Ukraine kêu gọi đảm bảo an toàn cho hoạt động xuất khẩu lương thực

Lan Phương01:15 24/05/2022

Phó Thủ tướng thứ nhất của Ukraine Yulia Svyrydenko đã kêu gọi cộng đồng quốc tế cần giúp đảm bảo lối đi an toàn cho các tàu xuất khẩu lương thực bên ngoài thành phố cảng Odesa để hỗ trợ Ukraine và tránh nạn đói trên thế giới.

Chuyển lúa mì lên xe tải tại làng Bogatoye ở Izmail, Ukraine, ngày 24/3/2022. Ảnh: AFP/TTXVN

Trả lời phỏng vấn tại Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF), bà Svyrydenko cho rằng Ukraine sẽ mất 5, 6, 7 năm để xuất khẩu toàn bộ sản lượng nông nghiệp. Vì vậy, ngay bây giờ việc mở các cảng biển vô cùng quan trọng đối với Ukraine. Bà khẳng định Kiev cần cần một sự đảm bảo từ các đối tác, đương nhiên đó là “một sự đảm bảo về phòng thủ, một sự đảm bảo về an ninh”.

Theo dữ liệu của Chương trình Lương thực thế giới (WFP) thuộc Liên hợp quốc công bố hồi đầu tháng 5, Ukraine vẫn chưa thể xuất khẩu khoảng 25 triệu tấn ngũ cốc do các cảng của nước này ở Biển Đen, trong đó có thành phố cảng Mariupol, vẫn đang bị phong tỏa do chiến sự.

Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres hồi tuần trước cảnh báo chiến sự tại Ukraine có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới an ninh lương thực toàn cầu trong những tháng tới.

Video đang HOT

Nga và Ukraine cung cấp khoảng 30% nhu cầu lúa mì toàn cầu. Ukraine từng được cho là “vựa bánh mì của thế giới” với 4,5 triệu tấn nông sản xuất khẩu mỗi tháng qua các cảng biển. Tuy nhiên, xung đột đã làm tê liệt hệ thống cảng biển của Ukraine, nơi từng xuất khẩu lượng lớn dầu hướng dương, cũng như các loại ngũ cốc như ngô và lúa mì, khiến giá lương thực toàn cầu leo thang khoảng 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Tình trạng khan hiếm lương thực càng thêm trầm trọng sau khi Ấn Độ mới đây tuyên bố tạm ngừng xuất khẩu lúa mì.

Giải pháp nào để kho lương thực chất đầy ở Ukraine ra được thị trường thế giới?

Không có nhiều lựa chọn dễ dàng để ngũ cốc chất đầy trong kho tại Ukraine đi ra thị trường toàn cầu.

Odessa là cảng biển huyết mạch đối với hoạt động xuất nhập khẩu của Ukraine. Ảnh: Getty Images

Trận đánh Gallipoli năm 1915 trong Chiến tranh thế giới thứ nhất có một phần nguyên nhân là do khủng hoảng lương thực toàn cầu. Đó là khi đế chế Ottoman gia nhập cuộc chiến và đứng về phe Đức và chặn xuất khẩu từ đế chế Nga - lúc đó bao gồm cả phần lãnh thổ Ukraine ngày nay.

Với ý định kiểm soát tuyến hàng hải từ Biển Đen với Địa Trung Hải, quân Anh hy vọng sẽ đánh bật người Thổ ra khỏi cuộc chiến và khôi phục lại tuyến thương mại của Nga. Bước đi này cũng sẽ giúp hạ nhiệt giá lương thực leo thang và củng cố nền tài chính đang yếu kém của Nga. Nhưng cuộc đổ bộ lên eo biển Dardanelles năm 1915 đã trở thành thảm họa, Anh và phe đồng minh đã buộc phải rút lui sau một năm.

Hơn một thế kỷ sau, phương Tây lại phải đối diện với một rắc rối tương tự: Đó là làm sao vận chuyển được kho lương thực dồi dào của Ukraine đang bị Nga phong tỏa ra thị trường nước ngoài, giúp hạ nhiệt tình trạng thiếu hụt lương thực toàn cầu. Andrei Stavnitser, chủ sở hữu TransInvestService - tập đoàn cảng biển, vận tải biển tư nhân lớn nhất tại Ukraine, cho biết các silo chứa ngũ cốc ở nước này đã gần như đầy ắp, không còn chỗ chứa cho sản lượng thu hoạch mùa vụ năm nay.

"Nếu không thể tích trữ, lúa mỳ, ngũ cốc sẽ bị hư hỏng. Thật vô lý khi Nga vẫn có thể xuất khẩu ngũ cốc từ Biển Đen trong khi sản lượng của Ukraine bị phong tỏa. Việc dỡ phong tỏa cảng biển Odessa có vai trò quan trọng ngang bằng với cung cấp vũ khí cho Ukraine", ông Stavnitser nói.

EU đang tìm cách mở rộng hành lang thay thế bằng đường bộ và đường sắt. Nhưng giải pháp này chỉ giúp xuất khẩu một phần nhỏ sản lượng của Ukraine. Để đưa hết kho ngũ cốc của Ukraine ra thị trường nước ngoài chỉ có thể là bằng đường biển. Vấn đề đặt ra là tổ chức thực hiện như thế nào?

Một số người đang tính đến ý tưởng sử dụng tàu hải quân hộ tống tàu hàng ra vào cảng Odessa và các cảng gần đó. Ông Stavnitser kỳ vọng đoàn tàu hộ tống này sẽ do Thổ Nhĩ Kỳ đứng đầu. James Stavridis, cựu Tư lệnh tối cao quân đội NATO tại châu Âu, đề xuất ý tưởng tái áp dụng chiến dịch từng được Mỹ và một số đồng sử dụng để bảo vệ tàu chở dầu ở vùng Vịnh trong thời gian diễn ra chiến tranh Iraq-Iran thập kỷ 1980.

Nhưng theo James Foggo, cựu Tư lệnh lực lượng NATO đóng ở Địa Trung Hải, việc so sánh như vậy là khập khiễng. "Khác biệt nằm ở chỗ Iran không phải là cường quốc hạt nhân, còn Nga là cường quốc hạt nhân. Nga cũng là cường quốc và vì thế luôn tồn tại nguy cơ leo thang", ông Foggo nói.

Tàu hộ tống ở Biển Đen đối diện với nhiều thách thức về quân sự, pháp lý và chính trị. Đầu tiên phải kể đến tầng tầng lớp lớp các hệ thống phòng không, chống hạm, tác chiến điện tử bố trí ở Crimea, bán đảo sáp nhập vào Nga hồi năm 2014 nhưng chưa được Ukraine và phương Tây công nhận. Bố phòng này giúp Nga khống chế Biển Đen từ bờ.

Dù soái hạm Moskva của Nga mới bị chìm, nhưng tiềm lực của hạm đội Biển Đen vẫn rất mạnh, trong đó có cả tàu chiến, tàu ngầm được trang bị tên lửa hành trình Kalibr. Tàu hàng, tàu hộ tống quanh cảng Odessa rơi vào tình cảnh dễ bị tổn thương, do Odessa nằm trong vùng hỏa lực tấn công của hệ thống tên lửa bờ Bastion được Nga bố trí ở Crimea.

Tàu chiến Nga đi qua eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ để tới Biển Đen tháng 4/2021. Ảnh: Reuters

Muốn triển khai tàu hộ tống làm nhiệm vụ bảo vệ có thể sẽ phải cận đến sự hiện diện rộng rãi của hải quân NATO. Điều này đặt ra nhiều câu hỏi về pháp lý liên quan đến Công ước Montreux năm 1936 quy định chế độ đối với các eo biển của Thổ Nhĩ Kỳ. Một vài ngày sau khi chiến sự nổ ra tại Ukraine, Ankara chính kích hoạt điều 19 của công ước, đóng cửa eo biển đối với tàu hải quân các nước có tham gia chiến sự - một động thái ảnh hưởng chủ yếu đến Nga.

Thông qua kênh phi chính thức, Thổ Nhĩ Kỳ cũng yêu cầu các nước khác không triển khai tàu chiến ở Biển Đen. Ankara có thể làm vậy theo điều 21 của công ước, khi nhận thấy "nguy cơ bị đe dọa bởi chiến tranh hiện hữu". Công ước Montreux năm 1936 cũng quy định số lượng tàu chiến của các nước không tiếp giáp Biển Đen được phép qua lại eo biển cũng như thời hạn tàu này được phép lưu trú trên Biển Đen. Chiến dịch của NATO vì thế sẽ cần phải tính đến giải pháp hiện diện luân phiên của tàu hải quân.

Hy vọng mong manh hiện đổ dồn vào sức ép quốc tế, nhất là từ những nước không thuộc phương Tây, một sức ép có thể đủ sức thuyết phục Nga nới lỏng phong tỏa cảng biển của Ukraine. Một số người kỳ vọng giới lãnh đạo Nga không muốn bị mang tiếng là tác nhân gây ra nạn đói toàn cầu do khủng hoảng lương thực.

Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres từng đề xuất ý tưởng Nga dỡ phong tỏa, cho phép Ukraine xuất khẩu hàng hóa từ cảng Odessa, đổi lại quốc tế sẽ nới trừng phạt đối với xuất khẩu phân bón của Nga và Belarus. Tuy nhiên, giới ngoại giao phương Tây cho rằng tái mở cửa các cảng biển ở Ukraine không phải là lựa chọn thực tế trong vòng ít nhất 6 tháng tới.

Nga ra điều kiện xuất khẩu lương thực ngăn khủng hoảng thế giới Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga ông Dmitry Medvedev lưu ý Nga sẵn sàng thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ của mình, nhưng nước này cũng mong nhận được sự hỗ trợ từ các đối tác thương mại. Một cánh đồng lúa mì tại Karpenkovo, Nga. Ảnh: AFP/TTXVN Theo hãng thông tấn Nga (TASS), trong bài đăng trên tài khoản...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Thực hư tin Campuchia điều binh sĩ tới biên giới với Thái Lan sau vụ đối đầu08:43

Sự cố chấn động điền kinh: VĐV bị đối thủ vụt gậy vào đầu, nghi vỡ hộp sọ02:05

Xung đột Nga - Ukraine trước bước ngoặt08:59

Vụ trộm bồn cầu làm bằng 98 kg vàng: nghi phạm ra tay trong 5 phút09:08

Báo Mỹ: Ông Trump "khó chịu" vì trang phục của ông Zelensky01:28

Ông Trump khen ông Zelensky dũng cảm, không cam kết hỗ trợ lực lượng châu Âu tại Ukraine08:00

Phát sốt đoạn phim ông Trump, ông Netanyahu nhâm nhi cocktail ở bãi biển Gaza08:01

Không chỉ Mỹ, Pháp cũng đàm phán về khoáng sản quan trọng với Ukraine09:14

Xe mất thắng lao xuống rãnh ven đường, ít nhất 18 người thiệt mạng tại Thái Lan01:07

Chi tiết màn tranh cãi "đốt nóng" cuộc gặp giữa ông Trump và ông Zelensky01:38

Ông Tập Cận Bình nói kinh tế Trung Quốc đang đối mặt nhiều thách thức08:09

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Hàn Quốc công bố kết quả điều tra sơ bộ vụ máy bay ném bom nhầm

21:15:50 10/03/2025

Không quân Hàn Quốc khi đó thông báo lỗi thả bom sai vị trí là do phi công của máy bay đầu tiên nhập nhầm tọa độ mục tiêu trước khi cất cánh.

Tỉ phú Musk kêu gọi Mỹ rời NATO lẫn Liên Hiệp Quốc

21:02:47 10/03/2025

Tỉ phú Elon Musk đã lên tiếng kêu gọi Mỹ rời khỏi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và cho rằng chuyện Mỹ phải tự chi trả cho công tác bảo vệ châu Âu là không hợp lý .

Mật vụ Mỹ bắn hạ tay súng gần Nhà Trắng

20:39:48 10/03/2025

Rạng sáng 9.3 (giờ Washington D.C), Mật vụ Mỹ đã bắn một tay súng trong một vụ chạm trán gần Nhà Trắng, theo Reuters.

Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga?

20:36:31 10/03/2025

Máy bay không người lái của Ukraine đã tấn công một cơ sở công nghiệp ở cộng hòa Chuvashia thuộc Nga trong đêm 8.3 và rạng sáng 9.3, theo lãnh đạo Chuvashia Oleg Nikolayev.

Hàn Quốc: Hàng chục ngàn người xuống đường sau khi ông Yoon Suk Yeol được thả

20:29:24 10/03/2025

Yonhap đưa tin hàng chục ngàn người ở cả hai phe ủng hộ và phản đối xuống đường tại thủ đô Seoul trong hôm nay 9.3, sau khi Tổng thống Hàn Quốc bị luận tội Yoon Suk Yeol được thả.

Nga tăng cường áp lực quân sự: Tín hiệu cứng rắn trước đàm phán Mỹ - Ukraine

20:06:53 10/03/2025

Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Mỹ chuyên theo dõi diễn biến trên chiến trường, cho biết lực lượng Nga đã tăng cường chiến dịch đa hướng nhằm xóa bỏ vị trí còn lại của quân đội Ukraine tại Kursk trong...

Lập kỷ lục Guinness thế giới nhờ mặt có nhiều lông

19:46:25 10/03/2025

Mới đây, Patidar đã đến Milan (Italy) tham dự chương trình Lo Show dei Record, nơi kỷ lục của anh được chính thức công nhận. Tôi thực sự không biết nói gì. Tôi rất hạnh phúc khi nhận được danh hiệu này! , Patidar phấn khích chia sẻ.

Syria điều tra các vụ bạo lực đẫm máu ở khu vực ven biển

19:45:12 10/03/2025

Quan ngại trước những diễn biến bạo lực leo thang tại Syria, Mỹ và Nga đã đề nghị Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc tổ chức cuộc họp kín vào ngày 10/3 để thảo luận về vấn đề này.

Triều Tiên phóng nhiều tên lửa đạn đạo về phía Hoàng Hải

19:44:36 10/03/2025

Quân đội Hàn Quốc thông báo Triều Tiên đã bắn nhiều tên lửa đạn đạo không xác định về phía Hoàng Hải trong ngày 10/3.

Chuyên gia chỉ ra ba bài học Iran cần rút ra từ những diễn biến ở Ukraine

19:42:17 10/03/2025

Họ trì hoãn chuyển giao vũ khí và không rõ ràng (trong quan điểm) liên quan đến tranh chấp đảo giữa Iran và Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE)".

Ukraine cân nhắc thoả thuận ngừng bắn để giành lại hỗ trợ quân sự từ Mỹ

19:37:15 10/03/2025

Trong khi đó, các quan chức nói với hãng tin Reuters rằng Mỹ muốn sử dụng các cuộc đàm phán để xem liệu Ukraine có sẵn sàng thỏa hiệp với Liên bang Nga hay không.

CDC Mỹ nghiên cứu mối liên hệ giữa vaccine và bệnh tự kỷ ở trẻ em

19:31:57 10/03/2025

Đáng chú ý, trong phiên điều trần xác nhận chức vụ tại Thượng viện Mỹ, ông Kennedy Jr. đã từ chối khẳng định rằng vaccine không gây tự kỷ - một quan điểm đi ngược lại với kết luận của nhiều nghiên cứu khoa học, vốn đã bác bỏ hoàn toàn m...

Có thể bạn quan tâm

Cận cảnh căn bếp có giá 600 triệu đồng: Nhìn sơ qua là thấy toàn đồ bếp siêu xịn xò

Sáng tạo

00:58:39 11/03/2025

Mới đây, một khu bếp có trị giá khoảng 600 triệu được cư dân mạng quan tâm, nhiều người cho rằng, giá trị căn bếp chưa xứng với số tiền.

Bruno Fernandes ngồi cùng mâm với Mohamed Salah & Erling Haaland

Sao thể thao

00:56:14 11/03/2025

Người hùng của MU, Bruno Fernandes ngồi cùng mâm với Mohamed Salah và Erling Haaland, sau khi ghi bàn thắng tuyệt đẹp từ cú đá phạt vào lưới Arsenal.

Bà mẹ nhờ ChatGPT hướng nghiệp cho con, ai ngờ tìm đúng ngành yêu thích, câu nói 28 chữ cuối cùng mới sốc

Netizen

00:55:41 11/03/2025

Chị Lý, một người mẹ ở Bắc Kinh, luôn lo lắng về tương lai của con trai mình - Tiểu Minh, một học sinh trung học đang đứng trước kỳ thi đại học căng thẳng.