quân sự mới

Linh Tô16:53 29/03/2024

Ngày 28/3, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã có cuộc điện đàm với Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson, trong đó kêu gọi Washington nhanh chóng thông qua gói viện trợ quân sự mới cho Kiev.

Quân nhân Ukraine tại lễ chuyển giao các thiết bị quân sự và vũ khí hạng nặng tại Kiev. Ảnh tư liệu: Getty Images/TTXVN

Trên nền tảng mạng xã hội X, ông Zelensky nhấn mạnh việc Quốc hội Mỹ nhanh chóng thông qua gói viện trợ cho Ukraine là rất quan trọng. Mặc dù thừa nhận có nhiều quan điểm khác nhau tại Hạ viện Mỹ xung quanh cách thức tiến hành, song ông Zelensky nhấn mạnh điều quan trọng là đảm bảo việc viện trợ cho Ukraine như “một yếu tố thống nhất”. Ông Zelensky cũng cho biết phía Kiev đã thông báo cho Washington về tình hình chiến sự.

Trong nhiều tháng qua, Hạ viện Mỹ đã trì hoãn tiến hành bỏ phiếu về dự luật cung cấp 60 tỷ USD viện trợ quân sự và tài chính cho Ukraine.

Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov gần đây cho biết 50% vũ khí phương Tây viện trợ bị bàn giao chậm, khiến quân đội nước này gặp khó khăn trong cuộc xung đột với Nga. Ukraine mới chỉ nhận được 1/3 trong số hàng triệu quả đạn pháo mà Liên minh châu Âu (EU) cam kết giao vào tháng 3 năm ngoái.

Toan tính của EU trong bài toán củng cố an ninh, quốc phòng

Viện trợ quân sự cho Ukraine vẫn chưa qua được "ải" Quốc hội Mỹ, trong khi không ít viễn cảnh tăm tối cho an ninh châu Âu được vẽ nên trước đà tiến nhanh của ứng cử viên có lẽ đã chắc suất đại diện cho đảng Cộng hòa trên đường đua vào Nhà Trắng tháng 11 tới: Ông Donald Trump.

Tất nhiên, bài toán an ninh châu Âu không chỉ xoay quanh những thấp thỏm ấy. Nhưng, câu hỏi được đặt ra là, với nhận thức về nhu cầu cấp bách phải đầu tư nhiều hơn cho lĩnh vực an ninh, chiến lược mới cho ngành công nghiệp quốc phòng được Ủy ban châu Âu đề ra hồi đầu tháng 3/2024, nhằm trang bị tốt hơn trước những mối đe dọa đã xác định và giảm sự lệ thuộc vào chiếc ô an ninh từ Mỹ có là đủ trong bối cảnh bấp bênh này?

Video đang HOT

Thêm vài gáo nước lạnh

Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), với phần lớn là thành viên của Liên minh châu Âu (EU), dù đã trải nghiệm 4 năm khó quên trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, có lẽ vẫn choáng váng trước những "gáo nước lạnh" từ các phát biểu mà ông đưa ra gần đây. Trong một cuộc vận động bầu cử sơ bộ tại South Carolina, cựu Tổng thống Mỹ tuyên bố, nếu tái đắc cử, ông có thể sẽ không bảo vệ những đồng minh của khối NATO không đóng góp tài chính đầy đủ trong trường hợp họ bị Nga tấn công.

EU cần tầm nhìn và một chiến lược dài hạn để tự chủ an ninh.

Những đe dọa kiểu này của ông Donald Trump, bóng gió nguy cơ Washington rút khỏi liên minh quân sự mà họ là trụ cột, cũng không phải quá mới, nhưng vẫn luôn là nỗi ám ảnh. Chi tiêu quân sự của các nước thành viên EU, cùng với Anh và Canada chỉ chiếm khoảng 30% nguồn tài chính, phần còn lại là do Mỹ gánh vác. Nghiêm túc mà nói, chỉ trích của ông Trump không hẳn là không có căn cứ. Số liệu chính thức từ Cơ quan Quốc phòng châu Âu chỉ ra rằng, trong NATO, mới chỉ có 5 nước thành viên là Hy Lạp, Ba Lan, Estonia, Litva và Latvia đạt mức quy định đóng góp đặt ra là tương đương 2% GDP.

Trong nhiệm kỳ đầu, ông Trump thường xuyên đe dọa cắt giảm ngân sách của Mỹ dành cho NATO, trong khi không tiếc lời ca ngợi nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin.

Không thể phủ nhận cuộc chiến tại Ukraine đã làm lộ rõ những yếu kém về nguồn dự trữ vũ khí của quân đội các nước châu Âu sau nhiều thập niên giải trừ vũ khí. Không có nguồn dự trữ phù hợp, 75% trang thiết bị quân sự mới được mua sắm thực tế chỉ đổ lợi nhuận cho các nhà công nghiệp ngoài châu Âu, trong đó khoảng 68% là cho ngành sản xuất vũ khí của Mỹ. Với bối cảnh ấy, kịch bản ông Trump tái đắc cử càng nhấn mạnh mối đe dọa với an ninh châu Âu. Mỹ thoái lui, đồng nghĩa với thiếu hụt đạn dược, lỗ hổng trong các hoạt động thu thập tin tình báo cho liên minh, và cũng sẽ để lại lỗ hổng trong vị trí điều phối tổ chức lực lượng. Cùng với đó sẽ là những thiếu hụt khó có thể đong đếm khi xét đến khả năng vận chuyển quân sự, năng lực vệ tinh, giám sát hải quân, không quân và thậm chí là cả hậu cần.

Viễn cảnh tái diễn một nước Mỹ dưới sự lãnh đạo của ông Donald Trump đã khiến châu Âu phải nghiêm túc xem xét lại tình hình và cần chuẩn bị cho kịch bản không còn sự trợ giúp của Mỹ như trước đây.

Tự chủ chiến lược từ tự chủ công nghiệp quốc phòng

Nhiều năm dựa dẫm đã khiến các nước châu Âu phụ thuộc vào Mỹ trên nhiều phương diện an ninh, quốc phòng, từ phát triển năng lực quân sự thông thường, triển khai hoạt động tác chiến hay quyết định vai trò của vũ khí hạt nhân châu Âu trong việc ngăn chặn các nguy cơ từ bên ngoài. Châu Âu không thể đương đầu với những thách thức này một cách đơn lẻ

Có tới 27 nước thành viên, trong đó là những nền công nghiệp lớn và phát triển. Tiền có lẽ không phải vấn đề đầu tiên của EU. Trong năm 2022, chi tiêu quân sự của cả khối là 240 tỷ USD, thấp hơn rất nhiều so với Mỹ (khoảng 794 tỷ USD) và thấp hơn cả Trung Quốc (273 tỷ USD). Vấn đề nằm ở chỗ, liên minh thiếu một chính sách phòng thủ đồng bộ, chặt chẽ và phối hợp. Thay vì một nền tảng nhất quán, hợp tác an ninh - quốc phòng chủ yếu được tiến hành theo định dạng song phương và rời rạc.

Ủy ban châu Âu (EC) có thể đã "thức tỉnh" khi đề xuất một kế hoạch mới nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp quốc phòng, giúp châu Âu tự chủ hơn trên phương diện quân sự, giảm bớt phụ thuộc vào Mỹ. EC vạch ra một chiến lược chi tiết cho ngành quốc phòng châu Âu nhằm thúc đẩy việc mua sắm chung giữa các nước EU, trong đó Brussels trợ cấp hoạt động mua sắm các loại vũ khí sau khi xác định là có tầm quan trọng về mặt chiến lược, đồng thời đóng vai trò là cơ quan đảm bảo việc sản xuất vũ khí ở quy mô nhất định.

Theo các ước tính, khối cần khoảng 100 tỷ euro trong 5 năm tới với mục tiêu đạt 40% các khoản mua sắm vũ khí chung và đảm bảo các đơn hàng cho ngành công nghiệp chế tạo vũ khí trong nhiều thập kỷ tới. Tuy nhiên, các dự án mua sắm chung có nguy cơ vấp phải sự do dự của nhiều nước, tùy theo lợi ích chiến lược của từng quốc gia, bởi tính nhạy cảm của vấn đề và mang nặng dấu ấn tự quyết của các quốc gia này. Đây cũng là những yếu tố dẫn đến hiện tượng phân mảnh thị trường vũ khí tại châu Âu, gây khó khăn cho việc thiết lập một nguồn dự trữ quy mô và cụ thể.

Có thể thấy rằng, các cuộc đàm phán và thương lượng sẽ khó suôn sẻ. Ai sẽ là người "cầm trịch", EC hay là một cơ chế liên chính phủ? Nguồn tài trợ sẽ lấy từ đâu và liệu đề xuất việc lập một quỹ trị giá 100 tỷ euro (theo tính toán cần thiết) theo mô hình quỹ phòng ngừa COVID-19 có khả thi?

Lời giải cho bài toán tự chủ

Nếu những khó khăn trên là chưa đủ, trong chiến lược mới, EU còn đối mặt với những mâu thuẫn nội bộ giữa 2 luồng quan điểm đối lập về phòng thủ. Một bên là quan điểm chủ trương tự chủ chiến lược châu Âu, bảo vệ ý tưởng mua sắm trang thiết bị quân sự do chính châu Âu sản xuất - với đại diện mạnh mẽ nhất là Pháp; phía bên kia, thân Mỹ hơn khi cho rằng cơ hội không nên chỉ khép mình trong châu Âu.

Theo quan điểm thứ nhất, tự chủ về chiến lược và tác chiến chỉ có thể có khi châu Âu tự chủ về chiến lược, về công nghiệp và năng lực phòng thủ. Sự phụ thuộc vào bên ngoài về nguồn cung vũ khí, hệ thống hỗ trợ vũ khí, tất yếu đặt ra ít nhiều rủi ro. Các quyết định mới của EC được thúc đẩy phần nào bởi mong muốn khôi phục sự cân bằng trong các đơn đặt hàng thiết bị quốc phòng vốn nhiều năm nay lệ thuộc ở bên ngoài. Năm 2023, có đến 75% số trang thiết bị này được mua ngoài, chỉ có 25% là ở châu Âu. Tất nhiên, để đưa cán cân về mức đỡ chênh lệch hơn, có thể là 50-50 như đề xuất của EC, khối phải thông qua một loạt quy định nhằm cải thiện sức cạnh tranh của các ngành công nghiệp lục địa.

Đã đến lúc EU cần gánh vác trách nhiệm an ninh của chính mình. Ảnh: Modern Diplomacy.

Thêm vào đó, tự chủ chiến lược và năng lực cạnh tranh của châu Âu còn cần đến sự đồng bộ, nói cách khác là "chung sức đồng lòng", thay vì hành động đơn lẻ. Đáng tiếc, nhiều khác biệt về chiến lược trong cặp đôi quan trọng nhất của EU là Pháp - Đức, với ví dụ tiêu biểu thể hiện trong phản ứng và viện trợ cho Ukraine. Một nhà ngoại giao châu Âu gần đây thậm chí còn bình luận rằng: "Đức sợ leo thang, trong khi Pháp muốn chứng tỏ rằng họ không sợ hãi". Hội nghị An ninh Munich vào tháng trước, nhằm tìm kiếm sự thống nhất giữa các nước phương Tây đối với Ukraine, vô hình trung lại trở thành nơi chứng kiến mâu thuẫn giữa Pháp và Đức, điều mà người ta cho là ở vào thời điểm khó có thể tệ hơn.

Trong bối cảnh các mối đe dọa ngày càng gia tăng và nguồn lực hạn chế, một "người cũ" với năng lực quân sự, sẵn sàng triển khai lực lượng và khả năng răn đe hạt nhân như Anh đã biến quốc gia này thành một đối tác không thể thiếu. Tuy nhiên, Brexit đã tạo ra động lực cạnh tranh trong quan hệ giữa Anh và EU khi cả hai có sự ganh đua, so kè, thậm chí là theo kiểu "bên được, bên mất". Song, Anh vẫn luôn là một phần của châu Âu và lối tư duy này không có chỗ đứng trong chính sách an ninh, đặc biệt khi rủi ro đang ở mức cao như hiện nay.

Những nhu cầu và tình huống này cho thấy một hướng đi rộng mở và cần thiết. Với những lợi ích của riêng mình, Anh ở vào tình huống cần thúc đẩy hợp tác, xây dựng mối quan hệ và phát triển lòng tin với EU ở tư cách toàn khối, nhất là khi liên minh thể hiện rõ tham vọng đặc biệt trong hợp tác công nghiệp quốc phòng, để tránh "lạc quẻ" và bị bỏ lại phía sau. Anh được đánh giá là một đối tác an ninh quan trọng đặc biệt của EU, nhưng mặt khác cũng chỉ được đối xử như một nước thứ ba giống bất kỳ quốc gia nào khác. Tất nhiên, trách nhiệm không chỉ thuộc về Anh mà EU cũng cần trở nên linh hoạt hơn. Cách tiếp cận theo kiểu chỉ trích và "đổ lỗi" thường thấy sau Brexit, cực đoan cho rằng "tất cả là tại Anh", rằng mọi sáng kiến đều phải đến từ phía Anh rõ ràng không phù hợp với mức độ nghiêm trọng của các mối đe dọa hiện nay.

Xét cho cùng, "tự chủ chiến lược", hay "chủ quyền châu Âu" cũng chỉ là những lời hoa mỹ của một thực tế bức thiết là châu Âu phải gánh vác trách nhiệm đảm bảo an ninh của chính mình!

Những chiếc rương đắt nhất thế giới, ngự trị linh hồn của Louis Vuitton Tại xưởng Asnières ở Paris, những người thợ vẫn miệt mài chế tạo món đồ đặc trưng của hãng xa xỉ như cách họ đã làm trong 150 năm qua: hoàn toàn bằng tay. Và những chiếc rương mang tên viết tắt của Louis Vuittion dường như vẫn luôn ngự trị tinh thần của ông. "Thánh đường" của thời trang Pháp Ngoài Neuilly,...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: ukraine tổng thống ukraine volodymyr zelensky hạ viện mỹ quốc hội mỹ rustem umerov viện trợ quân sự quân nhân ukraine mike johnson gói viện trợ quân sự

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tổng thống Zelensky chơi 'tất tay' với Nga ?09:59

Cơ quan điều tra Hàn Quốc huy động 1.000 người bắt ông Yoon Suk Yeol08:15

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

Israel tấn công Yemen, tuyên bố sẽ truy lùng các thủ lĩnh Houthi17:48

3 người giàu nhất thế giới sẽ dự lễ nhậm chức của ông Trump08:24

Mỹ cảnh báo quân đội Triều Tiên đang 'thiện chiến' hơn nhờ chiến đấu với Nga14:04

Nghi can phóng hỏa bị bắt tại khu vực cháy rừng Los Angeles06:54

Khu nhà giàu California hoang tàn sau thảm họa cháy rừng10:51

Nga phản pháo lệnh cấm vận nặng nề nhất của Mỹ08:10

Lợi dụng cháy rừng ở California để đóng giả lính cứu hỏa hòng trộm cắp06:49

Rộ tin Hamas đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, thả con tin tại Gaza08:14

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Chính phủ Taliban trao đổi tù nhân với Mỹ

20:31:53 21/01/2025

Tuy nhiên cho đến nay chưa có quốc gia nào chính thức công nhận chính phủ của Taliban, vốn đang gây nhiều tranh cãi liên quan đến những hạn chế về quyền của phụ nữ,...

Dấu hiệu lạc quan trong quan hệ Mỹ - Triều Tiên

20:29:15 21/01/2025

Ông cũng gọi Triều Tiên là cường quốc hạt nhân , một thuật ngữ mà theo giới quan sát có thể được coi là sự công nhận của Washington đối với chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng.

Rộn ràng không gian Tết Việt tại Algeria

20:27:27 21/01/2025

Nhiều bà con đã bày tỏ vui mừng và xúc động khi được tham dự ngày hội Xuân quê hương, đồng thời khẳng định dù sinh sống ở một đất nước cách xa về mặt địa lý, song vẫn luôn hướng về quê hương và dành cho quê nhà những tình cảm đặc biệt.

Bức điện tín hé lộ nỗi lo của Đức về ông Trump

20:27:14 21/01/2025

Đại sứ Đức tại Mỹ đã đánh điện tín về nước để cảnh báo về những thay đổi lớn trong nhiệm kỳ sắp tới của Tổng thống đắc cử Donald Trump.

Quyền Tổng thống Hàn Quốc phủ quyết 3 dự luật do phe đối lập đề xuất

20:23:17 21/01/2025

Phát biểu tại cuộc họp của Nội các, ông Choi Sang Mok nêu rõ: Tôi đã xem xét kỹ lưỡng những dự luật này cùng các thành viên Nội các .

Đệ nhất phu nhân Hàn Quốc bị cấm thăm chồng, chỉ được gửi thư

20:19:27 21/01/2025

Kết quả là đệ nhất phu nhân Kim Keon Hee cũng nằm trong diện bị cấm thăm chồng. Tuy nhiên, CIO không hạn chế chuyện nhận và gửi thư.

Những thuận lợi và thách thức khi ông Donald Trump 'cầm lái' kinh tế Mỹ

20:16:04 21/01/2025

Trong khi đó, thật trớ trêu khi những nỗ lực nhằm hạ lạm phát có thể bị cản trở bởi sức mạnh tiềm ẩn của thị trường lao động và nền kinh tế nói chung.

Mỹ rút khỏi Thỏa thuận thuế toàn cầu

20:12:25 21/01/2025

Tuyên bố này của "ông chủ Nhà Trắng" đồng nghĩa với việc Mỹ chính thức rút khỏi thỏa thuận mang tính lịch sử mà chính quyền dưới thời Tổng thống Joe Biden đã đàm phán với gần 140 quốc gia năm 2021.

Đám đông tấn công tòa án Seoul vì lệnh bắt giữ tổng thống

20:09:13 21/01/2025

Theo Reuters, đám đông ủng hộ Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol ngày 19.1 đã xông vào Tòa án quận Tây Seoul sau khi thẩm phán ở đây quyết định kéo dài thời hạn giam giữ nhà lãnh đạo đang bị luận tội vì ban hành thiết quân luật đêm 3.12....

Hỏa hoạn tại khách sạn ở Thổ Nhĩ Kỳ làm ít nhất 10 người thiệt mạng

20:08:20 21/01/2025

Truyền hình địa phương phát đi hình ảnh cho thấy mái và tầng trên cùng của khách sạn bốc cháy dữ dội. Cơ quan chức năng đã điều động 30 xe cứu hỏa và 28 xe cứu thương đến hiện trường.

Thế giới 2024: Mỹ Latinh ghi nhận gần 3.000 thương vụ mua bán, sáp nhập

20:06:05 21/01/2025

Đối với mảng Đầu tư mạo hiểm, đã có 617 giao dịch được thực hiện trong năm vừa qua; trong đó có 501 giao dịch có tổng giá trị không bảo mật là 5,33 tỷ USD, giảm 36% về số lượng giao dịch và giảm 2% về vốn huy động.

Nga kiểm soát thêm nhiều làng ở Donetsk

20:05:18 21/01/2025

Hôm qua, Bộ Quốc phòng Nga thông báo đã kiểm soát thêm 3 làng ở tỉnh miền đông Donetsk của Ukraine, đánh dấu thắng lợi mới nhất trong chuỗi tiến quân ổn định về hướng tây ở vùng chiến dịch đặc biệt.