Ukraine kêu gọi NATO ‘gửi tín hiệu rõ ràng’ về tư cách thành viên

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hối thúc các nhà lãnh đạo NATO cần có các động thái cụ thể liên quan đến vấn đề kết nạp Kiev tại hội nghị thượng đỉnh ở Vilnius vào tuần tới.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thống Czech Petr Pavel phát biểu tại Prague, ngày 6/7. Ảnh: AFP

Reuters đưa tin, phát biểu tại cuộc họp báo với người đồng cấp Czech Petr Pavel ở Prague ngày 6/7, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố: “Chúng tôi đang nói về một tín hiệu rõ ràng, cụ thể hơn là hướng tới một lời mời. Chúng tôi cần có động lực này, cần có sự trung thực trong các mối quan hệ của mình”.

Ông Zelensky cho rằng công thức được thượng đỉnh NATO thông qua vào năm 2008 – tức là cánh cửa của khối quân sự “vẫn để mở” và Kiev cuối cùng sẽ được kết nạp – là chưa đủ. “Chúng tôi cần một loại tín hiệu rõ ràng, rằng ‘Ukraine sẽ thuộc liên minh’, không phải là ‘cánh cửa vẫn để mở’. Điều này là chưa đủ”, ông nhấn mạnh.

Lãnh đạo Ukraine và Czech duyệt đội danh dự tại Lâu đài Prague, ngày 6/7. Ảnh: Reuters

Trong khi đó, Tổng thống Czech Pavel – cựu cố vấn quân sự chính cho Tổng thư ký NATO nhiệm kỳ 2015-2018, cho rằng “ngay sau khi cuộc chiến kết thúc, nên bắt đầu đàm phán về việc Ukraine gia nhập NATO”.

Trước đó, trong cuộc phỏng vấn với Reuters hồi tháng 5, ông Pavel cho rằng Kiev cần hỗ trợ để gia nhập NATO và Liên minh châu Âu (EU), nhưng việc gia nhập cả hai sẽ là một quá trình lâu dài.

Nga và NATO chưa bình luận về tuyên bố của Tổng thống Ukraine.

Lời kêu gọi của lãnh đạo Kiev được đưa ra trước thềm Hội nghị thượng đỉnh NATO được tổ chức tại Vilnius, Lithuania từ ngày 11-12/7.

Ukraine đã chính thức nộp đơn xin gia nhập khối quân sự Bắc Đại Tây Dương (NATO) hồi cuối tháng 9/2022. Ông Zelensky đã nhiều lần bày tỏ hy vọng nước này có thể được gia nhập khối quân sự khi cuộc chiến kết thúc, đồng thời kêu gọi khối quân sự này cần đẩy nhanh quy trình xét duyệt và phê chuẩn.

Tuy nhiên, vấn đề tư cách thành viên NATO của Ukraine đã gây ra sự bất đồng trong khối này, khi một số lãnh đạo lo ngại kịch bản xung đột trực tiếp với Nga.

Ông Gitanas Nauseda, Tổng thống Lithuania – nước chủ nhà thượng đỉnh NATO 2023, hồi đầu tuần này cho biết Kiev sẽ không được mời tham gia NATO tại cuộc họp ở Vilnius.

Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng các nhà lãnh đạo của khối vẫn sẽ “thống nhất về những từ ngữ sẽ không làm Ukraine thất vọng và sẽ thảo luận nhiều hơn những gì chúng ta thường nói”. Ông lưu ý rằng “đã có thỏa thuận về việc thành lập Hội đồng NATO – Ukraine để tăng cường sự hội nhập của Kiev vào khối quân sự”.

Khi được hỏi về khả năng Ukraine gia nhập NATO hôm 4/7, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre trả lời rằng Kiev “sẽ phải thực hiện cải cách để đáp ứng các tiêu chuẩn giống như bất kỳ quốc gia NATO khác trước khi họ gia nhập” .

Trong khi đó, Nga đã nhiều lần nói rằng viễn cảnh Ukraine gia nhập NATO sẽ là một trong những lằn ranh đỏ của nước này. Từ trước khi chiến sự nổ ra, Moscow đã nhiều lần yêu cầu phương Tây phải đảm bảo sự ràng buộc về mặt pháp lý để Ukraine không bao giờ được gia nhập vào khối quân sự này. Đồng thời Nga muốn Ukraine cam kết trung lập, không cho phép nước ngoài đặt căn cứ quân sự.