Ukraine giành lại thành phố then chốt, khởi động giai đoạn mới trong cuộc xung đột

Các lực lượng Ukraine đã giành lại Izium, một thành trì quân sự quan trọng mà Nga kiểm soát ở vùng đông bắc, qua đó khởi đầu một giai đoạn mới đầy kịch tính trong cuộc xung đột đã kéo dài hơn sáu tháng.

Binh sĩ Ukraine vận hành một máy bay không người lái ở vùng tiền tuyến Kherson, phía nam đất nước. Ảnh: New York Times

Theo tờ New York Times, các lực lượng Ukraine đã tiến vào thành trì quân sự quan trọng của Nga ở Izium ngày 10/9, tiếp tục cuộc tiến công nhanh của họ qua phía đông bắc đất nước và khởi đầu một giai đoạn mới đầy kịch tính trong cuộc xung đột đã kéo dài hơn sáu tháng.

Trả lời phỏng vấn, Thị trưởng thành phố Valeriy Marchenko cho biết mặc dù bản thân vẫn chưa đến thành phố, ông đã liên hệ với cảnh sát và các dịch vụ khẩn cấp, lực lượng đang làm việc để loại bỏ các mối nguy hiểm có thể xảy ra trước khi người dân có thể quay trở lại.

Cùng ngày Bộ Quốc phòng Nga xác nhận họ đã rút lực lượng ra khỏi Izium, sáu tháng sau khi binh sĩ Nga bao vây và sau đó giành quyền kiểm soát thành phố. Trong một tuyên bố, Moskva nói rằng cuộc rút lui là một động thái được lên kế hoạch trước, nhằm tăng cường các nỗ lực của họ ở phía đông Ukraine.

Việc duy trì quyền kiểm soát các thị trấn và thành phố đôi khi được chứng minh là không cần thiết trong suốt cuộc xung đột và người ta không rõ ngay lập tức quyền kiểm soát của Ukraine đối với Izium sẽ an toàn đến mức nào và Nga có thể thực hiện những nỗ lực gì để giành lại.

Công nhân sửa chữa đường và hạ tầng bị đạn pháo phá hủy, gần làng Novoselivka, Nhật Bản. Ảnh: N.Y. T

Tuy nhiên việc mất Izium – một trung tâm đường sắt chiến lược quan trọng mà lực lượng Nga kiểm soát vào mùa Xuân năm nay sau cuộc giao tranh ác liệt kéo dài nhiều tuần – có thể đánh dấu một bước ngoặt của cuộc xung đột.

Những dấu hiệu đầu tiên cho thấy các lực lượng Nga đã rút lui thay vì chiến đấu xuất hiện vào cuối ngày 9/9. Yevhen, một sĩ quan Ukraine tham gia cuộc tấn công Izium, cho biết trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại với tờ New York Times: “Tối hôm qua, người Nga đã cắm một lá cờ trắng gần nhà ga. Đã xảy ra giao tranh trên đường phố suốt đêm”.

Hiện tại, phần lớn thông tin về cuộc tấn công của Ukraine ở khu vực Kharkiv, nơi bao gồm Izium, không được xác nhận chính thức, và các nhà phân tích quân sự cảnh báo rằng xung đột tại khu vực diễn biến nhanh, có thể thay đổi theo giờ.

Tuy nhiên, cuộc tấn công chớp nhoáng ở phía đông bắc Ukraine đã định hình lại cuộc xung đột tiêu hao. Chỉ trong vài ngày, các chiến tuyến của Nga đã thay đổi, binh sĩ của Moskva rút từ làng này sang làng khác, trong đó có thị trấn Kupiansk ngay phía bắc Izium, nằm trên các tuyến đường tiếp tế quan trọng đến tiền tuyến phía đông.

Tổng thống Ukraine, Zelensky.

Cơ quan An ninh Ukraine đã đăng một bức ảnh trên Telegram cho thấy các thành viên của lực lượng đặc biệt Ukraine có mặt ở Kupiansk. “Chúng ta tiến xa hơn!”, bài đăng trên Telegram viết.

Trong bài phát biểu đêm 10/9 của mình, Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết quân đội đã tái chiếm hơn 30 khu định cư ở khu vực Kharkiv.

“Các hành động để kiểm tra và bảo đảm an toàn ở vùng lãnh thổ vẫn tiếp tục”, ông nói. “Chúng ta đang dần nắm quyền kiểm soát các khu định cư mới.”

Theo ước tính của Viện Nghiên cứu Chiến tranh, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Washington, cuộc phản công của Ukraine ở phía đông, bắt đầu vào đầu tuần này, đến ngày 9/9 đã đẩy các lực lượng Nga khỏi vùng đất rộng hơn 2.500 km2 ở khu vực Kharkiv.

Một tòa nhà chung cư bị hư hỏng ở Kostiantynivka, miền đông Ukraine vào tháng 8/2022. Ảnh: NYT

Rob Lee, một nhà phân tích quân sự tại Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại, cho biết: “Vẫn còn rất nhiều điều mà chúng tôi chưa biết về cuộc tấn công, nhưng rõ ràng là việc này đã được các lực lượng Ukraine lên kế hoạch và thực hiện tốt. Đây dường như là một chiến dịch kết hợp rất hiệu quả giữa xe tăng, bộ binh cơ giới, lực lượng Tác chiến đặc biệt, hệ thống phòng không, pháo binh và các hệ thống khác”.

Các quan chức Ukraine và phương Tây cảnh báo rằng chiến dịch phản công đang ở những ngày đầu, tình hình đang diễn ra phức tạp và Kiev chưa thể đảm bảo được bất kỳ lợi ích nào đạt được. Một số nhà phân tích quân sự cảnh báo rằng việc Ukraine tiến nhanh có thể khiến họ bị mỏng lực lượng và dễ bị phản công.

Ngoài cuộc phản công ở phía đông bắc, Ukraine còn đẩy mạnh cuộc phản công ở phía nam để giành lại quyền kiểm soát ở khu vực Kherson.

Mriya, máy bay chở hàng lớn nhất thế giới, bị phá hủy bởi tên lửa Nga. Ảnh: New York Times

Ông Marchenko, thị trưởng thành phố Izium, nói rằng khoảng 12.000 cư dân vẫn ở lại thành phố và rất cần nguồn cung cấp nhân đạo. Ông bày tỏ hy vọng rằng những cư dân đã chạy nạn có thể bắt đầu quay trở lại sau ba hoặc bốn ngày nữa mặc dù cảnh đổ nát đang chờ đợi họ.

“Không có tòa nhà dân cư nào không bị hư hại”, thị trưởng Marchenko nói. “Hệ thống sưởi là vấn đề lớn nhất. Tôi e ngại liệu chúng ta có thể khôi phục hệ thống sưởi trước mùa đông hay không.”

Về phần mình, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine, Oleksii Reznikoff, không bình luận về những lợi ích cụ thể đạt được trên chiến trường, nhưng tại một hội nghị ở Kiev ngày 10/9, ông Reznikoff nói rằng quân đội Nga đang rút chạy.